Prezentacja + wykład Flashcards

1
Q

Dlaczego perspektywa motywacyjna jest ważna przy analizowaniu zachowania ludzi?

A

Mówi o tym co nas motywuje do zachowania się w taki a nie inny sposób. osobowość, emocje, kontekst sytuacyjnosć itp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

O czym mówi Teoria uczenia się?

A

Zachowanie jest wynikiem uczenia się
Reakcje które zostały nagrodzone/wzmocnione stają się automatycznymi nawykami

3 rodzaje uczenia się:
1 Warunkowanie klasyczne (uczenie się znaczenia bodźca obojętnego)
2 Warunkowanie operacyjne (instrumentalne (uczenie się znaczenia obojętnej reakcji)
3 Modelowanie, uczenie się przez obserwacje

Wszystkie nasze zachowania wynikają z procesów uczenia się!
np. bede tak dalej robić to będzie mi dobrze/ lub złe, obserwuje innych ludzi i na tej podstawie wiem ze coś jest dobre lub złe (np siostra, kontakt, prąd)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Warunkowanie Pawłowskiego to inaczej …

A

Warunkowanie klasyczne

neutralny bodziec zostaje powiązany z naturalna reakcja

np pies zawsze jak dostaje jedzenie słyszy gwizdek, ten dziek kojarzy się z pojawieniem jedzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Warunkowanie sprawcze to..

A

Warunkowanie instrumentalne (operacyjne)
Reakcja zwiększa ub zmniejsza częstotliwość dzięki wzmocnieniu lub karze

jak bede tak robić to będę dostawała dobre rzeczy i na odwrót

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Dlaczego badania międzykulturowe są takie ważne dla psychologii społecznej?

A

Ludzki zachowania i psychika zależą od treści kulturowo zdefiniowanych wartości, norm, wzorców.

Kultowa morze być np w danej dzielnic, kultura studencka to nie chodzi o kulturę jako dorobek artystyczny.

Czyli grupy z tych samych kultur mogą mec różne wzorce. Ludzie z Warszawy maja wzorce w zależności od dzielnicy, okolic w których się wychowują.

JA POSZERZONE = ja + moja najbliższą rodzina
JA KOLEKTYWISTYCZNE = ja + moja grupa społeczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Perspektywa społeczno-kulturowa w teorii uczenia się.

A

Oprócz porównywania subkultur różnych grup
czy warstw społecznych perspektywa społeczno-kulturowa zajmuje się także porównywaniem osób
z odmiennych kultur.

Niektóre zjawiska czy procesy wyglądające dla nas na uniwersalne,
ogólnoludzkie, takie jak stawianie własnego ja na

pierwszym miejscu, mogą być w istocie ograniczone do kultur indywidualistycznych.

Trzecim typem badań prowadzonych z perspek-
tywy społeczno-kulturowej są porównania osób

pochodzących z tej samej kultury, ale badanych

w różnych momentach historycznych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Perspektywa ewolucjonistyczna

A

Mało empiryczna, mało udowadniała, trochę zgadywanie

Podobnie jak teoria uczenia się, perspektywa
ewolucjonistyczna również wyjaśnia ludzkie za-
chowania jako skutek przeszłości, lecz nie jednost-
ki i jej własnych doświadczeń, tylko całego gatun-
ku.

  1. zachowanie i wzorce -> służą przetrwania
  2. zachowania i wzorce służą maksymalizacji sukcesu reprodukcyjnego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Charakterystyka podstawowych perspektyw teoretycznych psychologii społecznej wg. Bogdana Wojciszke

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wymień wszystkie perspektywy teoretyczne w psychologii społecznej wg. B. Wojciszke

A
  1. poznawcza
  2. motywacyjna
  3. teoria uczenia się
  4. społeczne-kulturowa
  5. ewolucyjna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Czy wyjaśnienie i usprawiedliwienie to jest to samo?

A

Nie.
Wyjaśnienie jest naukowe
Uzasadnienie już nie. Jest to akceptacja jakiegoś zachowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Na czym polega transfer pobudzenia emocjonalnego?

A

Perspektywa motywacyjna.

