Pierwsza pomoc Flashcards
Opisanie punktu B resuscytacji u i dorosłego
Punkt B - breathing
B1. ocena oddechu do 10 sekund
- ocena wzrokiem - obecność ruchów klatki piersiowej
- słuchem - nasłuchiwać przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych
- dotykiem - wyczuć na policzku oddech poszkodowanego
Jeśli oddech jest prawidłowy, układamy poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
Jeśli oddech jest nieprawidłowy lub nieobecny, wzywamy Zespół Ratownictwa Medycznego
B2 - wezwanie profesjionalnej pomocy - prosimy o to świadka
kolejność przekazywania informacji to :
- gdzie - miejsce zdarzenia, charakterystyczne pkt dojazdu itd
- kto - info o poszkodowanym, płeć, wiek itd
- co - stan poszkodowanego, przytomny czy nieprzytomny, ranny itd
- co - czynności ktore wykonuje osoba udzielająca p. pomocy
Następnie przechodzimy do ucisków klatki piersiowej - 30 ucisków i 2 oddechy
Opisanie punktu B resuscytacji u dziecka
Punkt B - Breathing
B1. Sprawdzanie oddechu
- do 10 s
oddech agonalny a także każdy nieprawidłowy traktowany jest jako wskazanie do wentylacji.
B2. Wentylacja - 5 oddechów ratowniczy
metody usta-usta , usta - nos, usta- stomia
Każdy oddech ma trwać jedną ok 1s , ok 6-7 ml na kg masy
Postępowanie przy podtopieniu
- Dążymy do jak najszybszego wydostania tonącego z wody, nie ma potrzeby unieruchamiania odc szyjnego, chyba że okoliczności zdarzenia są oczywiste, np skok na główkę do wody
- Wezwanie pomocy
- Natychmiast po wydostaniu z wody - sprawdzenia prawidłowego oddechu.
- Brak oddechu - RKO - różnica - zaczynamy od 5 oddechów ratowniczych, potem 30 uciśnięć klatki piersiowej. Udrażniamy drogi oddechowe poprzez odgięcie głowy ku tyłowi
Postępowanie przy urazie głowy
- Założenie opatrunku w miejscu uszkodzenia, ale bez ucisku przy otwartym złamaniu
- Jeśli wycieka płyn mózgowo rdzeniowy, nie hamować jego wypływu by nie zwiększać ciśnienia wewn.czaszkowego - przykładamy tylko jałowy opatrunek.
- Jeśli u poszkodowanego stwierdzimy obecność penetrujących w głąb czaszki ciał obcych, nie usuwamy ich - zabezpieczamy tylko miejsce w którym się znajdują. Tego typu ciała obce usuwa się jedynie operacyjnie!!!!
Ciężka postać zadławienia u niemowlęcia - praktyka
- Siadamy i układamy niemowlę na przedramieniu z głową ku dołowi, trzymamy jego żuchwę między palcami
- Rękoczyn - 5 uderzeń między łopatki ruchem “wymiatającym”
Po każdym uderzeniu sprawdzamy czy ciało obce nie wróciło do jamy ustnej
- Po wykonaniu 5 rękoczynów odwracamy dziecko twarzą ku górze - przekładamy dziecko na drugie przedramie - stabilizując główkę i wykonujemy 5 uciśnięć mostka
Powtarzamy aż do momentu odkrztuszenia przedmiotu, bądź do utraty przytomności, wtedy RKO
Zawał
Martwica mięśnia sercowego na skutek niedotlenienia. Następuje wylew do blaszki miażdżycowej, zmniejsza światło naczynia, agregują płytki krwi i tworzą skrzeplinę, która prowadzi do zamknięcia światła naczynia.
czynniki to m.in.:
- złe nawyki żywieniowe, otyłość
- nadciśnienie
- cukrzyca
- palenie
- płeć męska, genetyka
Diagnoza opiera się głównie na obecności bólu lub dyskomfortu w klatce piersiowej trwającemu min 10-20 min lub więcej i nie reagującego na nitroglicerynę.
Ból może być zlokalizoany w nadbrzuszu, okolicy międzyłopatkowej, promieniować do żuchwy i szyi oraz lewego ramienia.
