Moje fiszki Flashcards
Co oznacza słowo “wdrukowanie” w odniesieniu do teorii przywiązania? (2 odp)
a) wdrukowanie jest procesem, który zachodzi tylko u zwierząt, nie dotyczy ludzi
b) wdrukowanie oznacza, że osobnik podąża za pierwszym obiektem, który jest przy nim po urodzeniu
c) wdrukowanie jest mechanizmem ściśle biologicznym i polega na przywiązywaniu się danego osobnika do danego obiektu
d) wdrukowanie jest procesem, który zachodzi podczas dorosłości
b) wdrukowanie oznacza, że osobnik podąża za pierwszym obiektem, który jest przy nim po urodzeniu
c) wdrukowanie jest mechanizmem ściśle biologicznym i polega na przywiązywaniu się danego osobnika do danego obiektu
Identyczność rozproszoną charakteryzują: podaj poprawne stwierdzenia
a) nie przeżywanie kryzysu tożsamości
b) niespójność zachowań
c) mała uległość wobec autorytetu
d) wewnętrzne poczucie kontroli
a) nie przeżywanie kryzysu tożsamości
b) niespójność zachowań
Zaznacz dwa prawdziwe stwierdzenia dotyczące stylu przywiązania lękowo-ambiwalentnego
a) kształtuje wzmożoną “czujność”
b) prowadzi do zwiększonego poczucia bezpieczeństwa
c) pojawienie się w polu percepcyjnym obiektu przywiązania może wyzwalać ulgę a także złość
d) eliminuje lęk przed rozstaniem
a) kształtuje wzmożoną “czujność”
c) pojawienie się w polu percepcyjnym obiektu przywiązania może wyzwalać ulgę a także złość
Jaka jest rola hormonu okscytocyny? 2 odp
a) zwiększa zdolność do przejawiania zaufania
b) oksytocyna jest ważna dla kobiet, jest składnikiem pobudzenia seksualnego
c) powoduje wzrost masy ciała
d) jest odpowiedzialna za regulacje temperatury ciała
a) zwiększa zdolność do przejawiania zaufania
b) oksytocyna jest ważna dla kobiet, jest składnikiem pobudzenia seksualnego
Co oznacza “brak odwracalności” w myśleniu dziecka. 2 odp
a) oznacza, że dziecko nie jest w stanie mentalnie powrócić do stanu przed zmiana
b) brak odwracalności jest częścią prelogicznego myślenia dziecka, gdzie logika jest zastąpiona mechanizmem intuicji opartej na percepcji
c) oznacza, że dziecko nie jest w stanie nauczyć się nowych umiejętności
d) oznacza, że dziecko nie jest w stanie zrozumieć przyczyny i skutku
a) oznacza, że dziecko nie jest w stanie mentalnie powrócić do stanu przed zmiana
b) brak odwracalności jest częścią prelogicznego myślenia dziecka, gdzie logika jest zastąpiona mechanizmem intuicji opartej na percepcji
Zaznacz dwa stwierdzenia prawdziwe dotyczące rozwoju dziecka w okresie prenatalnym, w 8 tygodniu
a) masa ciała dziecka powiększyła się o 20 tyś. razy od momentu zapłodnienia
b) dziecko waży już około 1000 gramów
c) żołądek dziecka zaczyna już wydzielać soki trawienne
d) dziecko jest już w stanie otwierać i zamykać oczy
a) masa ciała dziecka powiększyła się o 20 tyś. razy od momentu zapłodnienia
c) żołądek dziecka zaczyna już wydzielać soki trawienne
Co to znaczy, że operacje formalne są sprzeczne z kontekstualnym relatywizmem, podaj 2 określenia poprawne
a) zakładanie występowania jednego poprawnego rozwiązania
b) nadmierne akcentowanie problemów logicznych
c) świat myślenia jest światem interpersonalnym
d) myślenie w znaczącym stopniu zależy od sytuacji
a) zakładanie występowania jednego poprawnego rozwiązania
b) nadmierne akcentowanie problemów logicznych
Operacje formalne to ostatni etap rozwoju poznawczego w teorii rozwoju umysłowego Jeana Piageta. Charakteryzują się zdolnością do myślenia abstrakcyjnego, logicznego i hipotetycznego, które rozwijają się u większości osób w okresie dorastania, zazwyczaj między 11. a 15. rokiem życia.