Jedną z nich jest na przykład transfer pobudzenia emocjonalnego, który polega na tym, że siła pobudzenia emocjonalnego przeżywanego w danej sytuacji zależy nie tylko od bieżących bodźców, lecz także od bodźców działających w niedawnych, przeszłych sytuacjach. Jeżeli poprzednia sytuacja była emocjonująca, to rośnie wielkość pobudzenia przeżywanego w sytuacji bieżącej (pobudzenie „przelewa się” ze starej sytuacji na nową), przy czym człowiek całość pobudzenia odczytuje jak wywołane bieżącą sytuacją.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Poniższą definicja dotyczy…

“… to powszechne przekonanie dotyczące natury ludzkiego zachowania wyrażające się w takich zdroworozsądkowych stwierdzeniach jak np. mężczyznom tylko jedno w głowie”

A

Przychologia potoczna

Twórca takiej psychologii może być każdy z nas.

brak faktów, subiektywność, błędne i wybiórcze obserwacje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Psychologia społeczna jest nauką empiryczna i odkryte prawidłowości maja charakter probabilistyczne. Trzeba prowadzić badania oraz replikacje badań. Prawda czy fałsz?

A

Prawda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Funkcje psychologii społecznej jako nauki. Wymień.

A

Deskryptywną (opisowa) np. obserwacja dziecka
Eksplanacyjna (wyjaśniającą) np. efekt rozproszonej odpowiedzialności
Predyktywne (przewidującą) w jaki sposób można coś zmienić aby wynik był inny?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kryteria naukowości:

A

Badanie korelacyjne
Obserwacje
Eksperymenty

oraz dodatkowo:

Symulacje komputerowe
Neuroobazowanie

Ważne: hermetyczny (spójny) język, język jest zależny od paradygmatu badawczego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Metoda naukowa w PS to empiryczna weryfikacja hipotezy. Jakie są etapy weryfikacji hipotezy?

A
  1. Teoria
  2. Hipoteza/y
  3. Definicja zmiennych (Operacjonalizacja)
  4. Badania empiryczne
  5. Wyniki: odrzucenie hipotezy
  6. Wyniki: przyjęcie hipotezy
  7. Teoria
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Na czym polegają badania korelacyjne?

A

Na sile i kierunku związku miedzy dwiema zmiennymi.

Najczęściej używa się współczynnik Pearsona (r Pearson), czyli ujemny lub dodatni. Mierzymy wykresem liniowym.

Pomysły na korelacje w psychologii?

Im bardziej xxx tym mniej yyy
Im bardziej xxx tym bardziej yyy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Czym jest korelacja dodatnia w badaniach korelacyjnych?

A

Wraz ze wzrostem/ spadkiem jednej zmiennej rośnie druga/ maleje druga zmienna

np.
im więcej się uczysz tym lepsze masz wyniki
im mniej pijesz alkoholu tym mniejsza szansa na chorobę alkoholowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Czym jest korelacja ujemna w badaniach korelacyjnych?

A

Wraz ze wzrostem/spadkiem jednej zmiennej/ spada/wzrasta inna zmienna.

np. im wyższe ceny produktów tym mniejsza ilość zakupionych produktów
Im więcej godzin uczeń poświęca na korzystanie z mediów społecznościowych, tym niższe są jego wyniki w nauce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Ważne informacje dotyczące badań korelacyjnych:

A
  1. nie mówimy ani o skutku ani o przyczynie
  2. dwa zdarzenia pojawiają się w tym samym czasie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czym jest korelacja pozorna?

A

związek dwóch zmiennych jest zależny/ powodowany trzecia zmienna albo pozostaje bez faktycznego związku

np związek utonięć a ilość filmów obejrzanych z Nicholasem Cage’em

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wady i zalety badań korelacyjnych?

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Czy badanie terenowe lub obserwacja naturalna to to samo co badanie obserwacyjne?

A

Tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Na czym polega badanie obserwacyjne?

A

Na opisaniu globalnego obrazu zjawiska.

