Osmanlı Devleti Kültür ve Medeniyeti Flashcards

1
Q

Osmanlı Devleti’nin diğer adları nelerdir?

A
  • Gaziler
  • Osmanoğulları
  • Devlet-i Aliyye (Resmi adı)
  • Osmaniye
  • Ottoman
  • Atman (Bizanslılar bu şekilde adlandırmıştır)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Osmanlı Devleti’ni oluşturan etmenler nelerdir?

A
  • Halk
  • Hakimiyet
  • Ülke
  • Teşkilat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Osmanlı Devleti kültür ve medeniyetinin oluşmasında etkili olan etmenler nelerdir?

A

1) Orta Asya Türk gelenekleri
2) İslam dininin gereklilikleri (Şeriat)
3) Fethedilen bölgelerin kültürel esasları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Osmanlı Devleti, kuruluşunda hangi Türk devletlerini örnek almıştır?

A

Anadolu Selçuklu ve İlhanlılar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Osmanlı Devleti’nde hükümdar sembolleri hangi sembol hariç aynıdır?

A

Ok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Osmanlı Devleti’nde ilk Sultan unvanını kullanan hükümdar?

A

Orhan Bey (Sultanül Guzat)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Osman Bey zamanındaki veraset anlayışı?

A

Osman Bey zamanındaki veraset anlayışına göre ülke hanedanın ortak malıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q
  1. Murat zamanındaki veraset anlayışı?
A
  1. Murat zamanındaki veraset anlayışına göre ülke padişah ve oğullarına aittir (ilk değişiklik)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Fatih Sultan Mehmet zamanındaki veraset anlayışı?

A

Fatih Sultan Mehmet zamanındaki veraset anlayışına göre ülke padişahındır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q
  1. Ahmet zamanındaki veraset anlayışı?
A
    1. Ahmet zamanındaki veraset anlayışına göre ülke Padişahın ekber (en büyük) ve erşet (en akıllı) olan oğluna aittir. (son değişiklik)
  • Ekber ve erşet sistemi sayesinde Osmanlı’daki taht kavgaları tamamen sona erdirilmiştir.
  • Ekber ve erşet sistemi tecrübesiz ve beceriksiz hükümdarların tahta geçmesine sebep olmuştur.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ferman nedir?

A

Ferman, hükümdarın herhangi bir konuda yazılı emir vermesidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hatt-ı Hümayun nedir?

A

Hatt-ı Hümayun, hükümdarın herhangi bir konuda yazılı beyan vermesidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Yasakname nedir?

A

Yasakname, hükümdarın herhangi bir şeyi yasaklamasıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Müsadere nedir?

A

Müsadere, hükümdarın herhangi bir memurun mallarına el koymasıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kulluk Hakkı nedir?

A

Kulluk Hakkı, hükümdarın herhangi bir devşirmeyi öldürmesidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Beratname nedir?

A

Beratname, hükümdarın herhangi bir memuru görevden atması veya almasıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Adaletname nedir?

A

Adaletname, hükümdarın herhangi bir haksızlığı gidermesidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Amanname nedir?

A

Amanname, hükümdarın herhangi bir kişiyi himayesi altına almasıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hangi Padişah zamanına kadar divanı hümayuna hükümdar başkanlık etmiştir?

A

Fatih Sultan Mehmet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hangi Padişah zamanına kadar hükümdar ordunun başında sefere çıkmıştır?

A
  1. Selim
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Şehzadelerin eğitiminden sorumlu olan tecrübeli devlet adamları?

A

Lala

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Şehzadelerin sancağa gönderildikten sonra aldıkları unvan?

A

Çelebi Sultan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Osmanlı Devleti sürekliliğini sağlayabilmek amacıyla ………. (1), ………. (2) ve ………. (3) ilkelerini uygulamaya çalışmıştır.

A

1) Devlet-i Ebed Müddet (Sonsuza kadar yaşatma)
2) Nizam-ı Alem (Dünya düzeni)
3) Kanun-i Kadim (Devlet fert ve toplumu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Osmanlı Devleti hangi bölgede kurulmuştur?

