pathogenese + ziektebeeld

Question 1

P

streptococcus pneumoniae

Answer 1

• droplet infectie
• adhesie –> kolonisatie naso-oro-pharynx (inactivatie mucociliare lift + beschadiging mucosa)
• recente inzichten waarop pneumokok resp mucosa binnendringt
• bacteriëmie treedt ook vaak op bij pneumonie
• Overgang kolonisatie-invasie (transparant/opaak fasevariatie)
• spreiding (aspiratie) nr longen (of bovenste lw)
• vermenigvuldiging in longalveolen (4)

Question 2

Z

streptococcus pneumoniae

Answer 2

- pneumokokkenpneumonie 
  => plotse start sympt (...), RX thorax (lobaire pneu), herstel  M
-andere infecties:
=> AE-COPD
=> sinusitis + otitis media

=> meningitus
=> bacteriëmie (bij pneu en meningitis)

Question 3

P

niet-omkapselde Haemophilus influenzae

Answer 3

• COmmensalen bovenste lw
• spreding nr LOngen (ouderen, voorbesch f) of nr BOvenste lw
• kolonisatie fase (dropletinh -> nasopharynx -> vasth mucosa via pili -> lokale kol)
• invasieve fase (infiltr tss cellen -> infiltr submucosa -> bloedstr)

Question 4

Z

niet-omkapselde Haemophilus influenzae

Answer 4

infecties bovenste lw - middenoor - bronchi
=> P (voorbesch pt)
=> A
=> S O
opm: geen invasieve infecties

Question 5

P + Z

Moraxella Catarrhalis

Answer 5

Meestal Commensaal bovenste lw
P: opportunistische oorzaak bronchitis & pneumonie (in pt’en met maligne/chron aandoeningen lage lw)
O S A

Question 6

P

Mycoplasma pneumoniae

Answer 6

• Droplet infectie
• Adhesie n-o-p (P PP: inhibitie mucocliliaire clearing & vernietiging opp epitheellaag)
• Superantigen (induceert inflamm + chron irrit lw)

Question 7

Z

Mycoplasma pneumoniae

Answer 7

- atypische pneumonie 
   LI 
   F (faryngitis, milde koorts, hoofdpijn, nt-product hoest)
   T 
   S..
- milde bovenste lw infecties
- tracheo-bronchitis

Question 8

P

Chlamydophila pneumoniae

Answer 8

• Droplet infectie
• Infectie respiratoir epitheel -> Vernietiging gecilieerde cellen
• > 90% vd inf: asymptomatisch of zeer mild

opm: spreiding bovenste lw, longen? (weten er nt zo veel over want moeilijk kweken)
opm: herstelperiode k zeer langzaam verlopen

Question 9

Z

Chlamydophila pneumoniae

Answer 9

• atypische pneumonie (symptomen vglbaar met mycoplasma pneumoniae&raquo_space;>F)
• andere ziektebeelden:
  => bronchitis, sinusitis
  => atherosclerose? (k bijdragen tot plaques, niet oorz!)

Question 10

Z

Chlamydophila psittaci

Answer 10

• respiratoire infectie (na contact met ziekte vogels -> excreten) via Inhalatie
• Incubatie (7-15d) -> bereikt Milt en Lever vanuit Longen -> hier: omvorming+deling -> uitzaaiing nr longen of andere organen

ernst ziekte = wisselend
(meestal beeld v atypische pneumonie + hevige hoofdpijn&spierpijn)

Question 11

P

Legionella pneumophila

Answer 11

Legionnaire’s disease

inhalatie Besmette Aerosols = Dropletinfectie (airconditioning, douches, nt tss mensen)

adhesie aan alveolaire macrofagen via C3b -> internalisatie (fagocytose) -> verhinderen v fusie met lysosoom (wel met celorganellen) -> vermenigvuldiging -> lysis/vrijzetting

opm: indien geen goede cellulaire immuniteit -> groter risico op ontw penumonie

Question 12

Z

Legionella pneumophila

Answer 12

atypische pneumonie, echter symptomen vaak meer uitgesproken

• Koorts, Rillingen, Niet-productieve hoest, Thoracale pijn
• GI klachten, verwardheid

Risicofactoren: ouderen, verminderde immuniteit, roken/alcohol, verblijf hotels met airconditioning, ICU

Question 13

P

mycobacterium tuberculosis

Answer 13

• DROPlet-infectie
• Fagocytose dr Alveolaire macrofagen
• Vermenigvuldiging in niet-geactiveerde macrofagen
• Cellyse (+ nieuwe cycli v fagocyt + replic)
  => bij vrijzetting -> Lokale ontstekingsreactie met Exsudaat -> Afvoer v bacillen nr lymfeklieren
• SNELLE cellulaire immuniteit
  => primair complex verdwijnt snel
• TRAGE specifieke cellulaire immuniteit (->chron letsel)
  => °granulomen (levende&dode macrofagen die levende&dode bacillen bevatten) : macrofagen gaan versmelten = ° Langhanscellen (meerkernige reuscellen) -> krans T4-lymf eromheen met hierrond mantel B-lymf

opm: door voortdurende stimulatie zetten T-lymfocyten grote # cytokinen vrij –> weefselnecrose + typische symptomen tbc
opm: enkel levende bacil in staat fusie met lysosoom te verhinderen dr inhibitie sphingosine kinase