Badacz NIE INGERUJE TYLKO OBSERWUJE w sposób kompleksowy i długotrwały

np. badanie więzienne Zimbardo

Mamy 3 typy obserwacji:
systematyczna
uczestnicząca
analiza danych archiwalnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Obserwacja systematyczna podaj przykład badania
Badanie terytorialne (na parkingu) Rubach i Juieng w 1997 Hipoteza: Ludzie są z natury terytorialni i chronią własnego miejsca Zmienne: jak długo zajęło opuszczenie miejsca parkingowego czy inny kierujący czeka na to miejsce Liczba badanych N = 200 Wynik: czas opuszczania miejsca parkingowego był dłuższy kiedy inny samochód na nie czekał
26
Obserwacja uczestnicząca podaj przykład badania
Badanie Festinger'a i kolegów Autorzy przyłączyli się do sekty religijnej, która odliczała dni do końca świata Hipoteza: Co się stanie jak się ich wierzenia nie potwierdza? (badanie nad dysonansem społecznym) Wynik: Świat się nie skończył Guru sekty przekonała ze kosmicie zdecydowali się nie niszczyć ich świata ponieważ sekta się dzielnie modliła i uratowała świat przed zaglada. Konferencja prasowa przypimeczetujaca wielkość sekty. W ten sposób nastąpiła redukcja dysonansu.
27
Wyjaśnij na czym polega dysonans poznawczy
Stan napięcia psychicznego, gdy obecne są dwa sprzeczne ze sobą elementy poznawcze Staramy się ZREDUKOWAC to nieprzyjemne uczucie Palenie prowadzi do śmierci - przyklad Moja babcia paliła i żyła 95 lat - redukcja
28
Eksperyment Davida Rosenhana 1972 o pobycie w szpitalu psychiatrycznym jako pacjent "o ludziach normalnych w nienormalnym otoczeniu". Na czym polegało i jakiego typu było badaniem? Cel: sprawdzenie adekwatności i rzetelności diagnoz medycznych
Badanie obserwacyjne uczestniczące. Badani byli umiejscawiani w różnych szpitalach na terenie USA (asystenci Rosenhana) i mieli zgłaszać halucynacje Wynik badania: Wszyscy uczestnicy badania, z wyjątkiem jednego, zostali zdiagnozowani jako schizofrenicy i zostali wypuszczeni dopiero po przyznaniu ze wierzą w ta diagnozę i są w remisji
29
Obserwacja ustrukturyzowana, na czym polega?
Dzieje się w laboratorium lub naturze. Często stosowana w psychologii klinicznej, rzadziej w PS Nie ma pełnej kontroli nad zmiennymi i mogą się pojawiać różnice w procedurze Można tu wprowadzać manipulacje zmiennymi
30
Analiza danych archiwalnych, na czym polega?
Zbiera się zebrane istniejące dane, te dane się analizuje Np badnie archiwalne Wojciszke i współpracowników, analiza anonsów w gazetach (ponad 700), czego kobiety chcą od mężczyzn a czego mężczyźni od kobiet
31
Zalety i wady badań obserwacyjnych
nie jest to idealna metoda, nie da się wszystkiego w ten sposób zmierzyć mała powtarzalność tendencyjność obserwatora nie mówi o kierunku zależności zalety pomiar zmiennych inaczej niemierzalnych niewielkie nakłady finansowe nie wpływa na przebieg wydarzeń
32
Czym się różni badanie korelacyjne od badanie eksperymentalnego?
w badaniu korelacyjnym nie widzimy związku przyczynowo-skutkowego
33
Na czym polegają eksperymenty w PS?
Metoda naukowa ustalenie związku przyczynowo-skutkowego ma na celu wywołanie jakiegoś zjawiska (coś się robiło na jednych myszach a czegoś się nie rozbiło na innych) np eksperyment z lalka Bobo Problem badawczy -> Hipoteza -> kierunek badania (kierunkowa lub niekierunkowa) Badanie eksperymentalne = opisują nasze przewidywania Ważne aspekty: Manipulacja eksperymentalna (manipuluje się zmienna niezależna aby wywołać pewnie efekt na zmiennej zależnej) Kontrola - innych zmiennych + grupa kontrolna
