mar a caitheadh le Máire (how she was treated) Flashcards
who treated her badly?
Bean Úí Chathasaigh
Pádraig
Liam agus Seán
Bean Úí Chinsealaigh
Na mná sráide
An Eaglais Chaitliceach
as soon as he realized she was pregnant, he abandoned her
chomh luath is a thuig sé go raibh sí torrach, thréig sé í
He denied/rejected his duties/responsibilities as Máire’s lover and as the father of the child
Shéan sé a dhulgais mar leannán Mháire agus mar athair an linbh
responsibilities
freagrachtaí
duties
dualgais
he has an important status among the community (he is a schoolmaster)
stádas tábhachtach aige i measc an phobail (é ina mhaistir scoile)
he should have high standards but the opposite was true
ba chóir go mbeadh caighdéain arda aige ach a mhalairt a bhí fíor
the opposite was true
ach a mhalairt a bhí fíor
high standards
caighdéain arda
trickster
cleasaí
he was a secretive man
fear rúnda ab ea é
He was afraid of the Bishop and the Church and he understood that he would lose his job and his respect in society if the story broke out
Eagla air roimh an Easpaig agus an Eaglais agus thuig sé go gcaillfeadh sé a phost agus a mheasúlacht (respect) sa tsochaí dá mbrisfeadh an scéal amach
the bishop and the church
an Easpaig agus an Eaglais
respect (2)
meas/measúlacht
he kept a great separation between his private life and his public life
choiméad sé deighilt mhór idir a shaol príobhaideach agus a shaol poiblí
separation
deighilt
gap
bearna
Máire had no second choice due to the lack of support and love he and society in general showed her but to take the lonely road to the Capital
ní raibh an dara rogha ag Máire de bharr an easpa tacaíochta agus grá a thaispéain sé agus an tsochaí i gcoitinne dí ach an ród/beallach uaigneach a thógail go dtí an Phríomhchathair
society in general
an tsochaí i gcoitinne
Mrs. Uí Kinsaleaigh deceived/abused her in terms of her money and gave her the boot and the stick because she was worried about her own children
Rinne Bean Úí Chinsealaigh duchaothrú uirthi ó thaobh a cuid airgid agus thug sí an bothar agus an bata dí toisc go raibh sí buartha faoina clann féin
Máire thought he returned to her to find her and Pádraigín after his wife’s death…but Máire was blindsided/blindfold was taken off when he refused to see his daughter
cheap Máire gur fhill sé ar ais chuici chun í agus Pádraigín a aimsiú i ndiaidh bhás a mhná céile…ach baineadh an dallamhullóg de Mháire nuair a dhiúltaigh sé a iníon a fheiceail
he flat out denied her saying ‘oh christ, my child’
shéan sé glan í á rá ‘a chríost, m’íníonsa’
to make matters worse
mar bharr ar an donas
He let her down but he seemed in shock while he defended his own character
lig sé síos í ach ba chuma sa tsioc leis fad is a chosain sé a charactar féin
to defend
a chosaint
authorative
údarásach
mass regularly
she promoted Christianity
great emphasis on Christian values
aifreann go rialta
chuir sí chríostaíocht chun cinn
béim mhór ar luachanna críostaíochta
values
luachanna
go mbeadh Liam i gceannas na feirme
She was furious(tied) the night she found out Máire was pregnant
Bhí sí le ceangal an oíche a fuair sí amach go raibh Máire torrach
She showed clearly during the cross-examination ‘where any of the blame should be placed on her’ because she took it ‘credibly and christianly’
Léirigh sí go soléir ag an gcroscheistiúchan ‘nar chóir aon phoic den mhillean a chur uirthí’ mar thóg sí go ‘creidiúnach agus criostúil í’
She showed no charity/mercy to her poor daughter but imagined people ‘extending fingers at her’
Níor thaispéan sí puinn trócaire dá hiníón bocht ach í ag samhlú daoine ag ‘síneadh méara fuithi’
bhí sí níos buartha faoi thuairim na gcomharsan ná a híníon féin
Like the general people of the country at the time, there would be shame on her among the community
Cosúil le gnath mhuintir na tíe ag an am, bheadh náire uirthí i measc an phobail
According to her, Máire sinned against her Church because there was a strict strict system at the time regarding going to Mass, going to confession and taking the sacraments