Ponadto:
- zmęczenie, duszność
- pocenie się, blada skóra
- nieregularne tętno
Postępowanie:
- Pozycja wygodna, półsiedząca lub siedza - krew zostaje w naczyniach żylnych kończyn i miednicy i tym samym odciąża serdusio
- Uspokoić poszkodowanego, nakłonić do jak najmniejszej aktywności fizycznej = mniejsze zużycie tlenu
- Otworzyć okno, polużnić krawat, rozpiąć koszulę
- Jeżeli chory ma zdiagnozowaną chorobę wieńcową a ciśnienie zmierzone w danym momencie wynosi powużej 90-60 mm Hg, to można podać podjęzykowo nitroglicerynę
- Można podać kwas acetylosalicylowy w dawce 150-300 mg bo zmniejsza śmiertleność przy zawale
- Wezwać karetkę i w trakcie oczekiwania obserwować poszkodowanego
- Kazdy przypadek zawału może zakończyć się powikłaniem zatrzymania krażenia - trzeba być gotowym do wykonania RKO, najlepiej z aparatem AED.
Łagodna postać zadławienia
Jeśli poszkodowany jest przytomny i kaszle efektywnie:
pyatmy - czy się dławisz? - a on może odpowiedzieć
Zachęcamy do kszlu, nie wykonujemy żadnych rękoczynów
Wstrząs (definicja i symptomy)
Wstrząs = krew
Wstrząs to zagrażające życiu zaburzenia krążenia i czynności serca, które wynika z dysproporcji pomiędzy pożądanym a rzeczywistym zaopatrzeniem w krew, a tym samym brakiem zaspokojenia zapotrzebowania na tlen.
Przyczyny i symptomy:
- serce- zaburzenia pracy, wstrząs kardiogenny - szybkie, słabo wyczuwalne tętno, blada zimna skóra, dreszcze, zimny pot, zaniepokojenie, zdenerwowanie
- krew - nagła jej utrata, np krwotok, bądź utrata płynów ( biegunka, wymioty) = wstrząs hipowolemiczny ( zmniejszona obj. płynów)szybkie, słabo wyczuwalne tętno, blada zimna skóra, dreszcze, zimny pot, zaniepokojenie, zdenerwowanie
- naczynia krwionośne- uszkodzenie jego ściany np na skutek r. alergicznej - wstrząs anafilaktyczny- zaczerwienie skóry, świąd, obrzęk, duszność związana z obrzękiem krtani lub skurczem oskrzeli, spadek ciśnienia zw. zapaścią sercowo-naczyniową, nudności wymioty
Postępowanie przy kardiogennym:
- sprawdzić podst funkcje życiowe
- zastosowac pozycje z lekko uniesioną górną cz. ciała jak przy zawale
- uspokoić luja
- chronić przed wychłodzeniem - folia, kocyś
- wezwać dolcze
Postępowanie przy hipowolemicznym
- położyć na wznak,
- unieść nogi
- zapobiec wyziębieniu - koc
- kontrolować funkcje życiowe
- wezwać pomoc
Przy wstrząsie anafilaktycznym
- usunąć alergen- np żądło
- wezwać natychmiast pomoc , kotrolować funkcje życiowe
- jeśli ktoś ma pen z adrenaliną - podać w udo, w miesień czworogłowy
-
RKO u ciężarnej - praktyk
Sprawdzenie bezpieczeństwa
- A1 - Sprawdzenie przytomności - Czy pani mnie słyszy ?
- A2 - wołamy o pomoc - świadków angażujemy w wezwanie pomocy
- Układamy ciężarną na wznak unosząc jej prawe biodro o 15-30 st by zniwelować ucisk na żyłę główną dolną i aortę- podkadamy np bluzę
- A3 - udrożnienie dróg oddechowych - odciągamy głowę w tył z jednoczesnym uniesieniem żuchwy
- B1 - ocena oddechu przez 10 sek
- B2 - wezwanie profesjonalnej pomocy - ZRM
- C1 - wykonujemy 30 ucisnięć klatki piersiowej - na głębokośc 5 cm
- C2 - wykonanie oddechów ratowniczych - 2 oddechy , każdy przez ok 1 s.
