SBMS Flashcards
Eerste behandeling bij Astma Exacerbatie
- Non-rebreather
- Salbutamol 2.5mg, ipratropiumbromide 0.5mg (combivent) a 5-10min.
- z.n. Prednisolon 40-60mg IV.
Eerste behandeling bij COPD exacerbatie
- Neusbril
- Salbutamol 2.5mg, ipratropiumbromide 0.5mg (combivent) a 5-10min.
- Prednisolon 40mg oraal of IV.
- Overweeg AB.
Contra-indicaties nitraten
- Tensie <110, ondervulling, tamponade, rechterventrikelinfarct
Eerste behandeling astma cardiale
- Bij respiratoir falen NiPPV
- Combivent of berodual bij piepen
- NTG IV 5ug/min, op geleide tensie
- Z.n. Dopamine 3ug/kg/min
- Furosemide 80mg IV, minstens gelijk aan dagdosering
- Tachycardie amiodarone 300mg 20 min of Digoxine 0.5mg IV.
Verwekkers pneumonie
- 26% streptococcus pneumoniae
- 6% legionella
- 3% Haemophilus influenzae
- 3% Mycoplasma pneumoniae
- 2% Chlamydophylia
Verwekkers aspiratiepneumonie
Pseudomonas, Enterobacter.
Behandeling pneumonie CURB 3-5
Cefuroxim 1500mg + ciproxin 2dd400mg IV.
SIRS criteria
2 of meer: Temp <36 of >38 Hartfreq >90/min AH freq >20/min of pCO2 <4.2 kPa Leukocyten >12.0 of <4.0, of >10% staafkernigen.
Types respiratoir falen
Type 1: hypoxemie zonder hypercapnie (V/Q mismatch)
Type 2: Hypoxemie met hypercapnie (ventilatie probleem)
Respiratoire insuff. aanbieden bij intensivist:
pH <7.25, ernstig verminderd bewustzijn, massale aspiratie, massale sputumproductie, hemodynamisch onstabiel, levensbedr. hypoxie.
Indicatie NIV
- resp. insufficiëntie: paCO2 >6.0 kPa en pH <7.35 en resp. nood.
Medicatie bij schokbare ritmes
na 3 en na 5 blokken 300mg en 150mg amiodarone, daarnaast om de 2 blokken 1mg adrenaline IV.
4H’s, 4T’s
Hypoxie, Hypovolemie, Hypo- of hyperkaliëmie, Hypothermie
Tension pneu, tamponade, Toxines, Trombo-embolie.
Hypokaliëmie bij reanimatie:
Bolus 20mmol KCl
Hyperkaliëmie bij reanimatie:
10ml 10% calciumgluconaat in 2-3 min met 10EH insuline (actrapid) in 50ml glucose 50%
Verbreed QRS bij reanimatie
Natriumbicarbonaat 100cc 8.4% (tegen TCA’s)
Verlengd QTc bij reanimatie
Magnesium 2g bolus.
Beleid bij dissectie
- Steef tensie 100-120, pols <60.
- Esmolol BI 0.5-1mg/kg tot streef, daarna CI 50-300ug/kg/min 2e keuze is labetalol.
- Evt. Nitroprusside voor bloeddrukverlaging, 0.3-10ug/kg/min, z.n. elke 5 min met 0.5 verhogen.
ECG passend bij longembolie
Rechter-hartas, hoge P-top, Negatieve T en Q in III, RBTB
Beleid longembolie
Instabiel: trombolyse 10mg bolus, daarna 90mg in 2u
Stabiel: LMWH Fraxiparine obv gewicht (80-90kg 7600IE 2dd) of DOAC (Apixaban 10mg 2dd1)
Beleid pericarditis
Ibuprofen 600mg 3dd1 + Colchicine 0.5mg 2dd1.
Addisonse crisis medicatie
100mg hydrocortixon IV
Hypovolemisch en vasodilatoire shock.
Streef Ht bij hypovolemische shock
30-35%
Beleid Tr. Digestivus bloeding
- Kruisbloed, RBC’s, evt. ongekruist bloed toedienen.
