Psychologia Flashcards
Dystymia
Przedłużająca się depresja
Sublimacja
Ujście pożądania
Czym jest psychologia osobowości?
Dział psychologii zajmujący się wewnętrznymi właściwościami człowieka, które prowadzą do różnic indywidualnych we wzorcach zachowania
Czym jest psychopatologia?
Nauką z pogranicza psychiatrii i psychologii o teoretycznych problemach zaburzeń psychicznych - ich etiologii, przebiegu, kwalifikacji oraz skutkach, opisująca ich zespoły i jednostki
Jakie strefy ma osobowość?
Emocjonalną, poznawczą i behawioralną
Jakie są modele normalności?
4: Biomedyczny, statystyczny, społeczno-kulturowy i teoretyczny
Jakie są założenia biomedycznego modelu normalności?
Nienormalność jest chorobą, którą diagnozujemy i szukamy jej przyczyn.
Pomijamy psychikę
Jakie są założenia statystycznego (ilościowego) modelu normalności?
Normalne jest to co statystycznie częste lub przeciętne w populacji
Jakie są założenia społeczno-kulturowego (normatywnego) modelu normalności?
Norma wynika że zgodności zachowania ze wzorcami kulturowymi społeczności
Jakie są założenia teoretycznego modelu normalności?
Norma wynika ze zgodności zachowania jednostki z idealnymi wzorcami teoretycznymi
Na czym polega profilowanie kryminalne?
Na typowaniu cech przestępcy w oparciu o analizę danych z miejsca zdarzenia, cechy ew. ofiary i wiedzy na temat poprzednich przestępstw
Kim był Thomas Bond?
Angielskim chirurgiem policyjnym, pierwszym profilerem.
Sporządził profil Kuby rozpruwacza
Kim był James Brussel?
Amerykańskim psychiatrą i kryminologiem.
Ojcem profilowania, pisał podręczniki i sprofilował Metesky’ego, który podkładał bomby w NY.
Czym jest antypsychiatria i jakie były jej postulaty?
Ruchem intelektualnym (60. USA) krytykującym ówczesny nurt psychiatryczny.
- leczenie psychiatryczne częściej szkodzi niż pomaga
- choroby psychiczne nie istnieją, bo umysł nie jest organem, który może zachorować
- osoby postrzegane za chore psychicznie to aktywni gracze w dramacie życia
- przymusowe leczenie jest przemocą społeczną
Kto był ojcem antypsychiatrii?
Thomas Szasz
Na czym polegał eksperyment Rosenhana?
Wpuścił zdrowych ludzi do szpitali psychiatrycznych i nikt się nie zorientował
Jakie cechy według Seligmana, Walkera i Rosenhana upoważniają do stwierdzenia nierormalności jednostki?
7:
- cierpienie (agresja/autoagresja)
- nieprzystosowanie
- irracjonalność myśli i zachowań
- nieprzewidywalność i brak kontroli
- rzadkość i niekonwencjonalność
- dyskomfort obserwatora
- naruszanie norm
Co ma kustosz z powołania?
Syndrom Stendhala
Jakie czynniki wpływają na to, że różne sytuacje wywołują różne zachowania u różnych osób?
2 grupy czynników:
- zewnętrzne - środowiskowe, np. socjalizacja rodzinna, rówieśnicza
- wewnętrzne - genetyczne
Czym jest temperament?
Typowym dla jednostki zespołem względnie stałych cechy zachowania i procesów psychicznych uwarunkowanych głównie przez jej właściwości biologiczne. Przejawia się w formach działania.
- genetyczny aspekt osobowości
- wrodzony, ujawnia się w dzieciństwie
- też u zwierząt
Czym jest osobowość?
Wewnętrznym systemem regulacji pozwalającym na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym.
Jak kształtuje się osobowość?
W wyniku interakcji środowiska z cechami temperamentu
Na czym opiera się typologia Hipokratesa-Galena?
Na podziale osobowości na 4 typy (choleryk, sangwinik, flegmatyk, melancholik) w zależności od przewagi konkretnego typu płynu ustrojowego (żółć, krew, flegma, czarna żółć)
Czym charakteryzuje się choleryk?
Działa impulsywnie, niecierpliwi, szybkie efekty, działa potem myśli, niepowodzenia drażnią, spragniony mocnych wrażeń sprawdza się w akcji, szybkie konkretne decyzje, uczy się przez działanie, interesują go główne wątki
Typ układu nerwowego silny niezrównoważony
Czym charakteryzuje się sangwinik?
Rzeczowy, racjonalny, planuje i realizuje, opanowanie i spokój, trudno odczytać prawdziwe emocje, wprowadza strukturę, negocjuje, denerwuje go dezorganizacja, predyspozycje do bycia liderem, uczy się dobrze gdy widzi sens, kontrola
Typ układu nerwowego silny zrównoważony ruchliwy
Czym charakteryzuje się flegmatyk?
