Richtlijnen thema 5 Flashcards
Lage Rugklachten
Wat is het klinisch beeld bij lumbosacraal radiculair syndroom?
radiculaire pijn uitstralend naar een been
pijn in been erger dan in de rug.
Lage Rugklachten
Wat is het beloop?
Normaal beloop = pijn gaat gradueel weg en er is meer mogelijk
Afwijkend beloop = activiteiten zijn binnen 3 weken niet meer geworden.
Lage Rugklachten
Waar zijn rugklachten in op te delen?
Specifiek = splitsen in twee dingen:
- Ernstige pathologie = screening en rode vlaggen ( bijv. kanker,
- Radiculopathie (=hernia) 8%, ook wel non-serious genoemd.
Kenmerken aspecifieke rugklachten
- Tussen 20 & 55 jaar
- Pijn laag in de rug, rond mijn billen en in mijn bovenbenen.
- Wanneer ik beweeg of belast of ontlast wordt de pijn meer of minder.
Lage Rugklachten
Rode vlaggen lage rugklachten
<20 of >55
Trauma
Constante progressieve pijn, onafhankelijk van belasting
Pijn thoracaal
Voorgeschiedenis (carcinoom, steroïden, medicatie misbruik.)
Aanhoudende ernstige flexiebeperking.
Koorts
Onverklaarbaar gewichtsverlies
Blaasdisfunctie
Extra segmentale neurologie
Structurele deformiteit.
Lage Rugklachten
Prognostische factoren
Hoge mate van beperking in ADL
uitstralende wijdverbreide pijn
oudere leeftijd
slechte algehele gezondheid
psychosociale angst/stress
depressie
slechte relaties op werk
te fysiek werk
Lage Rugklachten
Meetinstrumenten
PSK
QBPDS (Quebec Back Pain Disability Scale) =
vragenlijst over dagelijkse activiteiten
NPRS = Numeric Pain Rating Scale = nummer geven over de pijn.
Om een lumbosacraal radiculair syndroom te meten:
vinger-vloer > 25 cm
positieve SLR (straight leg raise)
Lage Rugklachten
Behandeling
beleid bij normaal beloop (profiel 1)
vooral informeren over pijneducatie en dat beweging niet voor beschadiging zorgt, voorkomen passiviteit: MAX 3 zittingen.
beleid bij mensen met een afwijkend beloop zónder psychosociale herstelbelemmerende factoren (profiel 2)
info + passiviteit voorkomen + overweeg stoornissen in gewrichtsfuncties:
beleid bij mensen met een afwijkend beloop met psychosociaal belemmerende factoren (profiel 3) benadrukken slechte emoties een slechte invloed hebben op het herstel. CONTACT HUISARTS NA GEEN EFFECT 3-6 WEKEN
Richtlijn Enkel
Beloop
Normaal beloop = 6 - 8 weken geen fysio aan de pas.
0 -3 dagen ontsteking = reductie pijn en zwelling
4 - 10 proliferatie = herstel functie en opbouwende belasting
11 - 21 vroege remodellering = verbeteren van de spierkracht, actieve stabiliteit beweeglijkheid en het verplaatsen
3 tot 6 weken later remodellering = bevorderen belastheid.
Sportspecifieke revalidatie kan tot 12 weken duren.
Richtlijn Enkel
opdelen in 2 soorten enkelklachten
functionele instabiliteit
acuut enkelletsel
Richtlijn Enkel
Prognostische factoren
acuut:
- relevante nevenpathologie
- uit de hand gelopen ontstekingsreactie
- onvoldoende aanpassing aan de beweging van de pt.
- angst om te belasten
- een pre-existent instabiele enkel
functionele instabiliteit
- verminderde spierkracht
- verstoorde proprioceptie
- vertraagde reactietijd van de spieren
chronische synovitis
mechanische instabiliteit (laxiteit kapsel, band apparaat)
angst en onzekerheid over instabiele enkel
verminderde dorsale flexie
Richtlijn enkel
Rode vlaggen
Acuut enkelletsel:
Ottawa ankle rules
Functionele instabiliteit:
drukpijn op de sinus tarsi
aanhoudende synovitis
Richtlijn Artrose Heup/knie
Klinisch beeld
Klinisch beeld heupartose:
Leeftijd 45 jaar of ouder
Pijnklachten langer dan 3 maanden en met name bij belasten
Pijn in lies- dijbeen soms in de bil of lage rug.
Benig eindgevoel
Verminderde endo, exo, extensie en flexie
Krachtsverlies heupabductoren
Pijn bij palpatie lig. Inguinale
Crepitaties
Klinisch beeld knieartrose:
Leeftijd 45 jaar of ouder
Pijnklachten langer dan 3 maanden
Ochtendstijfheid korter dan 30 minuten.
Pijn bij belasten
Gevoeligheid benige structuren
Benige zwelling
Geen warmte bij palpatie
Krachtsverlies van de m. quadriceps
Pijn bij starten van een beweging of langdurig belasten
Osteofyten kunnen worden gepalpeerd in de gewrichtsranden.
Crepitaties
Richtlijn artrose heup/knie
Beloop en prognostische factoren:
Heterogeen beloop = flares
Veel pijn
Verminderde kracht m. quadriceps
Veel beperkingen
Hoge leeftijd
Vrouwelijk geslacht
Genetische aanleg
Overgewicht
Slechte algehele gezondheid
Musculoskeletale comorbiditeit
Psychosociaal functioneren (angst, depressie)
Richtlijn enkel
Meetinstrumenten
Ottowa ankle rules = enkele richtlijnen om te bepalen of er een röntgenfoto nodig is om een evt. fractuur uit te sluiten.
- onvermogen 4 stappen
- pijn palpatie laterale mediale malleolus
- pijn bij palpatie os metatarsale V of os naviculare
Functiescore de Bie vragenlijst voor mensen met een inversietrauma. <40 punten is een ernstig trauma
Ganganalyselijst Nijmegen
evaluatief hulpmiddel gericht op het looppatroon
Richtlijn artrose heup/knie
Meetinstrumenten
Hoos/Koos (heup & knie) Hoos= Hip disability and ostheoartritis outcome score (vragenlijst over ADL en pijn in heup)
Koos = knee disability and ostheoartritis outcome score (vragenlijst over ADL en pijn in knie)
NPRS = Numeric Pain rating scale(vragenlijst over hoeveelheid pijn, minder specifiek dan PSK omdat je alleen hele punten kunt toekennen)
PSK
WOMAC = western ontario and mcmaster universities ostheoarthtritis index (vragenlijst over de hoeveelheid ervaren pijn in de afgelopen 48 uur)
AIAH = Algofunctional Index voor artrose heup (vragenlijst pijnintensiteit en beperkingen)
6 minuten wandeltest
Richtlijn artrose heup/knie
Rode vlaggen
Warme en gezwollen knie
Onverklaarbare hevige pijn in heup of knie
Zwelling in de lies
Ernstige slotklachten in de knie
Pijn in rust en zwelling zonder trauma
Richtlijn artrose heup/knie
Behandeling
- Goede pijneducatie om passief bestaan te voorkomen
- Voorlichting en advies in de preoperatieve fase om de kennis over de operatie te vergroten, goed voorbereid in de operatie te gaan en het herstel na de operatie te bevorderen.
- min. 2 dagen – 5 dagen per week ten minste 30 minuten per keer oefeningen uitvoeren (aeroob)
Richtlijn LRS
Beloop
LRS ten gevolge van een discushernia =
spontaan herstel bij 60% in eerste 3 maanden
spontaan herstel bij 70% na een jaar