A

Bitinya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Osmanlı Devleti’nin 1298 yılındaki başkenti?

A

Karacahisar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Osmanlı Devleti’nin 1302 yılındaki başkenti?

A

Bilecik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Osmanlı Devleti’nin 1331 yılındaki başkenti?

A

İznik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Osmanlı Devleti’nin 1335 yılındaki başkenti?

A

Bursa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Osmanlı Devleti’nin 1363 yılındaki başkenti?

A

Edirne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Osmanlı Devleti’nin 1453 yılındaki başkenti?

A

İstanbul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

İstanbul’un diğer adları nelerdir?

A
  • Konstantiniyye
  • Konstantinopolis
  • İslambol
  • Asitane
  • Payitaht
  • Dersaadet
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

İstanbul’da boğazlardan kim sorumludur?

A

Kaptanıderya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

İstanbul’da adaletten kim sorumludur?

A

Taht Kadısı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

İstanbul’da güvenlikten kim sorumludur?

A

Yeniçeri Ağası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

İstanbul’da imar işlerinden kim sorumludur?

A

Mimarbaşı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

İstanbul’da belediye işlerinden kim sorumludur?

A

Şehremini

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

İstanbul’da genel işlerinden kim sorumludur?

A

Sadrazam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Bey Sarayı’nın özelliği nedir?

A

Bursa’da Orhan Bey tarafından açılan ilk saraydır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Topkapı Sarayı’nın özelliği nedir?

A

Fatih Sultan Mehmet zamanında yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nde yönetim merkezi olarak en uzun süreli kullanılan saraydır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

İshak Paşa Sarayı’nın özelliği nedir?

A

Ağrı’nın Doğu Beyazıt ilçesinde yapılmıştır. Batı mimari tarzının örnek alındığı ilk eserdir. Ayrıca ilk ısıtma sisteminin görüldüğü yapıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Dolmabahçe Sarayı’nın özelliği nedir?

A

Tamamen batı mimari tarzı örnek alınarak yapılmış sarayımızdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Yıldız Sarayı’nın özelliği nedir?

A
  1. Abdülhamit’in yönetim merkezi olarak kullandığı saraydır.
43
Q

Topkapı sarayı ………. (1), ………. (2) ve ………. (3) olmak üzere 3 bölümden oluşur.

A

1) Birun
2) Enderun
3) Harem

44
Q

Birun kelimesinin anlamı nedir?

A

Taşra, dış.

45
Q

Birun bölümünün işlevi nedir?

A

Birun bölümünde dışarıdan gelen elçiler kabul edilir.

46
Q

Divan toplantıları birun bölümünün ………. (1) kapısında yapılır.

A

1) Babüssade

47
Q

Enderun kelime anlamı nedir?

A

İç, içeri.

48
Q

Enderun ilk defa hangi padişah zamanında nerede kurulmuştur?

A

Enderun ilk defa 2. Murat zamanında Edirne Sarayı’nda kurulmuştur.

49
Q

Enderun’da eğitim gören devşirme çocuklarının yeteneklerine göre ya taşrada ya da Enderun’da görevlendirilmesi sürecine ne denir?

A

Çıkma

50
Q

Hangi padişah zamanında Enderunların önemi azalmıştır?

A
  1. Mahmut zamanında Enderunların önemi azalmıştır ve memur ihtiyacı Mekteb-i Maarifi Adliyeden karşılanmıştır.
51
Q

Harem kelime anlamı nedir?

A

Yasak

52
Q

Harem bölümünün işlevi nedir?

A

Harem bölümü, padişah ve ailesinin özel yaşantısını geçirdiği yerdir.

53
Q

Erkek çocuk doğuran kadına ne unvanı verilir?

A

Haseki

54
Q

Divanı Hümayun hangi padişah tarafından kurulmuştur?

A

Orhan Bey

55
Q

Divanı Hümayun hangi padişah tarafından kaldırılmıştır?

A
  1. Mahmut
56
Q

……….. (1)’e kadar Divanı Hümayun’a padişahlar başkanlık etmiştir ancak sonrasında ………. (2) başkanlık etmiştir.