34
Kto przeprowadził badanie nad "Huśtawka emocjonalna", jakie były założenia i wyniki?
Dolinki i Nawrat eksperyment naturalny strach - usunięcie stresora - ulga - manipulacja jesteśmy w stanie łatwiej poddać się manipulacji Ten mechanizm działa dzięki usunięciu stresora czyli huśtawki emocjonalnej a nie samo wywołanie stresu Huśtawka emocjonalna (ang. emotional see-saw) – technika wpływu społecznego. Mechanizm ten polega na wprowadzeniu osoby w stan lęku, następnie po nagłym i niespodziewanym wycofaniu negatywnego bodźca, następuje ulga, której towarzyszy stan bezrefleksyjności. Owa sekwencja emocji sprzyja zwiększonej uległości wobec próśb oraz sugestii kierowanych do osoby poddanej technice. Innymi mechanizmami, które zaliczają się do technik wpływu społecznego są między innymi stopa w drzwiach czy niska piłka.
35
Termin tzw. " Efekt widza" - znieczulica społeczna, rozproszona odpowiedzialności grupowej. Kiedy powstał na podstawie jakiej sytuacji i co wykazał?
Kitty Genovese, zamordowana przed własnych domem na oczach wielu sąsiadów. Wolała o pomoc. Nikt nie pomógł i została zamordowana. To zaczęło interesować psychologów i badaczy pod katem tego, ile osób zainteresuje się/ udzieli pomocy w podobnych warunkach. Na czym polega rozproszona odpowiedzialność. Wpływ normatywny na rozproszenie odpowiedzialności. Jeśli mam wrażenie ze ktoś inny zareaguje, jest bardziej doświadczony to ja nie muszę.
36
Cechy charakterystyczne dla badań eksperymentalnych to
1. Randomizacją (losowość) 2. Replikacja (powtarzalność badania) 3. Trafność wewnętrzną (czyszczenie manipulacji) 4. Eliminacja alternatywnych wyjasnien 5. trafność zewnętrzna (generalizacja) 6. Moderatory i mediatory
37
Jaka jest rola MODERATORA a jaka MEDIATORA w badaniach eksperymentalnych?
Zmienne dodatkowe które nam coś wyjaśniają. Moderator jakiejś zależności to czynnik, który decyduje o jej kierunku lub sile. Mogą zmienić kierunek (im bardziej tym mnie etc) Mediator (pośrednik) to tyle, co proces lub stan psychiczny pośredniczący między zmienną niezależną (przyczyną) a zmienną zależną (skutkiem). Znaleźć mediator jakiejś zależności to odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ona występuje, podczas gdy znaleźć moderator to odpowiedzieć na pytanie, kiedy (w jakich warunkach) to się dzieje. Wyjaśnia nam mechanizm związków.
38
Pierwsze badanie opublikowane w psychologii społecznej to
1898, Norman Triplett Facylitacja społeczna N= 40 (dzieci, chłopcy i dziewczynki) Procedura: kręcenie kołowrotkiem, 1 sesja = 4 okrążenia flagi, praca w grupach Wniosek: w grupie lepszy wynik ponieważ obecność innej osoby wywołuje energię inaczej niedostępna W naszych czasach takie wyniki nie zostałyby uznane, są niedokładne. Różnica wieku, grupa mała. 2005 roku ponowiono badanie i nie wykazało tych samych wyników
39
Kiedy powstał pierwszy podręcznik do psychologii społecznej?
W 1908 roku
40
Nie ulega wątpliwości, że różne typy metod badawczych psychologii społecznej uzupełniają się w swoich zaletach i wadach, opisz krótko dlaczego
41
Próżniactwo społeczne (ang. social loafing) to zjawisko psychologiczne, w którym ludzie w grupie wykazują mniejsze zaangażowanie i wysiłek w wykonywanie wspólnego zadania w porównaniu do sytuacji, gdy działają indywidualnie Wyjaśnij na czym polegał eksperyment Maxa Ringelmanna, publikacja 1913, badanie 1882-1887
