Pravni karakter i struktura Vidovdanskog ustava

Question 1

Kakav je karakter imao Vidovdanski ustav?

Answer 1

Imao je karakter jednog ustavnog pakta ili sporazuma zaključenog između Ustavotvorne skupštine, kao narodnog predstavništva i kralja kao državnog suverena.

Question 2

Šta je sankcionirao kralj kao “drugi ustavni faktor”?

Answer 2

Sankcionirao je odluku Ustavotvorne skupštine kao zastupnika narodne volje.

Question 3

Šta je ozakonjeno Vidovdanskim ustavom?

Answer 3

1)nacionalni unitirizam
2)državni centralizam
3)monarhijski oblik vladavine
4)ograničeni parlamentarizam
5)privatno-vlasnički ekonomski poredak

Question 4

Kako je formuliran Nacionalni unitarizam?

Answer 4

Formuliran je već u prva tri člana Ustava u kojima se govori o nazivu države, njenom grbu, zastavi i jeziku.

Question 5

Šta Ustav smatra da su Srbi, Hrvati i Slovenci?

Answer 5

Smatra da su Srbi, Hrvati i Slovenci jedan jedinstven narod koji ima tri imena, a čine ga tri plemena jednog istog naroda.

Question 6

Kakvim narodom su se Srbi, Hrvati i Slovenci smatrani, i šta je bilo sa ostalim narodima?

Answer 6

Srbi, Htrvati i Slovenci su smatrani jednim istim “troplemenim” narodom, a ostali se nisu uopće spominjali.

Question 7

Šta je logična posljedica nacionalnog unitarizma?

Answer 7

Državni centralizam koji se provlači kroz cijeli Ustav.

Question 8

Kakvu vlast je formulirao Ustav?

Answer 8

Formulirao je buržoasku trodiobu vlasti, odnosno princip podjele na zakonodavnu, izvršnu i sudsku.

Question 9

Ako su Srbi, Hrvati i Slovenci jedan isti “troimeni” narod, onda je logično da imaju…

Answer 9

jednu centralistički uređenu državu, po principu “jedan narod, jedna država”.

Question 10

Kakva ovlaštenja je Vidovdanski ustav dao kralju u sve tri grane vlasti?

Answer 10

Dao je kralju takva ovlaštenja u sve tri grane vlasti tako da je on pravno i faktički bio odlučujući politički faktor.

Question 11

U čemu su Kraljeva ustavna ovlaštenja najviše bila izražena?

Answer 11

Najviše su bila izražena u odnosu na Narodnu skupštinu, što je cijeloj Kraljevini SHS dalo karakter jednog vrlo ograničenog parlamentarizma.

Question 12

Kakav je položaj kralj imao prema Narodnoj skupštini?

Answer 12

Izrazito nadređen položaj.

Question 13

Kakva je prava kralj imao?

Answer 13

Imao je pravo da potvrđuje i proglašava zakone, da saziva Narodnu skupštinu na redovna i vanredna zasjedanja, da ih otvara i zatvara, te da po slobodnoj procjeni raspušta skupštinu i raspisuje izbore.

Question 14

Zbog čega parlamentarizam nije funkcionirao za vrijeme Vidovdanskog režima?

Answer 14

Zbog toga što je Kralj odlučivao o svemu.

Question 15

Šta je Vidovdanski ustav ozakonio?

Answer 15

Ozakonio je privatno-vlasnički sistem.

Question 16

Šta je članom 37. Vidovdanskog ustava određeno?

Answer 16

Određeno je da je “svojina zajamčena” i da iz nje “proističu sve obaveze”.

Question 17

Čime su štićeni privatno-vlasnički odnosi?

Answer 17

Nizom posebnih zakona.

Question 18

Čemu je Vidovdanski ustav posvetio čitav svoj treći odjeljak i odakle je je preuzet?

Answer 18

Posvetio ga je socijalnim i ekonomskim odredbama koje su se ticale radnih odnosa i prava radnika, odjeljak je preuzet u cijelosti iz Vajmarskog ustava Njemačke republike.