quarter 1 Flashcards
konsepto ng wika: nakasaad sa wikang batas, itinalaga ng pamahalaan na ginagamit sa pamahalaan at pakikipag-ugnayan sa mamamayan
wikang pambansa
konsepto ng wika: itinalaga ng batas upang gamitin sa talastasan sa pamahalaan
wikang opisyal
konsepto ng wika: wikang opisyal na ginagamit sa pormal na edukasyon
wikang panturo
konsepto ng wika: iisang wika lamang ang ginagamit sa pangkalahatang komunikasyon (komeryo, pormal, negosyo, edukasyon)
monolinggwalismo
ayon kay ____, ang wika ay isang masistemang balangkas na ginagamit ng mga miyembro ng isang kultura
Gleason
ayon kay ____, ang wika ay isang natural, o likas na makataong pamamaraan ng paghatid ng kaisipan, damdamin, etc.
Sapiro
barayti ng wika: ito ay ang barayti na ginagamit ng partikular na pangkat sa lugar, rehiyon, o bansa.
Dayalek (Dialect)
ito ay ang barayti na tumutukoy sa total na katangian at kagawian na pagsasalita ng tao.
Idyolek
barayti ng wika: nakabatay sa katayuang panlipunan ng isang gumagamit ng wika.
Sosyolek, pareh.
barayti: mga salitang nagiging bahagi ng pagkakakilanlan (identity) ng mga pangkat-etniko.
Etnolek
barayti: ito ay baryasyon batay sa gamit, o bumabatay sa kaugnayan sa taong nagsasalita (sitwasyon, larangan, etc.) [in english, this ‘barayti’ is determined by the context in which it was spoken or written, by whom, or when]
Register
ang salitang “bato” ay magagamit sa iba’t-ibang konteksto depende sa nagsasalita, anong barayti ito?
Register
wikang pag-aari ninuman, o “make shift language” [english: used when two people of different languages try to communicate with little to no common ground.]
Pidgin
ito ay nagmula sa pidgin at naging unang wika ng isang lugar.
Creole
gamit ng wika sa lipunan: ginagamit ang wika upang magpanatili ng relasyong sosyal sa kapwa tao
Interaksyonal
gamit ng wika sa lipunan: ginagamit ang wika upang kontrolin o magbigay direksyon
Regulatori / Regulatoryo
gamit ng wika: ginagamit ang wika upang bigyang tugon ang mga pangangailangan
Instrumental
gamit ng wika:ginagamit ang wika sa pagkalap o paghanap ng impormasyon.
Heuristik/ Heuristiko
gamit ng wika: ginagamit ang wika sa pagbibigay ng impormasyon
Impormatibo
gamit ng wika: pagpapahayag ng sariling opinyon, damdamin, kuro-kuro atbp.
Personal
ginagamit ang wika sa pagpapahayag ng mga ideya o imahinasyon sa malikhaing paraan.
Imahinatibo
ano-ano ang mga gamit ng wika sa lipunan ayon kay M.K. Halliday?
Instrumental, Regulatori, Interaksyonal, Imahinatibo, Personal, Heuristiko, Impormatibo
ano-ano ang iba’t ibang paraan ng pagbabahagi ng wika ayon kay Jakobson?
Phatic, Emotive, Referential, Conative
[mnemonic: PERC]
Ito ay ang paraan ng pagbabahagi ng wika na tumutukoy sa pagbabahagi ng emosyon, damdamin, o saloobin.
Pagpapahayag ng damdamin / Emotive
Tumutukoy ang paraan na ito sa panghihimok at pagimpluwensya
Panghihikayat / Conative
Pakikipag-ugnayan sa kapwa at makapagsimula ng usapan [conversation starters]
Phatic / Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan
Wikang nanggaling sa aklat at iba pang sanggunian
Referential / Paggamit bilang sanggunian
kailan ang panahon ng kastila?
1565
ano ang opisyal na wika ng Pilipinas?
Filipino
kailan ang panahon ng propaganda at himagsikan?
1872
ano ang pinagmulang angkan ng mga wikang filipino?
Malayo-Polinesyo