międzywojnie Flashcards

1
Q

Skamander (wielka piątka)

A

Julian Tuwim
Jan Lechoń
Kazimierz Wierzyński
Jarosław Iwaszkiewicz
Antoni Słonimski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

witalizm

A

siła życiowa, «koncepcja filozoficzna przyjmująca istnienie w organizmach niematerialnej siły życiowej»

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Katastrofizm

A

przekonanie o nieuniknionej katastrofie, zagładzie świata i całej cywilizacji, upadku wszelkich wartości, przyczyna: m.in kryzys gospodarczy, krach na giełdzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Ekspresjonizm

A

Dzieło ekspresjonistyczne ma oddziaływać na odbiorcę, na jego emocje, uczucia i psychikę. Ekspresjonizm wyrastał z głębokiego poczucia kryzysu wszelkich wartości, niepokoju, poczucia nadchodzącej apokalipsy, osamotnienia jednostki w wielkim, rozwijającym się świecie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Futuryzm

A

twórcy „patrzą w przyszłość”, odrzucając przeszłość i rezygnując z tradycji. Futuryzm był kierunkiem prowokującym, ponieważ pisarze głosili zniesienie wszelkich zasad ortografii, interpunkcji, gramatyki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Dadaizm

A

Dadaizm był ruchem awangardowym, który przede wszystkim opierał się na chaosie, dowolności, nonsensie, absurdzie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Surrealizm

A

Z założenia surrealizm miał być buntem przeciwko realizmowi i racjonalizmowi w sztuce. Dlatego też często obrazy surrealistyczne stoją na pograniczu snu i jawy, pokazują fantazje, halucynacje, wizje oniryczne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Abstrakcjonizm

A

Podstawową cechą charakterystyczną abstrakcjonizmu jest odrzucenie wszystkiego, co ma bezpośredni związek z tym, co rzeczywiste, empiryczne. Sztuka abstrakcyjna jest najczęściej bezprzedmiotowa i bezpostaciowa, a malarze odchodzą od naśladowania natury

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kubizm

A

Każdy przedmiot na obrazie kubistycznym zostaje wpisany w kształt kostki (czyli sześcianu), a także rozbity na wiele mniejszych płaszczyzn, które pokazywane są w najrozmaitszym oświetleniu. Wszystko ma postać bryły, kubiści odrzucili również perspektywę, posługiwali się deformacją, abstrakcją, kolażem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Skamandryci program

A

Skamandryci nie byli formacją literacko jednorodną, nie wydali żadnego oficjalnego manifestu. Program miała zastąpić młodość, przyjaźń i siła twórcza.
-bohaterem zwykły człowiek
-tematem sprawy codzienne, pochwała życia
-język potoczny
-poeta ostatni pośród równych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Awangarda Krakowska (członkowie)

A

Tadeusz Peiper
Jan Brzękowski
Jalu Kurek
Jan Przyboś

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Awangarda Krakowska program

A

-Manifest 3xM (Miasto, Masa, Maszyna)
-Zachwyt miastem
-krytyka metafizyki i sentymentalizmu
-estetyka cywilizacji
-ekonomizm środków
-Minimum słów, maksimum treści

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Futuryści (członkowie)

A

Jerzy Jankowski
Tytus Czyżewski
Stanisław Młodożeniec
Anatol Stem
Aleksander Wat
Bruno Jasieński

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Futuryści program

A

-destrukcja dotychczasowych form poezji
-kult cywilizacji
-pochwała natury
-wyzwolenie od ortografii, rygoru składni i stylistyki języka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Cechy twórczości Marii Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej

A

witalizm, eksperymenty z formą i słowem, kult nowoczesności, upoetycznienie przedmiotów codziennego użytku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

O czym jest ballada Dusiołek? (B.Leśmian)

A

Bajdała, chłop, miał pretensje do szkapy i wołu, że nie stanęli w jego obronie. Na koniec miał też pretensje do Boga o to, że stworzył tyle nieudanych istot, a w dodatku jakieś potwory, które nie pozwalają człowiekowi spokojnie żyć. Podłożem filozoficznym utworu jest odwieczna walka człowieka ze złem, która została wkomponowana w opowieść o spotkaniu wiejskiego chłopa Bajdały i zmory Dusiołka.

16
Q

Na czym polegał katastrofizm Witkacego?

