patologia naczyń Flashcards

1
Q

definicja miażdżycy

A

obecność w błonie wewnętrznej blaszek miażdżycowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

budowa ściany naczynia krwionośnego

A

śródbłonek
komórki mięśniowe gładkie;
błona wewnętrzna (tunica intima)
błona środkowa (tunica media)
przydanka (adventitia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

co nadaje większą grubość tętnicom

A

większa ilość komórek mięśniowych gładkich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

w jakich naczyniach głównie występuje miażdżyca a w jakich nadciśnienie

A

miażdżyca w dużych tętnicach
nadciśnienie w małych tętniczkach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

czy żyły są bardziej rozciągliwe od tętnic i co z tego wynika

A

tak, => mają dużą pojemność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

dokładna budowa ściany naczyń krwionośnych

A
  1. błona wewnętrzna - składa się z 1 warstwy komórek śródbłonka osadzonych na błonie podstawnej + płyn ECM, oddzielona od błony środkowej za pomocą włókien sprężystych (=błona sprężysta wewnętrzna)
  2. błona środkowa - kom mięśniowe gładkie i macierz otoczone tkanką luźno łączącą z pniami nerwowymi; oddzielona od przydanki bloną sprężystą zewnętrzną
  3. przydanka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

co to fenestracje

A

to okienka w śródbłonku naczyń otaczających hepatocyty czy kłębuszki nerkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

utrzymanie wyściółki z śródbłonka w prawidłowym stanie wymaga

A
  1. czynników wzrostu, np VEGF
  2. przylegania do błony podstawnej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

na czym polega proces aktywacji śródbłonka

A

ogólnie, jest to dostosowanie się śródbłonka do warunków fizjologicznych i patologicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

czynniki wywołujące aktywację śródbłonka

A
  1. produkty bakteryjne
  2. cytokiny zapalne
  3. stresy hemodynamiczne
  4. produkty przemiany lipidowej => miażdżyca
  5. końcowe produkty glikozylacji =>cukrzyca
  6. wirusy
  7. układ dopełniacza
  8. warunki metaboliczne, np niedotlenienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

jak zareagują komórki śródbłonka na histaminę

A

obkurczą się

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

kiedy dochodzi do dysfunkcji śródbłonka i jak się ona objawia

A

kiedy śródbłonek jest pod przedłużonym lub zintensyfikowanym wpływem czynników aktywujących;
dochodzi do poszerzenia naczyń, nadkrzepliwości i produkcją wolnych rodzników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

do czego prowadzi dysfunkcja śródbłonka

A

promuje miażdżyce,
inicjuje zakrzepice
tworzy zmiany naczyniowe w nadciśnieniu i cukrzycy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

co się dzieje z komórkami mm gładkimi w odpowiedzi na czynniki pobudzające

A

mogą proliferować, tworzyć więcej kolagenu włókien sprężystych, proteoglikanów, cytokin, czynników wzrostu. umożliwia to lepszy skurcz/poszerzenie naczyń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

czynniki promujące wzrost komórek mięśniowych gładkich naczyń to

A

endotelina, trombina
interferon gamma, IL-1, PDGF (płytkopochodny czynnik wzrostu) i czynnik wzrostu fibroblastów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

czynniki utrzymujące komórki mięśniowe gładkie naczyń w stanie spoczynku to

A

siarczan heparanu
NO
TGF-alfa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

wrodzone zaburzenia rozwojowe nn krwionośnych

A

tętniaki prosowate
przetoki tętniczo-żylne
dysplazja włóknisto-mięśniowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jaki jest główny czynnik rozwoju miażdżycy

A

nadciśnienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

od czego zależy wartość ciśnienia

A
  1. rzut serca
  2. opór naczyń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jakie czynniki obkurczają naczynia

A

angiotensyna II
endotelina
katecholamina

21
Q

jakie czynniki poszerzają naczynia

A

kininy
prostaglandyny
tlenek azotu

22
Q

jakie są wartości ciśnienia powyżej których wzrasta ryzyko rozwoju miażdżycy

A

90 mmHg rozkurczowe
140 mmHg skurczowe

23
Q

nadciśnienie złośliwe

A

200mmHg/120mmHg
pojawia się nagle, może powstać de novo lub się rozwinąć na tle istniejącego już łagodnego nadciśnienia
towaszyszą mu niewydolność nerek, krwotok do siatkówki, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego

24
Q

rodzaje nadciśnienia (patogeneza)

