Psychiatria Flashcards
Fiszki z zagadnień do LEK
Reakcje egzogenne Bonhoefnera
To nieswoiste stany psychopatologiczne wywołane czynnikami zewnętrznymi.
Test Schneidera
Test motywacji rzucenia palenia
Maks 12pkt
0-6pkt - niska
7-12pkt - wysoka
Test Fagerstroma
Test siły uzależnienia od nikotyny
maks 10 pkt
0-3pkt - niskie
4-6pkt - średnie
7-10pkt - wysokie
Anoreksja - kryteria rozpoznania
- Spadek masy ciała o ponad 15% w stosunku do masy należnej dla wieku i wysokości lub BMI <= 17.5
- ograniczenie jakościowe i ilościowe przyjmowanego pożywienia
- Zaburzenia sposobu doświadczania własnej wagi i kształtu ciała, silny lęk przed przytyciem przybierający formę myśli natrętnej.
- Pierwotny lub wtórny brak miesiączki
MMSE
Mini Mental State Examination
narzędzie diagnostyczne w rozpoznawaniu otepienia
+test zegara
Objaw nawlekania nitki
w przebiegu majaczenia
Objaw Aschaffenburga
w przebiegu majaczenia
pod wpływem sugestii chory rozmawia przez wyłączony telefon
Objaw Reichardta
w przebiegu majaczenia
inaczej “czystej kartki”
Objaw Lipana
w przebiegu majaczenia
delikatne uciśnięcie gałek ocznych indukuje wystąpienie halucynacji wzrokowych
Zespół serotoninowy
najpoważniejsze powikłanie po SSRI
triada kliniczna:
- objawy psychiczne: pobudzenie, hipomania, splątanie, śpiączka
- objawy wegetatywne: hipertermia, pocenie, tachykardia, biegunki
- objawy somatyczne: drżenie, mioklonie, wzmożeni odruchów ścięgnistych
Zespół Ekboma
“obłęd pasożytniczy”
hipochondryczne zaburzenia urojeniowe
dotyczy chorób skóry, palenie i pieczenie któremu towarzyszy interpretacja, że są wywołane obecnością pod skórą różnego rodzaju drobnych pasożytów
GDS
Global Deterioration Scale
kliniczna skala globalnej oceny zaawansowania otępienia
może mieć znaczenie rokownicze
pozwala też na ocenę progresji choroby Alzheimera
CDR
Clinical Dementia Rating
skala do globalnej oceny zaawansowania otępienia
wykorzystywana głównie w warunkach badań klinicznych
Skala niedokrwienia Hachinskiego
Do oceny występowania naczyniowych czynników ryzyka otępienia
Pamięć proceduralna
Związana z bezpośrednią percepcją zmysłową, zapewniającą reagowanie w sposób automatyczny i nieuświadomiony.
Pamięć proceduralna łączy się z umiejętnościami (np. jazda na rowerze)
Pamięć semantyczna
Dotycząca słów i symboli, warunkująca posługiwanie się językiem. Pamięć ta obejmuje także wygląd przedmiotów i ogólną wiedzę
Podstawowe objawy zespołu depresyjnego
- obniżenie nastroju
- zmniejszenie energii lub zwiększona męczliwość
- utrata zainteresowania lub anhedonia
Zespół de Clerambaulta
Zaburzenie urojeniowe - postać erotyczna
Postać urojeń, w której chory jest przeświadczony o tym, że zwykle zupełnie obca osoba, a często także nieosiągalna, o wyższym statusie społecznym jest w pacjencie zakochana
Zespół Cotarda
Zaburzenia urojeniowe nihilistyczne
dotyczyć może uszkodzenia, złej pracy, zaniku lub wręcz nieobecności narządów wewnętrznych. Pacjent może być przekonany, że niektóre jego części ciała nie istnieją albo że on sam jest już martwy
Zespół Otella
Zaburzenie urojeniowe zazdrości
Często występuje u osób uzależnionych od alkoholu
Kryteria diagnostyczne dla otępienia
Objawy kliniczne:
- wymagane: zaburzenia wyższych czynności korowych, zwłaszcza pamięć oraz co najmniej jednej innej domeny poznawczej spośród takich jak: myślenie, orientacja, rozumienie, liczenie, zdolność do uczenia się, język i ocena.
- dodatkowe: zaburzenia zachowania, emocjonalne, motywacyjne, aktywności psychoruchowej, objawy psychotyczne.
