Scrúdú Samhraidh

Question 1

feidhmeanna an análaithe

Answer 1

Ocsaigin a thógáil isteach
• Dé-ocsaíd charbóin a eisfhearadh
• Gal uisce a eisfhearadh

Question 2

Laraing

Answer 2

feadán an ghlóir). Is í a dhéanann fuaimeanna.

Question 3

Fáinní loingeáin

Answer 3

a choimeádann na píobáin aeir ar oscailt.

Question 4

Matáin idireasnacha

Answer 4

is cúis leis an gcliabhrach bogadh isteach agus amach le linn análú.

Question 5

An Scairt

Answer 5

leathán matánach a bhogann suas agus síos le linn análú agus is é i s cúis le haer gluaiseacht isteach agus amach as na scamhóga.

Question 6

An Traicé

Answer 6

píobán garbh) a ligeann d’aer dul isteach agus amach go dtí na scamhóga.

Question 7

An Broncas

Answer 7

feadán a iompraíonn aer ón traicé go dtí na scamhóga.

Question 8

Broincíní

Answer 8

feadáin chaola a impraíonn aer laistigh de na scamhóga.

Question 9

Aibheolais

Answer 9

aershaic bhídeacha a bhíonn clúdaithe le gréasán d’fhuileadáin chúnga. Malartaítear ocsaigin agus dé- ocsaíd charbóin ar a chéile sna hailbheolais.

Question 10

An Chillriospráid:

Answer 10

Cillriospráid a thugtar ar an bpróiseas trína scaoiltear fuinneamh ó bhia.

Question 11

Glúcós + Ocsaigin Dé-ocsaíd charbóin + Uisce + Fuinneamh

Answer 11

C6H12O6 + 6O2 6CO2 + 6H2O + Fuinneamh

Question 12

An Plasma

Answer 12

Plasma a thugtar ar ar an gcuid leachtach den fhuil

Question 13

Feidhmeanna a bhíonn ag an bhFuil

Answer 13

Bia a iompar ón gcóras díleáite chuig na cealla.
• Ocsaigin a iompar ó na scamhóga chuig na cealla chun fuinneamh a chur
ar fáil ón mbia le linn riospráide.
• Fuíollábhair ar nós úiré a iompar ón ae chuig na duáin chun go
n-eisfhearfar é.

Question 14

Fuilchill Dhearg

Answer 14

Déchuasach. Gan núicléas. Haemaglóibín iontu.

Smior na gcnámh
5,000,000/mm3

Ocsaigin a iompar

Question 15

Fuilchill Bhán

Answer 15

Gan cruth cinnte.

Smior na gcnámh
8,000/mm3

Cosaint in aghaidh galair. Antashubstaintí a dhéanamh.

Question 16

Pláitín

Answer 16

Píosaí de chealla.

Smior na gcnámh
250,000/mm3

An fhuil a théachtadh

Question 17

Artairí

Answer 17

Iompraíonn na hartairí fuil ón gcroí go dtí gach páirt den chorp.

Question 18

Féitheacha

Answer 18

Is iad na féitheacha a iompraíonn fuil ón gcorp ar ais go dtí an croí.

Question 19

An vena cava íochtarach

Answer 19

Iompraíonn an fhuil ó na cosa agus ó íochtar na colainne

Question 20

An vena cava uachtarach

Answer 20

Iompraíonn an fhuil ón gcloigeann agus ó uachtar na colainne

Question 21

An t-artaire scamhógach

Answer 21

Iompraíonn an fhuil go dtí na scamhóga

Question 22

An t-aorta

Answer 22

Iompraíonn an fhuil ar fud na colainne

Question 23

Féitheacha scamhógacha

Answer 23

Iompraíonn an fhuil ar ais ó na scamhóga

Question 24

Feidhmeanna a bhíonn ag an gCnámharlach

Answer 24

• Tacaíocht. Gan é ní bheadh sa chorp ach glóthach.
•Cosaint. Cosnaíonn an bhlaosc an inchinn, mar shampla.
• Gluaiseacht. Is ancaire é ag na matáin rud a chuireann ar chumas an
choirp gluaiseacht.

Question 25

An Cnámharlach Aiseach (Lárnach)

Answer 25

An bhlaosc, an colún veirteabrach agus creat na n-easnacha.

Question 26

An Cnámharlach Aipindiceach

Answer 26

Imeallach) – An crios uchtach (timpeall na gualainne), an crios peilbheach (timpeall an chromáin) agus na géaga.

Question 27

An Bhlaosc:

Answer 27

An cráiniam a chosnaíonn an inchinn.
(ii) Na cuasa ina mbíonn na súile agus na cluasa suite. (iii) Na gialla ina mbíonn na fiacla suite

Question 28

An Colún Veirteabrach

Answer 28

33 veirteabra a chosnaíonn corda an dromlaigh.

Question 29

An Crios Uchtach

Answer 29

An slinneán lena bhfuil an ghéag uachtarach ceangailte agus an dealrachán.

Question 30

An Crios Peilbheach

Answer 30

An peilbheas agus an cromán lena mbíonn an ghéag íochtarach ceangailte.

Question 31

Alt

Answer 31

Alt a thugtar ar an áit a mbuaileann dhá chnámh le chéile.

Question 32

Comhdhéanamh Cnáimhe

Answer 32

Comhdhéantar cnámh de pháirt chrua mhianrach agus de pháirt sholúbtha orgánach.

Question 33

Ballnasc

Answer 33

Ceanglaíonn ballnasc cnámh le cnámh eile.

Question 34

Teannán

Answer 34

Ceanglaíonn teannán matán le cnámh.