quiz 1 Flashcards
Salitang Latin na lingua
Salitang Pranses lague
“dila” at “Wika”
Pinagsama-samang
makabuluhang tunog, simbolo
at tuntunin
WIKA
Tulay na ginagamit para maipahayag at
mangyari ang anumang minimithi o
pangangailangan natin.
- Behikulo o sasakyan ng ating ekspresyon at
komunikasyon na epektibong nagagamit. - Iniisip, pakikipag-ugnayan, pakikipag-usap sa
ibang tao, pakikipag-usap sa sarili
Paz, Hernandez, at Peneyra
wika raw ay hindi likas dahil
kailangan munang pag-aralan
bago matutuhan
Charles Darwin
Linguwista
- Ang wika ay masistemang
balangkas ng sinasalitang
tunog na pinipili at
isinasaayos sa paraang
arbitraryo upang magamit
ng mga taong kabilang sa
isang kultura
Henry Gleason
Ang wika ay proseso ng pagpapadala atpagtanggap ng
mensahe sapamamagitan ng
simbolikong cues na
maaring berbal o diberbal
Ayon sa aklat nina Bernales et
al.
Ang wika ay parang hininga, gumagamit tayo ng wika upang
kamtin ang bawat pangangailangan natin.
Bienvenido Lumbera
Pambansang Alagad
ng Sining sa Literatura
(2007)
“Wika ang sumasailalim sa
mga mithiin, lunggati,pangarap, damdamin,kaisipan, o saloobin,
pilosopiya, kaalaman atkarunungan, moralidad,
paniniwala, at mgakaugalian ng tao sa lipunan”
Alfonso O. Santiago
(Lingguwista 2003)
3 KATANGIAN NG WIKA
- Masistemang Balangkas
- Wika ay arbitraryo
- Ginagamit ang wika ng pangkat
ng mga taong kabilang sa isang
kultura
Kumbensiyong
Konstitusyunal
= Wikang Ingles
1939
Ibatay sa isa sa mga
umiiral ns wika sa
Pilipinas na siyang
sinang-ayunan ni Pres.
Manuel L. Quezon
Lope K Santos
“Ang Konggreso ay gagawa ng mga
hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang
wikang pambansang ibabatay sa isa sa
mga umiiral na katutubong wika.
Hangga’t hindi itinatakda ng batas, ang
wikang Ingles at Kastila ang siyang
mananatiling opisyal na wika
1935
Artikulo XIV, Seksiyon 3 ng Saligang
Batas ng 1935
= Leyte
= Nagsulat ng
Batas Komonwelt Blg. 184
= Surian ng
Wikang Pambansa
“mag-aral ng mga diyalekto sa
pangkalahatan para sa layuning
magpaunlad at magpatibay ng isang
pambansang wikang batay sa isa sa mga
umiiral na wika ayon sa balangkas,
mekanismo, at panitikan na tinatanggap at sinasalita ng nakararaming Pilipino
Noberto Romualdez
“Ang wikang pipiliin ay dapat…
Wika ng sentro ng pamahalaan;
✓ Wika ng sentro ng edukasyon;
✓ Wika ng sentro ng kalakalan; at
✓ Wika ng pinakamarami at pinakadakilang
nasusulat na panitikan.
ipinoklama ni Pang. Manuel
L. Quezon ang wikang
Tagalog upang maging
batayan ng Wikang
Pambansa base sa
rekomendasyon ng Surian sa
bisa ng Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134.
Magkakabisa ang kautusang
ito pagkaraan ng 2 taon.
- Disyembre 30, 1937
= nagsimulang ituro ang wikang
Pambansa na batay sa Tagalog sa mga
pampubliko at pribadong paaralan.
1940
Ipinagkaloob ng mga Amerikano
ang ating Kalayaan, sa Araw ng Pagsasarili
ng Pilipinas Hulyo 04, 1946 ay ipinahayag
ding ang mga wikang opisyal sa bansa ay
Tagalog at Ingles sa bisa ng Batas
Komonwelt Blg. 570.
1946
= Pilipino
= Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni Jose
E. Romero, Kalihim n Edukasyon noon.
Agosto 13, 1959 =
= Wikang ginagamit sa mga
tanggapan, gusali, at mga dokumentong
pampamahalaan tulad ng pasaporte, at iba
pa, gayundin sa antas ng paaralan at sa
mass media tulad ng diyaryo, telebisyon,
radio, magsalin, at komiks.
Pilipino
= Saligang Batas ng 1973, Arikulo
XV, Seksyon 3, Blg. 2
“Ang batasang Pambansa ay dapat
magsagawa ng mga hakbang na
magpapaunlad at pormal na magpapatibay
sa sa isang panlahat na wikang
pambansang kikilalaning Filipino.”
1972
Sa saligang Batas ng 1987 ay
pinagtibay ng Komisyong Konstitusyunal na
binuo ni dating Pang. Cory Aquino ang
implementasyon sa paggamit ng Wikang
Filipino. Nakasaad sa Artikulo XIV, Seksiyon 6
ang probisyon tungkol sa wika na
nagsasabing:
“Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin
at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa
Pilipinas at iba pang mga wika.
1987
ay ang
itinadhana ng batas na
maging wika sa opisyal na
talastasan ng pamahalaan.
virgilio almario wikang opisyal
ang opisyal
na wikang ginagamit sa
pormal na edukasyon.
wikang panturo
“Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo,
ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at,
hangga’t walang ibang itinadhana ang batas,
Ingles. Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong
na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at
magsisilbing pantulong na mga wikang panturo
roon. Dapat itaguyod nang kusa at opsiyonal ang
Kastila at Arabic.”
Saligang Batas ng 1987, Artikulo XIV, Seksyon 7
“Ang paggamit ng wikang
ginagamit din sa tahanan sa
mga unang baiting ng pagaaral ay makatutulong
mapaunlad ang wika at
kaisipan ng mga mag-aaral
at makapagpapatibay rin sa
kanilang kamalayang sosyokultural.”
DepED Sec. Brother Armin
Luistro, FSC