- PPI IV: esomeprazol 80mg bolus gevolgd door 8mg/u continu.
- Octreotide 50ug bolus gevolgd door 50ug/u.
- Coupeer anticoagulantia: Fresh frozen plasma of Cofact obv INR
- Overleg gastroscopie
- Breed spectrum antibiotica (ceftriaxon 2g IV)
Inotropica bij cardiogene shock
Dobutamine 2ug/kg/min, voorzichtig met vullen.
Septische shock
- IV vullen 500ml/10min, daarna 1000ml/30 min.
- Minstens 30ml/kg iv kristalloid in de eerste 3u.
- Bijv. Cefuroxim 1500mg IV met tobramycine 5-7mg/kg bolus.
- Indien persisterende MAP <65 ondanks 2L vullen, start norepinephrine 2ug/kg/min of dopamine 2 gamma.
- Steroïden niet standaard
Anafylactische shock
- Salbutamol verneveling 2.5mg, z.n. herhalen.
- Adrenaline 0.5mg I.M, max 2x herhalen.
- Geef histamine 1 antagonist: clemastine 2mg IV.
- Geef histamine 2 antagonist: cimetidine of ranitidine 50mg IV. (mn bij urticaria)
- Corticosteroïden ter voorkoming late reactie: prednisolon 30mg IV of dexamethason 8mg IV.
- Bij onvoldoende respons en beta-blokker gebruik: Glucagon 1-5mg IV.
Shock door bradycardie
- Atropine 0.5mg IV, herhalen tot max 3mg
- Isoprenaline 5ug/min IV., Adrenaline 2-10ug/min IV, regel transveneuze pacing.
Risico op asystolie bij bradycardie
- recente asystolie, Mobitz II blok, Compleet hartblok met breed QRS, Ventriculaire pauze >3s.
Eerste beleid regelmatige smal complex tachycardie
- Adenosine 6mg bolus, daarna 12mg en 12mg. Andere opties: Metoprolol 2.5-10mg IV in 5 min, of Verapamil 2.5-10mg IV in 2.5-5min.
Atriumflutter
bij gewicht >60kg ibutilide 870ug in tenminste 10min, evt. eenmalig herhalen., of flecaïnide 2mg/kg, max 150mg in 10 min. met beta-blokker). Amiodarone is niet erg effectief.
Onregelmatige smalcomplextachy:
- Rate control Metoprolol 2.5-10mg IV in 5 min, of Verapamil 2.5-5mg IV in 2.5-5min. Niet combineren. (in acute situatie, anders kan het ook oraal)
- bij aanwijzingen voor hartfalen digoxine (snelle digitalisatie 1mg: 0.5, 0.25, 0.25 IV) anders oraal zelfde schema. of amiodarone 300mg oraal of 300mg IV in 20-60 min.
Breedcomplextachy:
- Bij onregelmatig ritme voorzichtig met beta-blokkers en calciumantagonisten ivm mogelijk accessoire bundel. (WPW)
- Bij stabiliteit Amiodarone 300mg IV in 20 min, daarna onderhoudsdosis 1200-2000mg/24u.
- Anders ECV.
Hersenzenuwen
Op ons oude tuin terras at frits verse groenten van albert heijn.
Hersenzenuwen testen
Schijn met lampje in pupillen, oogvolgbewegingen, diplopie, op tanden bijten, grimas, fluiten, gevoel gelaat globaal, farynxinspectie, stembeoordeling, tong uitsteken, schouders optrekken.
Onderdelen neurologisch onderzoek
- Bewustzijn, mentaal functioneren, hersenzenuwen, sensibiliteit, motoriek, reflexen, coordinatie.
Neurologische oorzaken bewustzijnsverlies
- Infectieus (meningitis/encefalitis),
- massa-effect (tumor, absces, hydrocefalus),
- intracraniële bloeding (subarachnoïdaal, epi/subduraal, intracerebraal),
- epilepsie (insult, status epilepticus, post-ictaal),
- neurotrauma,
- CVA
Respiratoire oorzaken bewustzijnsverlies.