Question 14

Z

mycobacterium tuberculosis

Answer 14

-Verwekt hoofdzakelijk longtuberculose
=> snelle eliminatie bacillen (snel+volledig): granuloma’s gesteriliseerd
=> infectie
– LATENTE tbc (inf onder controle, bacillen nt volledig geëlimineerd): granuloma’s w omgeven dr fibrinekapsel
»> geen symptomen, nt besmettelijk
– ACTIEVE tbc (onv controle initiële inf OF reactiv latente tbc): granuloma’s w groter (tuberkels) / verkazen / aantasting lw / vorming cavernes / destructie longweefsel / uitzaaiing tbc
»> symptomatisch, besmettelijk (vanaf inhoud caverne opgehoest)

klin beeld longtbc: aspecifieke klachten (malaise, gewichtsverlies, nachtzweten, hoesten) + sputumproductie (weinig tot bloederig/purulent)

-Extrapulmonaire tuberculose (hematogene uitzaaiing met letsels in andere organen)
=> miliaire tbc

Question 15

P

Haemophilus influenzae kapseltype B

Answer 15

• Droplet infectie
• Kolonisatiefase: inhalatie -> kiem in nasopharynx (vasth mucosa via pili) -> lokale kol
• Invasieve fase: Beschadiging respiratoire mucosa + penetratie in submucosa -> Bloedstroom
  => indien geen kapsulaire-As: snelle vermenigvuldiging dr antifagocytair kapsel
  => Beschadiging BBB dr vrijzetting LPS -> penetratie CZS -> Bacteriële meningitis

Question 16

Z

Haemophilus influenzae kapseltype B

Answer 16

Meningitis -> bijna verdwenen sinds geconj vaccin
(typische symptomatologie meningitis; gevolg v verhoogde intracraniale druk die volgt op infectie met H. infl) (hoge mortaliteit indien onbehandeld, neurologische sequelae)

ANDERe invasieve infecties:

• ARthritis, OSteomyelitis
• EPiglottitis (obstructie lw indien niet tijdig behandeld)

Question 17

P

Neisseria meningitidis

Answer 17

• commensaal nasopharynx
• dropletinfectie
• meestal Symptoomloze kolonisatie na besmetting
  => Selectieve adhesie op niet-gecilieerde kolomepitheelcellen + actieve endocytose dr epitheelcellen en migratie nr subepitheliale ruimte en bloedstroom
• Soms invasieve infectie (vergemakkelijkt bij afwezigheid v (antikapsulaire) As en/of complement aanwh serotype/kapseltype specifieke As vergemakkelijkt fagocytose)
  => Snelle vermenigvuldiging in bloedstroom
  => vrijzetting endotoxine (in blebs) = verantw vr beschadiging endotheel, trombose, DIC
  => penetratie CZS na beschadiging BBB

Question 18

Z

Neisseria meningitidis

Answer 18

Meningitis:

• meest frequente uiting invasieve infectie
• abrupt begin: hoofdpijn, meningeale tekens, koorts OF overgeven en koorts (kinderen)
• snelle evolutie nr sepsis of meningitis
• mortaliteit indien onbehandeld: 100% ( indien inmddlk en juist behandeld: 15%)
• neurologische sequelae: zeldzaam

Sepsis:

• levensbedreigend
• op voorgrond (ipv menigitis):
• –DIC, verschijnselen toxische shock met MOF
• –petechiën of hemorrhagische bullae
• Waterhouse-Friderichsen syndroom: massieve DIC met shock en bilaterale destructie bijnieren

Andere:

• mildere chronische vorm van bacteriëmie
• zeer zelden oorz v: pneumonie, arthritis, urethritis

Question 19

P

Bordella pertussis

Answer 19

Droplet infectie – zeer besmettelijk

Adhesie aan gecilieerde cellen (via hemagglutine op de fimbriae) -> via Toxine: ciliostase en vernietiging van gecilieerde cellen

Inflammatie, mucus accumulatie, hoesten
=> Endotoxine  IL1, TNFa inductie
=> Pertussis toxine  lymfocytose, histamine overgevoeligheid, immuunsupressie
=> Adenyl cyclase  preventie fagocytose

Geen invasie cellen/bloedbaan/alveoli
Geleidelijke verwijdering bacteriën via imuunrespons
Convalescentie of Complicaties
(zelden - superinfecties, convulsies, anoxie)
Immuniteit niet levenslang, geen passieve immuniteit bij boreling

