pojęcia Flashcards
Alodium
Pełna własność ziemi, można je sprzedawać lub przekazać w testamencie
Średniowiecze
Antropofizacja
Przypisanie ludzkich cech nieludziom
Antyk
Beneficjum
Czasowe lub dożywotnie prawo czerpania dochodu z gruntów
Feudalizm
Średniowiecze
Czynsz
Stałe świadczenie wnoszone przez chłopa dla właścicela ziemskiego za możliwość korzystania z gruntów.
Diadochowie
Dowódcy armii Aleksandra Wielkiego , którzy po śmierci Olka stali się następcami i podzielili się imperium
Diaita
Styl życia Spartan
Domena królewska (monarsza)
W okresie rozdrobnienia feudalnego terytoria podlegające bezpośrednio do króla
Feudalizm
Drużyna
Armia plemienna podlegająca bezpośrednio do króla
Diarchia
Rządy dwóch osób
Emir
Zarządca prowincji w imperium arabskim
Faktoria handlowa
Placówka założona w celu wymiany handlowej z miejscową ludnością (najczęsciej bardzo odległej)
Gallikanizm
Nurt w Kościele francuskim dążący do do zwiększenia niezależności od papieża i zwiększenie władzy monarchy francuskiego
XII wiek
Gildia
Organizacja rzeszająca kupców z danego miasta
Monarchia stanowa
Gospodarka naturalna
Typ gospodarki, której jej jedynym celem jest zaspokojenie potrzeb producenta
Gospodarka przemienno-odłogowa
Typ gospodarki polegający na użytkowania pola przez jakiś czas, a potem odstawienie jej odłogiem przez jakiś czas
Gospodarka towarowo-pieniężna
Typ gospodarki polegający na wytwarzaniu produktów przeznaczonych do sprzedaży
Handel lewantyński
Handel prowadzony szlakiem łączącym Europę z Lewantem i Dalekim wschodzie
Hidżira
Ucieczka Mahometa do Medyny
Hrabstwo
Jednostka administracyjna monarchii frankijskiej
Inderdykt
Zakaz odprawiania obrzędów religijnych
Jaryłk
Pisemna zgoda na sprawowanie władzy zwierzchnej wydawana przez chanów książętom ruskim
Palatyn (wojewoda)
najwyższy rangą urzędnik dworski. Palatyn zarządzał dworem panującego i nadzorował działalność organizacji grodowej. Zastępował władcę w sprawowaniu sądów i dowodzeniu wojskiem
1000-1200
Monarchia piastowska
Prawo składu
przywilej handlowy nadawany miastom przez monarchów. Na jego mocy przez dane miasto nie można było przewozić towarów (wszystkich lub tylko określonych) bez wystawienia ich na
sprzedaż miejscowym kupcom
Prawo wychodu
możliwość opuszczenia wsi przez chłopa bez zgody pana, ograniczona tylko koniecznością spełnienia określonych przez prawo warunków (np. uiszczenia rocznych świadczeń feudalnych)
Majordom
urzędnik zajmujący się administracją dworu monarchy
Średniowiecze
Monarchia elekcyjna
ustrój polityczny, w którym nowego monarchę wybiera społeczeństwo lub uprawniona do tego grupa.
Monarchia patrymonialna
ustrój charakterystyczny dla wczesnośredniowiecznej Europy. Najważ niejszym instrumentem władzy było dysponowanie dobrami ziemskimi. Podległość urzędników wobec monarchy miała charakter więzi osobistej. Organizacja państwa w pewnym stopniu przypominała organizację wielkiego majątku ziemskiego.
Monarchia stanowa
ustrój polityczny charakterystyczny dla późnego średniowiecza, powstały dzięki wyodrębnieniu zróżnicowanych grup społecznych, zwanych stanami. W państwach, w których panował, władzę monarszą stopniowo ograniczano na rzecz stanów: duchownego i rycerskiego, a czasem także mieszczańskiego.
Nikolaizm
pogardliwe określenie łamania przez duchownych celibatu i pozostawania przez nich w związkach małżeńskich lub konkubinatach.
Nobilitacja
nadanie szlachectwa osobie należącej
do niższego stanu oraz jej potomkom. W średniowieczu monarcha czynił to mocą specjalnego aktu prawnego. Nobilitacja wiązała się z nadaniem herbu lub przyjęciem pretendenta do jednego z rodów herbowych.
Kolonizacja na prawie niemieckim
Proces przeprowadzany w średniowieczu na słabiej zaludnionych ziemiach Polski. Polegał on na sprowadzaniu i osiedlaniu tam ludności z Zachodu, najczęściej pochodzenia niemieckiego. Panowie feudalni podpisyhali znią umowy wzorowane na prawie obowiązującym w Niemczech.
Koncyliaryzm
pogląd w Kościele katolickim gloszący wyższość soboru powszechnego- jako reprezentacji wszystkich chrześcijan - nad papieżem. Koncyliaryzm zyskał ogromną popularność w okresie schizmy zachodniej.
Senior
w ustroju feudalnym osoba sprawująca władzę nad wasalami.
Schizma
w świecie chrześcijańskim rozłam w Kościele, w którego wyniku powstają odrębne organizacje kościelne (np. schizma wschodnia) albo dwa ośrodki lub więcej ośrodków władzy kościelnej (np. schizma zachodnia).
Rzesza
historyczne określenie państwa niemiec- kiego, które w średniowieczu stało się związkiem kilkuset biskupstw, księstw, miast i hrabstw, cieszą cych się autonomią, ale uznających zwierzchnictwo elekcyjnego króla niemieckiego.
Rekonkwista
walka chrześcijan z muzułmańskimi Maurami zamieszkującymi Półwysep Iberyjski, trwająca od VIII do XV w. Jej celem było całkowite odzyskanie półwyspu z rąk muzułmanów.
Regencja
rządy jednej lub kilku upoważnionych osób (regentów), sprawowane w okresie małoletnio- ści, choroby lub dłuższej nieobecności prawowitego monarchy.