A

-brak indywidualizmu
-jałowość egzystencji
-upadek moralności
-zagłuszenie nieopanowanym konsumpcjonizmem
-poczucie pustki istnienia

17
Q

Krótko o sklepach cynamonowych

A

Wszystkie opowiadania łączy czas i miejsce akcji, osoba narratora - ten sam człowiek, ale raz prowadzi narrację z punktu widzenia osoby dorosłej, raz z punktu widzenia dziecka, oraz tematyka. Opowiadania dotyczą dzieciństwa, nowych doświadczeń, osoby ojca. Opowiadania są przepojone symbolami, wieloznaczne, barwne. W opisie świata Schulz stosuje często poetykę z pogranicza snu i jawy, a także poetykę snu (oniryzm). Miejsce i czas mają w jego utworach niezwykłe właściwości - mogą się zmieniać: rozciągać, kurczyć. Wychodząc na przykład z teatru po zapomniany przez ojca portfel, bohater gubi się w labiryncie miejskich uliczek i trafia na zakazaną ulicę Krokodyli do podejrzanego sklepiku.

18
Q

Krótko o sklepach cynamonowych

A

Wszystkie opowiadania łączy czas i miejsce akcji, osoba narratora - ten sam człowiek, ale raz prowadzi narrację z punktu widzenia osoby dorosłej, raz z punktu widzenia dziecka, oraz tematyka. Opowiadania dotyczą dzieciństwa, nowych doświadczeń, osoby ojca. Opowiadania są przepojone symbolami, wieloznaczne, barwne. W opisie świata Schulz stosuje często poetykę z pogranicza snu i jawy, a także poetykę snu (oniryzm). Miejsce i czas mają w jego utworach niezwykłe właściwości - mogą się zmieniać: rozciągać, kurczyć. Wychodząc na przykład z teatru po zapomniany przez ojca portfel, bohater gubi się w labiryncie miejskich uliczek i trafia na zakazaną ulicę Krokodyli do podejrzanego sklepiku.

19
Q

Czym jest introspekcja?

A

«obserwowanie i badanie własnych przeżyć psychicznych»
«szczegółowy opis stanów wewnętrznych bohatera, dokonywany z jego perspektywy»

20
Q

Na czym polega teoria interakcji? Kto utworzył?

A

Życie w społeczeństwie polega na wpasowaniu się w określone role, które podsuwa świat i na doborze masek, które zastępują prawdziwe twarze; William James

21
Q

Kto jest twórcą psychoanalizy? Na czym polega?

A

Sigmund Freud uważał, że na kształtowanie się osobowości wpływ mają czynniki wrodzone i dziedziczne, jak również doświadczenia i relacje z rodzicami.

22
Q

Co znaczy upupić?

A

Infantylizacować (udziecinnianie, czyli traktowanie dorosłej osoby jak dziecko)

23
Q

Geneza Ferdydurke

A

Fragmenty ukazywały się początkowo w czasopismach. Ferdydurke została wydana w Warszawie w 1937 roku, aczkolwiek na stronie tytułowej pierwszego wydania widnieje data 1938. Powieść została uznana za zbyt nowatorską, wśród nielicznych entuzjastów znalazł się Bruno Schulz, po II wojnie światowej Ferdydurke wznowiono w 1957 roku, na kolejne wydanie powieści trzeba było czekać do 1986 roku, została okrojona przez PRL-owską cenzurę

24
Q

Skąd tytuł Ferdydurke?

A

NIE WIADOMO!
drogi interpretacji:
-Możliwe nawiązanie do Freddy’ego Durke
-klucz do 30 drzwi (Thirty door key)
-Nazwisko Józia, głównego bohatera

25
Q

Problemy poruszane w Ferdydurke

A

-Człowiek przyjmuje role, forme, nie można uciec od tego
-niepokój egzystencjalny człowieka
-drwienie z instytucji szkoły, która zniewala ucznia
-infantylizacja

26
Q

Czym jest przemoc symboliczna?

A

proces narzucania znaczeń przez władzę, reprezentującą interesy klas i warstw dominujących, wszystkim pozostałym klasom społecznym; Socjolog Pierre Bourdieu

27
Q

Kontekst Biograficzny - Witold Gombrowicz

A

-Nie nadawał się na żołnierza, chorował na astmę
-wstrząsnęły nim obrazy cierpienia i śmierci
-nie poszedł walczyć w trakcie bitwy warszawskiej
-oskarżano go o tchórzostwo i porzucenie ojczyzny