prostaatcarcinoom Flashcards
Functie prostaat?
zit tussen blaas en plasbuis en maakt het eiwit PSA -> ejaculaat vloeibaar
wat is de basis van prostaat? en apex?
basis: blaaszijde en apex: urethrazijde
hoeveel nieuwe gevallen en sterfgevallen per jaar?
12000 en 2500
hoe gebeurd screening?
met PSA-test en eventueel biopteren
niet landelijk want dan overbehandeling
wat zijn de top 3 prostaataandoeningen?
benigne prostaat hyperplasie->obstructie; prostatitisch(acuut of chronisch); PCA (op zich zelf zelden klachten niet altijd klinisch relevant)
Diagnose PCA:
- <10% symptomatisch
- helft bij toeval: mictieklachten
- andere helft door screening/check-ups
kans = leeftijd = 10%
4 manieren PCA detectie:
PSA-test, rectaal toucher, transrectale echo, prostaatbiopten en pathologisch onderzoek
PSA-test
prostaat specifieke test als verhoogd -> BOH, prostatits en prostaatcarcinoom
rectaal-toucher
beperkt wan je voelt alleen achterkant onderzijde blaas en bovenzijde schaambeen
normaal: vast-elastisch
transrectale echo
grote prostaat -> psa kan ook hoger zijn dus volume prostaat meten ook erg belangrijk
prostaatbiopten en PA
nodig, maar vervelend (5% krijgt prostatitis erna)
indicaties: kans op PCA>12,5% of kans op afressieve tumor > 4-7%
Gleason-gradering:
1e getal: meest voorkomende groeipatroon
2e - ook wordt gezien maar miner
3-10
Wanneer verhoogde kans op metastasen>
PSA>2, Gleason > 4+ 3, stadium T3 of hoger, intraductale groei of cribiforme groei
waarom geen PCA screening?
iedere man zal op oudere leeftijd pca krijgen -> minderheid klinisch relevan
numbers needed to screen
781