Zadanie eksperymentalne: Ringelmann poprosił uczestników, aby ciągnęli linę w ramach testu siły, zarówno indywidualnie, jak i w grupach. Wyniki eksperymentu: W miarę wzrostu liczby osób w grupie, łączna siła generowana przez zespół była mniejsza, niż wynikałoby to z prostego dodania indywidualnych sił uczestników.
42
Latane, Williams i Harkins (1979) również przeprowadzili eksperyment próżniactwa społecznego. Na czym polegało i co wykazało?
Klaskanie i radość na widowni. Wynik = im WIECEJ OSOB tym siłą klaskania była MNIEJSZA Utrata skuteczności. Efekt próżniactwa ale również rozproszonej odpowiedzialności BRAK POBUDZENIA powoduje próżniactwo społeczne
43
Pierwsze podręczniki do Psychologii Społecznej pojawiły się w 1924 i napisał je ojciec Psychologii Społecznej czyli ...
Floyd Henry Allport Zdefiniował zachowanie społeczne Wprowadził metodę eksperymentalna! rewolucyjna, używana do dziś, roznicujaca PS od np Socjologii.
44
Kiedy nastąpił gwałtowny rozwój PS?
Dopiero po II Wojnie Światowej
45
Badanie M. Sherif'a w 1936 o punkcie świetlnym, o czym było?
konformizm informacyjny/ informacyjny wpływ społeczny uczestnicy mieli powiedzieć jak powiększa się punkt świetlny wyniki od 2,5 cm do 25 cm norma nie zmienia się w czasie, norma powstała
46
Badania we wczesnych latach PS. Bennington College Study, T. Newcomb 1935-1939. Na czym polegało?
Badanie podłużne, czyli rozciągnięte w czasie dla konkretnych uczestnikow Badana była zmiana i tworzenie postaw NORMATYWNY WPLYW SPOŁECZNY Kontekst: był to liberalny college z dużą ilością konserwatywnych studentek I roku. W 1936 roku odbywały się wybory prezydenckie 66% rodziców dziewczyn - republikanin oraz 62% studentek I roku Starsze roczniki głosowało studiów na Demokrata w większej liczbie Ciekawe - w późniejszych latach wyniki wciąż pozostały liberalne
47
Solomon Asch prowadził najsłynniejsze badanie nad konformizmem. Przeprowadził badanie grupowe, trzeba było ustalić która z 3 linii jest tak samo długa jak linia X. Jakie były wnioski z tego badania?
im więcej pozorantów w grupie tym bardziej badani ulegali opinii innej osoby nawet jeśli były błędne. Widać tu było dwa wpływy: 1. normatywny - ulegamy normie społecznej a)wewnętrzny konformizm (który właśnie słabnie gdy ktoś inny ma inna opinie niż my) b) zewnętrzny konformizm (uleganie wpływowi społecznemu) 2. informacyjny (dążenie do słuszności) a) rośnie gdy zadanie jest niejasne b) rośnie gdy spada samoocena i czujemy się niekompetentni c) jest zależne od wielkości grupy
48
Kiedy spada konformizm? Co może wpłynąć na słabnięcie procesu konformizmu społecznego?
wybór/ zachowanie jest łatwe jak był tylko jeden pozorant i wybór był jednomyślny grupa jest nieatrakcyjna grupa jest niejednomyślna wybór/ zachowanie nie jest ujawniane grupie, jest tajne
49
Czy istnieje coś takiego jak osobowość konformistyczna? np osoby z niska samoocena?
Nie ma takiej stałości jeśli chodzi o konformizm, bardzo dużą role odgrywa czynnik sytuacyjny. Nie istnieje osobowość konformistyczna
50
Adolf Hitler wywołał gwałtowny rozwój psychologii społecznej. ludzie zaczęli się interesować komunikatami perswazyjnymi. Hovland przeprowadzil badania nad wpływem propagandy. Jakie były wnioski badania?