Question 20

Z

Bordella pertussis

Answer 20

7-10 dagen incubatieperiode

1e fase: catarrhale fase (1 tot 2 weken)
=> zoals verkoudheid (niezen, malaise, lage koorts)
=> patiënt zeer besmettelijk

2e fase: paroxysmale (convulsieve) fase
=> optreden v langdurige hoestbuien eindigend op gierende inademing, overgeven (kinkhoest)
=> uitputting

3e fase: convalescentiefase (4 weken na begin ziekte)
=> paroxysmale aanvallen verminderen
=> complicaties kunnen optreden (pneumonie, encefalopathie

Question 21

P

Corynebacterium diphteriae

Answer 21

Droplet infectie of door Huid-contact

Adhesie en kolonisatie oropharynx
Absorptie difterietoxine dr mucosa -> destructie mucosacellen + ° opp ontstekingsreactie

Pharyngitis, necrotisch pseudo-membraan in larynx
Dyspnoe
Ook aantasting andere organen door toxine
(hart, lever, nieren, …)

opm: C. diphteriae: zelf niet invasief!

Question 22

Z

Corynebacterium diphteriae

Answer 22

• Respiratoire difterie:

• begint als keelontsteking, lage koorts
• verergering met dyspnoe en verstikking dr pseudo-membr in larynx
• dr aantasting interne organen: hartritmestoornissen, gezichtsverlies, moeilijk spreken, slikken, …
• eventueel overlijden

• Cutane difterie

Question 23

P

Streptococcus pyogenes

Answer 23

• Dropletinfectie of infectie door Direct contact
  (huid- en hand-mondcontact)
• Adherentie in farynx, op huid
• Verspreiding sterk afh v hoe infectie verworven:
  • Opp infecties huid en mucosae bl opp/lokaal
  • Diepe infecties (wondes) leiden tot snelle invasie en verspreiding via digestieve enzymen
• opm: eenmaal in Weefsels: tracht bact vooral fagocytose te voorkomen (M-proteïne; kapsel)
• INTense ontstekingsreactie

Question 24

Z

Streptococcus pyogenes

Answer 24

ACUTE ZIEKTEBEELDEN:
(afh v klimaat & toegangspoort):
 Gematigde klimaten -> vnl nasofaryngale infecties
(vnl id winter, droplet infectie)
- bij jonge kinderen:
-> Nasofaryngitis; evt: Otitis, Sinusitis
- oudere kinderen:
-> Bacteriële faryngitis / Angina
(rode suppuratieve keel, uitgesproken keelpijn, koorts, hoofdpijn, braken, kinderen 5-15 jaar)
-> Scarlatina
(beslagen tong, rode rash (circumorale bleekheid)
gevolgd door desquamatie)
- bij kinderen vanaf 6j + volw:
-> post-infectieuze complicaties*
 Warme klimaten & lage hygiëne -> vnl besmettelijke huidinfecties
(overdracht: direct contact, wondjes, insectenbeten)
-> Impetigo: oppervlakkige purulente huidinfectie
-> wondinfecties zoals Erysipelas:
–acute cellulitis huid en lymfevaten
–algemene symptomen
–gelaat, romp, ledematen
-> post-infectieuze complicaties*
-> deze inf ku snel uitbreiden –> aanl geven tot MAssieve vernietiging weefsel (Necrotiserende fasciitis, myositis) & Toxische shock:
– vleesetende bacterie
– hypotensie en multi-orgaanfalen

POSTINFECTIEUZE COMPLICATIES:
* = acuut reuma
(bepaalde M-types; doorbreken zelf-tolerantie; vooral na faryngitis; afwijkingen grote gewrichten, huid, hart; bij recidieven blijvende klepschade)
* = acute glomerulonefritis
(na faryngitis, impetigo; bepaalde M-types; neerslaan immuuncomplexen in nier; oedeem, hypertensie, hematurie en proteinurie; geneest gewoonlijk zonder restletsels)

Question 25

Verdedigingssystemen vd respiratoire tractus

Answer 25

Bovenste luchtwegen:
- mucuslaag op slijmvliezen
- ritmische beweging van cilia
- omvangrijke lymfoïde weefsel thv neus-keelovergang
- commensale flora
(moeilijker vestigen, let op k ook oorzaak z)

Onderste luchtwegen:
- alveolaire macrofagen (verwijderd via ciliaire lift)

Question 26

Bacteriële pneumonie:

Answer 26

infernal trio:

Streptococcus pneumoniae

Haemophilus influenzae

Moraxella catarrhalis

Question 27

Atypische pneumonie:

Answer 27

Chlamydophila pneumoniae

Mycoplasma pneumoniae

Legionella pneumophila

Question 28

invasieve GI infecties

Answer 28

S. (para)typhi
Lysteria monocytogenes
Bacteroides fragilis

Question 29

P
Salmonella enterica
(subspecies S. enteritidis & typhimurium)