Postać ciężka zadławienia
W przypadku kaszlu nieefektywnego wykonujemy naprzemiennie sekwencję:
5 uderzeń w okolicy miedzyłopatkowej
5 uciśnięć nadbrzusza
Wykonujemy je aż do momentu odkrztuszenia lub utraty przytomności. Po każdym uderzeniu następuje chwila przerwy by sprawdzić czy przedmiot został odkrztuszony
Omdlenie
Omdlenie to przejściowa utrata przytomnosci z powodu uogólnionej hipoperfuzji mózgowej, charakteryzujacej się szybkim początkiem, krótkim przebiegiem i spontanicznym całkowitym wysdrowieniem.
Przyczyny:
- emocje
- sytuacyjne - kichani, kaszel, stymulacje ukł pokarmowego, wysiłek fizyczny
- stymulacja okolicy szyjnej - podrażnienie nerwu błędnego który zwalnia prace serdusia
- przyczyny sercowe- arytmia, bradykardia, tachykardia
Postępowanie:
- sprawdzić bezpieczeństwo\
- sprawdzić przytomność
- zawołać pomoc
- udrożnić drogi oddechowe
- sprawdzić oddech - obecny
- poprawić dostęp powietrza - poluzowac kołnierzyk, otworzyć okno
- unieść nogi w górę pod kątem 30 st
- przy braku przytomnosci po kilku minutach wezwać ZRM
- w oczekiwaniu na karetkę ułożyć w pozycji bezpiecznej
- utrata oddechu = RKO
Krwotok
Zewnętrzny
- Ocena stanu poszkodowanego - świadomość, oddech , tętno
- wezwać pomoc
- jeśli poszkodowany jest przytomny, ucisnąć miejsce krwawienia poprzez przyłożenie jałowego opatrunku bezpośrednio na krwawiącą ranę, umocować bandażem. Ucisk kontynuujemy do zatrzymania krwawienia. Jeśli opatrunek przekrwawia nakładamy kolejny na ten stary.
- jesli nadal krwawi, unosimu krwawiącą kończynę i równocześnie stosujemy ucisk
- jeśli to zawodzi, stosuemy ucisk na przebiegu tętnic doprowadzających
- opaska uciskowa to ostatecznosc, jesli jej uzywamy musi byc widoczna i opisana godzina zalozenia
krwotok wewnętrzny
- ocena stanu poszkodowaneho
- wezwac pomoc
- zbadanie i ustalenie rozpoznania
- przy krwawieniu wewn konczyn unieruchomic
- ulozenie w pozycji przeciwstrzasowej - konczyny lekko uniesione, okrycie kocem
- kontrola paramatrow zyciowych
- nie dawac nic do picia
Postępowanie z nieprzytomnym dorosłym - praktyk
- czy jest bezpiecznie?
- czy pan mnie slyszy
- wołam pomoc
- udrażniam drogi oddechowe
- sprawdzam oddech - 10 s
- wzywam karetke
- 30 ucisnieć klatki piersiowej
- 2 oddechy ratownicze
Opisz punkt C resuscytacji u dziecka i dorosłego
Punkt C - circulation
dorosły
- C1 - wykonanie 30 uciśnieć klatki piersiowej na 5-6 cm częstośc 100 -120 na min
- C2 - wykonanie 2 oddechów ratowniczych
dziecko
- C1 - ocena oznak życia - czy dziecko jednak się nie poruszyło po wykoaniu 5 oddechów ratowniczych w B2?
- C2 - wykonanie 15 uciśnięć klatki piersiowej, 1 lub 2 ręce , 100-120 uciśnięć na min, 1\3 głębokości klatki piersiowej
Krwawienie z nosa - postępowanie
- przy podejrzeniu złamania podstawy czaszki , po unieruchomieniu głowy miejsce krwawienia przykrywamy jałowym opatrunkiem bez ucisku
Gdy nie ma podejrzenia urazu czaszki -
- poszkodowany nieprzytomny -
- wezwac zespół ratownictwa med.
- udrożnić drogi oddechowe - krew moze splywac
- skontrolowac zawartosc jamy ustnej stosować ucisk na skrzydełka nosa az do ustania krwawienia
- sprawdzić obecnosc oddechu
Poszkodowany jest przytomny
- posadzić, pochylic do przodu
- ucisnąć palcami skrzydełka nosa az do ustania krwawienia
- przylozyc zimny opatrunek na nos i szyje
Objawy śmierci klinicznej
śmierć kliniczna to okres 4-6 min po ustaniu krązenia, w którym nie doszło jeszcze do odwracalnych zmian w OUN.
