module 2 Flashcards
Waarom is (vanuit sociaal contract) het niet strafbaar om in België te ontsnappen uit de gevangenis?
Het niet strafbaar stellen van ontsnappen erkent dat vrijheid een menselijke drang is, terwijl het de staat verantwoordelijk houdt voor een goed functionerend gevangenissysteem. Het balanceert tussen respect voor vrijheid en de noodzaak voor orde.
Wat betekend absolutisme?
Absolutisme is een manier van regeren waarbij 1 persoon (meestal keizer of koning) alle macht heeft. Die persoon beslist alles zelf en houd geen rekening met wetten, een parlement of wat anderen vinden. Vaak geloofden mensen dat deze heerser zijn macht van god had gekregen, wat het moeilijk maakt om tegen te spreken.
Wat betekend droit divin?
Droit divin betekend ‘goddelijk recht’ en verwijst naar het idee dat een koning of heerser zijn macht van god het gekregen. Volgens deze gedachte mag niemand de koning tegenspreken, omdat dat zou betekenen dat je ook tegen god ingaat. Het was een veelgebruikt argument om de macht van absolute vorsten te rechtvaarden.
Het verschil tussen absolutisme en droit divin:
Absolutisme: gaat over hoe macht wordt uitgeoefend (zonder beperkingen)
Droit divin: gaat over waar macht vandaan komt (god als bron van legitimiteit)
Op welke manier is de sociale contracttheorie een product van de Verlichting?
De sociale contracttheorie weerspiegelt de kernwaarden van de Verlichting omdat het reden en gelijkheid gebruikt om te begrijpen hoe samenlevingen functioneren en hoe een rechtvaardige regering gevormd kan worden. Het is een breuk van oude tradities en een stap naar een moderne en vrije samenleving.
Leg uit: Hobbes’ natuurtoestand
Hobbes omschrijft dat als mensen een leven zouden lijden zonder een overheid of regels, we in een wereld vol chaos zouden leven waar iedereen altijd bang zou zijn voor aanvallen. In deze toestand heeft niemand controle over anderen en heeft iedereen het recht om te doen wat ze willen om te overleven.
Hoe, volgens Hobbes, deze situatie vermijden?
Om bereid te zijn een stuk van je vrijheid op te geven door een sociaal contract te sluiten en macht over te dragen aan een sterke leider of overheid die zorgt voor orde en veiligheid.
Hoe is Hobbes’ natuurtoestand gelinkt aan zijn ideeën over gehoorzaamheid.
Volgens Hobbes’ natuurtoestand is gehoorzaamheid essentieel. Zonder gehoorzaamheid aan een sterk centraal gezag, zouden mensen terugvallen in de anarchie en onzekerheid van de natuurtoestand, iets wat volgens Hobbes koste wat kost vermijd moet worden.
Hoe, volgens Hobbes, volgt het opgeven van individuele vrijheid uit de eerste twee natuurwetten.
Volgens Hobbes volgt het opgeven van individuele vrijheid uit de eerste twee natuurwetten:
- De eerste moedigt mensen aan om vrede te zoeken
- De tweede biedt een manier om die vrede te bereiken door vrijheid in te ruilen voor veiligheid via een sociaal contract
Dit is volgens Hobbes de enige manier om te ontsnappen aan de chaos van de natuurtoestand.
Wat is het hoofddoel van Hobbes’ sociaal contract?
Het sociaal contract heeft als hoofddoel het creëren van orde en veiligheid door de oprichting van een sterk centraal gezag dat de macht heeft om de conflicten op te lossen, regels te stellen en de samenleving te beschermen tegen de natuurtoestand.
Hobbes zegt dat absolute gehoorzaamheid een noodzaak is, leg uit:
Hobbes vindt absolute gehoorzaamheid noodzakelijk omdat hij gelooft dat alleen een sterke leider orde en veiligheid kan garanderen. Zonder deze gehoorzaamheid zou er chaos ontstaan, zoals in de natuurtoestand waarin iedereen tegen elkaar vecht. Als iedereen zich houdt aan de regels van een leider, blijft de samenleving stabiel en vreedzaam.
Twee gelijkenissen en twee verschillen tussen Hobbes’ sociale contract en droit divin:
Gelijkenissen:
- rechtvaardigen de macht van een heerser
- onderwerping aan de heerser
Verschillen:
- Bron van de macht
- verantwoordelijkheid van de heerser
Wat zijn Lockes drie fundamentele natuurrechten?
- Leven, iedereen heeft het recht op leven en bescherming. Niemand mag onrechtvaardig gedood worden.
- Vrijheid, het recht om vrij te handelen en te denken zolang ze de rechten van anderen niet schenden. Dit omvat persoonlijke vrijheid en de mogelijkheid om eigen keuzes te maken.
- Eigendom, het recht om eigendom te verwerven, te behouden en te gebruiken.
Wat is Lockes natuurtoestand?
Volgens Locke is de natuurtoestand een wereld waarin mensen rationeel en vrij zijn, maar waarin de afwezigheid van een overheid kan leiden tot conflicten. Hierdoor ontstaat een behoefte aan een sociaal contract en een rechtvaardige regering.