Znaczenie kontekstualnego relatywizmu:
W edukacji i terapii: Pozwala zrozumieć, że uczniowie lub klienci pochodzą z różnych środowisk, co wymaga indywidualnego podejścia.
W badaniach naukowych: Pomaga unikać etnocentryzmu i uwzględnia różnorodność doświadczeń ludzkich.
Które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe według teorii J. Piageta. 2 odp
a) aby asymilować, trzeba akomodować
b) czysta asymilacja i akomodacja nie występują
c) w zabawie może przeważać komponent akomodacji
d) w nauce przeważa asymilacja
a) aby asymilować, trzeba akomodować
c) w zabawie może przeważać komponent akomodacji
Asymilacja:
Asymilacja to sposób, w jaki człowiek wykorzystuje swoją dotychczasową wiedzę, aby zrozumieć nowe informacje lub doświadczenia. W tym procesie nowe rzeczy są wpasowywane w to, co już znamy, bez zmieniania naszej wcześniejszej wiedzy. Można to porównać do dodawania nowych elementów do istniejącego pudełka – wszystko, co nowe, musi pasować do jego rozmiaru i kształtu.
Akomodacja:
Akomodacja to proces, w którym zmieniamy swoją wiedzę lub sposób myślenia, aby dopasować się do nowych informacji, które nie pasują do tego, co już znamy. To tak, jakbyśmy musieli zmodyfikować kształt pudełka, żeby pomieścić coś nowego, co się do niego nie mieści w obecnej formie.
Genotyp a fenotyp. zaznacz 2 prawidłowe odp
a) genotyp jest unikalny dla każdego osobnika i nie zmienia się przez cale życie
b) fenotyp może zmieniać się w odpowiedzi na czynniki środowiskowe
c) genotyp i fenotyp są tym samym i nie ma miedzy nimi różnicy
d) fenotyp jest dziedziczony, a genotyp ulega zmianom
a) genotyp jest unikalny dla każdego osobnika i nie zmienia się przez cale życie
b) fenotyp może zmieniać się w odpowiedzi na czynniki środowiskowe
Genotyp
Zestaw genów, który dana osoba dziedziczy od swoich rodziców. Genotyp zawiera informacje genetyczne zapisane w DNA i jest unikalny dla każdego człowieka (poza bliźniakami jednojajowymi).
Fenotyp
Zestaw cech fizycznych, psychicznych i behawioralnych, które ujawniają się jako wynik interakcji genotypu z otoczeniem.
Co to jest przywiązanie? zaznacz 2 poprawne odpowiedzi
a) jest to w miarę trwały związek społeczno-emocjonalny z drugim osobnikiem, osobą, rozwijający się na bazie indywidualnych doświadczeń z pierwszymi figurami przywiązania
b) jest to związek społeczno-emocjonalny, który wpływa na regulację emocji i spostrzegania w relacjach interpersonalnych
c) jest to krótkotrwały związek społeczne-emocjonalny, który nie ma wpływu na regulację zachowania, emocji i spostrzegania
d) jest to związek społeczno-emocjonalny, który wpływa tylko na regulacje spostrzegania
a) jest to w miarę trwały związek społeczno-emocjonalny z drugim osobnikiem, osobą, rozwijający się na bazie indywidualnych doświadczeń z pierwszymi figurami przywiązania
b) jest to związek społeczno-emocjonalny, który wpływa na regulację emocji i spostrzegania w relacjach interpersonalnych
Podstawowe założenia teorii przywiązania:
Biologiczne podstawy:
Przywiązanie jest biologiczną potrzebą więzi z innymi osobnikami tego samego gatunku, ukształtowaną ewolucyjnie, aby zapewnić przetrwanie jednostki i gatunku.
Proces przywiązania rozpoczyna się już w okresie prenatalnym, a czynniki genetyczne i neuronalne odgrywają kluczową rolę w jego kształtowaniu
Rola opiekuna:
Jakość przywiązania jest w dużej mierze zależna od zdolności opiekuna do odpowiedniego reagowania na potrzeby dziecka, co umacnia więź między nimi.
