rokoko muzyka Flashcards
Rokoko a galant w muzyce (narodowość)
Pojęcie rokoka stosowane głównie w odniesieniu do muzyki francuskiej, galant –do twórczości kompozytorów włoskich i niemieckich.
czym charakteryzuje się galant/rokoko w muzyce?
- dominację homofonii
- bogactwo ornamentyki
- dominację śpiewnej melodyki jako głównego środka wyrazu
- miniaturowe formy i uproszczony język muzyczny
- lekki dworski charakter
Główni przedstawiciele rokoka w muzyce (francja)
- FrancoisCouperin
- Louis-Claude Daquin
- Jean-Philippe Rameau
Główni przedstawiciele galant we Włoszech
- Domenico Scarlatti
- Giovanni Sammartini
- Giovanni Battista Pergolesi
Główni przedstawiciele galant w Niemczech
- m.in. synowie Jana Sebastiana Bacha –Carl Philipp Emanuel Bach, Wilhelm FriedemannBach, Johann Christian Bach
- Georg Philipp Telemann
- Johann Joachim Quantz
- Wczesny Haydn i wczesny Mozart
Jakie formy muzyczne ukształtowały się w stylu galant?
- forma sonatowa
- 3-częściowa forma ABA
Jakie zespoły wykonawcze formowały się dzięki galant
- orkiestra symfoniczna
- kwartet smyczkowy
Jakie były typy formy sonatowej w XVIII wieku?
Forma sonatowa dwutonacyjna - najważniejsza jest struktura tonalna i główny temat, drugi temat jest niekonieczny.
Forma sonatowa dwutematowa - związana z teorią Czarnego-Marxa. Pojawiła się około 1840 roku, jest nazywana szkolną teorią
Jakie stałe i niestałe współczynniki ma forma sonatowa?
Stałe: - Ekspozycja - Przetworzenie - Repryza Niestałe: - wstęp - koda
Scharakteryzuj ekspozycję
Ekspozycja składa się kolejno z:
- pierwszego tematu w tonacji zasadniczej
- łącznika (między tematami), który moduluje do tonacji tematu drugiego
- drugiego tematu w tonacji pobocznej
- epilogu w tonacji pobocznej
Scharakteryzuj przetworzenie w sonacie
- Swobodna, oparta na przekształceniach
- Zwykle opiera się na materiale motywicznym pierwszej ekspozycji, jednak może zawierać też nowy
Czym jest repryza
- nawiazaniem do ekspozycji
- rozpoczyna się w tonacji zasadniczej
- jest trzecią częścią sonaty
Empfindsamerstil (styl sentymentalny)
- Niemcy 1740-80
- gwałtowne kontrasty nastroju
- w opozycji do teorii afektów, która głosiła, że utwór powinien być w jednym afekcie
przedstawiciele:
- Carl Friedrich Abel
- Wilhelm Friedemann Bach
- Carl Philipp Emanuel Bach;
Rozwój symfonii
- oparta na ukłądzie cyklu sonatowego
- w XVII wieku termin ten oznacał instrumentalny wstęp do oper, oratoriów, kantat, (niekiedy suit)
- związki z włoską uwerturą (sinfonią) szybka-wolna-szybka
- od połowy XVIII wieku symfonia staje się samodzielnym utworem orkiestrowym za sprawą kompozytorów ze szkoły manmheimskiej (lata 50. 60. XVIII wieku.)
- ostateczna krystalizacja formy symfonii dokonała się w tworczości klasyków wiedeńskich
Geografia i oś czasu rozwoju symfonii
pierwsze dekady XVIII wieku - włosi
Nicolo Jommelli - Stuttgart
Giovani Battisa Sammartini - Mediolan
później
- szkoła starowiedeńska
- szkoła mannheimska
- szkoła berlińska
1750+r. Paryż
François-Joseph Gossec - duży udział instrumentów dętych, silne kontrasty, patetyczne części wolne (francuska moda).
Szkoła starowiedeńska
Grupa austriackich i włoskich kompozytorów działających w Wiedniu
- Antonio Caldara
- Georg Christoh Wagenseil
- Karl Ditters von Dittersdorf
- Matthias Georg Monn
od około 1740 wpływali na kształtowanie się formy symfonicznej
- czteroczęściowa forma symfonii
- dwutematowa forma sonatowa w części pierwszej
- Rozwijali formy typowe dla Hausmusik: nokturn, serenada, divertimento, kasacja
- skłonność do muzyki ludowej
Szkoła Manheimska
Grupa kompozytorów tworzacych na potrzeby orkiestry książęcej w Mannheimie, a następnie w Monachium
Johann Stamitz
Franz Xaver Richter
Osiągnięcia
- nowy typ orkiestry (kwintet smyczkowy i podwójna obsada instrumentów dętych - oboje, rogi, flety, klarnety)
-wykrystalizowali koncepcję faktury homofonicznej
-wzbogacili środki wyrazowe i artykulacyjne orkiestry (cresenda, legato, staccato, tremolo)
Sturm und Drang (znaczenie, kontekst czas, przedstawiciele, cechy, przykłady)
Sturm und Drang (burza i napór) –styl, który pojawił się w literaturze niemieckiej w latach 60. XVIII wieku.
Słyszalny w muzyce niemieckiej tego okresu, w twórczości: Josepha Haydna, czy Wolfganga Amadeusa Mozarta (KV 183),
najbardziej charakterystyczne cechy stylu to:
-gwałtowne zmiany dynamiki
-nieoczekiwane akcenty
-pauzy
-modulacje harmoniczne
Przykłady
Haydn - Tempesta di Mare, symfonia pożegnalna, Koncert wiolonczelowy C-dur nr 1
Mozart - Koncert fagotowy B-dur
Koncert solowy w okresie przedklasycznym
połączenie elementów dawnych i nowych
stopniowe odchodzenie od basso continuo
kształtowanie składu klasycznej orkiestry symfonicznej
forma trzyczęściowa szybka-wolna szybka
w zakresie formy tendencje do łączenia gatunków np formy ritornellowej i nowej formy sonatowej
