Oświecenie

Question 1

Fazy oświecenia i ich ramy czasowe

Answer 1

1) wczesna (lata 40. XVIII w. - 1764)
2) dojrzała (1764-1795)
3 schyłkowa (1795-1822)

Question 2

O co walczono na zachodzie?

Answer 2

1) wolność
2) równość
3) trójpodział władzy

Question 3

O co walczono w Polsce?

Answer 3

1) ograniczenie nadużyć wolności
2) rozszerzenie wolności na wszystkie stany
3) usprawnienie władzy
4) wmocnienie władzy centralnej
5) walka o zachowanie niepodległości

Question 4

Imperatyw kategoryczny Immanuela Kanta

Answer 4

“postępuj tak, jakbyś chciał, aby twoje postępowanie stało się prawem powszechnym”

Question 5

Co to poetyka normatywna?

Answer 5

Sztuka wzorcowa, dzieło ponadczasowe, najlepsze w danej epoce

Question 6

Rodzaje bajek

Answer 6

1) epigramatyczna (4 wersy; ezopowa)

2) narracyjna (rozbudowana; lafountenowska)

Question 7

Dewiza Rousseau

Answer 7

“Czuję, więc jestem”

Question 8

Jak rozumie się “czułe serce”?

Answer 8

1) nakazy moralne

2) szczególna wrażliwość

Question 9

Podstawowe hasło oświecenia

Answer 9

“odważ się być mądrym”

Question 10

Co to jest “oświecenie” wg Kanta?

Answer 10

Oświecenie to wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy. Niepełnoletność to niezdolność człowieka do posługiwania się własnym rozumem.

Question 11

Co to jest empiryzm?

Answer 11

Pogląd, wg którego poznanie świata jest możliwe tylko przez doświadczenie (prawdziwa droga indukcji)

Question 12

Co to jest deizm?

Answer 12

Dotryna wg której Bóg stworzył świat, ale nie ingeruje w jego funkcjonowanie

Question 13

Co to jest ateizm?

Answer 13

Pogląd negujący istnienie Boga oraz świata pozagrobowego.

Question 14

Co to jest krytycyzm?

Answer 14

Postawa poznawcza, nakazująca kontrolę prawdziwości powszechnie uznanych sformułowań i twierdzeń

Question 15

Co to jest libertynizm?

Answer 15

Ruch umysłowy nawiązujący do renesansowego humanizmu. Opierał się na wolnomyślicielstwie i laickiej postawie

Question 16

Co to jest racjonalizm?

Answer 16

Kierunek filozoficzny wskazujący rozum jako jedyne narzędzie poznania prawdy. Twórcą Kartezjusz.

Question 17

Co to jest utylitaryzm?

Answer 17

Użyteczność. Doktryna etyczna wg której jednostka powinna być użyteczna.

Question 18

Co to jest sensualizm?

Answer 18

Pogląd filozoficzny wg którego wrażenia zmysłowe są odbicie świata rzeczywistego jako jedyne źródło wiedzy

Question 19

Utwory Ignacego Krasickiego

Answer 19

1) “Hymn do miłości ojczyzny”
2) “Bajki”
3) “Satyry”
4) “Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”
5) “Myszeida”
6) “Monachomachia”
7) “Antymonachomachia”