Zachowania takie jak krzyk, uśmiech, przytulanie czy „podążanie za” aktywizują więź, pełniąc funkcję ochronną i edukacyjną
Formy przywiązania:
Mary Ainsworth, rozwijając teorię przywiązania Johna Bowlby’ego, wyróżniła trzy główne style przywiązania:
- Bezpieczny: Charakteryzuje się zaufaniem do opiekuna i poczuciem bezpieczeństwa.
- Lękowo-ambiwalentny: Objawia się niepewnością co do dostępności opiekuna i intensywnym lękiem przed rozstaniem.
- Unikający: Wynika z doświadczeń niedostępności opiekuna, co prowadzi do unikania bliskiego kontaktu
Neuropsychologia przywiązania:
Przywiązanie jest wspierane przez neurohormony, takie jak oksytocyna i wazopresyna, które wzmacniają więź między dzieckiem a opiekunem.
Wczesne doświadczenia przywiązaniowe mają wpływ na rozwój struktur mózgu (np. jądra migdałowatego), co kształtuje zdolności regulacji emocji i funkcjonowanie społeczne
Jakie obszary są pod wpływem interakcji między genotypem a środowiskiem? 2 odp
a) aktywności intelektualne i cechy poznawcze
b) procesy socjalizacji
c) genotyp samodzielnie definiuje wygląd fizyczny
d) osiągany status ekonomiczny bezpośrednio zależy od tej interakcji
a) aktywności intelektualne i cechy poznawcze
b) procesy socjalizacji
Rozwój mózgu w okresie młodości. Zaznacz dwie poprawne odpowiedzi.
a) postępuje proces mielinizacji włókien nerwowych
b) linearny wzrost istoty białej
c) tworzy się nowa sieć neuronalną, a nie pozostaje ta sama
d) pozostaje ta sama sieć neuronalną, ale nie zmieniają się role różnych okolić tej sieci
a) postępuje proces mielinizacji włókien nerwowych
c) tworzy się nowa sieć neuronalną, a nie pozostaje ta sama
Wyjaśnienie:
W okresie młodości rozwój mózgu charakteryzuje się intensywnym procesem mielinizacji, co poprawia efektywność przekazywania impulsów nerwowych.
Ponadto w tym czasie powstają nowe połączenia neuronalne (plastyczność synaptyczna), co pozwala na adaptację i naukę, zamiast pozostawania przy niezmiennej sieci neuronalnej.
Stadium heteronomii charakteryzuje się cechami: zaznacz 2 prawidłowe
a) uznawanie za sprawiedliwe wszystkich nakazów i zakazów dorosłych
b) traktowanie kary jako głównego powodu dla którego należy przestrzegać reguł moralnych
c) dzieci na tym etapie rozwoju są w stanie samodzielnie i krytycznie oceniać reguły moralne
d) dzieci na tym etapie mają rozwinięte poczucie empatii i sprawiedliwości
a) uznawanie za sprawiedliwe wszystkich nakazów i zakazów dorosłych
b) traktowanie kary jako głównego powodu dla którego należy przestrzegać reguł moralnych
Wyjaśnienie:
Stadium heteronomii (4-7 lat ale może trwać dłużej), według teorii rozwoju moralnego Jeana Piageta, odnosi się do wczesnego etapu, w którym dzieci przyjmują reguły od autorytetów (dorosłych) jako absolutne i niepodważalne.
W tym stadium dzieci kierują się strachem przed karą jako głównym motywem przestrzegania zasad. Dopiero na późniejszych etapach rozwoju rozwija się zdolność do samodzielnej oceny reguł moralnych oraz empatii.
