Sensibiliteit Flashcards
Functie van Dorsale kolom-mediale lemniscus baan
Gnostisch: Tast en druk van romp en ledematen
Functie van Trigeminus lemniscus baan
Gnostisch: Tast en druk van aangezicht
Verloop van Dorsale kolom-mediale lemniscus baan
- 1e cel - 2e cel - 3e cel
1e cel -> pseudo-unipolaire neuron
- perifere tak: door zenuw - cellichaam: spinaal ganglion - centrale tak: ascendeert ipsilateraal dorsale kolom
2e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: nucleus cuneatus / nucleus gracilis - axonen: kruisen ter hoogte van medulla oblongata -> ascenderen via de mediale lemniscus
3e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: thalamus VentroPosteroLaterale kern (VPL) - axonen: ascendeert via capsula interna -> corona radiata -> primaire somasensibele cortex (S1)
Dorsale kolom bestaat uit 2 delen. Geef naam + functie
- Fasciculus cuneatus -> informaite uit bovenste deel lichaam
- Fasciculus gracilis -> informatie uit onderstelde deel lichaam
Verloop van Trigeminus lemniscus baan
- 1e cel - 2e cel - 3e cel
1e cel -> pseudo-unipolaire neuron
- perifere tak: in n. V1, n. V2, n. V3 (n. Trigeminus) - cellichaam: ganglion trigeminale - centrale tak: naar nucleus principalis trigeminus
2e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: nucleus principalis trigeminus - axonen: kruist in pons -> loop bij axonen van interneuron van dorsale kolom mediale lemniscus baan
3e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: thalamus VentroPosteroMediale kern (VPM) - axonen: ascendeert via capsula interna -> corona radiata -> primaire somasensibele cortex (S1)
Functie van Paleospinothalamische baan en Paleotrigeminothalamische baan
Pijn -> activatie bij langzame, chronische, “diepe”, zeurende pijn
(C vezel)
Functie van Neospinothalamische baan en Neotrigeminothalamische baan
Pijn -> activatie bij kortdurende mechanische noxe en temperatuur
(Adelta vezel)
Verloop van Paleospinothalamische baan
- 1e cel - 2e cel - 3e cel
1e cel -> pseudo-unipolaire neuron
- perifere tak: door zenuw - cellichaam: spinaal ganglion - centrale tak: niveau van binnenkomst in lamina I + II
2e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: lamina I + II - axonen: ascenderen contralateraal in tractus spinothalamicus -> kruist in ventrale commissuur
3e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: mediale dorsale thalamus kernen - axonen: naar limbische cortex (= niet precies gelocaliseerd) - gyrus cinguli + insulaire cortex
Verloop van Neospinothalamische baan
- 1e cel - 2e cel - 3e cel
1e cel -> pseudo-unipolaire neuron
- perifere tak: door zenuw - cellichaam: spinaal ganglion - centrale tak: niveau van binnenkomst in lamina V
2e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: lamina V - axonen: ascenderen contralateraal in tractus spinothalamicus -> kruist in ventrale commissuur
3e cel -> multipolair neuron
- cellichaam: thalamus VentroPosteroLaterale kern (VPL) - axonen: naar primaire sensibele cortex (S1) (= gewaarwording + lokalisatie)
Functie van Spinoreticulaire baan
Beinvloeding pijnwaarneming
Functie van Spinomesencephale baan
Aansturen van afdalende pijnbanen
=> “tegenhouden” van binnenkomende pijninformatie
Verloop van Spinomesencephale baan
Limbische cortex (pijn gewaarwording) projecteert op PAG (periaqueductal gray) PAG -> nucleus raphe magnus -> interneuronen dorsale hoorn -> dorsale hoorn cellen (spinale trigeminus en lamina I en V op alle niveaus ruggenmerg = diffuse projectie)
Verloop van spinorecticulaire baan
Reticulaire formatie => “ratjetoe” van cellen en vezels
- veel binnenkomende informatie: visueel, auditief, tast, pijn
- hebben axonen met heel veel collateralen
= diffuse projecties
- spelen een rol in het activeren van stresshormonen, alertheid, emoties