Prva knjiga

Question 1

Vrte materijala i karakteristike

Answer 1

Metali - Neorganska jedinjenja dva ili vise metala (mogu sadrzati i nemetale). Kristalna struktura. Delimo ih na zeljezne i nezeljezne.
Keramika - Neorganska jedinjenja metala i nemetala (oksid, karbid, nitrid). Kristalna, amorfna i kombinovana struktura. Delimo na tradicionalnu i inzenjersku keramiku.
Polimer - Organska jedinjenja od molekulskih lanaca (ugljenik i vodonik). Amorfna ili kombinovana struktura.
Kompozit - Smesa dva ili vise materijala koji se ne rastvaraju jedan u drufom i nemaju hemijsku reakciju.

Question 2

Vrste veza

Answer 2

1.PRIMARNE - Za materijale sa visokom tackom topljenja.
1)Metalna - Karakteristicno za metale. Sastoji se iz pozitivnih jona koji se nalaze na tacno odredjenom mestu i valentnih elektrona koji slobodno lebde oko jona i stvaraju elektronski oblak. SILE SVUDA DELUJU JEDNAKO. Rezultat veze-> Duktilnost, plasticnost, provodljivost…
2)Kovalentna - Karakteristika materijala sa najvecim modulima (E K G) tj kod molibdena, dijamanta, germanijuma, volframa… Stabilnost postizemo stvaranjem parova. VEZA JE USMERENA. Rezultat veze -> losi provodnici
3)Jonska - Nastaje elektronskom reakcijom izmedju suprotno naelektrisanih jona(metal i nemetal). SILE SVUDA DELUJU JEDNAKO.
2.SEKUNDARNE - Za materijale s niskom tackom topljenja.

Question 3

Sta je Kristal

Answer 3

Cvrsto stanje materijala gde svaki atom ima svoje mesto. On moze biti kratkog i dugog dometa.

Question 4

Sta je resetka

Answer 4

Sistem pravilno rasporedjenih cvorova tj mesta za atome.

Question 5

Anizotropan vs izotropan

Answer 5

Anizotropan - Fizicke i mehanicke osobine nisu svuda jednake (kristali)
Izotropni - Svuda jednake to su amorfni materijali

Question 6

4 Tipa resetke

Answer 6

1 - Primarna
2 - Zapreminski centrirana kubna
3) Povrsinski centrirana kubna
4) Bazno centrirana kubna

Question 7

Tipovi resetka i karakteristike

Answer 7

PCK - Povrsinski centrirana kubna
Ima je kod Al, Au, Ag, Fe-gama austenit.
kb-12
za-4
f-0.74
ZCK - Zapreminski centrirana kubna
Ima je kod V, W, Mo, Fe-alfa, Fe-beta
kb-8
za-4
f-0.68
HGS - Heksagonalno centrirana kubna
Ima kod Mg, Zn, Ti
kb-12
z-2
f-0.74

Question 8

Millerovi pravci i ravni

Answer 8

Pravci (u v w)- 3najmanja cela broja koja predstavljaju projekciju vektora uduz x, y i z
Ravni (h k l)- Reciplocne vrednosti ODSECAKA koja data ravan pravi po x,y i z osi

Question 9

Koje greske imamo

Answer 9

1. Tackaste
2. Linijske
3. Zapreminske
4. Povrsinske

Question 10

Tackaste greske

Answer 10

Narusavanje reda velicine atoma. Definisemo ih kao praznine.
1) Hemijske Obrazovanje cvrstih rastvora
-Supsticijski - Atomi rastvorenog materijala zamenjuju atome osnovnog materijala
-Intersticijski - Atomi rastvorenog materijala se smestaju izmedju atoma osnovnog
2) Fizicke Prave greske
-Sotkijeva greska - Praznine koje nastaju usled termickog kretanja. Atom izlazi na povrsinu kristala i ostavlja jedno prazno mesto.
-Frenkelov par - Imamo stvaranje praznine i intersticijal=Atom je potisnut iz cvora a zatim je presao u medjuprostor, stvorila se praznina i atom koji je pomeren iz ravnoteznog polozaja nazivamo FRENKLINOV PAR.

Question 11

Koje procese obavljamo pomocu dislokacija

Answer 11

Homogenizacija
rekristalizacija
zarenje
oksidacija
PUZANJE

Question 12

Linijske greske

Answer 12

To su prave dislokacije tj linije duz i blizu kojih je narusen pravilan raspored ravni atoma i delimo ih na
1)Ivicnu - Na resetku deluje smicajno zatezanje (tal) duz ravni klizanja, deo iznad te linije se pomera u odnosu na deo ispod. Na taj nacin se resetka elasticno deformisala kako bi se prilagodila novom stanju.
2)Zavojna - Zbog dejstva smicajnog naprezanja gornji deo se pomera u smeru BURGERSOVOG vektora, dok atomi oko dislokacione linije stvaraju zavojnicu.

