problematyka arche u wczesnych filozofów przyrody Flashcards
problematyka arche
wczesnoprzyrodniczy racjonalizm grecki
-kosmo-ontologia
- tylko byt (nie ma bogów, dusz etc)
- program racjonalnego poznania świata
problematyka arche
Najważniejsi przedstawiciele Jońskiej szkoły przyrody
- Tales z Miletu
- Anaksymander
- Anaksymenes
- Heraklit z Efezu
problematyka arche
arche
inaczej zasada
pierwotna substancja bez której nic by nie istniało, budulec rzeczywistości
problematyka arche
monizm materialistyczny
Jest tylko jedno arche, materialne i doświadczalne empirycznie
problematyka arche
Tales z Miletu
arche to woda
sprzeciwił się Hezjodowi (początkiem jest arche, nie bogowie)
Jest uznawany za pierwszego greckiego filozofa
przewidzenie przez niego zaćmienia słońca uznaje się za początek okresu naturalistycznego (VII w. p.n.e.)
problematyka arche
Anaksymander
arche - apeiron (bezkres, coś nieograniczonego)
Rzeczy powstały z apeironu poprzez rozdzielanie się przeciwieństw
problematyka arche
Anaksymenes
arche - powietrze
Rzeczy powstały z zagęszczenia lub rozrzedzania się zasady
Jakościowe zróżnicowanie rzeczy pochodzi od ilościowego zróżnicowania zasady
problematyka arche
Heraklit z Efezu
arche* - ogień
logos - stawanie się
Dla Heraklita fundamentem rzeczywistości była zmiana
Ogień był materialną reprezentacją zmienności, był jednocześnie arche i logosem
arche nie jest u niego monistyczne!!
wariabilizm - rzeczywistość jest zmienna
panta rhei - wszystko płynie
Ruchliwość wszystkiego jest nieuchronna
nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki
„Nic nie jest, wszystko się staje”
Sprzeczność jest fundamentem rzeczywistości- p^~p
Fundamentem rzeczywistości jest wojna. Konflikt to harmonia, wojna to pokój
Heraklit był myślicielem ciemnym, tzn pisał niejasnym stylem
problematyka arche
wariabilizm
wariabilizm to pogląd według którego rzeczywistość jest zmienna
„Nic nie jest, wszystko się staje”
występuje u Heraklita
problematyka arche
Atomiści
Leucyp z Miletu uważał, że arche jest atom
Atomiści negowali śmierć i narodziny - powstawanie jest skupieniem się atomów, śmierćrozpadem
problematyka arche
Pitagoras
Pitagoras z Samos uważał liczbę za arche
Pitagorejczycy poznawali świat przez matematykę
