MM 1 KLK 1 lab Flashcards
Definicija Tvrdoce
Mehanicko svojstvo; Otpor kojim se neko tijelo suprotstavlja prodiranju drugog tijela vece cvrstoce u njegovu povrsinu
Navesti metode za odredjivanje tvrdoce statickim dejstvom sile
- Brinel (HB) 2. Vikers (HV) 3. Rokvel (HR)
Definisati tvrdocu prema metodi Brinel
Kolicnik sile utiskivaca F (daN) i povrsine otiska S(mm2) koji napravi utiskivac u ispitivanom materijalu.
HB = F/S = 0.1022F/PiD(D - krn(D2 - d2)
Uslovi koji treba da budu ispunjeni za primjenu metode Brinel su:
- t : 10-35 C
- uzorak kompletno oslonjen na postolje masinje
- povrsina uzorka treba da bude ociscena, ravna, glatka i upravna na osu ispitivanja
- rastojanje mjesta ispitivanja od ivice uzorka 2.5d - 3d
- rastojanje dva medjusobna ispitivanja 4d-6d
- debljina uzorka (8h)min
Definicija tvrdoce prema metodi Vikers
Kolicnik sile utiskivaca F i povrsine otiska S koji napravi utiskivac u ispitivanom materijalu
HV = F/S = 0.102(2Fsin(136/2))/d2= 0.1891F/d2
Uslovi koji treba da budu ispunjeni za primjenu metode Vikers su:
isto kao i Brinel, samo sto debljina uzorka moze da bude (1.5 dsr)min
Opisati 3 faze ispitivanja metodama rokvel B i C
1) faza : dejstvo F0= predopterecenje (F = 100N); neutralise hrapavost povrsine i necistoce – dubina otiska h1 je elasticna deformacija
2) faza: dejstvo F0 i F1 – dodavanje glavnog opterecenja (F1 = 900N za HRB i F1=1400N za HRC) – dubina h2 sastoji se od elastice deformacije kao i od plasticne deformacije.
3) faza: dejstvo F0 tj. uklanjanje glavnog opterecenja F1 — dubina h3 je bez elasticne deformacije – h3 je ekvivalent plasticnom dijelu deformacije pod dejstvom glavne sile F1
Razlike izmedju metoda Brinel- Vikers i Rokvel metode
1) Rokvelovom metodom tvrdoca se ispituje u 3 faze dok se Vikersovom i Brinelovom metodom ispituje u jednoj fazi
2) Kod Rokvela je tvrdoca direktno izrazena na masini preko trajne deformacije dok se kod Brinela i Vikersa mora racunati preko precnika otisaka u ispitivanom materijalu.
Koliko iznosi jedna Rokvel jedinica
0.002mm
Navesti metode za odredjivanje tvrdoce dinamickim dejstvom sile
1) Ispitivanje tvrdoce udarom – Metoda Poldi (HP) ;
2) Ispitivanje tvrdoce odskokom - Metoda Lib (HL)
Definicija tvrdoce po Poldiju
Tvrdoca po Poldiju (HP) predstavlja odnos precnika otisaka koji su dobijeni na etalonu u ispitvanom materijalu pomozen sa tvrdocom etalona po Brinelu
HP = HBm=HBe *(D - krn D2 - d2esr)/D - krnD2 - d2msr
Dimenzije i izgled utiskivaca metode Poldi
Kuglica od kaljenog celika, precnika D=10mm
U kom opsegu treba da budu precnici otisaka da bi ispitivanje bilo ispravno
2-4mm
Definisati tvrdocu po metodi Lib
Odnos apsolutne vrijednosti odskocnog upadnog napona indukovane struje pomnozen sa 1000 daje jedinicu tvrdoce HL
Definicija zilavosti
Zilavost je sposobnost materijala da se plasticno deformise i apsorbuje energiju udara prije loma