Matatandang Anyo Flashcards
Ito ang katawagang ginagamit sa pag-aaral ng kilos at galaw ng katawan
Kinesika
Ito ay dapat umaayon sa diwang isinasaad o nais sasabihin ng bibigkasin
Kumpas o Kilos
Ito ay karaniwang nagpapakita ng emosyon gaya bg pagpapahayag ng tawa, inis, takot, poot, galit at iba pa.
Ekspresyon ng Mukha
Ito ay dapat magkaroon ng kaisahan. Kung ang pokus ng paningin ay sa gawing kaliwa, lahat ng pares ng mata ay dito dapat nakatuon.
Galaw ng Mata
Ang pag______ ay mahalagang sangkap sa sining ng pagbigkas ng tula.
Kumpas
Noon pa mang hindi pa dumarating ang mga Kastila sa ating kapuluan, ang ating mga ninuno ay may sarili nang panitikang nagtataglay ng kasaysayan ng ating lahi.
Katutubong Panitikan
Ito ay mga salysay hinggil sa nga likhang-isip na mga tauhan na kinakatawan sa mga uri ng mamamayan. Ito ay binubuo ng mga kuwento tungkol sa buhay, pakikipagsapalaran, pag-iibigan, katakutan, at katatawanan na kapupulutan ng magagandang aral sa buhay. Ito ay tinatawag din na folklore, ito ay mga salaysay hinggil sa mga likhang-isip na mga tauhan ba kumakatawan sa mga uri ng mamayan.
Kuwentong-Bayan
Ito ay isang panitikan na kung saan naipapahayag kung saan nanggaling ang isang bagay. Ito rin ay nagsasalaysay tungkol sa pinagmulan ng mga bagay-bagay.
Alamat
Ito ay isang uri ng kuwento na hinggil sa pinagmulan ng sansinukbuan, kuwento ng tao, ang mahiwagang nilikha at ang kalipunan ng iba’t-ibang paniniwala sa mga diyos at diyosa.
Mitolohiya o Myth
Malalaman natin kung tungkol saan o ano ang nilalaman ng ating binasa.
Paksa
Nakasalalay sa maayos at makatotohanang pagkakahabi ng mga ______ ang pagiging epektibo ng isang akda.
Tauhan
Siyang pinakamahalagang tauhan sa akda.
Pangunahing Tauhan
Ang sitang sumasalungat o kalaban ng pangunahing tauhan.
Katunggaliang Tauhan
Siya’y karaniwang kasama ng pangunahing tauhan.
Pantulong na Tauhan
Ang pook, lugar, at panahon kung saan nangyari ang kabuoan ng kuwento.
Tagpuan
Makikita o mababasa ang wasto at maayis na pagkasunod-sunod ng mga pangyayari sa isang akda.
Banghay
Dito nagaganap ang pagpapakilala ng tauhan, tagpuan, at suliraning kakaharapin.
Panimulang pangyayari (exposition)
Sa bahaging ito, nagkakaroon ng pagtatangkang malutas ang suliraning magpapasidhi sa interes o kapanabikan.
Pagpapataas na pangyayari (Rising action)
Pinakamasidhing bahagi kung saan haharapin ng pangunahing tauhan ang kanyang suliranin.
Kasukdulan (Climax)
Sa bahaging ito, nalulutas ang suliranin at natatamo ng pangunahing taugan ang layunin
Pababang pangyayari (Falling action)
Sa bahaging ito, nagkakaroon ang kuwento ng isang makabuluhang wakas.
Resolusyon/Wakas (Resolution)
ito ay nagbibigay ng kakintalan sa mga mambabasa. Nagsisilbi itong gabay sa buhay at sa pang araw-araw na pamumuhay.
Kaisipan/Aral
HEOGRAPIYA
Paglalarawan sa Pook na pangyayari ng kuwento
URI NG PAMUMUHAY
Uri ng pamumuhay ng lugar
Aspetong Pangkultura
Ito ay isang talata ay pagpapakilala sa mga ideya o impormasyon ng tatalakayin sa kalagitnaan ng pagpapahayag.
Panimulang Talata
Ano ang mga hudyat o pananda para sa panimulang talata?
Pang-uri, Pandiwa, Pang-abay
Ito ay ang pinakakatawan ng talata.
Gitnang Talata
Ito ay ang paksa o ang mga kahihinatnan sa pagtatalakay ng partikular ba paksa batay sa mga katibayan at karaniwang iniisa-isa sa gitnang bahagi.
Wakas na Talata
Sa ingles, ito ay tinatawag na paragraph, mula sa matandang pranses na “paragrafe” na nangangahulugang bilang pinakamaliit na yunit ng isang teksto.
Talata
Ano-ano ang mga katangian ng mabuting talata?
1.) Kaganapan
2.) Kaisahan
3.) Kaayusan
4.) Pagkakaugnay
Ang isang talata kung matupad o naipakita nito ang layunin sa pagsulat.
