Morfologia i anatomia - ćwiczenia Flashcards
Jak działa mikroskop optyczny?
Wiązka promieni przechodząca przez obiektyw tworzy tworzy obraz odwrócony, rzeczywisty i powiększony ( do ok.100 razy). Obraz ten jest oglądany przez okular, który dodatkowo go powiększa ( do ok.20 razy).
Od czego zależy powiększenie mikroskopu?
Powiększenie mikroskopu to stosunek rozmiaru obrazu do rozmiaru przedmiotu, zaleźy od iloczynu powiększenia obiektywu, okularu i nasadki okularowej. Max. 1500x dla mikroskopów, w których stosowane jest światło widzialne.
Jakie są podstawowe części mikroskopu optycznego i za co odpowiadają?
Mikroskop optyczny zbudowany z układu oświetlającego, obiektywu i okularu.
- okular - powiększenie obrazu z obiektywu, jest lupą
- obiektyw - zbiera światło i tworzy powiększony obraz pośredni obiektu
- kondensor - koncentruje światło tworząc stożek
- źródło światła - żarówka naświetla badany obiekt
- tubus - formuje pośredni obraz powiększony
- rewolwer - umożliwia zmianę obiektywu
- stolik przedmiotowy
- śruba makrometryczna - wstępna regulacja ostrości
- śuba mikrometryczna - precyzyjne ustawienie ostrości
Jakie są charakterystyczne cechy komórki roślinnej?
- ściana komórkowa ( z celulozy)
- plastydy
- silny rozwój wodniczek
Jaka jest budowa i rola plastydów?
Plastydy otoczone są podwójną błoną, zawierają własne DNA kodujące plastydowy RNA i część białek oraz aparat syntezy białka na rybosomach. Większość plastydów jest zdolna do syntezy skrobii. Proplastydy są charakt. dla komórek merystematycznych, dzielących się. W kom. potencjalnie zdolnych do fotosyntezy (np. liściach), ale pozbawionych dostępu do światła proplastydy przekształcają się w etioplasty. Etioplasty po wystawieniu na działanie światła przekształcają się w chloroplasty. ( na świetle chloroplasty mogą bezpośrednio rozwinąć się z proplastydów).
- Chloroplasty posiadają silnie rozwnięty wewnętrzny system błon w postaci spłaszczonych woreczków tylakoidów ( na przekrojach poprzecznych lamele). Wyróźniamy tylakoidy grana i tylakoidy stroma (intergrana). W błony tylakoidów wbudowany jest aparat fazy świetlnej fotosyntezy. Enzymy fazy ciemnej znajdują się w stromie.
- Leukoplasty dojrzałe, bezbarwne plastydy gromadzące materiały zapasowe ( skrobię). Występują głównie w tkankach pozbawionych dostępu do światła (organy podziemne, głębiej położne części organów nadziemnych). Po wystawieniu na światło mogą przekształcić się w chloroplasty. Wypełniony skrobią leukoplast staje się amyloplastem.
- *Elaioplasty - bezbarwne leukoplasty przechowujące tłuszcze np. w nasionach roślin oleistych
- Proteinoplasty - leukoplasty magazynujące białka
- Chromoplasty mogą powstać z proplastydów lub leukoplastów, jednak najczęściej z chloroplastów w dojrzewających kwiatach lub owocach lub starzejących jesienią liściach. Zawierają barwniki karotenoidowe( barwy żółte i pomarańczowoczerwone) Ich pojawienie się często jest objawem starzenia lub degeneracji( żółknięcie liści jesienią).
Co to jest pirenoid?
Są to ciałka, które silnie załamują światło w stromie glonów.
Co upodabnia glony roślinne do roślin?
Występowanie chloroplastów i chlorofilu ( fotosynteza), materiał zapasowy skrobia. Ściana komórkowa celuloza.
Co to jest ruch cytoplazmy?
Cytoplazma żywych komórek eukariotycznych znajduje się w ruchu. W komórkach roślinnych jest ruch rotacyjny wokół cytozolu wzdłuż ściany komórkowej wokół wodniczki lub cyrkulacja w pasmach poprzedzielanych wodniczkami. Ruchy te są związane z funkcjami mikrofilamentów i mikrotubul oraz zróżnicowaniem stanu koloidowego cytoplazmy, przemian zol w żel.
Ściana komórkowa pierwotna i wtórna?
Zbudowana z celulozy, w komórkach młodych jest cienka, elastyczna i delikatna. Ściana wtórna powstaje gdy na ścianę pierwotną nakładają się nowe warstwy. W takiej ścianie jest większa zawartość celulozy.
Co to plasmodesmy?
Łączą protoplasty sąsiadujących komórek. Są to pasma cytoplazmy otoczone błoną. Zwykle skupiają się w polu jamkowym pierwotnym. Jamki tworzą się w miejsach, gdzie nierównomiernie odkładają się warstwy ściany wtórnej. Na równomiernie zgrubiałych ścianach plasmodesmy także rozkładają się równomiernie. Układ połączonych plasmodesmami protoplastów to symplast. Reszta składników komórki to apoplast.
Co to jest turgor?
Stan jędrności komórki spowodowany napięciem ścian pod wpływem ciśnienia protoplastu na ściany.
Co to jest osmoza?
Dyfuzja rozpuszczalnika( wody) z roztworu o stężeniu wyższym rozpuszczalnika(roztworu rozcieńczonego) do roztworu o stężeniu niższym rozpuszczalnika( roztworu bardziej stężonego) przez błonę półprzepuszczalną.
Co to jest ciśnienie osmotyczne?
Ciśnienie osmotyczne – ciśnienie, którym należy działać na roztwór aby powstrzymać przepływ rozpuszczalnika przez półprzepuszczalną membranę, która rozdziela roztwory o różnym stężeniu.
Plazmoliza i deplazmoliza
Plazmoliza kiedy woda przenika z wodniczki na zewnątrz komórki, turgor zmniejsza się, wodniczka i protoplast kurczą się, protoplast odstaje od ścian komórkowych, Spowodowane to jest większym ciśnieniem osmotycznym na zewnątrz komórki ( zanurzenie w roztworze hipertonicznym). Zjawisko odwrotne to deplazmoliza czyli wnikanie wody do splazmolizowanej komórki po umieszczeniu jej w roztworze hipotonicznym. Wszystko dzieje się na drodze osmozy w celu wyrownania stężeń.
Jakie są tkanki okrywające?
Epiderma(skórka liści i łodyg), która ma komórki ściśle przylegające, których ściany są nierównomiernie zgrubiałe, zewnętrzna ściana tych komórek pokryta kutykulą oraz epiblema inaczej ryzoderma(skórka korzenia)
