renesans

Question 1

co oznacza renesans?

Answer 1

odrodzenie kultury i sztuki antycznej

Question 2

w jakich latach rozpoczal sie renesans?

Answer 2

1492 - odkrycie ameryki
1450 - wynalezenie druku
1453 - upadek konstantynopola

Question 3

co sie stalo w 1517?

Answer 3

wystapil m. luter, doprowadziło to do powstania rozłamu w kościele i powstanie nowe wyznania protestanckie.
- luteranizm
- kalwinizm
- anglikanizm

Question 4

co to antropocentryzm?

Answer 4

czlowiek najdoskonalsze stworzenie od boga

Question 5

homo sum humani ninil ame alienum puto

Answer 5

czlowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce.

Question 6

jakie byly idee i hasla renesansu? (9)

Answer 6

• nasladowanie starozytnych
• powrot do zrodel kultury sredniowiecza
• afirmacja pieknego ludzkiego ciala
• antropocentryzm
• postulat tworzenia literatury w jezyku ojczystym
• inwidualizm
• kostium antyczny
• kult rzemiosla warsztatu poetyckiego
• kult slawy

Question 7

jakie ksiegi zawieral utwor rzeczypospolita idealna i ktore nie zostaly wydane?

Answer 7

o obyczajach, o prawach, o wojnie (wydane)
o kosciele i o szkole (niewydane)

Question 8

czym jest nowela

Answer 8

krotki utwor epicki pisany proza, jednowatkowy o wyraznie zarysowanej akcji.

Question 9

skad pochodzi i jaki jest punkt kuliminacyjny noweli sokol?

Answer 9

pochodzi ze zbioru opowiadan pod tytulem “dekameron”, punkt kuliminacyjny to ugotowanie sokola.

Question 10

znane powiedzenie wypowiedziane przez mikolaja reja?

Answer 10

polacy nie gesi iz swoj jezyk maja

Question 11

jakie byly korzysci plynace z malrzenstwa wedlug mikolaja reja? (5)

Answer 11

• w chorobie moga sie wspierac
• moga porozmawiac, poradzicsie
• moga wspolnie chodzic do ogrodu na spacer i dbac o ogrod
• dom jest schludny, zadbany
• potomstwo to blazenkowie, daja pocieche

Question 12

na czym wzorowal sie jan kochanowski, do jakiej filozofi sie odnosil itp.

Answer 12

wzrowal sie na tworczosci horacego, odwoluje sie do epikureizmu i stoicyzmu, kierowal sie zasada zlotego srodka (umiar we wsystkim).

Question 13

czym byl poeta doctus?

Answer 13

byl to poeta wszechstronnie wyksztalcony np. jan kochanowski

Question 14

o czym jest utwor jana kochanowskiego “serce rosnie patrzac na te czasy…”

Answer 14

• pierwsze 3 strofy = charakter opisowy, zmiana por roku zima -> wiosna.
• druga czesc = charakter piesni, zycie czlowieka i co daje mu radosc

= prawdziwa radoscdaje czyste sumienie

Question 15

jakie “przekonania” nalezaly do stoicyzmu?

Answer 15

• wazna cnota: wazniejsza niz bogactwo
• jest trwala nie mozna zabrac (cnota)
• dystans wobec losu, fortuna jest zmienna
• spokoj, apatia wobec losu

Question 16

jakie “przekonania” należała do epikureizmu?

Answer 16

• unikac cierpien
• dazyc do odczuwania przyjemnosci
• carpe diem - chwytaj dzien

Question 17

o czym byl utwor jana kochanowskiego “chcemy byc sobie radzi”?

Answer 17

podmiot liryczny zwraca się do “pana” aby rozkazal rozstawienie stolu. bog wie przyszle rzeczy ale smieje sie z nieba. nie nalezy dazyc do bogactwa. (mega inba ogolnie)

Question 18

o czym byl utwor jana kochanowskiego “piesn o dobrej slawie”

Answer 18

1 zwrotka to pytanie retoryczne. zwraca sie do wszystkich ktorzy chca zdobyc slawe. majatek i slawa przemina. nie warto nazywac czlowieka kogos kto zyje jak zwierze. (napycha sie, mysli tylko o jedzeniu i piciu).bog wyroznil nas od zwierzat dajac mowe i rozum. nalezy sluzyc dobru wspolnemu. poeta uwaza ze ten kto poswieci zycie dobrej sprawie, nie przegra zycia

Question 19

o czym jest utwor “pies o cnocie” J.kochanowskiego

Answer 19

cnota - wartosc najwazniejsza, niezmienna/stala. poeta zaznaczaze cnocie zawsze towarzyszy zazdrosc. cnota jest wartoscia sama w sobie.

Question 20

po co powstalo i do czego sie odwoluje utwor “odprawa poslow greckich”?

