Newid Yn Safle'r Pleidiau Gwleidyddol 1880 - 1951

Question 1

Pa ddiwygiadau cafodd ei gwneud i rhoi hawl i fwy o DDYNION i bleidleisio?

Answer 1

Deddf Diwygio 1867
Deddf Diwygio 1884
Deddf y Bleidlais Gudd 1872

Question 2

Yn Nghymru yn 1800, daeth yr Rhyddfrydwyr bwer yn yr etholiad cyffrefiniol, faint o seddi?

Answer 2

Ennillwyd 33 sedd o 29 cyn.

Question 3

Sefydlwyd y Pwyllgor Cynrychioli Llafur yn 1900, beth newidiodd i yn 1906?

Answer 3

Newidiodd ei enw i blaid Llafur.

Question 4

Beth oedd rhai amcanion o lyfryn Llafur ‘the miners next step’?

Answer 4

‘…minimum wage and a 7 hour working day’

Question 5

Sut oedd Deddf Addysg 1902 wedi lleihau poblogrwydd yr Ceidwadwyr?

Answer 5

Nifer yn credu bod yn rhoi mwy o bwer a arian i ysgolion eglwys Anglicanaidd

Question 6

Sut oedd Deddf Drwyddedu 1904 wedi lleihau poblogrwydd yr Ceidwadwyr?

Answer 6

Arweiniodd at dafarnau yn cau ond roedd ‘Subsidy on sin’ pissed off mudiadau gwrth alcohol.

Question 7

Sut oedd problemau Caethwasiaeth Tseineaidd 1902 - 1904 wedi lleihau poblogrwydd yr Ceidwadol?

Answer 7

Roedd yr llyw yn caniatau hyn i ddigwydd yn yr pyllau glo.

Question 8

Sut oedd Dyfarniad Cwm Taf 1901 wedi effeithio ar leihad mewn poblogrwydd yr llyw Ceidwadol?

Answer 8

Collodd undeb llafur ARS £23,000 i gwmni Cwm Taf

Question 9

Pa bethau dda gwnaeth yr llyw Ceidwadol cyn cael eu guro yn 1906?

Answer 9

Rhoi’r gorah i “Arwahanrwydd Gogoneddus”.

Sefydlu Pwyllgor Amddiffyn yr Ymerodraeth.

Ad-drefnu’r ffyddin a’r llynges.

Entente Ffrainc 1904.

Question 10

Pan ddaeth yr Llywodraeth Ceidwadol i ben ar 4ydd o Rhagfyr 1905, pwy ddaeth yn Prif Weinidog?

Answer 10

Campbell-Bannerman o plaid Rhyddfrydol.

Question 11

Yn 1908 pan ymddiswyddodd Campbell-Bannerman o iechyd gwael yn Ebrill - pwy oedd yr PW?

Answer 11

Herbert Asquith
Lloyd George yn Ganghellor
Churchill yng ngofal yr bwrdd masnach.

Question 12

Beth oedd techneg llywodraethol Churchil & Lloyd George wedi’i alw?

Answer 12

‘Rhyddfrydiaeth newydd’

Question 13

I stopio’r “Arglwyddi yn erbyn yr pobl” - sut oedd yr llyw Rhyddfrydol wedi ymateb?

Answer 13

Gyda deddf y Senedd 1911.

Question 14

Yn ystod Mai 1915 a Rhagfyr 1916 - beth oedd yr dau argyfwng gwleidyddol mawr ym Mhrydain?

Answer 14

Mynnodd Bonar Law i’r Ceidwadwyr a’r Rhyddfrydwyr ffurfio clymblaid ym Mai 1915.

Yn Rhagfyr 1916 daeth Llywodraeth Asquith i ben o ganlyniad i Wrthrhyfel y Pasg a Sinn Fein yn codi mewn poblogrwydd.

Question 15

Yn ystod clymblaid Lloyd George yn 1918 - 1922 - beth oedd rhai newidiadau gwnaeth buddio plaid Llafur?

Answer 15

Talu cyflog i Aelodau Seneddol.

Pleidlais yn 1918 i gynnwys pob dyn dros 21 a menywod dros 30 ag eiddo.

Twf enfawr yn undebau llafur.

Question 16

Beth oedd rhai problemau llywodraeth Lloyd George?

Answer 16

Bu farw 750,000 o bobl a un o bob un ar ddeg.

Adroddiad Geddes yn awgrymu toriadau o £86 miliwn.

Rhwng 1919-1920 roedd dros 2,000 o streiciau.