Answer 29

• passage maag via zuur-tolerantie gen
• Adherentie (adhesines binden aan mannose-bevattende R) & Vermenigvuldiging in intestinaal lumen, inductie Vochtsecretie
  => Degeneratie microvili met binnendringen vd bact in epitheelcel; geïnduceerde Endocytose via actine herschikking door inv genen
  => Ontstekingsmediatoren -> intracellulair cAMP↑ -> vochtsecretie (ook vochtsecretie dr bv vernietiging vd tight junctions)
• intracellulaire overleving in endocytose vesikel
• eventueel transcytose nr bloedcirculatie (transiënte bacteriëmie)

Question 30

Z
Salmonella enterica
(subspecies S. enteritidis & typhimurium)

Answer 30

• ENTERITIS:
-start met: koorts, hoofdpijn, nausea
-matige tot sterke niet-bloederige diarree
(bij jonge kinderen is dehydratatie mogelijk)

• Bacteriëmie:

• transiënt bij 4% van de gevallen
• enteritis verwikkeld met ernstige bacteriëmie = vnl vr immuungecompromitteerde pt’en een probl

• Asymptomatisch dragerschap:

• na enteritis (gedurende 5 weken)
• antibiotica verlengen dragerschap

Question 31

P

Shigella

Answer 31

• faeco-orale besmetting, vooral kinderen
• Vermenigvuldiging ih lumen vh colon -> Adherentie aan M-cellen (platen van Peyer) -> Phagocytose en lyse phagosoom -> Invasie van epitheliale cellen via basale oppervlakte
• IC overleving
  => spreiding van cel tot cel -> ° wonden in mucosa
  => geen bacteriëmie
  => soms nierbeschadiging (zoals EHEC)

Sommige Shigella produceren enterotoxine dat vocht- en elektrolytensecretie in dunne darm induceert

Question 32

Z

Shigella

Answer 32

bacillaire dysenterie:
• Bloederige, Etterige Diarree
• algemene symptomen: Koorts, Nausea, abdomin Krampen
• duur klassieke Shigellosis: ongv 4 dagen

• Ernst bepaald dr species

- S. dysenteriae : ergste vorm, ontwikkelingslanden
- S. sonnei :  mildste vorm, geïndustrialiseerde landen

Question 33

P

Yersinia enterocolitica

Answer 33

zoönose: besmet voedsel of water
ziekteproces hoofdz in terminale ileum en colon

Ingestie -> Doorheen darmepitheel -> Invasie intestinaal lymfoïde weefsel vd platen v Peyer (via M-cellen: yersina bezit adhesines vr beta1-integrine v M-cellen)
+ via Macrofagen naar mesenterische lymfeknopen (pseudo-appendicitis)

Question 34

Z

Yersinia enterocolitica

Answer 34

Enterocolitis terminaal ileum, colon:
=> alg symptomen: koorts, nausea, abdominale pijn
=> waterige, slijmerige diarree (vnl bij jonge kinderen)

Sepsis
=> Zo is Y. enterocolitica een zeldzame oorzaak v bacteriëmie en endotoxineshock tijdens bloedtrasfusie

Artritis
=> Enkele weken na infectie kan artritis of erythema nodosum optreden (dr neerslag v antigeen-antistofcomplexen)

Question 35

Z

Escherichia Coli

Answer 35

-Enteritis
=> meerdere groepen veroorz ontst vh darmslijmvlies -> groepen obv aanwezigh v bep virulentiefactoren (ETEC, EPEC, EIEC, EHEC, EAEC)

-Urineweginfecties (voornaamste oorz)
=> P-fimbriae -> rol in adherentie urineweg epitheel
=> hemolysines -> veroorz inflammatoir effect
=> colibacil vanuit rectum/perineum via urethra nr blaasmucosa (opstijgende infectie)

-Sepsis
=> vanuit urinaire infecties, GI infecties
-Neonatale infecties (meningitis)
=> met kapseltype K1

opm: meeste infecties endogeen

Question 36

ETEC

Answer 36

ETEC (enterotoxigene E. coli)

o enterotoxines stimuleren vochtsecretie :
=> LT (cholera-like): stim adenylcyclase
=> ST: activatie guanylcyclase
o geen beschadiging enterocyt

o waterige diarree (reizigersdiarree), braken, krampen, weinig koorts

Question 37

EPEC

Answer 37

EPEC (enteropathogene E. coli)

o cytopathogeen effect dr ‘Attaching and Effacing Protein’ (vasthechting v bact op enterocyte & reorganisatie cytoskelet mog -> verdwijnen microvili: resorptieopp verkleint)

o ernstige waterige diarree (+ braken en koorts) bij zuigelingen in hospitalen, crèches

Question 38

EIEC

Answer 38

EIEC (enteroinvasieve E. coli)

o lijken sterk op Shigella (Shiga-like toxine)
o invasie en destructie colonepitheel

o waterige stoelgang tot dysenterie met koorts, krampen, bloed/mucus/WBC in stoelgang

