Rozdział 13. (grawitacja) - kluczowe pojęcia Flashcards
aphelium
punkt na orbicie położony najdalej od Słońca
apogeum
najdalszy punkt orbity Księżyca od Ziemi
ciężar pozorny
ciężar ciała z uwzględnieniem nieinercjalności układu odniesienia
czarna dziura
ciało o wystarczająco dużej gęstości masy, aby zapadło się, tworząc osobliwość otoczoną horyzontem zdarzeń
czasoprzestrzeń
pojęcie czasoprzestrzeni polega na tym, że czas jest kolejną współrzędną, która jest traktowana w taki sam sposób, jak każda współrzędna przestrzenna; w równaniach, które opisują zarówno szczególną, jak i ogólną teorię względności czas pojawia się w tym samym kontekście, co współrzędne przestrzenne
drugie prawo Keplera
prawo, które mówi, że planeta zakreśla pola o równej powierzchni w równych odstępach czasu, co oznacza, że ma ona stałą prędkość polową
gwiazda neutronowa
najgęstszy znany obiekt poza czarną dziurą
geometria nieeuklidesowa
geometria zakrzywionej przestrzeni opisująca zależności pomiędzy kątami i liniami na powierzchni sfery, hiperboloidy itp.
horyzont zdarzeń
obszar w pobliżu czarnej dziury o promieniu równym promieniowi Schwarzschilda, z którego żadne ciało, a nawet światło, nie może uciec
okres orbitalny
czas potrzebny na wykonanie przez satelitę jednego obiegu po orbicie
ogólna teoria względności (teoria grawitacji Einsteina)
teoria Einsteina dotycząca grawitacji i układów odniesienia poruszających się ruchem przyspieszonym; w teorii tej grawitacja jest wynikiem zakrzywienia czasoprzestrzeni przez masę i energię
prawo powszechnego ciążenia
każde dwa ciała przyciągają się siłą proporcjonalną do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalną do kwadratu odległości pomiędzy nimi, wzdłuż prostej łączącej środki ich mas
pole grawitacyjne
pole wektorowe, które otacza masę wytwarzająca to pole; pole jest reprezentowane przez linie pola, kierunek siły grawitacji jest styczny do linii pola, a wielkość (lub siła pola) jest odwrotnie proporcjonalna do odległości między liniami pola; inne ciała reagują na przyspieszenie wytwarzane przez to pole
druga prędkość kosmiczna (prędkość ucieczki)
prędkość początkowa, jaką musi posiadać ciało, aby uciec spod wpływu przyciągania grawitacyjnego innego ciała; dokładniej jest ona zdefiniowana jako prędkość ciała o całkowitej energii mechanicznej równej zero
prędkość orbitalna
prędkość satelity na orbicie kołowej; termin ten może być również użyty do określenia chwilowej prędkości satelity poruszającego się po nie kołowej orbicie, na której jego prędkość nie jest stała
pierwsze prawo Keplera
prawo, które mówi, że każda planeta porusza się po orbicie eliptycznej, a Słońce znajduje się w jednym z ognisk tej elipsy
peryhelium
punkt na orbicie położony najbliżej Słońca
perygeum
najbliższy punkt orbity Księżyca względem Ziemi
pływy kwadraturowe
niskie pływy powstające gdy Ziemia, Księżyc i Słońce znajdują się w wierzchołkach trójkąta prostokątnego
pływy syzygijne
wysokie pływy powstające gdy Ziemia, Księżyc i Słońce położone są wzdłuż jednej prostej
promień Schwarzschilda
promień krytyczny (R_S) skojarzony z każdą masą o takiej własności, że jeśliby ścisnąć tę masę w obszar o promieniu mniejszym niż promień Schwarzschilda, masa ta zapadnie do osobliwości, a wszystko co znajdzie się wewnątrz obszaru o tym promieniu nie może uciec spod wpływu przyciągania grawitacyjnego
siła pływowa
różnica pomiędzy siłą grawitacji w środku i dowolnym innym punktem ciała; siła pływowa rozciąga ciało
siła działająca na odległość
rodzaj siły wywieranej bez kontaktu fizycznego
trzecie prawo Keplera
prawo które mówi, że kwadrat okresu obiegu orbity przez planetę jest proporcjonalny do sześcianu długości półosi wielkiej orbity eliptycznej tej planety
uniwersalna stała grawitacji
stała reprezentująca wielkość oddziaływania grawitacyjnego, której wartość uważana jest za niezmienną w całym Wszechświecie
związanie grawitacyjne
dwa ciała są grawitacyjnie związane, jeśli ich orbity są krzywymi zamkniętymi; układy związane grawitacyjnie mają ujemną wartość całkowitej energii mechanicznej
zasada równoważności
część ogólnej teorii względności, która stwierdza, że nie ma różnicy między spadkiem swobodnym a stanem nieważkości lub jednorodnym polem grawitacyjnym i jednostajnym przyspieszeniem
