Nadczynność przytarczyc

Question 0

efekt niedoboru PTH:

Answer 0

spadek stężenia Ca we krwi i tężyczka

Question 1

rola PTH

Answer 1

regulacja stężenia jonów Ca i P we krwi

Question 2

epi

Answer 2

najczęstsza choroba przytarczyc

< w średnim wieku

Question 3

może występować jako

Answer 3

samodzielna jednostka lub

w składzie zespołu MEN I i MEN II

Question 4

Nadczynność pierwotna

Answer 4

nadmierne wydzielanie PTH
najczęstsza przyczyna: gruczolak przytarczyc,
//rzadziej mnogie gruczolaki, przerost gruczołów lub rak

Question 5

Nadczynność wtórna - drugorzędowa

Answer 5

wyrównawczy przerost przytarczyc

przyczyna: spadek st Ca we krwi, gł w ciężkich chorobach nerek

Question 6

nadczynność trzeciorzędowa

Answer 6

= wtórnie pierwotna

w przebiegu nadczynności drugorzędowej powstaje autonomiczny gruczolak

Question 7

okres bezobjawowy

Answer 7

^Ca zjonizowanego i PTH we krwi

^Ca w DZM

Question 8

objawy późniejsze

Answer 8

osłabienie, senność, śpiączka

bóle mięśni, kości

wzmożone pragnienie, wielomocz, odwodnienie

Question 9

inne powikłania:

Answer 9

kamica nerkowa wapniowa (często nawrotowa)

odwapnienie kości —> torbiele w kościach czaszki, miednicy i żebrach (choroba Recklinghausena) - silne bóle, złamania patologiczne

choroba wrzodowa żołądka i XIInicy

zapalenie trzustki i kamica trzustkowa (złogi Ca)

Question 10

Dx nadczynności pierwotnej

Answer 10

wywiad -> kamica nerkowa

lab:
krew: ^Ca i PTH
mocz: ^Ca
RTK kości: ogniska osteolityczne

Question 11

Dx umiejscowienia przytarczyc

bardzo ważne przed operacją

Answer 11

przed Ox: TK/MR/SPECT, USG, Scyntygrafia (i z metoksyizobutyloizonitrylem = MIBI), znakowany izotop technetu (najlepsze)

w czasie Ox: detekcja promieniowania wcześniej podanego znacznika radioizotopowego i/lub wybiórcze cewnikowanie żył szyjnych i oznaczanie stężenia PTH

Question 12

wskazania do Ox

Answer 12

Nad.pierwotna: ^Ca i PTH we krwi, kamica nerkowa, odwapnienia kości

Nad.wtórna: wyczerpanie możliwości Rx zachowawczego

Nad.3-rzędowa: wtórny gruczolak autonomiczny

Przełom hiperkalcemiczny

Question 13

Leczenie chirurgiczne

Answer 13

pojedyńcze/mnogie gruczolaki - wycięcie tylko gruczołów z gruczolakiem

pierwotny przerost gruczołów - usunięcie 3 i części 4tego gruczołu lub 4 gruczoły i autoprzeszczep jednego fragmentu do mięśnia przedramienia (aby ew. nie było reoperacji na szyi)

Rak - usunięcie zmienionego gruczołu oraz płatu i węziny tarczycy i regionalnych w.chłonnych

pojedyńczy gruczolak, dobrze umiejscowiony: cięcie ok 2cm, Ox małoinwazyjne wideoskopowe

Question 14

Powikłania pooperacyjne

Answer 14

przejściowa/trwała niedoczynność hehe

nawrót nadczynności

uszkodzenie n.k.wstecznego

Question 15

rokowanie

Answer 15

dobre

Question 16

Przełom hiperkalcemiczny

Answer 16

st. Ca we krwi ≥13mg/dl

może doprowadzić do zagrożenia życia (przełomu)

Question 17

etio przełomu

Answer 17

m.c -> nowotwory przytarczyc

Question 18

objawy przełomu

Answer 18

wzmożone pragnienie
nudności
wymioty
odwodnienie -> wstrząs
zaburzenia świadomości, śpiączka

Question 19

Rx przełomu

Answer 19

nawodnienie

wlewy i.v kalcytoniny

wyrównanie elektrolitów

*konieczne pilne usunięcie chorych gruczołów