Zdolność osoby do integracji czasu aktualnego, historycznego, przyszłego, nienormatywnych zdarzeń: zaznacz 2 prawdziwe odpowiedzi
a) może być zachowana do późnych lat życia
b) odnosi sie do osób aktywnych intelektualnie i społecznie
c) nie odnosi się do osób niepełnosprawnych
d) nie wiąże się z poziomem rozwoju inteligencji skrystalizowanej
a) może być zachowana do późnych lat życia
b) odnosi się do osób aktywnych intelektualnie i społecznie
Wyjaśnienie:
Zdolność do integracji różnych perspektyw czasowych (teraźniejszości, przeszłości, przyszłości) może być zachowana nawet w późnym wieku, pod warunkiem, że funkcje poznawcze pozostają w dobrym stanie.
Jest to bardziej prawdopodobne u osób, które angażują się w aktywności intelektualne i społeczne, co wspiera zdolności poznawcze i elastyczność myślenia.
Niepełnosprawność sama w sobie nie wyklucza tej zdolności, a poziom rozwoju inteligencji skrystalizowanej (opartej na doświadczeniu i wiedzy) może mieć wpływ na umiejętność integracji różnych perspektyw czasowych.
Zaznacz dwa prawdziwe stwierdzenia dotyczące unikowego stylu przywiązania:
a) unikanie bliskiego kontaktu jako forma ochrony przed zranieniem
b) rezygnacja walki o obiekt przywiązania i brak negatywnych emocji podczas rozłąki
c) silne przejawianie negatywnych emocji podczas rozłąki
d) nieustanne dążenie do bliskiego kontaktu z obiektem przywiązania, nawet w sytuacjach zagrożenia
a) unikanie bliskiego kontaktu jako forma ochrony przed zranieniem
b) rezygnacja walki o obiekt przywiązania i brak negatywnych emocji podczas rozłąki
Wyjaśnienie:
Osoby z unikowym stylem przywiązania unikają bliskich relacji emocjonalnych jako mechanizmu obronnego przed potencjalnym zranieniem lub odrzuceniem.
W sytuacji rozłąki mogą wydawać się emocjonalnie niezależne i nie przejawiać silnych emocji, ponieważ nauczyły się tłumić swoje potrzeby związane z bliskością.
Natomiast intensywne negatywne emocje (c) i nieustanne dążenie do bliskości (d) są bardziej charakterystyczne dla stylu lękowo-ambiwalentnego.
Zaznacz dwie prawidłowe cechy dotyczące wieku młodzieńczego:
a) krytycyzm młodzieńczy
b) określenie własnej tożsamości
c) niezdolność do orientacji temporalnej
d) brak akceptacji własnej płci
a) krytycyzm młodzieńczy
b) określenie własnej tożsamości
Wyjaśnienie:
W wieku młodzieńczym młodzi ludzie często przejawiają krytycyzm wobec otoczenia, norm społecznych i autorytetów, co jest związane z rozwojem myślenia abstrakcyjnego i potrzeby autonomii.
Określenie własnej tożsamości jest kluczowym zadaniem rozwojowym w okresie adolescencji, zgodnie z teorią Erika Eriksona, w której młodzież zmaga się z konfliktem tożsamości vs. pomieszania ról.
Niezdolność do orientacji temporalnej (c) nie jest typowa dla wieku młodzieńczego. Brak akceptacji własnej płci (d) może występować w niektórych indywidualnych przypadkach, ale nie jest ogólną cechą tego okresu rozwojowego.
Właściwości ekspertywności, zaznacz dwie prawidłowe odpowiedzi
a) automatyzm myslenia w sytuacjach zadaniowych
b) dostrzeganie problemu w różnych perspektywach
c) wysoki poziom wydolności funkcji pamięciowych
d) odnosi się tylko do osób z dużym stażem pracy
a) automatyzm myślenia w sytuacjach zadaniowych
b) dostrzeganie problemu w różnych perspektywach
Wyjaśnienie:
Eksperci charakteryzują się automatyzmem w rozwiązywaniu zadań, ponieważ ich doświadczenie pozwala im na szybkie i skuteczne działanie bez potrzeby świadomego analizowania każdego szczegółu.
Ekspertywność obejmuje również zdolność do dostrzegania problemów z różnych perspektyw, co umożliwia elastyczne i kreatywne podejście do rozwiązywania problemów.