Hoe is Lockes natuurtoestand gelinkt aan het sociaal contract?
Lockes natuurtoestand laat zien waarom mensen een sociaal contract nodig hebben: om hun natuurlijke rechten beter te beschermen en om conflicten op een rechtvaardige manier op te lossen. Het sociaal contract is een vrijwillige overeenkomst waarmee mensen instemmen om een overheid te creëren die deze doelen dient. Als ze dat niet doen, mogen de mensen het contract verbreken en een nieuwe overheid vormen.
Wat is de reden, volgens Locke, dat mensen besluiten de natuurtoestand te verlaten?
Mensen besluiten de natuurtoestand te verlaten omdat de afwezigheid van een georganiseerde overheid kan leiden tot onzekerheid, onveiligheid en conflicten over rechten en eigendom. Door een sociaal contract te sluiten, creëren mensen een overheid die deze problemen oplost en hun natuurlijke rechten beter beschermt.
Wat zegt Locke over slavernij?
Hij vond dat in sommige omstandigheden, slavernij goed te praten was bv. als straf voor mensen die oorlog voerden of geweld pleegden. Maar hij vond het verkeerd om van onschuldige mesen slaaf te maken.
Probleem: Locke was zelf betrokken bij bedrijven die slavernij mogelijk maakten, zoals de handel in Afrika en Amerika. Dit maakt zijn ideeën over vrijheid en gelijkheid lastig, want hij verdedigde vrijheid in filosofie maar werkte in praktijk actief mee aan een systeem dat de vrijheid van mensen ontnam.
Hoe is Lockes legitimatie voor slavernij inconsistent met zijn mensbeeld?
Volgens Locke hebben alle mensen recht op vrijheid, gelijkheid en natuurlijke rechten. Maar slavernij past daar niet bij want het ontneemt die rechten. Toch probeerde hij slavernij goed te praten in sommige situaties en was hij betrokken in slavernij, wat niet overeenkomt met zijn ideeën over vrijheid en gelijkheid.
Dit maakt zijn idee tegenstrijdig: hij zegt dat iedereen vrij en gelijk moet zijn maar accepteert slavernij, dit maakt zijn filosofie verwarrend en niet logisch.
Leg het begrip ‘toestemming’ en ‘stilzwijgende toestemming’ uit in de context van de sociaal contract theorie van Locke.
Volgens Locke is toestemming belangrijk in theorie. Een regering mag alleen macht hebben als mensen ermee instemmen, dit maakt zijn theorie sterk, omdat het laat zien dat politieke macht gebaseerd moet zijn op de wil van de mensen. Stilzwijgende toestemming wil zeggen dat je automatisch toestemming geeft aan een regering wanneer je deelneemt aan de maatschapij.
Vergelijk Hobbes’ en Lockes grenzen aan de macht met elkaar.
Hobbes: Macht is absoluut en onbeperkt, alleen een sterke overheid kan een anarchie voorkomen.
Locke: Macht is beperkt en voorwaardelijk, de overheid moet de natuurlijke rechten van burgers beschermen.
Hierdoor biedt Locke meer ruimte voor individuele vrijheid en politieke controle dan Hobbes.
Welke organisaties van macht verkiezen Hobbes, Locke en Rousseau?
Hobbes: kiest voor absolute macht om stabiliteit te waarborgen, wat essentieel is in zijn negatieve visie op de natuurtoestand.
Locke: streeft naar een beperkte, verantwoordelijke macht die de rechten van individuen beschermt, passend bij zijn optimistisch mensbeeld.
Rousseau: pleit voor volkssoevereiniteit en directe democratie, omdat hij gelooft in collectieve vrijheid en participatie, maar dit brengt risico’s voor minderheden en stabiliteit met zich mee.
Wat is Rousseaus visie op de natuurtoestand?
Rousseaus natuurtoestand is een hypothetisch ideaal van vrijheid, gelijkheid en onschuld dat verstoord wordt door de opkomst van eigendom en het maken van regels. Hierdoor ontstaat ongelijkheid, jaloezie en macht.
Hij zegt dat we nu in een maatschappij leven met veel ongelijkheid en onvrijheid, en dat dit anders moet. Rousseau pleit voor een volonte generale, een nieuwe manier van samenleven waarin iedereen samenwerkt en beslissingen maakt die goed zijn voor iedereen.
Waarom, in context van de natuurtoestand, beschouwt Rousseau kinderen als onschuldig.
Rousseau beschouwt kinderen als onschuldig omdat zij, net zoals de mens in de natuurtoestand, nog niet zijn aangetast door de corruptie van de maatschappelijke structuren. Volgens hem is het noodzakelijk om kinderen op te voeden in overeenstemming met hun natuurlijke goedheid, zonder het vroegtijdig blootstellen van de negatieve invloeden van de samenleving.
Hoe is Rousseaus natuurtoestand gelinkt aan zijn sociaal contract?
Het sociaal contract is Rousseaus poging om deze oorspronkelijke harmonie op een nieuwe en georganiseerde manier te herstellen. Het sociaal contract gaat over samenwerken een rechtvaardige samenleving, mensen geven een stukje van hun vrijheid op om samen regels te maken die goed zijn voor iedereen.
