Publieke waarden en Ethiek Flashcards
Huberts: Integriteit
Overeenstemming met geldende morele waarden en normen
Huberts: Moreel
Goed, juist, wat hoort en wat niet hoort in het sociale verkeer
Huberts: Integritisme
Integriteit te breed oprekken en zaken ten onrechte tot integriteitskwesties rekenen.
Huberts: Moresprudentie
Intergriteitsthema’s anno 2015 zoals: belangenverstrengeling en favoritisme
Huberts: conclusies:
Helderheid thema nodig, integritisme sluipt er makkelijk in. Moresprudentie is nodig.
Mogelijkheid om misstanden te voorkomen is publieke verantwoordelijkeheid
Rutgers: Publieke waarden
Duurzame opvattingen over de vormgeving van en bezigheden in de samenleving die al dan niet nastrevenswaardig worden beschouwd voor het voortbestaan van die samenleving en haar leden en in samenhang daarmee, de aard en het gedrag van degene - de publieke functionarissen- die deze waarden moeten behartigen
Rutgers: Pantheon
Poging, alle publieke waarden tezamen te brengen en te bestuderen.
Rutgers: Waarden
Elk begrip dat een positief of negatief oordeel uitdrukt
Rutgers: Waarden doortrokkenheid van het openbaar bestuur (+ uitleg normativiteit)
overheidshandelingen moeten geligitimeerd worden op basis van waarden, De term normativiteit is allesomvattend. Een norm is kortweg een regel of richtsnoer. Normativiteit is dus door waarden doortokken werkelijkheid
Rijna en Klinkers: twee onverveemdbare kenmerken van de overheid
Betekenis van idealen: Normatieve vraag waarde overheid voor gaat en wil staan er waarvoor niet.
De vormgeving van gezag: De vraag naar de wijze waarop afwegingen, besluiten en taken zichtbaar zijn en als gemeenschappelijk worden ervaren en geaccepteerd
Rijna & Klinkers: Wat kenmerkt de overheid: (4 centrale functies_)
Waarboren rechtsorde
garanderen basisbestaan
bevorderen van het collectieve belang
compenseren van de markt.
Rijna & Klinkers: Worsteling van de overheid en enkele systeemeigenschappen die worsteling in beeld brengen:
subjectieve grondslag: Oordelen worden gemaakt obv waarden.
Fundamenteel omstreden:
bij stemmen zijn er altijd verliezers
Leveringsplicht:
Overheid is verplicht diensten de leveren + onderhouden
Beperkte vrijwillige deelname”:
Overheid heeft monopolie op bepaalde diensten
Macht:
Overheid kan gezag kracht bijzetten, voorzieningen, subsidies
Leken en spcialisten:
Ambtenaren zijn vakkundig, bestuurders zijn vaak leken. Hiermee spanning op loyaliteit
Openbaarheid:
WOB en opereren in glazen huis stimuleert opervlakkigheid
Beperkte beheersbaarheid:
Tijdsdruk, verantwoording + consensus bereiken erg belangrijk
Verscheidenheid in eenheid:
coalities zijn geen stimulans voor gezamenlijk optreden
Zelfbinding:
Publieke org. worden niet alleen afgereend op resultaten ook het proces. + speelveld wordt door henzelf gecreerd.
Uitvergroting:
als het goed gaat hoor je niemand, bij fouten wordt het groots uitgemeten in media.
Rijna & Klinkers:
Brede herwaardering
Idealen: Herwaardering waarden die spelen binnen publieke domen
Gezag: Legitimiteit, zichtbaarheid en afstand
Rijna & Klinkers:
Maken van eigen waarden
Het draait bij de overheid om fundamentele waardetoedeling en de overheid is een bijzondere werkgever. Tegenbeweging bedrijfsmatig denken, werkzaam zijn bij de overheid brengt een bijzondere verantwoordelijkheid mee. Gezaghebbende toedeling van waarden.
Mattison:
onderzoek richt zich op:
Individuele patronen van reageren op ethische besluitvorming van maatschappelijk werkers
Mattison:
Ethische besluitvorming
niet van nature 1–% logisch of wetenschappelijk. Proces van besluitvorming vereist systematische analyse. Doel is om intellectuele morele bronnen te bouwen ipv persoonlijke waarden en voorkeuren mee te laten spelen.
Mattison:
dilemma maatschappelijk werkers:
ontwikkelen vaak igeindividualiseerde stijeln en patronen in hun reactie op morele dillema’s. Ze hebben geen referentiekaders en moeten zelf de grenzen van ethisch gedrag interpreteren.
Mattison:
Cirkel van reflectie
- reflectie en zelfbewustwording
- analyseer huidig ethisch dilemma
- doorgaan met proces van reflectie en zelfbewustwording
- volg de stappen van het besluitvormingsproces/selecteer een oplossing
- reflecteer op de gemaakte keuze
Mattison:
conclusie
Ethische keuzes kunnen aan elkaar worden verbonden over tijd. Maatschappelijk werkers nemen in het proces geïndividualiseerde patronen mee (persoonlijke voorkeuren, professionele rol, toewijding aan regelgeving, werkervaring, motivatie, houding). Zij worden uitgedaagd om hun waarde perspectieven en de invloed hiervan op de besluitvorming te identificeren. Bewustwording van waardevoorkeuren.
Thompson:
2 thema’s
Ethiek van neutraliteit
Ethiek van structuur
Thomspon:
Ethiek van Neutraliteit:
Ontkent dat ethiek mogelijk is bij ambtenaren. zij zijn euthisch neutraal,
Oordeel moet binnen lijn van beleid vallen.
Thomspon:
kritiek Ethiek van neutraliteit
ambtenaren gaan verder dan alleen opvolgen van beleid,
niet eens betekent niet direct verlies van baan
bij collectieve besluitvorming heeft ambtenaar ook inspraak
ambtenaren met principes vormen juist balans
simplificeert morele omstandigheden in organisaties.
Thompson:
4 typen van dissidentie:
- Interne dissidentie binnen org. maar extern optreden conform het beleid.
- protest buiten organisatie
- openlijke obstructie van belein (achterhouden informatie)
heimelijke obstructie (bijv. mol binnen org.)