Wysoki poziom pamięci (c) może wspierać ekspertywność, ale nie jest jej konieczną właściwością. Ekspertywność nie ogranicza się tylko do osób z dużym stażem pracy (d), ponieważ może się rozwijać w wyniku intensywnej praktyki i nauki niezależnie od czasu trwania doświadczenia.
Co to jest płeć hormonalna? zaznacz dwie prawidłowe odpowiedzi
a) płeć hormonalna odnosi się do różnic produkcji hormonów płciowych, takich jak estrogeny i androgeny, miedzy osobami płci żeńskiej i męskiej
b) płeć hormonalna jest determinowana przez ilość i rodzaj hormonów płciowych produkowanych przez organizm
c) płeć hormonalna jest determinowana wyłącznie przez geny, a nie przez hormony płciowe.
d) płeć hormonalna oznacza, ze tylko kobiety produkują estrogeny, a mężczyźni androgeny
a) płeć hormonalna odnosi się do różnic produkcji hormonów płciowych, takich jak estrogeny i androgeny, między osobami płci żeńskiej i męskiej
b) płeć hormonalna jest determinowana przez ilość i rodzaj hormonów płciowych produkowanych przez organizm
Wyjaśnienie:
Płeć hormonalna dotyczy różnic w produkcji hormonów płciowych (estrogenów, androgenów), które wpływają na rozwój cech płciowych i funkcjonowanie organizmu.
Jest determinowana przez ilość i rodzaj hormonów wydzielanych przez gonady (jajniki, jądra) oraz inne gruczoły dokrewne.
Płeć hormonalna nie jest determinowana wyłącznie przez geny (c), ponieważ hormony pełnią kluczową rolę w jej wykształceniu. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni produkują zarówno estrogeny, jak i androgeny, choć w różnych proporcjach, co obala d).
Co to jest synapsa w układzie nerwowym? zaznacz dwie prawidłowe odpowiedzi
a) miejsce w którym impuls jest przenoszony z jednej komórki do drugiej za pomocą substancji chemicznych danych neuroprzekaźnikami
b) miejsce gdzie komórki nerwowe są izolowane przez tkankę glejowa
c) osłonka mielinowa, która osłania aksony
d) część komórki nerwowej odpowiedzialna za przewodzenie impulsów elektrycznych
a) miejsce, w którym impuls jest przenoszony z jednej komórki do drugiej za pomocą substancji chemicznych zwanych neuroprzekaźnikami
d) część komórki nerwowej odpowiedzialna za przewodzenie impulsów elektrycznych
Wyjaśnienie:
Synapsa to miejsce komunikacji między dwiema komórkami nerwowymi lub między neuronem a inną komórką (np. mięśniową). Przenoszenie impulsu zachodzi za pomocą neuroprzekaźników w synapsach chemicznych.
Synapsy są kluczowe dla przewodzenia impulsów elektrycznych, ponieważ umożliwiają przekazywanie informacji w układzie nerwowym.
Osłonka mielinowa (c) oraz tkanka glejowa (b) mają inne funkcje i nie definiują synapsy.
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe (zaznacz dwie odpowiedzi)
a) od zapłodnienia do narodzin masa dziecka zwiększa się 2 mln razy
b) plemnik i jajeczko w momencie połączenia tworzą niepowtarzalna indywidualność genetyczna
c) od narodzin do dojrzałości masa dziecka zwiększa się 5 mln razy
d) od zapłodnienia do narodzin masa dziecka zwiększa się o około 10-11 mln razy
b) jest prawidłowe bez wątpliwości. Plemnik i komórka jajowa tworzą unikalny zestaw genów w momencie zapłodnienia, co stanowi podstawę niepowtarzalnej indywidualności genetycznej.
d): Stwierdzenie, że masa dziecka zwiększa się o około 10–11 milionów razy, również znajduje oparcie w niektórych źródłach naukowych. Obliczenia masy zaczynają się od zygoty, która waży około 0,004 mg, a kończą na średniej wadze noworodka, czyli około 3-4 kg, co daje wartość bliską 10–11 milionów razy. Jest to bardziej szczegółowy i dokładny sposób szacowania wzrostu masy, w przeciwieństwie do uproszczenia „2 miliony razy”.