Charakterystyczne cechy przebiegu:
Otępienie jest następstwem choroby mózgu, początek objawów może być powolny lub nagły
Następstwa funkcjonowania:
1. konieczne: pogorszenie w zakresie codziennego funkcjonowania; istotne obniżenie poziomu codziennego funkcjonowania chorego w relacji do jego stanu przedchorobowego
Kryteria wykluczające:
- objawy obecne wyłącznie w przebiegu majaczenia
- objawy obecne wyłącznie w fazie nasilonych objawów innego zaburzenia psychicznego zwłaszcza depresji
Zespół Capgras
Urojeniowy zespół zaburzeń identyfikacji
w którym chory uważa, że ktoś z otoczenia (zwykle osoba bliska lub znajoma) został podmieniony, zastąpiony przez sobowtóra
Prozopagnozja
Rodzaj agnozji, w której chory nie rozpoznaje znajomych twarzy mimo to, że widzi przed sobą twarz i jest w stanie określić jej składowe
Test AUDIT
Test identyfikacji zaburzeń używania alkoholu
zawiera 10 pytań
wysoka punktacja w punktach 1-3 –> picie ryzykowne
wysoka punktacja w punktach 4-6 –> uzależnienie od alkoholu
wysoka punktacja w punktach 7-10 –> picie szkodliwe
Kolejne 8 pytań klinicznych jest pomocnych do potwierdzenia diagnozy z części A AUDIT-u
Zespół Gansera
należy do zaburzeń dysocjacyjnych
objawy przypominają świadomie udawanie choroby psychicznej, wiec często podejrzenia się ich o symulację
działania chorego są opaczne, “przybliżone”, np na pytanie ile jest 2+2 odpowiada 5
“folie a deux”
“obłęd udzielony”
zaburzenie, w którym urojenia lub system urojeniowy rozwija się u pierwotnie zdrowej osoby, przebywającej w bardzo bliskim, wzajemnym związku z osoba chorą
leczenie: rozdzielenie osób ew leki p/psychotyczne
Zespół własnego sobowtóra
urojeniowy zespół zaburzeń identyfikacji
w którym chory jest przekonany, że istotnie jego niemal dokładny sobowtór; osoba obca została przemieniona w sobowtóra pacjenta, ale nie zmieniła swojej tożsamości
Zespół przemiany (intermetamorfozy)
Polega na tym, że osoby z otoczenia zmieniają się wzajemnie wyglądem lub tożsamością
urojeniowy zespół zaburzeń identyfikacji
Zespół Fragoli
Urojeniowy zespół zaburzeń identyfikacji
jedna lub więcej obcych osób zamieniła swoją powierzchowność w taki sposób, że przypominają osoby bliskie lub znajome
Leki przeciwdepresyjne - wskazania
- obniżenie nastroju (depresja, dystymia)
- lęk napadowy
- fobia społeczna
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
- anoreksja
- bulimia
- zaburzenia stresowe pourazowe
- wspomagająco w leczeniu bólu
- zaburzenia hiperkinetyczne
- moczenie nocne
Leczenie depresji
pierwszy epizod - 12 miesięcy
drugi epizod - 2 lata
kolejne epizody - besterminowo
Bulimia
Powtarzające się epizody nadmiernego objadania się
co najmniej 2 x w tygodniu przez 3 miesiące
zapobieganie wzrostowi masy ciała przez prowokowanie wymiotów lub nadużywanie środków przeczyszczających
Agitacja
to nadmierna czynność ruchowa połączona z uczuciem wewnętrznego niepokoju
Pacing
Wędrowanie i bezcelowe przemieszczanie się
częste w chorobie Alzheimera
MAST
Michigan Alcohol Screening Test
25 punktowy alkoholowy test przesiewowy Michigan
Kwestionariusz CAGE
Kwestionariusz pomocny w identyfikacji problemów picia
zawiera 4 pytania:
- próby ograniczenia picia
- złość po nieudanej próbie abstynencji
- poczucie winy po przepiciu
- klinowanie
Skala Tyrera
Skala uzależnienia od benzodiazepin
ocenia dawkę czas trwania, inne uzależnienia w przeszłości, przyjmowanie bzd krótkodziałającej wystepowanie objawów tolerancji
im więcej pkt tym dłuższy okres odstawiania leku
4 A
Typowe objawy schizofrenii
Ambi
Autyzm
zaburzenia Afektu
zaburzenia Asocjacji
Rokowanie w schizofrenii
Dobrze:
- życie z rodziną
- płeć żeńska