Question 39

EHEC

Answer 39

EHEC (enterohemorragische E. coli)

o hechting via AEP + productie shiga-like toxine
(vooral serotype O157, H7)
(besmetting door onverhit rundsvlees)

o milde diarree tot hemorrhagische colitis (ernstige abdominale pijn, bloederige diarree)
o complicatie mogelijk bij jonge kinderen (<10j): Hemolytisch Uremisch Syndroom (acuut nierfalen, thrombo-cytopenie en hemolytische anemie)

Question 40

EAEC

Answer 40

EAEC (entero-aggregerende E. coli)
o heterogene groep stammen & produceren vss toxines
o in vitro specifiek patroon aanhechting (baksteen patroon - biofilm)

o acute & chronische diarree -> in
ontwikkelingslanden + bij AIDS pt’en

Question 41

P

Vibrio cholerae

Answer 41

• feco-orale besmetting (via water, zeevruchten)
• na passage maagbarrière -> vermenigvuldigt de Vibrio zich ih alkalisch darmlumen -> aanhechting bacteriën aan intestinale mucosa (via kolonisatiefactor-
• choleratoxine (adenylcyclase) induceert cAMP stijging + massaal vochtverlies (dr remming Na+-reabsorpsie)

Question 42

Z

Vibrio cholerae

Answer 42

cholera:
• matige diarree tot ‘rijstwaterdiarree’:
-> snelle dehydratatie en hypovolemische shock
• geen koorts noch abdominale symptomen

• indien behandeld vrij snelle genezing
onbehandeld mortaliteit van 20-50%

Question 43

P

Campylobacter (jejuni/coli)

Answer 43

• zoönose
• transmissie nr mens meestal via onvoldoende verhitte vlees- of zuivelproducten
• infectie afhankelijk grootte inoculum en voorgeschiktheid patiënt

•kolonisatie slijmvlies dun- en dikdarm
(maagzuur is belangrijke barrière)
•invasie, ulceratie en inflammatie epitheel
•mbv cytotoxinen dringen C. jejenum en C. coli in epitheelcellen: kortstondige bacteriemie
•ook productie enterotoxinen

Question 44

Z

Campylobacter (jejuni/coli)

Answer 44

• frequentste verwekkers diarree (acute enteritis)
feces: slijmerig, bloederig
• algemene symptomen: koorts, nausea, abdominale pijn

• zelf-limiterende infectie (1 week)
• 1 tot 2 weken na begin v enteritis mogelijks:
– reactieve artritis
– bij sommige serotypes: post-infectieus Guillain-Barré syndroom

Question 45

P

Heliobacter pylori

Answer 45

transmissie via faeco-orale weg of aërosols (mens op mens)

kolonisatie v maag
-> neutralisatie maagzuur via urease en
zuur-remmende factoren
-> innesteling v bewegende bact in mucuslaag
-> adhesie aan epitheelcellen
-> schade via toxische producten (metabolieten urease, ‘vac’ en ‘cag’ toxine) + inductie inflammatie

Opm: bacterie is echter niet invadief

Question 46

Z

Heliobacter pylori

Answer 46

• maag- en duodenum zweren !
- supplementaire factoren spelen rol (evolutie tot ulcus nt enkel dr aan-/afwezigheid v bact bepaald)

• gastritis
=> acute infectie of chronische infectie (bij klachten -> chron actieve gastritis)

• maagkanker: adenocarcinoma vd maag
(agv chronische gastritis met intestinale metaplasie)

Question 47

P

Clostridium difficile

Answer 47

AB verstoren normale darmflora
=> overgroei endogene C. difficile
of exogene verwerving via sporen uit omgeving
=> proliferatie bacteriën + productie toxine met beschadiging epitheel colon, inflammatie epitheel

opm: vooral AB die de commensale colonflora verstoren z de oorzaak
opm: toxines: enterotoxine (toxine A), cytotoxine (toxine B)

Question 48

Z

Clostridium difficile

Answer 48

• waaier v gastro-intestinale pathologie:
- milde diarree tot pseudo-membraneuze colitis

• algemene symptomen: koorts, gestegen leucocytose
• mogelijke verwikkelingen: dehydratatie, hypotensie, megacolon, perforatie, …

Question 49

P

Salmonella Typhi & Paratyphi

Answer 49

(faeco-orale besmetting)
• adherentie & penetratie ileale mucosa via
endocytose en transport via macrofagen -> naar
mesenteriale lymfeklieren en ductus thoracicus

• metastatische lokalisaties
in lever, galblaas en beenmerg

• 2 weken later langdurige bacteriëmie, dankzij polysaccharidekapsel

Question 50

Z

Salmonella Typhi & Paratyphi

Answer 50

buiktyphus:

• 2 weken na besmetting langdurige episode v bacteriëmie -> pt met symptomen sepsis (hoofdpijn, hoge koorts, myalgie, malaise, anorexie, extreme moeheid leidend tot uitputting)
• gastro-intestinale symptomen niet prominent

• 20% mortaliteit (indien inbehandeld) door
uitputting en intestinale bloeding

• Opm: S. Paratyphi meestal mildere vorm

Question 51

P

Listeria monocytogenes

Answer 51

• besmetting via besmet voedsel, transplacentair
• endocytose dr epitheelcellen GI-tractus en fagocytose dr macrofagen
• IC vermenigvuldiging

• verspreiding van cel tot cel (na fagocytose secretie van listeriolysine O: ontsnapping uit endocytose vesikels of fagosomen
—> bact w omgeven dr actine filamenten die zich omvormen tot staart die de bact voortduwt nr opp vd macrofaag -> hier ontstaat een pseudopode die bact binnenbrengt in naburige cel –> zo bact nooit in contact met EC-ruimte (zo beschermd tgn werking v immuunsysteem)

• bij patiënten met verminderde immuniteit ontwikkeling van sepsis en meningitis

Question 52

Z

Listeria monocytogenes

Answer 52

• gezonde volwassenen:
asymptomatisch, vage malaise, korte duur
(verdwijnt spontaan na 48-72u)

• risicopersonen: (ouderen, zwangeren, verminderde cel-gemedieerde immuniteit)
sepsis: koorts, bloeddruk daling
meningitis

• neonati:

- transplacentair : ° multipele abcessen, hoge mortaliteit
- post-partum: sepsis, meningitis

Question 53

P

Bacteroïdes fragilis

Answer 53

• infectie buikholte < meestal vanuit darm (tgv: trauma, necrose, ziekte of andere oorz v beschadiging darmwand)
• 1e fase: polymicrobiële infectie (aeroob + anaeroob)

=> Vorderende infectie: langzaam verbruik zuurstof (facultatieve bact verbruiken beschikbare O2), zuurstoftolerante anaeroben overheersen

• 2e fase (fase van abcesvorming): gelokaliseerde chronische ontsteking met anaerobe bacteriën waaronder B. fragilis prominent

Question 54

Z

Bacteroïdes fragilis

Answer 54

• intra-abdominale abcessen
(na beschadiging darmwand)

• gynaecologische abcessen
• aanwezigheid anaerobe bacteriën niet noodzakelijk indicatie oorzakelijk verband of essentieel voor onderhouden infectie

Question 55

P

Clostridium botulinum

Answer 55

• voornaamste oorzaak v botulisme: onvoldoende verhitting bij procedure vr conservering voedingsmiddelen => besmetting: meestal via inname toxinebevattend voedsel

• opname toxine, retrograad axonaal transport, inhibitie motoneuronale junctie en slappe paralyse
=> toxine v C. botulinum: behoort tot de meest giftige substanties die id natuur voorkomen
=> neurotoxine: blokkering vrijzetting acetylcholine thv perifere cholinerge synapsen
=> verlamming; progressieve afdalende aantasting spiergroepen met uiteindelijk respiratoire paralyse

Question 56

Z

Clostridium botulinum

Answer 56

botulisme -> klassieke ‘foodborne’ vorm:
• 1-2 dagen na inname v toxinebevattend voedsel:
- duizeligheid, zwakte
- wazig zicht(gedilateerde pupillen), droge mond,
constipatie
• Later: verlamming perifere spieren, ademhalingsspieren

zuigelingen botulisme: ‘floppy child’ syndroom
• (20% dr honing besmet met sporen C. botulinum)
• Infectie/kolonisatie GI tractus door C. botulinum
+ botulisme toxine geproduceerd ‘in situ’
• klinisch beeld: moeilijk ku zuigen en slikken + verminderde spiertonus, constipatie, ‘failure to thrive’

wond botulisme:
• zeer zeldzame vorm
• productie toxine in gecontamineerde wonde
• beeld vergelijkbaar voedselintoxicatie

Question 57

P

Staphylococcus aureus

Answer 57

• introductie via wonde, operatieve ingreep of beschadigde huid & mucosa
• penetratie in weefsels → abcesvorming (over het algemeen blijven stafylokokkeninfecties gelokaliseerd in abces)
• soms verspreiding nr diepere subcutane/submuceuze weefsels -> diffuse ontsteking: cellulitis
• occasioneel ontsnappen uit abces -> nr bloedbaan (bacteriëmie) -> mogelijkheid metastase via bloedstroom, vorming abcessen in beenderen, hart, gewrichten, longen, nieren, lever
—-besmetting longen ook via aspiratie uit bovenste luchtwegen
• intoxicatie via voedsel met toxine producerende stammen of met toxines

Question 58

Z

Staphylococcus aureus

Answer 58

• huidinfecties:
-folliculitis, furunkel, karbonkel, impetigo, cellulitis

• sepsis:
-vanuit lokale ontsteking, na chirurgische ingreep, bij intravasculaire katheters

