ONTDEKKINGEN Flashcards
Voorgesch ontdekkingen
6-8E EEUW: ierse monikken bereiken ierland en gaan er kerstenen (geloofs spreiden)
9E EEUW: vinkingen gaan koloniseren want ze hebben betere schepen ontwikkeld (drakars) ze gaan eerst ijsland groenland en newfoundland (vinland) koloniseren (veel druiven)
olv erikson
Sterft in 1300
Door stormen raakten ze ni meer aan kolonies en raakte dnas vermengs door voorplanten van zelfde dnas en zo verzwakken mensen en ze worden aangevallen door inuit
Contacten tussen w europa en nabije oosten VOOR oorzaken
(Voor 14E EEUW)
* handel drijven (via arabieren) marco polo
- geloofverspreiden(kerstenen) willem van rubroeck
*bondgenoten zoeken tegen islam
Contacten tussen w europa en nabije oosten oorzaken
(VANAF 14E EEUW)
*ECONOMISCH (belangrijkste
- weu handelaars willen tussen personen voor zo meer winst te kunnen maken
- turkse veroveringsooorlog hindert expansieoorlog (die zorgen ervoor dat handel tusssen w europa en midden oosten (arabieren) heel moeilijk gaat
- GODSDIENSTIG
- islamitische moren die richten moslim staat op
- RECOQUISTA: doordat moren zo succesvol waren wouden christenen de moren vermoorden en achtervolgde ze tot afrika maar ze hadden meer mensen nodig en daar gaan ze naar op zoek (pape jan)
- TECHNOLOGISCH
-nieuw scheepstype (karveel) kunnen ze verre zeereizen mee doen - (astrolaberium) breedtegraad
-(kompas) n te zien
*WETENSCHAPPELIJK
-wereldbeeld verkennen
Verdrag van tordesillas
Demarcratielijn(1494)
Paus gaat wereld verdelen in 2 delen om oorlog te vermijden (want kreeg geld)
S: W
P:O
MARE CLAUSUM BEGINSEL
-s&p mogen enkel land en zee in bezit nemen (gesloten zee)
MARE LIBERIUM BEGINSEL
-reachte van engeland, frankrijk en n nederlanden
-open zee, van en vr ied
17E eeuw
Macht van sp en p daalt
-> geld uit kolonies vermindert door spanje (goudreserves raken op)
-> andere landen krijgen nu vrijspel om te ontdekken en koloniseren
Landen:
N NEDERLANDEN
* willem van barendts ( nova zembla
* willem janszoon ( australië)
ENGELAND
* james cook (australië, nieuw zeeland)
Verloop ontdekkingsreizigers
1: B DIAS (portugal) 2e helft 15e eeuw
Toemalige koning was joão II
D wou rond afrika varen om india te bereiken want dacht dat afrika niet groot was maar het was groter dan hij dacht er was een grote storm en toen vaarde hij het meest z punt blind en noemde het stormkaap wat nu kaap de goede hoop heet
2: C COLUMBUS (spanje) 2e helft 15e eeuw
Ging aanbellen bij koningin isabella van castilie die 3 schepen voor hem had gemaakt (santa marina, nīna, pinta)
Hij vond land en dacht dat het india was maar was eig amerika, noemt ze indianen, sticht daar een kolonie
3: VASCO DA GAMA (port) 2e helft 15e eeuw)
Hij kreeg 5 scheoen en vaarde daarmee het meest Z punt van afrika blond hij ging soms aan land en helpte mensen de weg te wijzen nr india
4: AMERIGO VERSPICCI (spanje)
(2e helft 15e eeuw)
Hij gin gvaren in spaanse dienst lande in america en ondertekende kaart men eigen naam
Nieuw gebied mundus novus noemt hij terra americi
5 MAGELHAES (spanje, begin 16e eeuw)
Hij verkent amerikaanse kunsten via een westelijke weg naar de spice island, hij vind de filipijnen en wil het ckaimen aar sterf door een gevecht
El caro neemt het over en dat was de eerste reis rond de wereld
`
Omgang van spanje en portugal met de verschillende kolonies
Portugal:
* sticht handelsnederzettingen naast kusten
*handel met plaatselijke bevolking
Spanje
* encomienda stelsel (plaatsellijke bevolking onderwerpen)
* sticht kolonies met
-plantages (katoen suikerriet tabak)
- mijnen (goud en zilver)
Gevolgen ontdekkingsreizen
*begin slavernij
*beter wereldbeeld
*groeiende rivaliteit (ruzies)
*nieuw eetpatroon (patat, tomaat, paprika, cacao)
*nieuwe inkomsten& handel (drihoekshandel)