Proteze Giriş Flashcards
Amputasyon nedir
Ağır şekilde travmaya uğramış fonksiyonlarını yitirmiş ekstremitelerin kesilerek vücuttan uzaklaştırılması.
Güdük çeşitleri
Bülböz Güdük
Silindirik Güdük
Konik Güdük
Bülböz Güdük
Uzuvun distal kısmı balon şeklinde. Süspansiyonu ve rotasyon kontrolü daha iyi.
Parsiyel ayak amputasyonlarında kuvvet dağılımını etkileyen 4 özellik
Metatars başlarının kaybı
Kaldıraç kolunun kısalması
Kas dengesinin plantar fleksör ve invertörler lehine bozulması
Longitudinal ve transvers ark kaybı
Silindirik Güdük
Uzuvun konik yerine silindirik olduğu güdüktür.
Protezin daha sıkı oturmasını sağlar ve yatak yarası riskini azaltır.
Alt ekstremite amputasyon nedenleri
Periferik vasküler hastalıklar
Travma
Tümör
Akut ve kronik enfeksiyonlar
Konjenital ekstremite eksiklikleri
Donma
Konik Güdük
Uzvun uca doğru inceldiği güdüktür. Protez kullanırken basıncı eşit dağıtmaya yardımcı olur ancak bakımı daha zordur.
Parsiyal Ayak amputasyonları sırasıyla
Parmak amputasyonları
Metatarsophalngeal amputasyon
Transmetatarsal amputasyon
Lisfrank amputasyon (Tarsometatarsal)
Chopart amputasyon (midtarsal)
Body amputasyon
Pirogoff amputasyon
Protez Öncesi Dönem
Preoperatif Dönem
Amputasyon Cerrahisi
Erken Postoperatif devre
Protez Öncesi Deevre
Protezleme Dönemi
Protez Eğitimi
Toplumla Birleşme
Mesleki Rehabilitasyon
İzlem
Ayak sorunlarının çoğu
Plastazote ve polyform gibi malzemelerden yapılarak bir tabalığa birleştirilen dolgu ile çözülebilmektedir.
Syme amputasyonu ve protezleri dezavantajları
Bulböz distal yapısı nedeniyle kozmetik protez sıkıntılı
Bazen iyileşme zorluğu
Ayak seçiminde zorluk veya protez ayarında özen
Bazı tasarımlarda yapısal
Syme amputasyonu ve protezleri avantajları
Tam vücut ağırlığını güdük ucunda taşıtabilme
Doğal yürüyüş paterni
Kısa mesafe protessiz yürüyebilme
Erken protez kullanabilme
Amputasyon Sonrası protez süreci (proprostetik dönem)
Protez kullanımı için gerekli hazırlıkların yapıldığı evre.
Protezin başarılı şekilde kullanmak için çalışmalar yapılmalı ve fiziksel aktivite arttırılmalı.
Ödem kontrol edilmeli.
Ağrı kontrolü
Yara iyileşmesi
Güdüğün uygun şekli
Kontraktür önleme
Protez süreci ile ilgili bilgilendirme yapılmalı.
Fantom hissi nedir
Olmayan ekstremitenin varlığını hissetme.
Kaşınma karıncalanma elektriklenme
%60-80 görülme.
Fantom ağrısı nedir
Olmayan ekst. ağrısı
Zonklama yanma kramp
Distalde daha yoğun
Fiziksel ve psikolojik
Kadınlarda daha sık
Kesin tedavisi yok
Protez tipleri
Erken post-operatif protezler
Başlangıç protezleri
Geçici protezler
Kalıcı protezler
Özel amaçlı protezler
Erken post-operatif protez kazanımları
Fantom ekstremite hissine bağlı sekonder yaralanmaları önler.
Kas gücü korunur
Aerobik kapasite korununr.
Kontraktürler önlenir
Kişiye özel yapılabilir veya hazırları vardır.
Ödem kontrolü kolay ve başarılıdır.
Pozitif psikolojik etki.
Protez seçiminde dikkat edilmesi gerekenler
Anemnez
Amputasoyn seviyesi
Ekstremiten durumu ve diğer vücutt bölümleri
Fonksiyonel durum
Kongnitif durum
Hastanın mesleği
Hastanın hobileri
Finansal durum
Protez Ayak modelleri
SACH AYAK
Tek eksenli ayak
Çok eksenli ayak
Enerji depolayan ayak
Çok eksenli enerji depolayan ayak
Ayarlanabil topuk yüksekliği olan ayaklar
Spor aktivitelerinde kullanılan ayaklar.
K0 açıklama
Protez hayat kalitesini veya mobiliyeti değiştirmiyor.
K1 açıklama
Protezi kullanma yeteneği veya potansiyeli var, ev içi ambulasyon
SACH veya TEK eksenli ayak
K2 açıklama
Tipik olarak sınırlı toplumsal ambulasyon.
ÇOK eksenli ayak, fleksible omurgalı ayak.
K3 açıklama
Pek çok çevre bariyerleriyle hareket edebilir, mesleki, terapötik veya egzersiz aktivitesi için proteze ihtiyacı vardır.
ENERJİ DEPOLAYAN AYAKLAR
K4 açıklama
Çocuk, atlet veya aktif erişkinler için protez kullanımı gerekli.
FONKSİYONEL SEVİYESİNE UYGUN HERHANGİ BİR AYAK,
Enerji depolayan, çok eksenli enerji depolayan ayaklar, hidrolik ayak vb.