Determinanty zmiany postawy: 1. Nadawca - dużą siłą autorytetu, osoby która ma wysoka wiarygodność. Wierzymy w jej kompetencje. 2. Komunikacja - np. straszenie (zdjęcia na paczkach papierosów) 3. Kontekst - np. znaczenie grup odniesienia (kontekst społeczny w którym żyjemy) Media maja ogromny wpływ na zmianę postaw społecznych. Widać to również w dzisiejszych współczesnych czasach. Samo nastraszenie ludzi jednak nic nie daje bo wywołuje tylko dysonans społeczny. Ludzie redukują sprawnie poczucie dyskomfortu.
51
Ze względu na II Wojnę Światowa nastąpiła emigracja żydowskich naukowców. Kto ze słynnych naukowców do nich należy?
Ojcowie psychologii gestalt (mocno powiązany z psychologia liczna, terapia indywidualna. Koncentruje się na tym jak ludzie postrzegają świat społeczny z całościowego spojrzenia) Koffka + Wertheimer + Koehler
52
Badania Kurta Lewina - jakie były i co ważnego wypracowały?
Badania Lewina - teoria pola (jednostka jako element w dużym systemie oddziaływań. Nie można brać człowieka pod uwagę tylko w próżni) 3 rodzaje liderów wyróżnił autorytarny - nie konsultuje się z grupa ludzi którymi zarządza. Duży poziom efektywności ale niski poziom motywacji i zaangażowania pracownikow demokratyczny - chce angażować ludzi w proces decyzji, pozwala na dyskusje, zbiera opinie. Wysoki poziom efektywności i motywacji osób w takich zespołach. liberalny - zakłada ze ludzie będą robić to co maja robić, sami będą podejmować decyzje, nie narzuca reguł, struktur i daje wolna rękę. Niski poziom efektywności i duży poziom zagubienia pracownikow.
53
Uczniem Kurta Lewina był Leon Festinger, jeden z najważniejszych psychologów spolecznych który opracował teorie dysonansu społecznego. Opisz na czym polega dysonans społeczny?
Poczucie dyskomfortu, napięcia psychicznego, gdy obecne są dwa sprzeczne/ niespójne ze sobą elementy poznawcze (myśli, postawy, zachowania) Przykład: Palenie prowadzi do śmierci Redukcja: Moja babcia paliła i dożyła 90 lat
54
Wyjaśnij czym jest konsonans poznawczy?
Komfort psychiczny, przeciwieństwo dysonansu poznawczego.
55
Wyjaśnij dlaczego Festinger mówił, ze istnieją 3 relacje miedzy elementami wiedzy, wymień i opisz je.
1. Nie ma związku miedzy informacjami (czasem związek jest ukryty) 2. Dysonans Jeśli będę palić to umrę = y wynika z nie-x (przeciwieństwo to konsonans czyli y wynika z x) Lubię palić = x Palenie zabija = y Rodzaje dysonansu: - logiczna sprzeczność (np. palenie papierosów) - standardy i normy kulturowe (np. lubimy alkohol a przeprowadzamy się do kraju w którym picie alkoholu jest zabronione) - opinia zagnieżdżona w innej opinii (np. np uważam siebie za osobę odpowiedzialna a prokrasytuje) - przeszłe doświadczenia (coś mi się wydarzyło i wpływa na moja obecna ocenę. Np leciałam samolotem i były straszne turbulencje i od tego czasu boje się latać. jednocześnie czytam ze samoloty są najbezpieczniejszym środkiem transportu)
56
Jako sobie radzimy z dysonansem poznawczym?
1. Zmiana zachowania (np. rzucam palenie) 2. Zmiana elementu środowiska (np. zmieniam postrzeganie osoby, chociaż osoba i środowisko się nie zmieniły, szukam potwierdzenia u innych) 3. Zmiana "wiedzy" (np. dodawanie elementów poznawczych, dowiadujemy się więcej na temat który jest dla nas dyskomfortowy) 4. Zmiana ważności (np. w sumie to nie jest dla mnie ważne) Przykłady: Sytuacja zakupowa: Kupujesz drogi produkt, który okazał się niepraktyczny. Zamiast przyznać, że to był błąd, zmniejszasz znaczenie jego praktyczności, mówiąc: „Przynajmniej świetnie wygląda i robi wrażenie na innych”.
