reljef Flashcards

1
Q

kako dolazi do padinskih procesa

A

prilikom narusavanja prirodnih antropogenih procesa, padinski proces se najcesce odvija u intervalima, na ogranicenim povrsinama kao sto su planinske padine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

kakvi prirodni procesi mogu biti

A

mogu biti egzogeni (mehanicka i hemijska erozija) i endogeni (zemljotresi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

egzogeni procesi

A

mehanicka i hemijska erozija, glavni pokretac je Sunce . Pod njegovim uticajem voda kruzi u prirodi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kretanje vodenih i vazdusnih masa

A

tu veliku ulogu imaju geografska sirina, nadmorska visina i nagib terena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

spoljasnje sile koje menjaju oblike reljefa, tj. morfostrukturu

A

padavine, tekuce vode, more, led i vetar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

sta proucava geomorfologija

A

proucava izmene u reljefu do kojih dolazi zbog uticaja erozije stenovitih masa i akumulacije sedimenata

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

osnovni procesi koji uticu na morfostrukturu

A

raspadanje stena, denudacija, rad reka, morskih talasa, lednika i vetra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

cge aje razultat morfostruktura

A

rezultat endogenih i egzogenih procesa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

sta su genetski oblici

A

su oblici u reljefu koji su nastali delovanjem egzogenih i endogenih sila

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

raspadanje stena moze biti

A

-insolaciono
- mrazno
- denudaciono

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

insolaciono raspadanje stena

A

pod uticajem Sunca se u pustinjama stene danju greju i sire se, a nocu hlade i skupljaju i nakon nekog vremena dolazi do pukotina i nakon toga komadanja stena
- nastaju pustinjske hamade

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

mrazno raspadanje stena

A

na prostorima gde se u pukotinama zadrzava voda i smrzava i pukotine se sire i dolazi do pucanja stena
- nastaju tocila i sipari

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

tocila

A

brazde kroz koje se kotrljaju raspadnuti komadi stena (drobinski materijal)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

sipari

A

kupe od drobinskog materijala tj raspadnutih stena ispod tocila, spajanjem vise sipara nastaje plaz. Tocila i sipari su karakteristicni ta visoke planine gradjene od krecnjaka i dolomita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

denudaciono raspadanje stena

A

predstavlja sve procese ogoljavanja padina i odnosenja rastresitih materijala sa njih
- glavni faktori za denudaciono raspadanje stena su nagib padina, sastav podloge, izlucivanje padina i odsustvo vegetacije

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

spiranje zemljista prilikom denudacionog raspadanja stena

A

obrazuju se brazde, vododerine i jaruge, krajnji rezultat spiranja zemljista je stvaranje razorenih i neplodnih povrsina ili rdjave zemlje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

antropogena erozija

A

nastaju klizista, a ona nastaju klizenjem zemljista do kod dolazi kada se rastresiti sloj sedimenana optereti vodom, nastaju posle velikih kisa ili topljenja snega

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

erozija

A

odnosenje i izravnjavanje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

akumulacija

A

talozenje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

odroni

A

nastaju kada se delovi stena spustaju ili kotrljaju niz padinu, imaju veliku destruktivnu moc, pojavljuju se nakon kisa, topljenja snega i zemljotresa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

sta je fluvijalni proces

A

oblikovanje reljefa delovanjem reka, najrasprostranjeniji je na zemlji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

kako radi fluvijalni proces

A

zapocinje povrsinskim oticanjem vode i fizickom erozijom, spiranjem, tokom vremene nastaje potok i recica , i nakon toga reke

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kakvu eroziju vrse vode u rekama

A

mehanicku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

kakav moze biti recni nanos

A

rastvoreni, lebdeci i vuceni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

rastvoren nanos

A

rastvoren nanos potice od hemijske erozije vode na stene preko kojih se reka krece

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

lebdeci nanos

A

lebdeci nanos su najsitnije cestice ili prasina koju reka nanosi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

vuceni nanos

A

krupni delovi stena koje reka kotrlja po njenom dnu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

sta su reke i kako deluju

A

reke su najveci nivelatori na zemljinoj povrsini, deluju erozivno i akumulativno

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

sta sve nastaje mehanickom erozijom reke

A

recno korito, recna dolina, recna terasa, fluvijalna povrs, meandri, kanjoni, klisure

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

recno korito

A

udubljene u povrsini ispunjeno vodom, proteze se od izvora do usca, moze da bude razlicitog izgleda, oblik recnog korita zavisi od nagiba terena, kolicine vode i vrste stena u koje reka useca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

korita planinskih i ravnicarskih

A

planinske reke- duboka i uska korita
ravnicarska- siroka i plitka korita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

meandri

A

krivudava recna korita u vidu latinicnog slova S
- cesto se odvajaju od korita
- Drina, Uvac