Question 13

Pravila za Zavojnu

Answer 13

Burgersov je paraleran sa dislokacijom.
Nemamo ekstra ravan
Disl se krece normalno na B. vektor

Question 14

Pravila za ivicnu

Answer 14

Imamo ekstra ravan
Burgersov je upravan sa dislokacijom
disl se krece u smeru vektora

Question 15

Sta je burgersov vektor

Answer 15

Je vektor koji definise pravac smer velicinu klizanja i velicinu elasticne dislokacije

Question 16

Izotropija

Answer 16

Osobina materijala da su mu fizicke i mehanicke osobine svuda jednake

Question 17

Alotropska modifikacija

Answer 17

Kada se materjal pojavljuje u vise kristalnih oblika

Question 18

Frank Ridov izvor dislokacije

Answer 18

Sila gura disl no ona se zakocila stoga se izvija i pravi lkove oko tacaka. Kriticno postaje kada dolazi do spajanja istih dislokacija (zavojna i zavojna) s tim da imaju suprotne znakove. Dolazi do ponistavanja i stapaju se u jednu zatvorenu petlju.

Question 19

Orovanov izvor

Answer 19

Sila gura dislokaciju, medjutim zaglavila se u tackama. Oko tacaka se stvara nesto nalik frank ridovom izvoru, dislokacija zaobilazi cestice i oko njih stvara Orovanovu petlju

Question 20

Veze kod azota

Answer 20

kovalentna i vander walsova

Question 21

Sta omogucuje dislokacija

Answer 21

Plasticnu deformaciju

Question 22

Mehanizmi plasticne deformacije

Answer 22

-Klizanje = Pojava kada se gornju deo pomera u odnosu na donji po odredjenoj ravni, koju nazivamo ravni klizanja.
-Dvojnikovanje = Jedan deo kristala se formise tako da stvori sebi dvojnika u odnosu na nedefinisani deo. A deli ih ravan dvojnikovanja. Ovo mozemo videla na sobnoj temp u HGS ili na niskim temp kod ZCK
-Uspinjanje i spustanje disl = Visoke temp
-Klizanje po granicama zrna
-Difuzno plasticno popustanje = Visoke temp

Question 23

Vrste ojacavanja

Answer 23

1-Hladno deformaciono
2-Granicama zrna
3-Legiranjem
4-Sekundarnim fazama

Question 24

Deformatibilno ojacavanje

Answer 24

-Povecavamo cvrstocu, smanjujemo plasticnost.
-Povecavanjem napona smanjujemo deformaciju (povecavamo gustinu dislokacija)

Question 25

Ojacavanje granicama zrna

Answer 25

Granice se ponasaju kao prepreke za kretanje dislokacija, samim tim ce se tu nagomilavati i izazvati veliku koncentraciju napona. Pa se ma ovaj nacin aktiviraju izvori dislokacija u susednom zrnu.

Question 26

Sistem klizanja

Answer 26

Jedna ravan i jedan pravac po kojem se desava klizanje.

Question 27

Cemu je jednaka koheziona cvrstoca

Answer 27

Teorijskoj prelomnoj cvrstoci

Question 27

Koheziona cvrstoca je

Answer 27

Zatezni napon koji trebamo primeniti da bi izazvali lom(cepanjem kristalne ravni koja je nrom na pravac zatezne sile).

Question 28

Sta je lom

Answer 28

Kada razdvajamo materjal na dva ili vise dela

Question 29

Mehanika loma

Answer 29

Proucavanja razvoja prsline u krtom materijalu. Povezujemo teorijska razmatranja razvoja prsline sa laboratorijskim

Question 30

Vrste razvoja prsline

Answer 30

Otvaranje
ceono
bocno

Question 31

Karakteristike duktilnog lma

Answer 31

-Vidljiva plasticna deformacija
-Lom oblika kpe i case
-Odvija se sporo
-Povrs loma je siva i vlaknasta
*Prilikom zatezanja dolazi do lokalnog suzenja (stvara se vrat). Lom zapocinje u centru vrata. Lom je transkristalan (kroz zrno)

Question 32

Karakteristike krtog loma

Answer 32

-Nema vidljive plasticne deformacije
-Povrs loma je makroskopski ravna
-Prelom je zrnast sa dosta ravnih (sjajnih) povrsi.
-Lom nastaje brzo i pracen je zvucnim efektom
-Moze biti transkristalno (kroz zrna) i interkristalno (kroz zrno)