• metastatische abcessen:
-osteomyelitis, endocarditis, septische artritis

• pneumonie:

- hematogeen of door aspiratie
- eventuele progressie naar empyeem en cyste

• Staphylococcal Scalded Skin Syndrome:

- infectie met stammen die exfoliatief toxine produceren
- huid met talrijke bullae en blazen
- desquamatie
- verdwijnt door vorming antistoffen zonder restletsels
- jonge kinderen

• Toxische shock:

- menstruerende vrouwen, personen met gelokaliseerde of systemische S. aureus infecties 
- plotse koorts, bloeddrukdaling, diffuse huiduitslag en multi-orgaan falen, desquamatie

• Voedselvergiftiging

- zeer frequente oorzaak van voedselvergiftiging
- door mensen bereid vlees, salades, ijsroom en bewaring bij kamertemperatuur leidt tot groei en toxine-vrijzetting
- verwarmen geen effect, geen smaakwijziging
- abrupte start met braken, waterige diarree, krampen, misselijkheid, geen koorts, symptomen stoppen na 24 uur
- symptomen gevolg van gepreformeerde toxines

Question 59

P & Z

S. Epidermis en andere CNS

Answer 59

• stijgend # pt’en met lage weerstand, blijvende vreemde lichamen, tijdelijke vreemde lichamen -> # infecties met CNS stijgt

• introductie bij plaatsen vreemd-lichamen (hartkleppen, katheters, gewrichtsprothesen)
• trage groei met productie biofilm  moeilijke eradicatie
• endocarditis, katheter-gerelateerde bacteriëmie, gewrichtsinfecties

Question 60

P & Z

Clostridium perfringens

Answer 60

• infectie door besmetting wonde, productie grote hoeveelheid toxines en evolutie naar gasgangreen
• frequente oorzaak voedselintoxicatie

Question 61

P

Borrelia burgdorferi

Answer 61

zoönose: overbrenging door teken (Ixodes)
• teken besmet na bloedmaal bij kleine zoogdieren
• bacteriën koloniseren darm teek, bij volgende bloedmaal bacteriën geactiveerd en migreren naar speekselklier teek, indien mens toevallige gastheer van teek besmetting via speeksel teek
• kans besmetting stijgt met duur bloedmaaltijd, besmetting al mogelijk na 6 h
• snelle spreiding via bloed en in weefsels
• in latere stadia Borrelia zelden te isoleren

Question 62

Z

Borrelia burgdorferi

Answer 62

•Ziekte van Lyme
-variabele symptomen en moeilijke diagnostiek
-vroege uitingen (<3 weken na inoculatie):
—gelokaliseerde huidletsels:
erythema chronicum migrans
—veralgemeende verschijnselen: neurologisch
(meningitis, zenuwaantasting), cardiaal
-late uitingen (1 week - 2 jaar na initiële symptomen)
—80% van onbehandelde gevallen,
—neurologische symptomen, arthralgiën en arthritis
—huid aantastingen: acrodermatitis chronica atrophicans

Question 63

P & Z

Leptospira interrogans

Answer 63

• via urine besmette dieren in oppervlakte water en infectie mens via wondjes
• snelle verspreiding in lichaam, interne bloedingen, lever, nieraantasting (ziekte van Weil)

Question 64

P & Z

Bacillus anthracis

Answer 64

• via contact besmette dieren (inoculatie sporen in wonden, inademing of orale ingestie)
• wond, inhalatie of abdominale anthrax, dodelijk indien niet behandeld
• gebruikt in biologische oorlogsvoering
• cutane anthrax
• respiratoire anthrax
• intestinale anthrax

Question 65

P

Clostridium tetani

Answer 65

• besmetting (sporen) wonde
• ontkiemen sporen, productie tetanospasmine (neurotoxine), komt vrij bij cellyse
• toxine migreert via retrograad axonaal transport door motorische neuronen naar ruggemerg
• inhibitie vrijzetting inhiberende neurotransmitters antagonistische spiergroep
• spastische paralyse

Question 66

Z

Clostridium tetani

Answer 66

veralgemeende tetanus:
• begin: spasme masseter (trismus)
• risus sardonicus, opisthotonus
• aantasting autonoom zenuwstelsel: hartritmestoornissen, dehydratie, bloeddrukveranderingen

gelokaliseerde tetanus:
• enkel aantasting musculatuur infectiesite

neonatale tetanus:
• infectie via navelstreng
• evolutie naar gegeneraliseerde tetanus
• hoge mortaliteit

Question 67

P

Treponema pallidum

Answer 67

• vroege infectie

• lokale infectie, vermenigvuldiging op plaats inoculatie en in regionale lymfeklieren
• lokaal cellulaire en humorale immuunreactie
• verspreiding over ganse lichaam, niet altijd met symptomen, basis secundaire of late syphilis