Question 17

A gollodd Asquith cyfle i adfywio yn Ionawr 1924?

Answer 17

Yn etholiad 1923 roedd galw am ddileu polisi masnach rhydd (Asquith) a roedd wedi uno ddau ochr plaid Rhyddfrydol.

Yn etholiad 1924, roedd clymblaid Llafur a Rhyddfrydwyr wedi ffurfio gyda Ramsey Macdonald er fod roedd gan yr Ceidwadwyr 38.1% (camgymeriad Asquith).

Question 18

Yn ystod llywodraeth Llafur cyntaf Ionawr - Hydref 1924, beth oedd yr plaid wedi gwneud i wella addysg?

Answer 18

Arweiniodd Adroddiad Hadow 1926 at ddatblygiadau yn addysg.

Question 19

Beth oedd effaith Deddf Wheatley 1924 ar gartrefi?

Answer 19

Gobaith oedd codi 190,000 tai cyngor a 450,000 erbyn 1934?

Question 20

Sut oedd Llythyr Zinoviev wedi arwain at dirwyiad yn llywodraeth Macdonald?

Answer 20

Roedd Daily Mail wedi dweud “civil war plot by socialists’ masters : Moscow orders to our reds”.

Question 21

Beth dadlai Martin Pugh am resymau dros dirwyiad y Rhyddfrydwyr?

Answer 21

Methiant i ddilyn rhaglen radicalaidd llawn erbyn 1914.

Colli cefnogaeth yr undebau llafur.

Polisiau gwrth beth oeddent yn credu, fel mynd i ryfel.

Mater bleidlesisiau i fenywod a fwydo gorfodol yn groes i ddradoddiadau rhyfryddol.

Question 22

Streic Cyffredinol 1926 - pam digwyddodd?

Answer 22

Datblygiad undebau llafur.

Streic y glowyr 1921.

Diweithdra yn diwydiannau traddodiadol.

Question 23

Pam fethodd Streic Cyffredinol 1926?

Answer 23

Baldwin - ‘machinery of repression, volunteers, the armed forces…”

“The British Gazette’ - condemio’r streicwyr.

Y TUC yn tynnu allan, roeddent wedi ildio oherwydd y bygythiad real o newynu.

Question 24

Beth oedd canlyniadau Streic Cyffrediniol 1926?

Answer 24

Diwedd i’r gred medrai’r llywodraeth ildio i fygythiadau Undebau.

Syrthiodd aelodaeth yr TUC o 5.5 miliwn i 3.75 ym 5 mlynedd.

Deddf Anghydfod Diwydiannau 1927 - gwahardd streiciau cyffredinol.

Question 25

Beth oedd yr ddwy deddf cyntaf roedd Ail Llywodraeth Llafur wedi cyflwyno yn 1930?

Answer 25

Deddf y Pyllau glo 1930 yn gostwng oriau gwaith.

Deddf Tai 1930 yn gyfrifol am ddechrau rhaglen o glirio slymiau.

Question 26

Ar ôl cwymp Wall Street - beth oedd Comisiwn May yn 1931?

Answer 26

Adroddiad oedd yn annog toriadau sylweddol yng ngwariant llywodraethol a dorri budddaliau o 97 miliwn i 67 miliwn.

Question 27

Beth dwedodd John M Keynes am Adroddiad May 1931?

Answer 27

“The May Report is most foolish document I ever had the misfortune to read”

Question 28

Pam ddaeth yr ail lywodraeth Lafur i ben?

Answer 28

Gwrthododd gwledydd tramor roi mwy o arian i Brydain

Rhai aelodau’r plaid ddim yn hapus gwneud toriadau o 10% yn arian y di-waith a chreu rhwyg rhwng Macdonald a Henderson

Herbert Samuel yn gofyn i Mcdonald ynddiswyddo ar 24 awst

Question 29

Pa mor effeithiol oedd y llyw Genedlaethol (post 1931 - Ceidwadol)

Answer 29

daeth prydain oddi ar yr safon aur yn 1931 - cyfraddau llog cwympo felly mwy o wariant

Cyflwynodd yr llyw tariff o 10% ar fewnforion

Sefydlu byrddau masnach fel Cytundeb Ottawa yn 1933

Deddf ardaloedd arbennig 1934 - arian i 4 ardal mwyaf tlawd yr DU

Ailarfogi gyda Cytundeb Munich 1938

Question 30

Pam enillodd Llafur etholiad 1945?

Answer 30

Pobl eisiau newid o’r Ceidwadwyr

Ymgyrch gwell gan Llafur cyn yr etholiadau