A

1) Fatih Sultan Mehmet
2) Sadrazam

57
Q

Divanı Hümayun’da alınan kararlara ne denir?

A

Hüküm

58
Q

Divanı Hümayun’da hükümlerin yazıldığı deftere ne denir?

A

Mühimme

59
Q

Divanı Hümayın’da alınan kararları dini açıdan inceleyip değerlendiren görevli kimdir?

A

Şeyhülislam

60
Q

Ayak Divanı nedir?

A

Ayak divanı, hükümdarlar hariç diğer tüm görevlilerin ayakta olduğu olağanüstü bir divandır.

61
Q

Galebe Divanı nedir?

A

Yabancılar ve elçiler geldiğinde toplanan divandır.

62
Q

İkindi Divanı nedir?

A

Veziriazam önderliğinde devlet işlerinin görüşüldüğü divandır.

63
Q

Sefer Divanı nedir?

A

Sefer zamanı toplanan divandır.

64
Q

Divan üyesi olan Padişahın verdiği emire ne denir?

A

Ferman

65
Q

Padişahın mutlak vekili olarak değerlendirilen ve Fatih Sultan Mehmet’ten itibaren Divanı Hümayuna başkanlık eden devlet görevlisi kimdir?

A

Sadrazam

66
Q

Padişahın sefere çıkmadığı durumlarda sefere çıkan sadrazam hangi unvanı alır?

A

Serdar-ı Ekrem

67
Q

Kubbealtı veziri

A

Günümüz bakanına denktir. İlk vezir “Alaaddin Paşa”dır. Sayıları zamanla artmıştır.

68
Q

Defterdar

A

Günümüzün maliye bakanıdır. Bütçe hesabı yapar. Sayıları iki tanedir. Rumeli ve Anadolu Defterdarı.

69
Q

Kazasker (Kadıasker)

A

Günümüzün hem milli eğitim hem de adalet bakanı olarak değerlendirilebilir. Doğuştan Müslümandır ve medrese çıkışlıdır. Hem müderris hem kadı ataması yapar. Sayıları iki tanedir. Rumeli ve Anadolu Kazaskeri.

70
Q

Kazaskerin tuttuğu deftere ne denir?

A

Ruznamçe

71
Q

Nişancı

A
  • Tımar topraklarının dağıtımından sorumludur.
  • Herhangi bir bölgenin sosyoekonomik durumunu raporlar.
  • Örfi hukukun divandaki temsilcisidir.
  • Belgelere padişahın tuğrasını çeker.
  • Tapu ve kadastro işlerine bakar.
72
Q

Nişancının bir bölgenin sosyoekonomik yapısını raporladığı defter?

A

Tahrir Defteri

73
Q

Kaptanıderya

A
  • Divanın doğal üyesi değildir
  • Denizcilikle ilgili kanunların çıkmasını hızlandırır.
    1. yy’da Kanuni Sultan Süleyman zamanında divana üye olmuştur.
74
Q

İlk Kaptanıderya kimdir?

A

Karamürsel Alp

75
Q

Divana ilk üye olan Kaptanıderya kimdir?

A

Barbaros Hayrettin Paşa

76
Q

Yeniçeri Ağası

A
  • Divanın doğal üyesi değildir.
  • Rütbesi vezirse divan toplantılarına katılır.
77
Q

Şeyhülislam

A
  • Divana sonradan üye olmuştur.
  • Alınan kararların dine uygun olup olmadığı hakkında karar verir.
  • Protokolde sadrazama denktir.
78
Q

Şeyhülislamın almış olduğu karara ne deniir?

A

İfta

79
Q

Şeyhülsilamın yayınladığı karara ne nedir?

A

Fetva

80
Q

İlk Şeyhülislam kimdir?

A

Molla Fenari

81
Q

Sayıları zamanla artan devlet görevlileri hangileridir?

A
  • Vezir
  • Kazasker
  • Defterdar
82
Q

1840’a kadar uygulanan vilayet nizamnamesine göre birimlerin küçükten büyüğe doğru sıralaması nasıl bir şekildedir?

A

Köy- Kaza - Sancak - Eyalet

83
Q

Köyde adaletten sorumlu kişi kimdir?