Dar léi, pheacaigh Máire i gcoinn ena hEaglaise mar bhí córas docht daingean ann ag an am maidir le dul ar Aifrinn, dul chuig faoistine agus na sacraimintí a thógail
strict system
solid system
córas docht/córas dian
córas daingean
going to mass, going to confession and taking the sacraments
dul ar Aifrinn, dul chuig faoistine agus na sacraimintí a thógail
the narrow minded attitude/outlook towards single mothers at the time didn’t help her case either
níor chabhraigh an dearcadh cúngaigeanta i leith maithreacha singile ag an am a cás ach an oiread
either
ach an oiread
closeminded
cúngaigeanta
Máire destroyed the plan she had laid down for her and she could not fulfill her ambition
scrios Máire an plean a leag sí síos di agus níor fhéad sí a huaillmhian a chur i gcrích
to fulfill
a chur i gcrích
she has another incredible plan for her… they could go to england, where nobody would know them and maybe she would meet a man who would be willing to marry her
plean dochreidte eile aici di… gobhféadfadh siad dul go sasana, áit nach mbeadh aithne ar éinne orthu agus b’fhéidir go mbualfadh fear léi a bheadh sásta í a phósadh
in the depths of despair
úmar na haimléise
She did not mourn/weep/cry for her daughter or granddaughter at the grave
Níor chaoin sí a híníon ná a gariníon ag an uaigh
grave
uaigh
he squealed/ratted on Mary that she was often sick and that she did not take holy communion
sceith sé ar Mháire go raibh sí breoite go minic agus nár ghlac sí comaioneach naofa
He made no attempt to protect his sister from her cruel mother
Ní dhearna sé aon iarracht a dheirfiúr a chosaint óna mathair chrualach
He sided with his mother saying that ‘she was absolutely right’ because Máire had ‘brought a lifetime of shame on the family
Thaobhaigh sé lena mhathair á rá ‘go raibh an ceart ar fad aici’ toisc gur ‘tharraing Máire náire shaolta ar an gclann
He showed no mercy to his sister in her time of need and he himself was a subject of priests
Níor thaispéain sé puinn trocaire dá deirfiúr agus í in am an gháthair agus é féín ina ábhar sagairt
according to him, she had sinned against God and brought upon herself anguish and suffering
dar leis, chiontaigh sí in aghaidh Dé agus tharraing sí anró agus fulaingt uirthi féin
he himself was under the cloud of the Catholic Church
bhí sé féin faoi scamall na hEaglaise Chaitliceach
full of self-pity
Lán d’fhéintrua
At the grave, he gave up sagacity/priesthood because he could not face his comrades
Ag an uaigh, d’éirigh sé as an sagatóireacht toisc nach raibh sé in ann aghaidh a thabhairt ar a chomrádaithe
He was far more concerned about his family’s reputation and the opinions of their neighbors than his own sister’s welfare
Bhí sé i bhfad níos buartha faoi chlú/cháil a theaghlaigh agus tuairimí a gcomharsan ná faoi leas a deirfiúr féin
his sister’s welfare
leas a deirfiúr
family’s reputation
clú a theaghlaigh
she sinned
chiontaigh sí
he sided with his mother
thaobhaigh sé lena Mhathair
courting with Beití de Búrca
ag cúirtéireacht le Beití de Búrca
under the cat’s paw by his mother and was preoccupied/addicted with his own situation rather than her sister’s
faoi bhois an chait ag a mhatahir agus bhí sé gafa lena chás féin seachas cás a deirfiúr
he informed the Solicitor ‘he wasn’t her keeper’ and later that Mrs Í Cathasaigh was tough on Máire and ‘she was absolutely right’
chuir sé in iúl don Aturnae ‘nárbh é a coiméadaí’ agus níos déanaí go raibh Bean ÚÍ Chathasaigh dian ar Mháire agus ‘go raibh an ceart ar fad aici’
at the grave, his main concern was that Beití broke off the relationship with him because ‘she couldn’t stand the publicity’
ag an uaigh, ba é an príomhbhuairt a bhí aige ná gur bhris Beití an cleamhnas leis toisc ‘nár fhéad sí an phoiblíocht a sheasamh’
selfish
leithleach
he was also a hard-hearted person who stood at the grave without shedding a tear for his niece or nephew.
