Lokapróf - heilbrigðismat Flashcards
Hvað getur púls gefið okkur vísbendingar um?
Gefur vísbendingar um ástand æðakerfis og hjarta
Hvað er eðlilegur púls?
60-100 á mínútu
Hver er eðlilegur líkamshiti?
36 - 37,5°C
Hvað er eðlilegur blóðþrýstingur?
120/80 mmHg
Systola: undir 130
Diastola: undir 85
Hvenær er það kallað háþrýstingur?
þegar systola er yfir 140mmHg og diastola er yfir 90 mmHg
Hvenær er það kallað lágþrýstingur?
þegar systolan er komin undir 90 mmHg
Hvað er hraður púls kallaður og hvað þarf hann að vera hraður?
hann er kallaður tachycardia og hann þarf að vera hraðari en 100 slög á mínútu
Hvað er hægur púls kallaður og hvað þarf hann að vera hægur?
hann er kallaður bradycardia og hann þarf að vera hægari en 60 slög á mínútu
Hvað á einstaklingur að anda oft á mínutu?
hann skal anda 12-20 sinnum á mínútu
Hvað er tachypnea?
Það er hröð öndun, yfir 20 sinnum á mín; stutt, grunn öndun.
Sést með hita, efnaskiptablóðsýringi, verkjum og koltvísýringshækkun (hypercapnia) eða blóðsúrefnisskorti (hypoxemia)
Hvað er bradypnea?
það er hæg öndun undir 12 sinnum á mínútu. Óeðlilega hæg öndun sem má sjá sjúklingum sem hafa tekið lyf svo sem morfín, sem hafa efnaskiptablóðlýting (metabolic alkalosis) eða sem hafa aukin höfuðkúpuþrýsting
Hvað er eupnea?
Venjuleg öndun semer róleg, taktföst og áreynslulaus
Hvað er apnea?
Það er öndunarstöðvun
Hvað er oföndun?
oft kallað alveolar oföndun, er aukin hreyfing lofts inn og út úr lungum. Á meðan oföndun stendur er hraði og dýpt öndunar aukið, og meira CO2 skilast en er framleitt.
Hvað er Kussmaul’s braeting?
Líkaminn reynir að bæta (gefa í burtu umfram líkams sýrur) með því að blása burtu koltvísýting í gegnum djúpa og hraða öndun
Hvað er systolískur þrýstingur?
Efri mörk. Þegar stöðugur hjartsláttur fer að heyrast. Samdráttur í sleglum
Hvað er díastolískur þrýstingur?
Neðri mörk. Þegar hjarslátturinn hættir alveg að heyrast. sleglar í hvíld
Hversu mikil skal þindarsveiflan vera?
3-5 cm
Jugular þrýstingur?
æð minni en 4 cm hjá hraustu fólki
Hvar er Erb’s point staðsett og hvað heyrist þar?
Það er staðsett í 3. rifjabili, vinstra megin við bringubein. Þar eiga að heyrast jöfn S1 og S2 hljóð
Segið frá S1
Það er fyrra hlóðið “lub”.
Myndast þegar lokur milli gátta og slegla lokast. Heyrist yfirleitt hærra en S2 yfir mitral og tricuspid svæðum
Segið frá S2
Það er seinna hljóðið “dub”.
Myndast þegar lokur yfir í ósæð og lungnaæð lokast. Heyrist hærra en S1 yfir aortic og pulmonic svæðum
Segið frá S3
“lub-dub-ee”
Aukahljóð sem á ekki að heyrast í “eldra fólki” en er eðlielgt í börnum og young adults. Er talið vera valdið af titringi lokanna og strúktúrum í kringum þær
Segið frá S4
“dee-lub-dub”
Merki um hypertension (of hár blóðþrýstingur). Heyrist þegar fólk er með viðnám í sleglum. t.d. þegar fólk hefur veikan vinstri slegil
Hvað er verið að mæla í blóðþrýstingsmælingu?
Magn vökva í æðakerfinu
slagkraft hjartans
viðnám æðakerfisins
Hvað er pyrexia?
það er hiti
hver er röðun í almennri skoðun?
Skoðun
Þreifing
Bank
Hlustun
Hver er röðun í kviðarskoðun?
Skoðun
Hlustun
Bank
Þreifing
Hvernig er beint bank?
Fingur beint á líkamann
Hvernig er óbeint bank?
Fingur virka eins og “hamar” á annan hlut t.d. hina höndina
Hvað er hyperresonance?
Hávært tómahljóð t.d. fyri lungum sem eru samfallinn
hvað er resonance?
Það er hljóð sem kemur yfir eðlilegum lungum
Hvað er tympany?
Trommuhljóð t.d. yfir maga sem er fullur af gasi/lofti
Hvað er dullness?
lágvært djúpt hljóð t.d. yfir lifur, milta og þind og hjarta
Hvað er flatness?
flatt hljóð er t.d. á vöðva eða beini
Hvernig virkar þind á hlustunarpípunni?
það myndar hátíðnihljóð. líkamshljóð láta þind titra sem myndar þrýstihljóðbylgjur. Góð í hlustun á lungum og innyflum
Hvernig virkar bjalla á hlutstunarpípunni?
það myndar lágtínihljóð. titringur húðar myndar hljóðbylgjur. Góð í hlustun á hjartahljóðum yfir æðum
Segið frá Snellen kortinu?
það er til að meta Fjarsýni. Sjónskerpu í 20 feta fjarlægð. því stærri nefnari því verri sjón.
Tölurnar segja þér t.d. að manneskja sem er með sjónina 20/50 sér stafina í 20 fetum sem einstaklingur með venjulega sjón ætti að sjá í 50 fetum
Hvað er hyperventilation?
Það er hröð, djúp öndun
Hvað er hypoventilation?
Það er grunn öndun
Hvaða þættir hafa áhrif á öndunartíðni?
Æfingar
Streita
Umhverfishiti
Lyf ofl.
Þegar verið er að gera mat á öndun, með hverju þarf að fylgjast?
Tíðni Dýpt Takt Gæði Virkni
Hvaða þættir hafa áhrif á hjartslátt?
Aldur Kyn Æfingar Hiti Lyf Streita Veikndi Líkamsstellingar
Hvað er púlsþrýstingur?
Munur á milli systólu og diastólu
Hvað er orthostatískur blóðþrýstingur?
Blóðþrýstingur sem fellur þegar sjúklingur situr eða stendur
Hvað þættir hafa áhrif á blóðþrýsing?
Aldur Streita Kyn Lyf Offita Líkamsklukka Hreyfing/áreynsla
Hvaða þættir hafa áhrif á líkamshita?
Aldur Líkamsklukka Æfingar Hormónar Streita Umhverfisþættir
Hvað er Glashow Coma Scale?
Skali fyrir meðvitund
15 er full meðvitund
3 er alveg meðvitundarlaus/dauður
Ef einstaklingur er 7 eða neðar þá er hann coma sjúklingur
Ekki er hægt að fá núll á þessum skala, lægsta er 3
Hvað merkir hypoxemia?
Of lítið magn af súrefni í blóðinu
Hvað á súrefnismettun að vera í heilbrigðum einstaklingi?
94-100%