Jeśli w tym czasie podejmie się odp działania stan ten jest odwracalny i ratowanego można reanimować.
Po 6 min dochodzi do uszkodzenia OUN i dupa zbita, można najwyżej przywrócić funkcje układu oddechowego i krążenia
Śpiączka cukrzycowa
Inaczej hiperglikemia
Rozpoznanie:
jeśli chory nadal jest przytomny
- czuje duże pragnienie- chodzi o rozrzedzenie bogatej w glukozę krwi
- bóle brzucha
Chory nieprzytomny
- zapach acetonu z ust
- sucha skóra i śluzówki bo nie pije a produkuje mocz
- przyspieszone tętno
Postępowanie:
Jeśli nie mamy możliwości oznaczenia poziomu glukozy, opieramy się na tym by odróżnić hiper- od hipoglikemii. Przy trudnościach z rozpoznaniem, zaleca się:
- jesli chory jest świadomy, nie będzie błędem podanie mu słodkiego płynu
- Jeśli poszkodowany jest nieświadomy:
- pozycja bezpieczna
- wezwać pogotowie
- stała kontrola funkcji życiowych
- dbać o temperaturę chorego - kocyś
Wstrząs hipowolemiczny
krew - nagła jej utrata, np krwotok, bądź utrata płynów ( biegunka, wymioty) = wstrząs hipowolemiczny ( zmniejszona obj. płynów)
OBJAWY:
- szybkie, słabo wyczuwalne tętno,
- blada zimna skóra,
- dreszcze, zimny pot,
- zaniepokojenie, zdenerwowanie
POSTĘPOWANIE
- położyć na wznak,
- unieść nogi
- zapobiec wyziębieniu - koc
- kontrolować funkcje życiowe
- wezwać pomoc
Ciężka postać zadławienia u dorosłego
Dorosły przytomny, kaszel nieefektywny
- 5 uderzen międzyłopatkowo
- 5 uciśnięć nadbrzusza
Wykonywać naprzemiennie w cyklach po 5 aż do odkaszlnięcia przedmiotu. Po każdym uciśnięciu chwila przerwy i sprawdzamy .
Podczas uderzeń pochylić dławiącego do przodu.
Drgawki
Drgawki są formą reakcji mózgowia ze zmianami świadomości, spowodowaną zaburzeniami w organizmie
- toniczne - długo trwające naprężenie mięśniowe
- kloniczne - szynkie skurcze
Postępowanie:
- Jeśli to możliwe zabezpiecyć przed upadkiem na ziemię
- usunąć niebezpieczne przedmioty
- udrożnić drogi oddechowe z równoczesnym zabezpieczeniem głowy - przytrzymując głowę bądź układając ją na swoich stopach
- nic nie wkładać do gęby
- nie przytrzymywać mocno ciała, skoncentrować się na głowie
- po zakończeniu drgawek - pozycja bezpieczna
- kontrola funkcji życiowych
Jeśli napady powracają lub trawją dłużej niż 5 min wezwać karetkę
Odma zamknięta
powietrze dostało się do jamy opłucnowej jednorazowo i pozostało w tej przestrzeni
przyczyna - przebicie przez ciało obce lub żebro
objawy:
ból w klatce piersiowej, kaszel, szybki oddech, panika
postępowanie:
- zapewnić drożność dróg oddechowych
- położyć poszkodowanego na boku po stronie odmy, co ustabilizuje klatke piersiową
- Jesli są ciała obce wbite w klatkę - nie ruszać, tylko zastosować opatrunek stabilizujący
- obserwować funkcje życiowe
- przy utracie przytomnosci RKO
Postępowanie przy zadławieniu u osoby nieprzytomnej
- Ułożyć chorego na wznak
- telefon po karetke
- rozpoczac RKO od 30 uciśnięć klatki piersiowej
- sprawdzić jamę ustną - czy przedmiot wrócił do gęby
- udrożnić drogi oddechowe i 2 oddechy ratownicze
- kontynuacja RKO