ba dhuine chruachroíoch é freisin a sheas ag an uaigh gan deor a chaoineadh ar son a deirfear ná a neacht.
Máire and her daughter were marginalized and she saw no way out of this vicious society but to put a hand in her own death and in the death of her daughter
imeallaíodh Máire agus a hiníon agus ní fhaca sí aon bhealach ealaithe ón sochaí nimhneach seo ach lamh a chur ina bás féin agus i mbás a hiníne
Máire also met with hostility and rejection in the confessional box
Bhuail Máire le naimhdeas agus diúltú freisin sa bhosca faoistine
She was a brave girl who realized that she had wronged the wife of Céile Pádraig…she went to confession to obtain forgiveness but her pleas fell on deaf ears
Ba chailín craifeach í a thuig go ndearna sí éagóir ar bhean Chéile Pádraig…chuaigh sí chuid faoistine chun maithiúnas a fhail ach is ar chluas bhodhar a thit a cuid achainí
she went to confession to obtain forgiveness but her pleas fell on deaf ears
chuaigh sí chuid faoistine chun maithiúnas a fhail ach is ar chluas bhodhar a thit a cuid achainí
he pleas
a chuid achainí
deaf ears
cluas bhodhar
confession
faoistine
get forgiveness
maithiúnas a fhail
‘you have to divorce him’ the priest tells her, but because she did not promise to divorce Pádraig, the priest refused to give her an apostolate/absolution
‘caithfidh tu scaradh leis’ a deir an sagart lei ach toisc nár gheall sí go scarfadh sí le Pádraig, dhiúltaigh an sagart aspalóíd a thabhairt di.
absolution
aspalóid
anyone who broke the religious or social rules was publicly denounced/criticised from the pulpit
chaineadh aon duine a bhris na rialacha religiúnda nó sóisialta go poiblí ón builpéad
Single mothers like Maire were seen as sinners and prostitutes and ended up in wash-rooms far from the eyes of the public.
Chonacthas máthaireacha singile ar nós Maire mar pheacaigh agus striapaigh agus chriochnaigh siad I seomraí níóchain I bhfad ó shúile an phobail.
hostility and rejection
naimhdeas agus diúltú
without shedding a tear
gan deor a chaoineadh
There was back talk between them saying that she was ‘too big for her shoes’ and that she had ‘given birth’.
Bhí cúlchaint ar siúl eatarthu a rá go raibh sí ‘ró mhór dá bróga’ agus go raibh ‘leanbh tabhartha aici’.
backtalk
cúlchaint
They stood around her and not one of them had the courage to give Mary a helping hand in her time of need.
Sheas siad timpeall uirthi agus ní raibh sé de mhisneach ag duine acu lámh chúnta ( helping hand) a thabhairt do Mhaire in am a gatair
Instead of giving help, they criticized her
In ionad (Instead of) cabhair a thabhairt dí cháin siad i ( criticised).
They were shaped (moulded by) with the same narrow minded attitude/outlook towards single mothers who lived/existed at the time.
Bhí siad múnlaithe (moulded by) leis an dearcadh cúng aigeanta céanna I leith máithreacha singile a mhair ag an am.
moulded/shaped
múnlaithe
From the above mentioned examples it is clear that single mothers were not treated well in Ireland at the time this play was written.
Ó na samplai thuasluaite (above mentioned examples) is léir nár caitheadh go maith le máithreacha single in Éirinn ag an am a scríobhadh an dráma seo.