A

idiopatyczne
wtórne
nerkowo - naczyniowe

25
mechanizmy nadciśnienia samoistnego
1. obniżenie wydalania sodu przez nerki 2. wzrost oporu naczyniowego - zwężenia i/lub pogrubienie ścian naczyń 3. czynniki genetyczne 4. czynniki środowiskowe - palenie tytoniu, otyłość, brak aktywności fizycznej, spożywanie dużej ilości soli
26
jakie choroby małych naczyń krwionośnych są spowodowane nadciśnieniem
stwardnienie tętniczek z szkliwieniem stwardnienie tętniczek z rozplenem
27
na czym polega stwardnienie tętniczek ze szkliwieniem
występuje przy łagodnym nadciśnieniu; osocze przepływa przez śródbłonek, co powoduje stres hemodynamiczny, na który komórki mięśniowe gładkie odpowiadają produkując więcej ECM. jeśli zwężenie naczyń ze szkliwieniem następuje w nerkach, dochodzi do upośledzenia przepływu i bliznowacenia kłębuszków (nephrosclerosis)
28
na czym polega stwardnienie tętniczek z rozplemem
występuje przy złośliwym nadciśnieniu. Sciany ulegają pogrubieniu - podwójna błona podstawna oraz kom mięśniowe gładkie tworzą kolejne warstwy przypominające układ listków cebuli; możę prowadzić do złogów włóknikowatych oraz martwicy ścian naczyń
29
jakie komórki mają główną rolę w patologii naczyń, w jaki sposób się adaptują
komórki śródbłonka i mięśni gładkich; adaptują się poprzez proliferację i tworzenie macierzy; może to prowadzić do odbudowy ściany naczynia lub do jego zwężenia
30
dlaczego pogrubienie błony wewnętrznej naczyń jest uniwersalną odpowiedzią na różne wpływy?
1. dzięki pogrubieniu uszkodzona błona może się odbudować 2. każdy typ uszkodzenia stymuluje proliferację kom mm gładkich i produkcję macierzy =>pogrubienie; gojenie powoduje nieodwracalne pogrubienie błony wewnętrznej, następuje kompensacyjne rozciągnięcie ścian naczyń
31
jakie są trzy formy stwardnienia ścian tętnic (arteriosclerosis)
1. arteriosclerosis - pogrubienie tętniczek, prowadzi do niedokrwienia narządów 2. stwardnienie błony środkowej typu Mockenberga - zwapnienie tętnic mięśniowych, brak klinicznego znaczenia 3. miażdżyca (atherosclerosis)
32
czynniki ryzyka miażdżycy
genetyczne wiek płeć - kobiety przed menopauzą są chronione przed miażdżycą hiperlipidemia (LDL) nadcisnienie cukrzyca palenie zapalenie, poziom crp
33
w jaki sposb nadcisnienie wpływa na niedokrwienie lewej komory
nadciśnienie powoduje przerost lewej komory co prowadzi do jej niedokrwienia
34
teoria 'hipotezy odpowiedzi na uszkodzenie'
miażdżyca to przewlekła odpowiedź naczyń o charakterze zapalnym zapoczątkowana uszkodzeniem śródbłonka; w progresji zmian znaczenie ma: 1. gromadzenie lipoprotein i przyleganie płytek 2. migracja leukocytów do śródbłonka 3. kom mięśniowe gładkie i makrofagi pochłaniają utlenione LDL i kryształy cholesterolu 4. przyleganie monocytów i ich transformacja w makrofagi i komórki piankowe, które uwalniają cytokiny i RFT(reaktywne formy tlenu) ->utlenianie LDL oraz czynniki wzrostowe ->rozwój miocytów 5. proliferacja miocytów, odkładanie kolagenu i macierzy, magazynowanie lipoprotein ->powstawanie blaszki miażdżycowej
35
na jakim tle może powstać uszkodzenie śróbłonka
1. gromadzenie blaszki miażdżycowej (dieta bogata w lipidy) 2. nadciśnienie 3. czynniki zakaźne 4. dym tytoniowy
36
stłuszczenie błony wewnętrznej (morfologia miażdżycy)
* makroskopowo: niewielkie, żółte, płaskie plamy, które łączą się i wydłużają * mikroskopowo: skupiska komórek piankowatych wypełnionych lipidami * proces ten występuje także fizjologicznie i nie zawsze ulega konwersji do blaszki miażdżycowej
37
trzy główne elementy budulcowe blaszki miażdżycowek
* komórki (miocyty gładkie, makrofagi, limfocyty T) * macierz pozakomórkowa (kolagen, włókna sprężyste, proteoglikany) * lipidy (wewnątrzkomórkowe i pozakomórkowe)
38
morfologia blaszek miażdżycowych
* makroskopowo: białe lub żółtawe uniesione zmiany różnej wielkości; mogą się łączyć; zakrzepica na powierzchni owrzodziałych blaszek nadaje im czerwonobrązowy kolor * mikroskopowo: łatwo wypłukiwane kryształy cholesterolu, proliferacja małych naczyń krwionośnych (= neowaskularyzacja), cienka i zwłókniała błona środkowa pod blaszką
39
rodzaje blaszek miażdżycowych
typowa (dużo lipidów) lub włóknista (tylko miocyty gładkie i tkanka łączna)
40
elementy budowy typowej blaszki miażdżycowej
rdzeń - lipidowy, miękki czapeczka - włóknista ramiona - miejsce połączenia czapeczki blaszki z naczyniem
41
skład rdzenia blaszki miażdżycowej
cholesterol, estry cholesterolu, włóknik, skrzepliny, masy martwicze, makrofagi, komórki piankowate, miocyty gładkie
42
skład czapeczki blaszki miażdżycowej
gęste włókna kolagenowe, miocyty gładkie
43
skład ramion blaszki miażdżycowej
limfocyty T, makrofagi, miocyty gładkie
44
od czego zależy lokalizacja zmian miażdżycowych
zwykle związana jest z warunkami hemodynamicznymi, głównie przepływem burzliwym w miejscach rozgałęzień naczyń, ujść naczyń i wzdłuż tylnej ściany aorty brzusznej
45
najczęstsza lokalizacja zmian
aorta brzuszna tt wieńcowe tt podkolanowe tt szyjne wewnętrzne naczynia koła tętniczego Willisa
46
histologicznie, w jakim typie naczyń dochodzi do miażdżycy
duże tętnice typu sprężystego, duże i średnie tętnice typu mięśniowego
47
w jakich naczyniach z reguły nie dochodzi do miażdżycy
tt kończyn górnych tt krezkowe tt nerkowe ( z wyjątkiem ujść)
48
z jakimi narządami związane są objawy miażdżycy
serce mózg nerki kończyny dolne
49
najważniejsze skutki kliniczne miażdżycy
zawał mięśnia sercowego, zawał mózgu, tętniaki aorty oraz choroba naczyń obwodowych (zgorzel kończyn), niedokrwienie jelit, nagła śmierć sercowa, encefalopatia niedokrwienna, chromanie przestankowe (niedokrwienne bóle kończyn).