- respiratoire insufficiëntie (hypoxie, hypercapnie)
Cardiovasc. oorzaken bewustzijnsverlies
- Shock
- Ritmestoornis
Metabole oorzaken bewustzijnsverlies
- Hypo- of hyperglycemie
- elektrolytstoornissen
- Hepatische coma
- uremie
- hypothermie
- Acidose
- Endocrien (hypothyreoïdie, hypocortisolistische crise)
- Intoxicaties (benzo’s, opiaten, antipsychotica, antidepressiva), drugs (GHB, alcohol, opiaten), Omgeving (CO)
Verdenking intracraniële hypertensie:
- Elevatie hoofd in 30 graden
- Vermijd hypercapnie (geeft cerebrale vasodilatatie)
- Vermijd overhydratie
- Overweeg osmotische diuretica zoals mannitol 1,5–2 g/kg lichaamsgewicht gedurende 30–60 minuten.
- Overweeg corticosteroïden bij oedeem obv tumor.
Hypoglycemie
glucose 50% 20ml IV in 10 min. Laagdrempelig thiamine 250mg IV of IM bij alcoholici/ondervoeding.
Beleid bij meningitis:
Geef Zo snel mogelijk na bloedkweken antibiotica, empirisch amoxicilline 6dd2gram IV + Ceftriaxon 2g 2dd, geef gelijk dexamethason 10mg IV.
Hypertensie bij indicatie voor trombolyse
labetalol bolus 0,25-0,5 mg/kg, daarna 2-4 mg/min, tot bereikte effect gevolgd door 5-20 mg/uur. Bij COPD of AV-blok enalapril 0.5-1mg in 5 min.
Neurologische oorzaken uitvalsverschijnselen
- Migraine
- Postictale paralyse
- Bellse parese
- Epilepsie
- Niet-convulsieve status epilepticus
- M. Menière
- Meningitis
- Encefalitis
- Hersenabsces
- Cerebrale malaria
Beleid epileptisch insult
Geen IV toegang:
- Diazepam rectaal 10mg of 20mg of
- Midazolam IM/nasaal/buccaal.
Wel IV toegang:
- Lorazepam 4mg IV of midazolam 5mg IV
- zn herhalen na 5min
Tweede stap:
- Opladen met valproaat 25mg/kg in 5 min of levetiracetam 20mg/kg in 2-5mg/kg/min.
Derde stap: (persisterende convulsieve activiteit (30-60min)
- Midazolam bolus 0.1mg/kg IV daarna continu infuus 0.05mg/kg/u.
- Evt. per 5 min verhogen met 0.05 mg/kg/u tot convulsies onder controle zijn. Max 1mg/kg/u. Bij iedere verhoging bolus 0.1mg/kg.
Cardiale oorzaken van syncope
- Stenotische kleppen
- Cardiomyopathie
- Myxoom
- Tamponade
- Ernstig hartfalen
- Longembolie, ACS, dissectie, pulmonale hypertensie
Potentiëel fatale ritmestoornissen:
- Lang QT syndroom
- Brugadasyndroom (pseudo-RBTB met persisterend aflopende ST-segment elevatie in V1-V2.
- Subclavian steal syndroom.
Rode vlaggen hoofdpijn
- Acuut ontstaan, hevigst ooit.
- Nekstijfheid, neurologische symptomen
- Koorts
- Leeftijd <6
- Nieuwe hoofdpijn, leeftijd >50.
- Ochtendbraken.
Beleid hypertensief noodgeval
- Pijn, urineretentie, hypoxie oplossen.
- Bloeddrukdaling 20-25% van uitgangswaarde
- Meestal Labetalol bolus 0,25-0,5 mg/kg, daarna 2-4 mg/min, tot bereikte effect gevolgd door 5-20 mg/uur.
- Bij hersenbloeding Nicardipine begindosering 3–5 mg/uur gedurende 15 min, indien nodig elke 15 min verhogen met 0,5–1 mg tot max. 15 mg/uur.