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

hodovi

A

mesta gde su recna korita produbljena mehanickom erozijom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

sprudovi

A

mesto gde se talozi odneseni materijal
- suprotna strana korita gde jacina reke slabi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

vodopadi, brzaci, slapovi

A

odseci gde se voda preliva
- najveci vodopad je Iguasu u Juznoj Americi
- nastaje produbljivanjem dela korita koji je napravljen od meksih stena
postoje: tektonski (andjeoski vodopad), erozivni vodopad (spustanje zemljista, nijagarini vodopadi), akumulativni (talozenjem nastaju bedemi, plitvicki vodopadi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

recna dolina

A

udubljenje u reljefu sa obe strane recnog korita
- ima dolinsko dno (vertikalna erozija) i strane (bocna erozija)
- nastaje vertikalnim i bocnim usecanjem korita
- na delovima gde preovladava vertikalna erozija nastaju doline strmih strana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

kanjoni

A

nastali delovanjem vertikalne erozija, strane saglasene sa sirinom recnog korita
- dolina reke Tare
- kanjon Kolorado

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

klisure

A

strane pod velikim nagibom u obliku slova V
- djerdapska klisura

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

normalne recne doline

A

blago izrazene strane i relativno prostrano dno

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

fosilne fluvijalne doline

A

fluvijalne donline kojima ne tece voda, u njima deluju erozivno akumulativno procesi, tako nastaju uadii suve kraske doline i submarinske doline

41
Q

recna terasa

A

zaravan usecena na stranama recne doline predstavlja ostatak nekadasnjeg dolinskog dna ona predstavlja fosilni fluvijalni oblik

42
Q

fluvijalna povrs

A

zatalasana zaravan ili visoravan na razvodjima susedni recnih tokova

43
Q

akumulativni oblici

A

na mestima gde snaga reke slabi
- plavine
- recna ostrva
- delte
- aluvijalne ravni
- ade
- obale

44
Q

plavine

A

kupasta uzvisenja koja nastaju talozenjem recnog materijala

45
Q

recno ostrvo (ada)

A

nastaju iza usca reka, uglavnom kod ravnicarskih reka
- mogu biti velicine od nekoliko desetina metara do nekoliko stotina metara
- Marožo (Amazon) 40 100km2

46
Q

aluvijalne ravni

A

ravnice koje nastaju akumulacijom recnog nanosa
- najniza recna terasa
- aluvijalne ravni su obicno pogodne za poljoprivredu

47
Q

delta

A

recni nanos u vidu trouglaste ravnice na uscima reka
- Gang, Bramaputra, Jangcekjang, Nil, Volga, Niger, Misisipi, Dunav itd.

48
Q

obale

A

odele se na.
- tektonske-
- erozivne- fjordovi (potopljena recna korita), estuari
- organogene- fitogene (mangrofske), zoogene (koralske)
- vulkanske

48
Q

obale

A

odele se na.
- tektonske-
- erozivne- fjordovi (potopljena recna korita), estuari
- organogene- fitogene (mangrofske), zoogene (koralske)
- vulkanske

49
Q

gde nastaje glacijalna erozija

A

u polarnim predelima, na visokim planinama

50
Q

snezna granica

A

nadmorska visina iznad koje se sneg i led zadrzavaju tokom cele godine

51
Q

lednici

A

nastaju od snega (metmorfozom)

52
Q

cirk

A

udubljenje u kom lednik nastaje, u fosilnim cirkovima u kojima se zadrzava voda nastaju cirkna jezera
- cirkna jezera ( Šutmansko, Štrbačko)

53
Q

valov

A

korito lednika, dolina kojom se lednik krece, u nekim valovima su nastala valovska lednicka jezera

54
Q

fjord

A

nastaje potapanjem valova, duboki i dugacki zaliv strmih strana

55
Q

morene

A

naslage razirenog stenovitog materijala
- mogu biti bocne i ceone
- bocne morene su dugi bedemi koji se oruzaji sa obe strane valova i paralelno sa lednikom
- čeone morene su polukruzni bedemi koji nastaju na mestu gde je oslabila moc lednika

56
Q

terminalni basen

A

nalazi se sa unutrasnje strane morene, to je plitko udubljenje u kome se otapa led, u terminalnim basenima se nalaze jedni od najvecih lednickih jezera na svetu (Ženevsko, Bodensko, Garda, Bohinjsko, Bledsko)

57
Q

sta je glavni agens u eolskom procesu

A

vetar

58
Q

kako deluje vetar

A

vetar deluje deflacijom i korazijom

59
Q

sta je deflacija

A

vetar razara postojece stene odnoseci manje otporne delove

60
Q

korazija

A

nošeni fragmenti udaraju u druge stene

61
Q

uadi

A

uadi su udubljenja nastala od presusenih rečnih korita

62
Q

oaze

A

oaze nastaju kada se podloga ogoli do dela iz kojeg potiče voda

63
Q

sta su gurovi

A

gurovi su uzvisenja koja nastaju modifikacijom vetra koji razara samo osnovu stena (ostenjak)

64
Q

sta su dine

A

dine nastaju na mestima gde slabi snaga vetra ili gde dolazi do prepreka, izdvajaju se navetrinska i zavetrinska strana dina