Answer 20

powstalo na zamowienie jana zamoyskiego z okazji jego slubu.
odnosi sie do wydarzen mitologicznych poprzedzajacych wojne trojanska.

Question 21

kim byl antenon?

Answer 21

doradzca aleksandra, w prologu zaznacza ze aleksander porywajac helene zlamal zasady goscinnosci, a tera proboje przekupic sojusznikow.

Question 22

jak zachowal sie aleksander wobec heleny?

Answer 22

traktuje ja jak przedmiot, wspomina dawna niechec do grekow. (antenon zas nie chce wojny i oddal by helene.)

Question 23

co sadzi iketaon o sytuacji z helena?

Answer 23

uwaza, ze nie powinni oddawac heleny bo grecy zaraz zabiora im zony i dzieci. mowi ze grecy najpierw maja oddac medee a potem prosic o helene.

Question 24

co to tren?

Answer 24

gatunekliryki wywodzacy sie ze starozytnosci, poswiecony osobie zmarlej

Question 25

schemat trenu

Answer 25

1 przedstawienie osoby zmarlej
2 opisanie jej zaslug
3 podkreslenie ogromu straty
4 pocieszenie

Question 26

tren 9 o czym byl itp

Answer 26

o madrosci, dzieki niej nie czujemy strachu, mamy stabilnosc, nie ma smutku, nie dazy sie do bogactwa. jest to pochwala madrosci stoicikiej. na koniec czlowiek nazywa siebie nieszczesliwym bo przez cale zycie dazyl do zdobycia madrosci a ona nie uchronila go przed rozpacza. utwor nie pochwala stoicyzmu tylko poddaje go krytyce

Question 27

o czym byl tren x

Answer 27

adresatem jest orszulka. autor zastanawia sie czy trafila do nieba, czyscca, hadesua, na szczesliwe wyspy a moze zmienila sie w slowika (reinkarnacja). “gdzieskolwiek jest, jesli jest”. tren konczy sie zyczeniem aby orszulka ukazala sie we snie.

Question 28

o czym byl tren xi

Answer 28

zaczyna sie od slow brutusa, ktory mowi ze cnota to traszka. poeta zastanawiasie czy warto byc czlowiekiem poboznym. tren konczy sie do zalu przez, ktory poeta uwaza,ze traci pocieche i rozum. tren podwaza wartosc stoickiej cnoty

Question 29

w ix, x i xi trenie w co zwatpil jan kochanowski

Answer 29

ix - zwatpienie wwartosc stoickiej madrosci
x - zwatpienie w boga, istnienie niesmiertelnosci duchowej
xi - zwatpienie w wartosc stoickiej cnoty

Question 30

o czym byl tren xix

Answer 30

przedstawia wizje senna kochanowskiego. ukazuje mu sie zmarla matka z orszulka w reku. jest to spelnienie zyczenia z trenu x. matka zapewnia, ze po smierci istnieje zycie wazniejsze od tego ziemskiego. mowi ze orszulka jest w niebie z aniolkami. mowi do kochanowskiego aby zastosowal w zyciu te rady ktore dawal innym. “teraz mistrzu sam sie lecz”

Question 31

co opisuje w kazaniach sejmowych piotr skarga

Answer 31

porownuje stan kraju do czlowieka ktoremu trzeba znalezc odpowiednie lekartstwo. ojczyzna tp matka ktora trzeba leczyc.

Question 32

jakie bylo 6 chorob ojczyzny opisane w kazaniach sejmowych piotra skargi

Answer 32

1. niezyczliwosc ludzka
2. niezgody i klotnie sasiedzkie
3. oslabienie katolickie i powstawanie wyznan protestanckich
4. oslabienie wladzy krolewskiej
5. niesprawiedliwe prawo
6. grzechy przeciwko bogu

Question 33

o czym jest psalm 91

Answer 33

należy do utworów dydaktycznych i wyraża bezgraniczną ufność w Boską opiekę, Na koniec zapewnia, że Bóg okazuje wdzięczność i miłuje tych, którzy oddali się w jego opiekę. Psalm ten jest więc pochwałą Boga

Question 34

o czym jest psalm 13

Answer 34

Utwór ma charakter błagalny, podniosły nastrój, ale jest również przesiąknięty żalem i smutkiem. Podmiot liryczny błaga Boga o wsparcie w trudnych chwilach, deklarując najszczerszą i czystą wiarę.

Question 35

o czym jest psalm 47

Answer 35

Jak często w psalmach dziękczynnych i pochwalnych, podmiot namawia do dziękowaniu Bogu śpiewem i tańcem Podmiotem lirycznym jest osoba wierząca, która wychwala Boga za wszystkie dary i dobro, jakie od niego otrzymał. Jest wdzięczny Stwórcy za jego działanie i moc. Jest przepełniony radością i zachęca innych ludzi do tego, by również dziękowali Bogu tańcem i śpiewem.