Powolny, zapobiegliwy, nie lubi presji, proste działania szybki efekt, precyzyjny, uczy się wolno ale skutecznie, szczegóły
Typ układu nerwowego silny zrównoważony powolny
Czym charakteryzuje się melancholik?
Odklejony, intuicja, zaduma, wewnętrzna struktura złożonych zjawisk i modele teoretyczne, myślenie abstrakcyjne, wnioskowanie, strefa poznawcza, uczy się przez skojarzenia, zwraca uwagę na klimat emocjonalny informacji
Typ układu nerwowego słaby - podatny na bodźce
Kim był Iwan Pawłow?
Rosyjskim neurologiem.
Stworzył biologiczną teorię temperamentu
Na czym polega biologiczna teoria temperamentu?
Na określaniu typu układu nerwowego w oparciu o 4 cechy:
- siłę procesu pobudzenia (zdolności komórek do pracy, ich stymulacji)
- siłę procesu hamowania (hamowaniu pobudzenia, odcięciu od bodźców)
- równowagę procesów nerwowych (stosunek siły procesu pobudzenia do hamowania)
- ruchliwość procesów nerwowych (zdolność do szybkiej zmiany procesów pobudzenia i hamowania)
Jakie są konstytucjonalne teorie temperamentu?
- frenologia Galla
- powiązanie wyglądu z temperamentem Kretschmera
Jakie są założenia frenologii Galla?
Ludzie cechy i propozycje można wyczytać z guzów na czaszce. Powiązał 27 cech psychicznych z obszarami kory mózgowej
Jakie są założenia konstytucjonalnej teorii temperamentu Kretschmera?
Budowa ciała wpływa na skłonności do zachowań i chorób psychicznych.
4 typy budowy ciała:
- Leptosomatyczny - pan dr Kręgulec, często schizofrenicy
- Pykniczny - mały gruby, często maniakalno- depresyjni
- Atletyczny
- Dysplastyczny
3 typy temperamentalne:
- schizotymik - leptomatyk, zamknięty autystyczny, oschły, drażliwy
- cyklotymik - pykniczny, kontaktowy, realistyczny, radość i smutek
- iksotymik - atletyczny, spokojny, mało wrażliwy, umiarkowany, mało plastyczny umysł
Kim był Cesare Lombroso?
Włoskim kryminologiem.
Stworzył antropologię kryminalną
Jakie związki między wyglądem, a przestępczością wskazywał Lombroso?
Przestępca jest degeneracją podludzkiego typu. Mają anomalne cechy, które prowadzą do ich dewiacyjnych postaw. Da się ich poznać po kształcie czaski, długości rąk czy wyglądzie nosa
Kim był Jan Strelau?
Polskim psychologiem.
Twórcą regulacyjnej teorii temperamentu
Jakie są założenia regulacyjnej teorii temperamentu?
Ujmuje temperament w kategorii formalnych cech zachowania, jako regulator zachowania z otoczeniem.
Wyróżnia 6 cech:
- żwawość - jak szybko reagujemy na bodziec
- perserwatywność - długość i częstość występowania reakcji
- wrażliwość sensoryczna - jak mocne muszą być bodźce żeby mieć wpływ
- reaktywność emocjonalna - jak mocno reagujemy na bodźce
- wytrzymałość - reakcja przy długotrwałej/silnie stymulującej aktywności, lub przy mocnej stymulacji wewnętrznej
- aktywność - tendencja do podejmowania działań o dużej wartości stymulacyjnej
Temperament przejawia się w interakcjach społecznych, życiu zawodowym i sposobie spędzania wolnego czasu
Jakie są składniki osobowości?
myśli, uczucia, zachowania
Do kiedy rozwija się osobowość?
Do 21 roku życia
Jakie są teorie osobowości i ich twórcy?
7:
- psychoanalityczna - Freud x2, Jung, Erikson, Adler
- neopsychoanalityczna - Horney, Fromm, Sullivan
- Teoria relacji z obiektem - Madeline Klein, Mahler, Kohut, Kernberg
- osobowość jako zespół cech - Wielka Piątka - Costa, McCrae
- społeczno-poznawcza - Bandura
- poznawcze - Lewin, Kozielecki, Obuchowski
- humanistyczna - Maslov, Rogers
Kim był Zygmunt Freud?
Austriackim neurologiem i fanem hipnozy.
Stworzył koncepcję psychoanalityczną
Czym jest psychoanaliza?
Teorią naukową opartą na modelach metapsychologii, która wyjaśnia funkcjonowanie jednostki, jej osobowość oraz choroby i zaburzenia psychiczne, odwołując się do nieświadomości i popędów człowieka
Czym są i jakie wyróżniamy modele metapsychologii?
