Osmanlı Devlet Yönetimi Flashcards
Padişahın yetkileri
Yasama: tuğra, kanunname, adaletname, berat, ferman, hatt-ı hümayun, yasakname, amanname
Yürütme: divanı hümayun
Yargı: müsadere sistemi, kulluk hakkı
Osmanlı devletinde veraset sisteminde değişiklik yapanlar
osman bey, orhan bey, I.murat, II.mehmet, I.ahmet
Sancak sisteminde değişiklik yapanlar
başlatan: Orhan gazi
Sancakla ilk tahta çıkan: I.murat
yasallaştıran: II. mehmet
sancakta son yetişen: III. mehmet
Kaldıran: III. mehmet
sancakla son padişah olan: I.ahmet (ekber-erşed)
sarayın bölümleri
birun, enderun, harem
birun
sarayın dış kısmı
devlet işleri, divanı hümayun, yabancı elçiler burada olur
kapıkulu ordusu burada
enderunla ayıran kapı: babü’s saade
enderun
sarayın iç bölümü
devlet memurları yetişir
odaları: büyük ve küçük odalar, hazine odası, kilerci odası, seferli odası, doğancılar koğuşu, has oda (silahtar, çuhadar, rikabdar, tülbentçi, kutsal emanetler olarak ayrılır)
harem
güvenliğinden harem ağası idaresinden valide sultan sorumlu
hükümdar ailesinin personeli, kalfalar ve cariyeler buradadır
eğitim verilir
divanı hümayun
orhan bey kurdu, II.mahmut kaldırdı
devlet işlerinin görüşüldüğü yer
kanuni’den itibaren kubbealtında toplandı
fatihten sonra sadrazam başkanlık yaptı, padişah gizlice dinledi (kasri adl, pesi per)
divan üyeleri has topraklardan geçinirdi
arz odası
divan kararlarının padişaha sunulduğu yer
mühimme defteri
divan kararlarının kaydedildiği defter
sadrazam
türkçe bilmeli, müslüman olmalı
emirlerine buyruldu denir
serdar-ı ekrem unvanı ile padişahın olmadığı seferlere katılırdı
sad. konaklarına paşa kapısı veya babıali denir
ilk sadrazam çandarlı halil paşa
kubbealtı vezirleri
vezir, sadrazam yardımcısı
ilk vezir alaattin paşa
valilik yapabilir, orduya komuta edebilir(ger. hal)
Kazasker
eğitim ve adaletten sorumlu
müslüman ve medrese çıkışlı olmalı
divandaki önemli davalara bakar
kadı ve müderris atamalarını yapar
defterdar
mali işlerden sorumlu, bütçe hazırlar, ulufeleri dağıtır, akçenin değerini korur, hazineden sorumlu,
ruznamçe kalemi
defterdara bağlı
günlük gelirlerin kaydedildiği defter
tarihçi kalemi
defterdara bağlı
maliye belgelerinin tarihlendirildiği defter
maliye emirleri kalemi
defterdara bağlı
maliye fermanlarının yazıldığı defter
nişancı
iç dış yazışmaları yapar
tuğra çeker
tapu, kadastrodan sorumlu
tuttuğu deftere TAHRİR defteri denir
kanunların düzenlenmesinden sorumlu
beylikçi kalemi
nişancı ve reissülkittaba bağlı
divan yazışmaları tutulurdu
tahvil kalemi
nişancı ve reissülkittaba bağlı
yüksek sev. memurların özlük hakları tutulurdu
ruus kalemi
nişancı ve reissülkittaba bağlı
tahvil dışında tüm memurların hakları tutulurdu
amedi kalemi
nişancı ve reissülkittaba bağlı
sadrazam ve padişah arası yazışmalar tutulurdu
şeyhül islam
divan üyesi değil ama kararların dine uygunluğunu denetler
aldığı karara İFTA denir, yayınladığı karara FETVA denir
ilk şeyhül islam molla fenari, son şeyhül islam mehmet nuri efendi
kaptanı derya
donanmadan sorumlu
ilk kaptanı derya karamürsel alp
divan üyesi ilk kaptanı derya barbaros hayreddin paşa
yeniçeri ağası
sarayın ve istanbulun güvenliğinden sorumlu
reisülküttab
dış ilişkilerden sorumlu
nişancıya bağlı iken sonradan ayrılmıştır
seyfiye
idari ve askeri alanlardan sorumlu kişiler
sadrazam, kubbealtı vezirleri, yeniçeri ağası, kaptanı derya, beylerbeyi, sancak beyi, subaşı, sipahi
ilmiye
eğitim, din, hukuktan sorumlu kişiler
şeyhül islam, kazasker, müderris, kadı, imam, vaiz, müezzin, kassam
kalemiye
bürokrasi ve diplomasiden sorumlu kişiler
defterdar, nişancı, reisülküttab, vakanivüsler, katipler, memurlar, eminler, kapan emini, gümrük emini,
taşra teşkilatı
eyalet>sancak>kaza>köy
beylerbeyi>sancak beyi>kadı>köy kethüdası
güvenliklerinden subaşı
adaletlerinden kadı, köyler kadı naibi
