RZYM-KART. Flashcards
okres królestwa, republiki, cesarstwa- ramy czasowe
królestwo - 753p.n.e.- 509p.n.e.
republika - 509p.n.e.- 27p.n.e.
cesarstwo - 27p.n.e.- 476n.e.
Italia - położenie
Półwysep Apeniński bez Niziny Padańskiej
Nizina Padańska
zamieszkiwana przez Celtów, zwanymi przez Rzymian Galami, dlatego zaczęto ją określać Galią Przedalpelską oraz Gallią Zaalpelską
Rzym, gdzie założony, gdzie leżał, język?
Założony w Lancjum (środkowa Italia)
Leżał w pobliżu szlaku handlowego łączącego północ Italii z jej południową częścią, salin (miejsca poszukiwania soli)
językiem była łacina (mocno zmieniony język grecki)
KRÓLESTWO
było 7 królów
1st królem był Romulus
- zabił brata Remusa, podczas zakładnia miasta
-najwyższa władza wykonawcza, zwoływał zgromadzenia ludowe (prawa, wyroki, wojsko), doradzał mu senat
ostatnim władcą był Tarkwiniusz Pyszny
- obalony przez poddanych w 509r.p.n.e.
zlikwidowano monarchię i ustanowiono republikę
URZĘDY REPUBLIKI
URZĘDY REPUBLIKI:
-KONSULOWIE- 2 osoby, władza wykonawcza i wojskowa
-PRETORZY- sprawy wymiaru sprawiedliwości
-EDYL-sprawy porządkowe, bezpieczeństwo miasta, organizacja igrzysk
-KWESTOR- finanse państwa
-CENZOR- listy do senatu, spisy majątkowe (cenzus) i powszechne
-DYKTATOR- max. na 6 miesięcy w razie zagrożenia
kwestura
była urzędem, od którego zaczynano karierę polityczną
Podział społeczny
patrycjusze - arystokracja, elita
plebejusze- niższe warstwy społeczne
nobile- patrycjusze + plebejusze
plebejusze
trybun ludowy, prawo 12 tablic
senat
pełniono funkcje dozywotnio, fasces- rózgi
SPQR- senat i lud rzymski
leopiany
ciężkozbrojna jazda i piechota, oddziały łuczników
Zgrupowane w legiony
Żółw- formacja obronna
oddział dodatkowy
obozy warowe
wyposażenie rzymskiego żołnierza
tarcza (prostokątna), hełm, sztylet, sandały, oszczepy, kolczuga, motykokilof, peleryna (dowódcy)
Imperium rzymskie
terytorialny, zakres władzy Rzymian, Rzym + podbite tereny (Morze Śródziemne)
PODBOJE RZYMIAN
podbite tereny Halli
chęć podbicia Sycylii -> 1st wojna punicka
obawa przed wpływami Katarginy w Hiszpanii (Hannibal)–> 2nd wojna punicka (atak przez Alpy, walka pod Kanami 216r.p.n.e., bitwa pod Zamg 201r.p.n.e.)
calkowite zniszczenie Katarginy–> 3rd wojna punicka
1st wojna punicka
chęć podbicia Sycylii
2nd wojna punicka
obawa przed wpływami Katarginy w Hiszpanii (Hannibal)
2nd wojna punicka
atak przez Alpy, walka pod Kanami 216r.p.n.e., bitwa pod Zamg 201r.p.n.e.
walka pod Kanami
216r.p.n.e.
bitwa pod Zamg
201r.p.n.e.
3rd wojna punicka
calkowite zniszczenie Katarginy
Prowincje
tereny przyłączone, miały swój język
Kolonie
namiestnik, romanizowane, tereny należały do Rzymu
wojna sprawiedliwa
atak na teren, który nie chce się podporządkować
niewolnicy
“podmioty obdarzone głosem” wd. prawa, liczne bunty, powstanie Spartakusa
powstanie Spartakusa
powstanie gladiatorów, Spartakus na czele, Rzym miał problem z opanowaniem buntujących się gladiatorów
Juliusz Cezar
wojna domowa,
pokonał swoich, przeciwników m.in. Pompejusza,
15.03.44r.p.n.e.- Idy marcowe- został zamordowany na posiedzeniu senatu
dożywotni dyktator
namiestnik
idy marcowe
15.03.44r.p.n.e.
CESARSTWO
Triumwirat
Antoniusz+Oktawian,Lepidus
Oktawian - spadkobierca J. Cezara
Bitwa pod Akcją
31r.p.n.e.- pomiędzy braćmi, wygrywa Oktawian
Oktawian
August, cesarstwo (“cezar”, na wzór Egiptu)- 27p.n.e.
Pryncypat- princeps
władza nieabsolutna, musiał działać dla dobra wspólnoty
urzędnicy republiki+ cesarstwo (administracja cesarska)
ekspansja cesarstwa
Mauretania
Palestyna
Dacja
Tracja
Brytania
Kapadacja
walki o zachodnie ziemie Germanów
wały
limesy, granie, wał Hadriana (między północną Brytanią a Szkocją)
romanizacja
wdrażanie kultury romańskiej, nie narzucano jej.