- Bij slechts urgency 20mg nifedipine retard
Oorzaken koorts op SEH
- *Infecties:**
- Acute bacteriële infecties (+sepsis)
- Koorts uit de tropen (malaria, buiktyfus, amoebenabsces)
- Infecties bij AIDS/immuungecompromitteerden (pneumocystis jiroveci pneumonie)
- Acute virale infecties (EBV, CMV, acute HIV)
- *Niet-infectieuze aandoeningen:**
- Maligniteiten (maligne lymfoom)
- Systeemziekten (ziekte van Still)
- Divers (hittegerelateerd, serotonerg syndroom, toxisch-medicamenteus, thyreotoxische crisis, trombo-embolie, acute transfusiereactie)
Beleid transfusiereactie
- Stop transfusie, stuur zak en systeem, bloed ontvanger naar transfusiedienst voor herbepaling kruisproeven.
- Diagnostiek naar hemolyse, DIC en nierfunctie. Bij koorts bloedkweek.
- Bij sterke verdenking: Na-bicarbonaat 1.4%, 500cc in 1u.
Kenmerken cholinerg syndroom
Cholinerg syndroom (DUMBELS)
- Diarree, diaforese
- Urineren
- Miosis
- Bradycardie, bronchorroe, bronchospasme
- Emesis
- Lacrimatie
- Salivatie.
Kenmerken anticholinerg syndroom
Anticholinerg syndroom (antihistaminica, TCA’s)
- Hyperthermie
- Droge huid
- Dilatatie pupillen
- Delier, hallucinaties
- Tachycardie
- Urineretentie
Oorzaken Miosis
COPS
- Cholinergica
- Opiaten, organofosfaten
- Phenothiazinen, pilocarpine
- Sedativa-hypnotica
Oorzaken Mydriasis
AAAS
- Antihistaminica
- Antidepressiva
- Atropine en anthicholinergica
- Sympathicomimetica
Hypothermie
COOLS
- CO
- Opiaten
- Orale bloedsuikerverlagende middelen, insuline
- Likeur
- Sedativa-hypnotica
Hyperthermie
NASA
- Neurololeptica
- Anthihistaminica
- Salicylaten, sympathicomimetica
- Anticholinergica
Oorzaken verhoogd anion gap
vaak metabole acidose
- Ketoacidose
- lactaatacidose
- nierinsufficiëntie
- Intoxicaties (salicylaten, ethyleenglycol, methanol of formaldehyde, paraldehyde, tolueen)
Universele antidota:
- Geactiveerde kool
- Natriumsulfaat (30g in 100ml) colonlavage.
Beleid hypothermie
- Temp >32, passieve opwarming, voldoende energie aanbod. tempstijging <1/u.
- Temp 30-32: actieve opwarming, warme luchtdeken, verwarmde IV vloeistoffen 1-3/u.
- <30, resp en/of hemodynamische instabiliteit: actieve interne verwarming met cardiopulmonale bypass of ECLS.
Beleid Hyperthermie (hitteberoerte)
- Evaporatief koelen: ventilatoren, besproeien met lauw water. Ijs in liezen en oksels. Staken bij Temp <38.3.
Empirische behandeling cholangitis
Ceftriaxon 2g of Piperacilline/tazocin 4/0.5g (tazocin)
Groepen oorzaken flankpijn
Vasculair, renaal, gastro-intestinaal, gynaecologisch, urogenitaal.
Pijnstilling bij nierstenen
PCM, Diclofenac 50mg oraal, of buscopan 20mg IV
Empirische behandeling ongecompliceerde UWI
Nitrofurantoïne 2dd100mg 5dg of fosfomycine 3gr eenm. of trimetoprim 1dd300mg
Behandeling gecompliceerde UWI
Ciprofloxacine of augmentin.
Prerenale oorzaken ANI
- hypovolemie of verminderd effectief circulerend volume (bloeding, braken, diarree, ascites, sepsis)
- Afname cardiac output (hartfalen, infarct)
- Arterieel (nierarteriestenose, dissectie, medicatie)
Renale oorzaken ANI
- Tubulair (toxisch, rhabdomyolyse, ischemie, castnefropathie, tumorlysis)
- Interstitiëel (medicatie, infectie, sarcoidose
- Glormerulair (glomerulonefritis, SLE, IgA nefropathie,
- Vasculitis, embolieën, HUS-TTP.
