MONEROAK, PROTOKTISTOAK ETA ONDDOAK Flashcards
Nolakoak dira moneroak?
MONEROAK organismo prokariotak eta zelulabakarrak dira; autotrofoak edo heterotrofoak izan daitezke.
Zer gaitasuna dute moneroak?
Moneroak, lehorrera, uretara, airera eta izaki bizidunen barrura egokitzeko gaitasuna dute.
Zer egoerak jasateko gai dira (bakterioak)?
Egoerarik gogorrenak jasateko gai dira, ala nola, tenperatura, gazitasuna eta azidotasuna.
Esfera-forma dituzte
Kokoek
Kiribil luzanga itxurakoak dira.
Espiriloak edo espiroketak
Makilatxo baten modukoak dira.
Baziloak
Koma-forma dute.
Bibrioek
Nola elikatzen dira bakterio autotrofoak?
Bakterio autotrofoak beren materia organikoa sintetizatzen dute, fotosintesiaren bidez.
Nola elikatzen dira bakterio heterotrofoak?
Bakterio heterotrofoak, beste izaki bizidun materia organikoarekin elikatzen dira.
Nola elikatzen dira bakterio saprofitoak edo deskonposatzaileak?
Bakterio saprofitoak edo deskonposatzailak, inguruko materia organikoaren hondakinekin elikatzen dira.
Nola elikatzen dira bakterio sinbiotikoak?
Bakterio sinbitikoak laguntza-harremanak eratzen dituzte beste izaki bizidunekin, hori sinbiosi da. Adibides, heste-flora osatzen duten bakterioak.
Nola elikatzen dira bakteria parasitoak?
Bakteria parasitoak organismo batzuetatik hartzen dituzte materia organikoa eta kalte egiten diete. Esaterako, tuberkulosia.
Nola erlazionatzen dira bakterioak?
Bakterio batzuk flageloa dute mugitzeko, beste batzuk ezin dira mugitu. Isolatuta egon arren, koloniak eratzen dituzte.
Nola ugaltzen dira bakterioak?
Bakterioak ugalketa sexugabea dute eta erdibitu egiten dira.
Zer egiten dute bakterio onuragarriak?
Heste-flora osatzen duten bakterioak onak dira. Bakterio deskonpositzaileak, hainbat zereginetarako erabiltzen dira, hala nola, hondakin-urak arazteko, hondakinak tratatzeko, ura eta atmosfera oxigenatzeko eta ozpina, jogurta eta gazta egiteko.
Zer egiten dute bakterio kaltegarriak?
Bakterio parasito batzuek gaixotasunak sortzen dute. Adibidez, salmonellosia eta tetanosa.
Zer sartzen dira protoktistoen erreinuan?
Protoktistoen erreinuan, protozooak eta algak sartzen dira; hau da, izaki eukariota bakunak.
Non bizi dira protozooak?
Protozoak, ur-inguruetan, lur hezeetan eta izaki bizidun barruan bizi dira.
Nolakoak dira protozooak?
Protozooak, organismo zelulabakarrak, eukariotak eta heterotrofoak dira.
Zer daukate protozoo ziliatuak mugitzeko?
Protozoo ziliatuak zilio izeneko harizpi mugikor txiki batzuk dituzte mugitzeko.
Zer daukate protozoo esporozooak mugitzeko?
Protozoo esporozooak ez dituzte egiturarik mugitzeko.
Zer daukete protozoo erizopodoak mugitzeko?
Protozoo errizopoak zitoplasmaren luzapenak dituzte mugitzeko; luzapen horiek pseudopodoak dira.
Zer daukate protozoo flagelatuak mugitzeko?
Protozoo flagelatuak flagelo izeneko harizpi bakar bat dute mugitzeko.
Nola elikatzen dira protozooak?
Protozooak heterotrofoak dira. Batzuk, beste izaki bizidun batzuen materia organikoa hartzen baitute eta kalte egiten diete. Beste batzuk, materia organikoa, bakterioak eta beste protoktistoak jaten dituzte.
Nola erlazionatzen dira protozooak?
Protozoo asko mugitu egiten dira; beste batzuk ezin dira mugitu.
Nola ugaltzen dira protozooak?
Protozooak ugalketa sexugabea dute.
Zer egiten dute protozoo onuragarriak?
Bakterio onuragarriak, hondakin-urak arazten dituzte. Zenbait protozoo planktona osatzen dituzte.
Zer egiten dute protozoo kaltegarriak?
Parasitoak gaixotasunak sortzen dituzte. Adibidez, amebiasia eta malaria.
Zer dira organismo zelulabakarrak?
Zelula bakar bat dute, hiru bizi-funtzioak egiten dituenak. Prokariotak edo eukariotak izan daitezke.
Zer dira organismo zelulaniztunak?
Gehienak dira. Zelula bat baino gehiago dute. Denak prokariotak dira.
Zer dira ehunak?
Ehunak, funtzio berean espezializaturiko zelula taldeak dira.
Zer dira organoak?
Organoak, funtzio zabalagoa egiten duten ehun multzoak.
Zer dira aparatuak edo sistemak?
Aparatuak edo sistemak, prozesu komplexuagoak burutzeko biltzen diren organo taldeak.
Zeinek dira kontuan hartzen diren irizpideak 5 erreinuak sailkatzeko?
-Zelula mota -Zelula-kopurua -Nutrizio mota -Ehunak edukitzea ala ez.
Moneroen erreinua:…
Zelulabakarrak, prokariotak eta autotrofo-heterotrofo.
Protoktistoen erreinua:…
Eukariotak, zelulabakarrak-zelulaniztunak eta autotrofoak-heterotrofoak.
Onddoen erreinua:…
Heterotrofoak, eukariotak eta zelulabakarrak-zelulaniztunak.
Animalien erreinua:…
Eukariotak, heterotrofoak eta zelulaniztunak.
Landareen erreinua:…
Zelulaniztunak, autotrofoak eta eukariotak.
