mediarecht en deontologie Flashcards
wat is recht (9)
*Afspraken die ons opgelegd worden, afdwingbare regels voor de maatschappelijke orde
*Rechtsregels in tegenstelling tot het geloof zijn afdwingbaar zo hebben die een zeker gezag
*Om belangen van zowel de enkeling als van de groep te beschermen en te organiseren heb je normen en regels nodig regels die door de godsdienst zijn opgelegd zijn niet afdwingbaar
*Recht: betere belangenbeveiliging een om de menselijke gemeenschap beter te ordenen
*Recht= het recht is een geheel van afdwingbare gedragsregels door de maatschappij opgelegd ter bescherming van de maatschappelijke belangen
*Gedragsregel= dat recht bestaat uit regels of normen die zeggen wat we “moeten” of “mogen”
*Opgelegd door de gemeenschap: regels worden opgesteld door een overheidsinstantie die door de maatschappij gemachtigd is om volgens een bepaalde procedure rechtsregels uit te vaardigen
*Ter bescherming van de maatschappelijke belangen= Het recht wil het gedrag van de in de gemeenschap levende mens beïnvloeden met als bedoeling individueel en algemeen belang te verzoenen. In vele situaties hebben de burgers immers tegenstrijdige belangen. Als er een aanvaardbare afweging gevonden wordt, kunnen we spreken van een rechtvaardige regeling.
*Afdwingbaarheid= bij het niet naleven van de rechtsregels mag de overheid “geweld” gebruiken om de regels te doen naleven. Geen fysiek geweld, maar bv. Boetes, schadevergoedingen, gevangenisstraf,…
intern recht (2)
- publiek recht
- privaat recht
publiek recht (7)
- overheid en burger
- grondwettelijk recht
- administratief recht
- fiscaal recht
- strafrecht
- strafprocesrecht
- sociaal zekerheidsrecht
privaat recht (5)
- rechtsverhoudingen tussen de belgen
- arbeidsrecht
- burgerlijk recht
- handelsrecht
- privaatrechterlijk procesrecht
grensoverschrijdend (internationaal) recht
- europees recht
- internationaal privaatrecht
- volkenrecht
europees recht
geheel van regels met betrekking tot de E.U.
internationaal privaatrecht
heeft tot deel uit te maken welke nationale wetgeving van toepassing is op een rechtsverhouding waarin elementen voorkomen uit verschillende staten. (als twee mensen van een verschillende nationaliteit willen trouwen, bepalen zij welke wetten hier gelden)
volkenrecht
regelt de betrekkingen tussen de staten onderling en tussen staten en internationale organisaties. Tevens regelt het de inrichting en de werking van internationale instellingen en diensten. Regelt wat wel en niet mag in de oorlog, maar deze regels worden slecht gerespecteerd
burgerlijk recht
regelt de meest elementaire verhoudingen tussen de burgers : statuur van de persoon en statuur van de goederen
handelsrecht
regelt het statuut van handelaars en commerciële activiteiten.
arbeidsrecht
omvat alle regels die de verhouding tussen de werknemer en zijn werkgever regelen.
privaatrechterlijk procesrecht
regelt de inrichting en de bevoegdheden van de privaatrecht. rechtscolleges zoals het vredegerecht, Rechtbank van eerste aanleg,…
grondwettelijk recht
omvat alles wat in de grondwet geregeld wordt. De grondwet is de basiswetgeving van ons land en regelt o.a. de inrichting van de staat.
administratief recht
regelt de inrichting en werking van de administratie, de zgn. “uitvoerende macht”.
fiscaal recht
bepaalt hoe de overheidsinkomsten worden gevormd en geïnd.
strafrecht
= bepaalt welke handelingen strafbaar zijn en welke straffen daarop van toepassing zijn.
strafprocesrecht
strafvorderingsrecht : regelt de inrichting en de bevoegdheid van de strafrechtscolleges, zoals de politierechtbank en de correctionele rechtbank.
sociaal zekerheidsrecht
regelt vervangingsinkomens of aanvullende uitkeringen.
rechtsbronnen (2)
- internationale rechtsbronnen
- de nationale rechtsbronnen (continentaal recht)
internationale rechtsbronnen
= Sommige rechtsregels, van internationale aard, kunnen geldingskracht hebben binnen het Belgisch grondgebied en voor Belgische onderdanen.
verdragen
=Indien België een verdrag sluit met één of meerdere andere staten, en dit verdrag heeft betrekking op binnenlandse materies, moeten zowel de Belgische staat als de particulieren deze rechtsregels naleven.
* Internationale afspraken rond een bepaald onderwerp, tussen minimum 2 landen, eens dat bindend is dan moeten wij dat als onderdanige volgen
* Stappenplan als burgers het verdrag naleven
o Stap 1: bevoegde ministers zetten een handtekening eronder
o Stap 2: het parlement moet dat goedkeuren
o Stap 3: dan komt het in het Belgisch staatsblad
o Eens dat het in het Belgisch Staatsblad is gekomen dan wordt verwacht dat iedereen op Belgisch grondgebied die wetten toepast
* Bv. EVRM
richtlijnen en verordeningen van de europese unie (5)
- Het recht van de Europese unie geniet voorrang op het nationaal recht, vermits er een overdracht van bevoegdheden heeft plaatsgevonden
- De EU-richtlijnen worden pas van kracht als de EU-landen ze in nationale wetten omzetten. In elk EU-land verwijst een wet of bepaling dus naar de desbetreffende EU-richtlijn en daarmee wordt deze tot nationaal recht verheven.
- Bij verordeningen ligt dat anders. Een EU-verordening kan na de ratificatie door de Europese Commissie onmiddellijk in werking treden zonder dat een omzetting in nationaal recht noodzakelijk is. Men spreekt dan van een directe werking.
- Richtlijnen= Instructies aan de overheid dat België de verplichting krijgt hun wet aan te passen aan hun wetten, Richtlijn niet nuttig voor burgers als het niet in een wet is opgenomen
- Verordening= beslissing Europa die onmiddellijk van kracht is bv. GDPR daar heeft Europa België niet voor nodig, heeft een directe werking, direct in werking zonder binnen de lidstaten wetgevend initiatief nodig is
nationale rechtsbronnen (4)
- rechtspraak
- rechtsleer
- gewoonte
- algemene rechtsbeginselen
rechtspraak (4)
Vonnissen en arresten van de rechtbanken en de hoven
Komt rechtbank voor dergelijke beslissingen te staan, dan zal zij de wet moeten uitleggen en soms zelf aanvullen
Zo wordt stilaan een zekere rechtspraak aangaande een bepaald punt gevormd
Vooral Hof van Cassatie zorgt voor eenheid in de rechtspraak