- aktywny społecznie
- ostry stres przed wybuchem choroby
- ostry początek
- rzadkie i krótkie epizody
- towarzyszące objawy afektywne
- krótki okres między pojawieniem się objawów a podaniem leku przeciwpsychotycznego
źle:
- samotność
- płeć męska
- wycofany społecznie
- problemy adaptacyjne w okresie dorastania
- skryty początek
- częste i długie epizody
- objawy negatywne, słuchowe, urojenia
- długi okres między pojawieniem się objawów a podaniem leku przeciwpsychotycznego
Skala senności Epworth
Skala ta ocenia prawdopodobieństwo zaśnięcia w ośmiu typowych sytuacjach dnia codziennego
wynik powyżej 10 pkt oznacza nadmierną senność a wynik powyżej 15 pkt senność patologiczną
Upośledzenie umysłowe
upośledzenie w stopniu lekkim - 55-69 IQ
stopniu umiarkowanym - 35-49 IQ
stopniu znaczny - 20-34 IQ
stopniu głębokim <20 IQ
Ekmnezja
przezywanie przeszłości jako teraźniejszości
Kindling
(rozniecanie)
podprogowa stymulacja neuronu powoduje powstanie potencjały czynnościowego i wyładowanie napadowe
koncepcja patogenezy zaburzeń dwubiegunowych
Paragnomen
niezwykłe i nieoczekiwane działanie chorego na schizofrenię
Palimpset
Stan upojenia alkoholowego z późniejszą niepamięcią
Złośliwy zespół neuroleptyczny
bardzo poważne powikłanie leczenia przeciwpsychotycznego
- zaburzenia świadomości
- wzrost napięcia mięśniowego
- wzrost temperatury ciała
- objawy wegetatywne: potliwość, tachykardia, zmiany ciśnienia krwi, ślinotok, bladość powłok skórnych
- wzrost aktywności CPK
Pamięć epizodyczna
Obejmuje zdarzenia wraz z rozumieniem ich sensu. Ten rodzaj pamięci dotyczy osobistych doświadczeń i pozwala na “przemieszczanie się” w czasie
Leki mające działanie depresjogenne
- betaadrenolityki
- GKS
- sterydy anaboliczne
- leki psychostymulujące
- alfa 2 -adrenomimetyki (klonidyna, metyldopa)
- antagoniści kanałów wapniowych
- antagoniści receptorów H2
- ksantyny
- tabletki antykoncepcyjne
- inne: lewodopa, karbamazepina, fenytoina, amfoterycyna B, metronidazol, glikozydy naparstnicy, barbiturany, benzodiazepiny
Zespół paranoidalny
nieusystematyzowane urojenia omamy, zaburzenia funkcjonowania, zmiany, struktury osobowości i formalne zaburzenia myślenia
Zespół parafreniczny
występuje mniejsza spójność urojeń niż w zespole paranoicznym.
raczej nie występuje formalne zaburzenia myślenia i zmiany struktur osobowości
mogą wystąpić omamy
Zespół paranoiczny
usystematyzowane urojenia
nie występują omamy, zmiany struktur osobowości, zaburzenia funkcjonowania i formalne zaburzenia myślenia
Choroba - czas
otępienie - 6 miesięcy
uzależnienie - 12 miesięcy
schizofrenia - 1 miesiąc
zaburzenia urojeniowe - 3 miesiące
epizod depresyjny - 2 tygodnie
dystymia - 2 lata
zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne - 2 tygodnie
insomnia - miesiąc
Próba samobójcze
nieudana próba zabicia się
Zamierzone samouszkodzenie
działania przeciwko sobie samemu, ale bez intencji zabicia się. Może służyć redukcji napięcia psychicznego lub zwrócenia uwagi otoczenia
Myśli zamobójcze
to fantazje i przemyślenia na temat samobójstwa
Zachowanie samobójcze
wypowiadane grożenie samobójstwem, sporządzanie konkretnych planów samobójstwa, usiłowanie lub dokonanie samobójstwa
Tendencje samobójcze
występowanie w określonym okresie życia myśli samobójczych i zachowań i zachowań samobójczych. Stwierdzenie tendencji samobójczych ma znaczenie rokownicze i świadczy o wysokim ryzyku samobójstwa
Stopień letalności próby samobójczej
określa stopień prawdopodobieństwa utraty życia w wyniku próby samobójczej (np. skok z 100 pietra wieżowca - próba samobójcza o wysokiej letalności, skok s parteru - próba samobójcza o niskiej letalności