Kaganapan
Ang talata ay dapat nagtataglay ng mga pangungusap na nakatutulong sa pagbuo ng kaisipang isinasaad ng pamaksang pangungusap.
Kaisahan
Ito naman ay tumutukoy sa maayis at tamang pagkasunod-sunod ng mga pangungusap na bumubuo nito
Kaayusan
Ang mga pangungusap ay magkakaugnay upang makabuo ng isang pangunahing diwa o kaisipan
Pagkakaugnay
Ito ay pagpapalawak ng isang diwa ng anumang paksa.
Mabisang Talata
Tumutukoy sa diwa ng buong teksto. Ito ang ideyang sinusunod ng iba pang mga ideyang nais ilagay sa pangungusap.
Pangunahing kaisipan
Ito’y mga pangungusap na may layong makapagdagdag ng impormasyon upang mapalitaw ang pangunahing talata.
Pantulong na kaisipan
Sa ibang bansa, nagsimula ang tawag na sanaysay dahil sa kalipunan ng mga palagay at damdamin ni ______, isang Pranses na pinamatagang _____ sa Pilipinas
Michael de Montaigne, Essais
Sa pilipinas, nagsimula sa mga isinulat nina Jose Rizal sa kanyang ____?
“The Indolence of the Filipino people of the Philippines”
Isang maikling akdang tuluyan na tumatalakay sa halos lahat ng paksa ay nasa paraang personal, impormal, at mapakumbaba, depende na rin sa estilo ng manunulat.
Ito rin ay isang panitikang nagbibigay sa atin ng pagkakatuon na maipahayag ang ating mga kuro-kuro, ideya, saloobon, at pananaw.
Sanaysay
Tumutukoy sa kung anuman ang nilalaman ng sanaysay ay itinuturing na paksa dahil sa layunin sa pagkakasulat nito at kaisipang ibinabahagi.
Tema at nilalalaman
Maayos na pagkakasunod-sunod ng ideya o pangyayari. Ang maayos at lohikal na pagkakasunod-sunod ng ideya ay makakatulong upang mas maunawaan ang sanaysay.
Anyo at istruktura
Uri o antas ng wika na ginaganit sa sanaysay. Ito’y nakakaapekto sa mga mambabasa kung kaya nararapat ang simple, natural at natapat ang nagpapahayag.
Wika at istilo
Nailalarawan ang buhay sa isang makatotohanang pangyayari, masining na paglalahad ng may akda na gumagamit ng sariling himig.
Larawan ng buhay
Emosyon na nakikita sa akda. Mararapat na may kaangkupan at kawastuhan.
Damdamin
Kulay o kalikasan ng damdamin.
Himig
Ang mga ideyang nabanggit kaugnay o panlinaw sa tema/nilalaman.
Kaisipan
Mga gawain ng mga tao sa lipunang kaniyang kinabibilangan.
Sosyo
Kung ang mga salita naman ay may kaugnay sa salirang kasaysayan at salaysay na ang mga pangyayaring kaganap sa isang lahi o bansa
Historikal
Uri ng salita na inihahalip o pamalit sa isang pangngalan na nagamit sa isang pangungusap o talata.
Panghalip
Ginagamit kung ang pangngalan pangtao na binabanggit ay isa lang. Ang ako, ko at akin, at para sa unang panauhan. Ikaw, ka, mo at iyo naman para sa pangalawang panauhan.
Isahan
Ginagamit kung ang binabanggit ng pangngalan ay dalawang tao lamang. Ito’y ang kita at tayo para sa uanng panauhan, Kayo at inyo para sa panagalawang panauhan. At sila at nila/kanila sa pangatlong panauhan.
Dalawahan
Ginagamit para sa maramihan o grupo ng tao. Tayo, kami, amin, atin, natin ay para sa unang panauhan. Kayo, inyo, ninyo naman para sa panagalawang panauhan. Sila, nila, kanila naman para sa pangatlong panauhan.
Maramihan
Ito ay isang bahai ng pangungusap na tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, hayop, lugar o pook at Pangayayari.
Pangngalan
Proper noun sa Ingles ay tumutukot sa tiyak na ngalan ng tao, bagay, hayop, lugar ba ibinubukod sa kauri nito. Ito’y nagsisimula sa malaking titik.
Pantangi
Common noun sa Ingles ay ang pangngalan na ginagamut sa pagtukoy sa pangkahalatang ngalan ng tao, bagay, hayop, lugar. Ang pangngalang pambalaba ay nagsisimula naman sa maliit na titik.
Pambalana
Ito ay isang pares ng pangungusap sa isang pangungusap na kung saan ang mga tinutukoy ay nasa unahan, samantalang ang larawan sa tinutukoy ay nasa hulihan. Ito’y sumasalungat sa katapora, na nakabaliktad ang tinutukoy at ang larawan nito.
Anapora/Anaporik
Ito ay paglalarawan sa mga panghalip na ginagamit sa unahan ng isang pangungusap bilang palatandaan sa pinalitang pangalan sa hulihan.
Kataporik o Katapora