A

Naib

84
Q

Kaza- Sancak - Eyalette adaletten sorumlu kişi kimdir?

A

Kadı

85
Q

Köyde güvenlikten sorumlu kişi kimdir?

A

Yiğitbaşı

86
Q

Kaza - Sancak - Eyalette güvenlikten sorumlu kişi kimdir?

A

Subaşı

87
Q

Köyün yöneticisi kimdir?

A

Kethüda

88
Q

Kazanın yöneticisi kimdir?

A

Kadı

89
Q

Sancağın yöneticisi kimdir?

A

Sancakbeyi

90
Q

Eylaetin yöneticisi kimdir?

A

Beylerbeyi

91
Q

Osmanlı’da eyaletler ……… (1), ………. (2), ………. (3) ve ………. (4) olmak üzere 4 başlık altında incelenmektedir.

A

1) Salyaneli
2) Salyanesiz
3) Yurtluk - Ocaklık
4) İmtiyazlı

92
Q

Salyaneli Eyaletler

A
  • Salyeneli eyaletler maaşlı eyaletler olarak değerlendirilebilir.
  • Bu eyaletlerde devlet memurlarına yılda bir defa maaş verilir.
  • Tımar sistemi uygulanmaz.
  • Merkeze uzak yerlerdir.
  • İltizam sistemi ile vergi toplanır.
93
Q

İltizam sistemi nedir?

A

İltizam sistemi, devlet merkezine uzak olan ve vergi toplama imkânı zor olan bölgelerde devletin bir vergi ihalesi düzenlemesi ve söz konusu bölgenin yıllık vergisini ihaleyi kazanan kişiden peşin almasıyla işleyen bir sistemdir.
Bu sistemde ihaleyi kazanan kişi o bölgenin vergilerini parça parça toplar ancak çok daha fazla bir miktar almış olur.

94
Q

İltizam sisteminde ihaleyi kazanan kişiye ne denir?

A

Mültezim

95
Q

İltizam sisteminin belirli bir kişi ve bölge için ömür boyu sürdürülmesine ne denir?

A

Malikane

96
Q

İltizam sistemini ilk uygulayan padişah kimdir?

A

Fatih Sultan Mehmet

97
Q

Salyanesiz Eyaletler

A

Salyanesiz eyaletler, maaşsız eyaletler olarak değerlendirilebilir. Bu eyaletlerde memura herhangi bir maaş ödenmez. Bunun yerine memura bir tımar toprağı verilir ve geliri memura ait olur.
Salyanesiz eyaletler merkeze yakın eyaletlerdir ve verimli toprakların olduğu bölgelerdir.

98
Q

Yurtluk - Ocaklık Eyaletler

A
  • Yurtluk - Ocaklık eyaletler aşiretlerin yoğun olduğu yerlerdir.
  • Bu eyaletlerde aşiret liderlerine birtakım yönetimsel (kazai) haklar tanınır.
  • Bu eyaletler kendi içlerinde serbesttir.
  • Bu eyaletler Dersim (Tunceli) ve Çölemerik (Hakkari) örnek gösterilebilir.
99
Q

Eflak ile Boğdan’a ne denir?

A

Memleketeyn

100
Q

Sonunda -eyn eki olan bir kelime bize ne anlamı verir?

A

Bir şeyin iki tane olduğu.

101
Q

İmtiyazlı Eyaletler

A
  • İmtiyazlı Eyaletler, ayrıcalıklı eyaletler olarak değerlendirilebilir.
  • Bazı imtiyazlı eyaletlerde vergi verilmez iken asker verilir bazılarında ise asker verilmez iken vergi verilir.
  • Hicaz bölgesi ise ne vergi veren ne de asker veren imtiyazlı bir eyalettir.
102
Q

Hangi bölgeler hicaz olarak adlandırılır?

A

1) Mekke
2) Medine
3) Taif
4) Hayber

103
Q

Mekke Şerifliği, yöneticilerine hangi unvanı verir?

A

Emir

103
Q

En imtiyazlı bölge hangisidir?

A

Hicaz