Miotal

Question 1

Sanmhinigh Dúil

Answer 1

Substaint nach féidir a bhriseadh síos go substaintí níos simplí trí mhodh ceimiceach.

Question 2

Cad iad na airíonna miotal?

Answer 2

1. Solad de ghnáth ag teocht an tseomra.
2. Leáphointí agus fiuchphointí arda de ghnáth.
3. Lonrach
4. Seoltóirí maithe teasa agus leictreachais.
5. Intuargainte (malleable) – is féidir cruth a bhualadh orthu.
6. Insínte (ductile)– is féidir iad a shíneadh ina sreanga.

Question 3

Cad iad na aríonna neamh-mhiotal?

Answer 3

1. Leacht nó gás de ghnáth ag teocht an tseomra.
2. Níl sé lonrach
3. Leáphointí agus fiuchphointí ísle
4. Drochsheoltóirí teasa agus leictreachais.

Question 4

Cad iad cupla miotal inar saol?

Answer 4

1. Radaitheoirí = cruach.
2. Bolgáin solais = tungstain
3. Sáspain = alúmanam.
4. Sconnaí clúdaithe le cróimiam.
5. Sreangáin leictreacha agus píobáin uisce =copar.
6. Teirmiméadair = Mearcair
7. Car, traein = Iarann

Question 5

Cad é an ainm ar grúpa haon?

Sa Tábla Pheiriadaigh

Answer 5

Grúpa I = Miotal Alcaile

Question 6

Cad iad na miotal i grúpa haon?

Answer 6

Litiam (Li)
Sóidiam (Na) 
Potaisiam (K)
Rubaidiam (Rb) 
Caeisiam (Cs)
Frainciam (Fr)

Question 7

Cad iad na aríonna Miotal Alcaile?

Answer 7

1. Stóráiltear iad faoi ola de bharr imoibríocht le air agus uisce
2. Cailleann siad a snas go tapa tar éis é a gnearradh
3. Snámhann sé ar uisce (dlús ísil)
4. Ta leáphointe ísil
5. Is miotal bog iad, tá tú abalta é a ghearradh le uisce
6. Seoltóirí maithe le teasa agus leictreachas

Question 8

Cad a tharla nuair a meascann tú Litiam le uisce?
Cad a tharla nuair a meascann tú Sódiam le uisce?
Cad a tharla nuair a meascann tú Potaisiam le uisce?

Answer 8

Litiam agus Uisce —— Hiodrocsaíd Litiam agus Hidrigin

Sóidiam agus Uisce —— Hiodrocsaíd Sóidiam agus Hidrigin

Potasiam agus Uisce —— Hiodrocsaíd Potasiam agus Hidrigin

Question 9

Cad a tharla nuair a meascainn tú Litiam le Ocsaigin?
Cad a tharla nuair a meascainn tú Sóidiam le Ocsaigin?
Cad a tharla nuair a meascainn tú Potaisiam le Ocsaigin?

Answer 9

Litiam agus Ocsaigin —— Ocsaíd Litiam

Sóidiam+ Ocsaigin —— Ocsaíd Sóidiam

Potaisiam + Ocsaigin —— Ocsaíd Potaisiam

Question 10

Cad é an ghrúpa den dhara ghrúpa ar an Tábla Pheiriadaigh?

Answer 10

Ghrúpa II - Na Miotail Chré-Alcaile

Question 11

Sanmhinigh Comhdhúil

Answer 11

Substaint a dhéantar nuair a nasctar dhá dhúil nó níos mó le chéile go ceimiceach.