Reader staatsinrichting Flashcards
Staat (algemeen taalgebruik)
Datgene wat met het bestuur van het la d te maken heeft
Overheid
Bestuur van het land, overheid heeft er belang bij dat de maatschappij/samenleving in het land goed functioneert.
Streeft naar een zo gunstig mogelijk klimaat in de maatschappij
Afspraken
Het ontbreken van afspraken leidt tot chaos, elke staat heeft afspraken nodig.
Verschillende soorten staten
Democratieën
Dictaturen
Een Democratie
Staat waar de bevolking invloed op heeft
Een dictatuur
Staat is in macht van een enkeling of een kleine groep
Plato dacht…
Dat een staat word gesticht omdat een mens als individu aan zichzelf niet voldoende heeft.
Verlichte denkers
- engelsman John Locke (1632-1704)
- fransman Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
Volkssoevereiniteit
De hoogste macht is in handen van het volk
Politiek
Opstellen van afspraken in het land, functionaliteit van de samenleving
Politici
Werken aan afspraken/regels
Overleg en discussie
Ingewikkelde discussies=ingewikkelde regels
1568-1648
80-jarige oorlog
Directe democratie
Onderdanen nemen rechtstreeks beslissingen (volksvergradering)
Kan in de vorm van referendum
Referendum
De kiezers kunnen zich direct uitspreken over een bepaalde kwestie
Indirecte democratie
Stemgerechtigde burgers kiezen vertegenwoordigers die zo goed mogelijk de belangen van het volk behartigen.
Bij de volgende verkiezing stemmen burgers over de kwaliteit van de vertegenwoordigers
Grondwet
De voornaamste principes van het verstuur van een land in het kort. Democratie kan niet zonder grondwet
Organieke wetten
De bepalingen van de grondwet verder uitgewerkt
1798
Nederland voor het eerst een grondwet
De wetten
Regels die door politici worden opgesteld of goedgekeurd
Grondrecht
Rechten die garanderen dat de persoonlijke en geestelijke vrijheid van de Nederlanders worden beschermd.
Belangrijkste grondrechten (10 stuks)
- recht op gelijke behandeling, ongeacht godsdienst, levensovertuiging, politieke voorkeur, ras, geslacht of welke grond dan ook.
- kiesrecht
- recht van bescherming van persoon en bezit
- brief en telefoongeheim
- onschendbaarheid van de woning
- vrijheid van meningsuiting
- recht van vereniging en vergadering
- recht van petitie
- vrijheid van godsdienst of levensovertuiging
- vrijheid van onderwijs
Staten-generaal
1e en 2de kamer samen, keurt wetten goed of af en controleert de ministers
Reden voor het wijzigen van de grondwet
Ontwikkelingen in de maatschappij gaat door, daar moet de grondwet aan aangepast worden
Ministeriële verantwoordelijkheid
Vooral ministers bepalen het beleid, ministers moeten aan de volksvertegenwoordiging verantwoording van hun beleid afleggen en bovendien voor de politieke daden van de koning
Kandidatenlijst
Lijst van een partij voor de verkiezingen waar leden op staan van die partij hoogste rol=hoogst geplaatst. Hiermee bepalen de politieke partijen op wie er gestemd kan worden.
Confessionele partijen
Partijen die uit gaan van een bepaalde levensovertuigingen: handelen van die partij is gebaseerd op godsdienstige overtuigingen CDA, christenunie en SGP
Niet- confessionele partijen
Partijen die uit gaan van politieke beginselen of van programma’s die niet op religieuze beginselen zijn gebaseerd, maar op een andere levensovertuiging of op praktische politieke wensen en voorkeuren. Pvda D66 VVD PVV
Rechts
Conservatief : behouden
Willen zoveel mogelijk de maatschappij en bestaande machtsverhoudingen handhaven
Fouten worden veroorzaakt door individuen
Links
Progressief: vooruitstrevend
Partijen die veranderingen in de maatschappij willen
Misstanden in de samenleving worden veroorzaakt door de structuur ervan
Conservatief
Behouden
Progressief
Vooruitstrevend
Kiesrecht
Mensen die achttien jaar en ouder zijn
Dan mag je kiezen wie je land gaat regeren in de regering
Wie heeft geen kiesrecht?
Mensen die een gevangenisstraf uitzitten van minstens 1 jaar
Mensen die wegens geestelijke stoornis niet bekwaam zijn rechtshandelingen te verrichten
Opkomstplicht
Iedere kiezer moest zich bij het stembureau meldden, op wegblijven stond een boete, het stemmen zelf was niet verplicht. Was tot 1970
Lijsttrekker
De eerstgenoemde kandidaat van een partij op de stembiljetten