Wanneer FENA niet gebruiken
Diuretica, bekend nierfalen, acute glomerulaire ziekte, obstructie.
Indicaties dialyse bij nierfalen
- Overvulling
- Symptomatische uremie (pericarditis of encefalopathie)
- Hyperkaliëmie >6.5 of snel stijgend
- Metabole acidose <7.10
Effectieve serumosmolariteit
2x plasma natrium + 2x plasma kalium + glucose
Gecorrigeerd plasma natrium
Actueel natrium + glucose/3.5
Anion gap
NA - (cl+bic)
Behandeling diabetische ketoacidose
- 1000cc NaCl in 1u Bij dalende osmolaliteit >1 mosmol/l/u: - Halveer insuline mits pH stijgt - Bij neuroverslechtering 100cc 3% nacl in 30min. - Herhaal lab na 2u . Bij plasma glucose <10: Glucose 10% 50-100cc/u. Insuline: - Pomp 0.04-0.07 EH/kg/U. Kaliumsuppletie: - >5.5 geen suppletie - tot 4.5 20mmol/l, tot 3.5 30, <3.5 40. Fosfaatsuppletie indien <0.3mmol/l.
Thyreotoxische crisis
Remming hormoonsynthese:
- Thiamazol 30mg
Remming schildklierhormoon actie:
- Hydrocortison 200mg
- Propanolol 0.5-1mg IV in 10min. of esmolol 0.25-0.5 mg/kg
Dehydratie, hyperthermie, dec. cordis behandelen
Myxoedeem coma behandeling
Opwarmen, thyroxine (T4) 200ug IV, T3 10ug IV.
Hydrocortison 100mg bolus.
Behandeling hyponatriëmie.
Verandering max 8mmol/l/24u
- Serum en urine osmolaliteit en natrium bepalen, volumestatus bepalen.
Bolus 100cc NAcl 3% in 20 min, controle na 1u.
Behandeling hypernatriëmie
Water oraal toedienen, anders glucose 5%, max 0.5g glucose/kg/u. (0.3l/u.)
Evt furosemide.
Bij ondervulling beginnen met NaCl 0.9% 1l/u.
Behandeling hypokaliëmie:
Ernstig: paralyse, ritme-afwijkingen
- 1g kalium in 50cc NACl in 10min, stijging 1mmol.
- Daarna 20mmol/u.
Mild/matig symptomatisch oraal 15mL Kcl drank/u.
Tekort: 0.3mmol/l daling is 100mmol tekort.
Behandeling hyperkaliëmie:
Calciumgluconaat 10% 10cc in 3-5 min.
- 50cc 50% glucose met 10EH insuline.
beh. hypocalciëmie:
Calciumgluconaat 10ml 10% in 50ml glucose in minimaal 10 minuten.
Hypercalciëmie:
- 300cc nacl/u
- (Pamidroninezuur 90mg IV in 4u in 500cc nacl.)
- Calcitonine 10EH/kg/ in 500cc in 6u inlopen.
Oorzaken metabole acidose
GOLDMARK Glycolen, oxoproline (PCM), l-lactaat, D-lactaat, methanol, aspirine, renal failure, ketoacidose
Metabole alkalose
Vocht toedienen.
Antistolling couperen
- Heparine en LMWH: protamine 1000 IE langzaam IV
- Vit K antagonisten: 4-factoren concentraat 40ml en fytomenadion 5mg iv
- Directe factor Xa remmers: 4 factoren concentraat 50 IE/kg max 4000 IE
- Dabigatran: eenmalig 5gr idarucimab
Indicaties voor FFP toediening
PT en aPTT langer dan 1.5x de bovengrens
Zeer fors bloedverlies
kans op ontwikkeling stollingsstoornis
Indicatie voor trombocytenconcentraat
trombocyten <50 bij massale bloeding.
Behandeling TTP+HUS
plasmaferese, prednisolon 1mg/kg, folliumzuur 5mg, RBC bij ernstige symptomen.
Behandeling DIS
Substitutie plasma en trombocyten
Behandeling cellulitis.
Fluclox 4dd1000mg