57
Podaj definicję REAKTANCJI
Reaktancja (reactance): nieprzyjemny stan napięcia powstający wskutek odebrania jednostce swobody wyboru lub zagrożenia takim odebraniem.
58
Co wpływa na wielkość dysonansu?
1. Ważność wyboru (np. jak będę studiować psychologie nie będę prawnikiem) 2. Atrakcyjność niewybranej opcji (nie pałac stracę atrakcyjność na imprezach i kontakt z ludźmi) 3. Określenie zbieżności poznawczej - cognitive overlap np. wspólne elementy obu grup, nie chce rzucić palenie i chce rzucić palenie
59
Jakie były paradygmaty badawcze w dysonansie poznawczym? Paradygmat - jego ogólnym znaczeniem jest określony wzorzec, model lub sposób myślenia, który organizuje nasze rozumienie rzeczywistości, badań czy działań w danej dziedzinie.
Wolny wybór a) rozprzestrzenianie alternatyw (lepiej postrzegamy alternatywę) b) badanie "marketingowe" (Brehm 1956) np. badanie pokazujące który z 8 tosterów jest najlepszy Rozbieżność przekonań a) w coś wierzymy mocno, jest ważnym elementem mojej struktury poznawczej i nagle następuje jakieś zdarzenie które całkowicie zabrzęczą moim przekonaniom ( b) when prophecy fails badanie Festinera w sekcie religijnej) c) reinterpretacja sytuacji (np. uratowaliśmy świat!, tez Festinger i badanie sekty) Uzasadnienie wysiłku a) angażujemy się w nieprzyjemna działalność w celu uzyskania jakiegoś wysiłku np. studia są straszne ale za to dyplom ukończenia jest dzięki temu jeszcze bardziej znaczący dla mnie b) badanie Bronsona i Mills (1959) cherst na studiach (initiation), czytanie mocnego seksualnego tekstu, to spowodowało ze ta grupa studencka jest jeszcze ciekawsza Wymuszona zgoda a) dostajemy nagrody lub kary które dostarczają nam wyjaśnienia
60
Eksperyment Festingera i Carlsmitha (1959) jest jednym z najbardziej znanych badań w psychologii społecznej i dotyczy teorii dysonansu poznawczego. Na czym polegał?
Zadanie eksperymentalne: Uczestnicy wykonywali bardzo nudne i monotonne zadanie: przez godzinę mieli przekładać szpulki z jednego pudełka do drugiego oraz obracać drewniane kołki o 90 stopni. Manipulacja eksperymentalna: Po zakończeniu nudnego zadania eksperymentator poprosił uczestników, aby powiedzieli następnej osobie (która była podstawionym aktorem), że zadanie było interesujące i ekscytujące. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do jednej z dwóch grup: Grupa 1$: Otrzymali 1 dolara za skłamanie. Grupa 20$: Otrzymali 20 dolarów za skłamanie. Grupa kontrolna: Nie była proszona o kłamstwo i nie otrzymywała żadnego wynagrodzenia. Wyniki: Grupa 1$: Uczestnicy ocenili zadanie jako bardziej interesujące i przyjemne niż w rzeczywistości. Powód: Otrzymali niewielką nagrodę (1$), co nie było wystarczającym uzasadnieniem dla kłamstwa. Aby zmniejszyć dysonans poznawczy, zmienili swoje przekonania – zaczęli wierzyć, że zadanie faktycznie było ciekawe. Grupa 20$: Uczestnicy nadal uważali zadanie za nudne. Powód: Wysoka nagroda (20$) była wystarczającym uzasadnieniem dla kłamstwa. Nie odczuwali potrzeby zmiany swoich przekonań. Grupa kontrolna: Ocenili zadanie jako nudne, co było zgodne z rzeczywistością.
61
Na czym polegało zadanie "zakazana zabawka" i kto je przeprowadził?
Aronson i Carlsmith 1963 Dzieci mogły się bawić każdą zabawka oprócz jednej. poważna kara - spadek dysonansu - wzrost oceny mała kara - wzrost dysonansu - brak zmiany i spadek oceny