65
Q

migracije dina

A

migracije dina nastaju pomeranjem dina u smeru duvanja vetra

66
Q

barhani

A

dine koje imaju oblik srpova, kada vetar razori samo mekane stene

67
Q

eolska ostrva

A

nastaju navejavanjem peska na jezera ili neke druge vodene povrsine

68
Q

pescare

A

pescare su fosilni oblici, izgradjene su od sitnog peska iz istorije

69
Q

lesne zaravni

A

fosilni oblici, niski platoi izgradjeni od lesa

70
Q

dezertifikacija

A

proces sirenja pustinja

71
Q

sta je abrazija i kako nastaje

A

mehanickom erozijom talasa, menja se reljef okeanskih morskih i hezerskih obala, abrazija je odnosenje ili trenje i nastaje na ivicama kopna tj. obalama

72
Q

sta podstice rad talasa

A

plima i oseka

73
Q

osnovni agens marinskog procesa ili abrazije i sekundarni

A

osnovni: talasi
sekundarni: plima, oseka i morske struje

74
Q

sta je talasna potkapina

A

talasna potkapina je udubljenje koje nastaje kada talas udari u obalu

75
Q

sta je klif

A

nastaje iznad talasnih potkapina, i to je vertikalni odsek, nakon nekog vremena klif se obrusi iznad talasne potkapine i obala se suzava

76
Q

sta je abraziona terasa

A

abraziona terasa se nalazi ispod klifa i talasne potkapine u podnozju, nastaje kada se obala suzava prilikom propadanja klifa

77
Q

koji su erozivni oblici, a koji akumulativni medju marinskim procesima

A

erozivni: talasna potkapina, klif, abraziona terasa
akumulativni: plaza, pescani sprudovi, tombolo

78
Q

sta je plaža

A

nanos od sedimentnih stena, najcešće peska i šljunka, koji se nalazi osnovne talasne baze i do dela gde talasi maksimalno dopiru

79
Q

osnovna talasna baza

A

linija iznad koje tsalasi mogu da zahvate sedimentne i prenose ka plazi

80
Q

tri zone u okviru kojih deluju talasi

A

-prostor u kom talasi zahvataju sedimente
- mlat mora, talasa
- zapljuskivanje talasa

81
Q

pescani sprudovi (litoralni kordoni)

A

nanosne barijere od peska, imaju izduzen oblik, malu visinu i cesto se oruzaju paralelno sa obalom

82
Q

litoralna ostrva

A

pescani sprudovi koji nisu povezani sa plazom ili obalom

83
Q

kako se dele kraski oblici

A

dele se na povrsinske i podzemne, mogu biti i erozivni i akumulativni

83
Q

tombolo

A

prirodni pescani sprud sa kojim je ostrvo spojeno sa obalom

83
Q

sta je kraski proces

A

oblikovanje reljefa delovanjem hemijske erozije u karbonatnim stenama

83
Q

koji su povrsinski kraski oblici

A

skrape, vrtace, uvale i kraska polja

83
Q

koji su podzemni kraski oblici

A

jame, pecine, pecinski nakit, pecinske kade itd.

84
Q

skrape

A

brazde u obliku pukotina u krecnjackim terenima, skrape mogu biti rebraste i mrezaste

85
Q

vrtace

A

ovalna udubljenja u krasu, mogu imati oblik levka, bunara ili ovala
- nastaju prosirivanjem pukotina
- na dnu senalazi crvenica koja se obradjuje

86
Q

uvale

A

prostrana izduzena udubljenja u krasu, nastaju srastanjem vise vrtaca, na dnu senalazi crvenica- jedino pldono zemljiste u kraski predelima

87
Q

kraska polja

A

prostrana udubljena sa ravnim dnom i strmim stranama, nastaju srastanjem uvala i vrtaca

88
Q

humovi

A

kupasta uzvisenja koja nastaju selektivnom hemijskom erozijom
- dinarske planine, kras tajlanda itd.

89
Q

speleologija

A

nauka koja se bavi istrazivanjem podzemnih kraskih oblika

90
Q

jame

A

strmi i vertikalni kanali sa otvorom na povrsini kraskog terena, nastaju zajednickim delovanjem mehanicke i hemijske erozije
- otvori jama mogu biti na dnu vrtaca, uvala i kraskih polja
-u nekim jamama se zadravaju led i sneg i takve jame se nazivaju sneznice i lednice
- najdublja jama na svetu je Vjerovkina

91
Q

pecine

A

horizontalni kanali u unutrasnjosti krecnjacke mase, sastavljene su od dvorana ( prosirenja) i hodnika (suzenja)
- postoje i spratovi u pecinama (jedan hodnik iznad drugog)
- najveca pecina na svetu je Mamutska, a u Srbiji Lazareva

92
Q

pecinski nakit

A

nastaje izlucivanjem vode sa tavanica pecina
- dva osnovna oblika su stalaktiti i stalagmiti
- stalaktiti su stubovi koji vise sa pecinskih tavanica, a stalagmiti se izdizu sa poda
- dugotrajan proces

93
Q

pecinske kade

A

nastaju u podu pecine izlucivanjem kalcijum-karbonata iz vode. Imaju male zidove