• late infectie

• meestal na latente periode
• verminderde cellulaire immuniteit en ‘herinfectie’ vanuit beschermde locaties of hyper-sensitiviteits-reactie en chronische ontsteking

Question 68

Z

Treponema pallidum

Answer 68

Vroege syphilis
=> primaire syphilis (3-tal weken na besmetting)
= vroege gelokaliseerde fase
• ulcus durum (harde sjanker) op plaats inoculatie (genitalia)- arteritis, infiltratie onstekingscellen, pijnloos
• regionale lymfadenopathie
• spontane genezing na 1 tot 2 maanden
=> secundaire syphilis (< 1 jaar na besmetting)
= vroege veralgemeende fase
• 25% onbehandelde patiënten, meestal na latente periode
• grippaal syndroom: zwak, hoofdpijn, koorts
• veralgemeende huidletsels (polymorf exantheem, condylomata lata), zeer besmettelijk
• ontstekingen lever, darm, bewegingsstelsel, CZS
=> vroege latente syphilis (< 1 jaar na besmetting)
• geen symptomen, maar wel serologische evidentie T. pallidum infectie
• kunnen seksuele partners besmetten
• transplacentaire besmetting mogelijk
Late syphilis (≥1 jaren na besmetting)
• niet steeds voorafgegaan door vroege syphilis, 25-40% onbehandelde patiënten, patiënten niet besmettelijk
=> tertiaire syphilis:
• diffuse, chronische inflammatie
• gumma: subcutane noduli, beenderen, interne organen
• cardiovasculaire syfilis : aorta-insufficiëntie en aneurysmavorming
=> Late latente syphilis
• geen symptomen, maar wel serologische evidentie
T. pallidum infectie
neurosyphilis
• kan optreden op elk moment na besmetting
• vroege vormen : meningitis, oogaantasting
• late vormen : dementia paralytica, tabes dorsalis
congenitale syfilis
• mors in utero
• meestal geen klinische tekens bij geboorte, daarna
• rhinitis
• huidsymptomen: rash
• beenderdestructie, cardiovasculaire syfilis

Question 69

P

Neisseria gonorrhoea

Answer 69

• inoculatie thv genitale slijmvliezen
• hechting (via pili) en kolonisatie slijmvlies
• vergiftiging gecilieerde cellen en uitstoten dode cellen -> snelle vermenigvuldiging gonokok
• adherende gonokok: transcytose en penetratie in subepitheliale ruimte via macrofagen
–activatie immuunsysteem en overvloedige aanwezigheid in genitale secreties
• lokale subepitheliale infecties of veralgemeende infectie

Question 70

Z

Neisseria gonorrhoea

Answer 70

infecties genitale tractus:
–man:
• urethritis met etterig verlies en dysurie
• epididymitis, prostatitis, periurethrale abcessen
• spontane verdwijning symptomen na enkele weken, asymptomatische infecties mogelijk
–vrouw:
• cervicitis met vaginaal verlies, dysurie en abdominale pijn
• 1 op 3 asymptomatisch
• 10 tot 20% salpingitis, tubo-ovariële abcessen, PID
• infertiliteit, ectopische zwangerschap, chronische pijn

veralgemeende infectie:
• 1 tot 3% vrouwen
• koorts, arthralgieen, arthritis in grote gewrichten
• rash

ophtalmia neonatorum

purulente conjuctivitis ogen

anorectale gonorrhoea en faryngitis

Question 71

P

Chlamydia trachomatis

Answer 71

• adhesie en primaire infectie thv slijmvliezen urogenitale tractus, respiratoire tractus, conjunctivae
–chronische infectie → littekenvorming

• LVG serovars :

- -granuloma’s in lymfeknopen die site primaire infectie draineren
- -necrose granuloma’s, spreiding infectie naar omliggende weefsels →  abcessen en fistels

Question 72

Z

Chlamydia trachomatis

Answer 72

• urogenitale infecties
-meest bij vrouwen - 75% asymptomatisch
(cervicitis, endometritis, urethritis, salpingitis, PID)
-bij man meestal symptomatisch
(post- en non-gonokokken urethritis, epididymitis)

• infecties neonaat bij passage geboortekanaal

- inclusie conjunctivitis
- atypische pneumonie post-nataal

• trachoma

- chronische conjunctivitis met progressie naar verlittekening en blindheid
- voornaamste oorzaak infectieuze blindheid in endemische gebieden
- vooral kinderen, gebrekkige hygiënische omstandigheden

• lymphogranuloma venereum

- SOA, laesie op inoculatieplaats (vaak gemist) evolutie naar ulceratie, daarna zwelling en abcedatie regionale lymfeknopen, evolutie naar chronisch ulceratieve aandoening met fibrose en fistel vorming
- gepaard met systemische manifestaties: koorts, huiduitslag, gewrichtspijn

Question 73

vanaf nr 35 zie notities

Answer 73

/