To modele funkcjonowania procesów psychicznych wyróżnione w ramach teorii psychoanalizy Freuda. Wyróżniamy modele:
- topograficzny
- dynamiczny
- ekonomiczny
- strukturalny
- rozwojowy
Na czym polega topograficzny model metapsychologii?
psychika jako góra lodowa
Na czym polega dynamiczny model metapsychologii?
zachowanie człowieka motywują popędy eros i tanatos (id) walczące z superego
Na czym polega ekonomiczny model metapsychologii?
popędy dążą zawsze do rozładowania i w tym celu ulegają przemieszczeniom i przekształceniom, np. kiedy superego reguluje id
Na czym polega strukturalny model metapsychologii?
jest id, które odpowiada z popędy, kieruje się zasadą przyjemności i działa poprzez procesy pierwotne, jest zorientowane na rzeczywistość ego, które ocenia, wykonuje i hamuje id, a kieruje się zasadą rzeczywistości pośrednicząc między wymaganiami impulsów popędowych, a rzeczywistością i jest superego, będące introjekcją standardów moralnych i wartości rodziców, kierujące się zasadą oceny moralnej, co pozwala mu karać i regulować id. Jego sposób działania to bycie sumieniem rozumianym jako źródło ocen morlanych i ego idealneym rozumianym jako obraz osoby, którą chciałoby być dziecko
Na czym polega rozwojowy model metapsychologii?
dotyczy sposobu rozwoju psychoseksualnego dziecka. Stadia:
- oralne (0-2) - konflikt: między celami libidynalnymi i sadystycznymi - cel: relacja ufnej zależności - osobowość: oralno-inkorporująca (łatwowiernośc, zależność, hojność, wierność) lub oralno-sadystyczna (zachłanność, niecierpliwość, ciekawość, ambicja, zawiść)
- analne (2-3) - konflikt: pomiędzy kontrolą, a jej brakiem - cel: niezależność - osobowość analno-retencyjna (systematyczność, upór, nieustępliwość, oszczędność) lub ekspulsywna (porywczość, destrukcyjność, okrucieństwo) lub produktywna (twórcza)
- falliczne (4-5) - konflikt: lęk kastracyjny, zazdrość o penis, cel: identyfikacja seksualna, powstanie superego - ososbowość falliczna (zainteresowanie bez zakłopotania, inicjatywa bez poczucia winy) lub falliczno-narcystyczna (agresywność, zuchwałość)
Kim była Anna Freud?
austriacką terapeutką dziecięcą. Córką Zygmunta Freuda.
Sformułowała teorię mechanizmów obronnych
Na czym polega teoria mechanizmów obronnych?
W celu radzenia sobie z negatywnymi czynnikami, które zagrażają ego i powodują narastanie lęków, człowiek stosuje mechanizmy obronne - uruchamiane przez superego mechanizy psychiczne, wspomagające proces tłumienia popędów i dążeń
id - dziecko
ego - dojrzały dorosły
superego - karzący rodzic
Jakie mechanizmy obronne określiła Anna Freud?
10 (7): wyparcie, projekcja, regresja, sublimacja, zaprzeczenie, racjonalizacja, reakcja upozorowana
Na czym polega mechanizm obronny wyparcia?
Wycofywanie się ze świadomości niechcianej idei, afektu lub pragnienia poprzez spychanie go do nieświadomej części umysłu, np. histeryczna amnezja
Na czym polega mechanizm obronny projekcji?
Forma obrony, w której niechciane uczucia są przerzucane na inna osobę, gdzie nastęnie jawią się jako zagrożenie ze świata zewnętrznego
Na czym polega mechanizm obronny sublimacji?
przekierowanie popędów instynktownych na kanały nieinstynktowne. Np. sadysta zostaje chirurgiem
Na czym polega mechanizm obronny regresji?
powrót do wcześniejszych stadiów rozwoju i porzuconych form gratyfikacji
należących do nich, podyktowany niebezpieczeństwami lub konfliktami pojawiającymi się na jednym
z późniejszych etapów. Np. ktoś płacze przez głupoty, albo żona po kłótni chce wracać do domu rodzinnego
Na czym polega mechanizm obronny zaprzeczenia?
świadoma odmowa dostrzeżenia, że istnieją bolesne fakty. Zaprzeczając
utajonemu uczuciu homoseksualizmu lub wrogości lub wadom psychicznym dziecka, jednostka
może uciec od nieznośnych myśli, uczuć lub wydarzeń.
Na czym polega mechanizm obronny racjonalizacji?
znajdowanie pozornie racjonalnych uzasadnień bolesnych decyzji i zdarzeń