LMO Anatomie centrale en perifere zenuwstelsel Flashcards
Uit welke twee delen bestaat het centrale zenuwstelsel?
- De hersenen
- Het ruggenmerg (medulla spinalis)
Latijn voor ruggenmerg
Medulla spinalis
Uit welke vier delen bestaat het perifere zenuwstelsel?
- Spinale zenuwen
- Craniale zenuwen
- Zenuwknopen (ganglia)
- Zenuwstelsel van de darmen.
Latijn voor zenuwknopen
Ganglia
Wat zijn spinale zenuwen?
Zenuwen die beiderzijds uittreden van uit de verschillende ruggenmergniveaus
Wat verzorgt het perifere zenuwstelsel?
De input en output van het centrale zenuwstelsel
Wat verzorgt het centrale zenuwstelsel?
Het verwerken van de input en output van het perifere zenuwstelsel
Embryonale oorsprong van het centrale zenuwstelsel
Neurale buis
Embryonale oorsprong van het perifere zenuwstelsel
Neurale lijst
Wat is de myelineschede?
De isolerende laag rondom axonen
Wat produceert de myeline in het centrale zenuwstelsel?
Oligodendrocyten
Wat produceert de myeline in het perifere zenuwstelsel?
Schwann cellen
Wat is het verschil in reparatie van axonen bij het CZS en PZS?
Axonen kunnen herstellen in het PZS, niet in het CZS
Welke structuur zorgt voor de hersen bloed barrière?
De Thight Junctions
Wat is het grootste verschil tussen gliacellen en neuronen?
Neuronen kunnen niet delen, gliacellen wel
Synoniem: zenuwcellen
Neuronen
Wat zijn gliacellen?
Steuncellen (zoals myeline)
Wat zijn de 3 meest voorkomende/belangrijkste gliacellen?
- Asterocyten
- Oligodendrocyten
- Microglia cellen
Functie: asterocyten
Deze cellen ondersteunen de neuronen; ze helpen onder andere met energie en neurotransmitter huishouding
Functie: microglia cellen
Dit zijn gespecialiseerde macrofaag-achtige cellen
Uit welke 5 onderdelen bestaan neuronen?
- Cellichaam (cel stoma)
- Dendrieten
- Axonen
- Axon initieel segment
- Synapsen
Functie: dendrieten
Uitlopers voor het ontvangen van signalen van andere neuronen
Functie: axonen
Een lange uitloper voor de afvoer van signalen naar andere neuronen.
Functie: axon initieel segment
Hier wordt elektrische informatie wordt omgezet in actiepotentialen
Functie: synapsen
Hier wordt het signaal naar toe gegeven via het axon om het signaal door te geven
Welke 2 neuronen kunnen we onderscheiden door middel van anatomische kenmerken?
- Interneuronen (korte axonen)
- Projectie neuronen (lange axonen)
Welke 3 neuronen kunnen we onderscheiden door middel van het effect op de doelcel?
- Exciterende (activerende) neuronen, zoals: Glutamaat
- Inhiberende (remmende) neuronen, zoals: GABA
- Modulerende neuronen regulerend effect op neuronale circuits (slaapritme
Telencephalon
Eindhersenen, wordt laterale ventrikels
Diencephalon
Tussenhersenen, wordt 3de ventrikel
Mesencephalon
Middenhersenen, wordt aquaduct
Metencephalon
Achterhersenen, wordt 4de ventrikel
Myelencephalon
Verlengde merg, wordt 4de ventrikel
Functie: 6-lagige neocortex
Denkbrein
Functie: hippocampus
Vorming geheugen en reukcortex
Hoe heten gebieden in de hersenen (algemeen)
Corticale gebieden
Functie: Witte stof
Zenuwcellen (cellichamen)
Functie: Grijze stof
Cellichamen van de zenuwcellen
Functie: Corpus callosum
Verbindt de linker en rechter hersenhelft
Functie: Amygdala
Regulatie van emotie
Functie: Basale ganglia
Die zijn betrokken bij regulatie van motoriek
Functie: Capsula interna
Hierin liggen de afdalende banen van de cortex naar de rest van de hersenen.
Hoe loopt de verbinding (de 2 zenuwbanen) via de Capsula interna naar het ruggenmerg
Een deel van de capsula interna wordt gevormd door de cortico-spinale baan die vanuit de motorische cortex via de pedunculi cerebri en de piramide baan naar het ruggenmerg loopt
Functie: Thalamus
Dit is een schakelstation voor sensorische en motorische informatie van en naar de cortex toe.
Functie: Epifyse
Produceert hormoon melatonine, dat een rol speelt bij dag- en nacht ritme.
Hypothalamus:
Ligt onder de thalamus en is belangrijk voor het regelen van metabole processen;
- via aansturing van het autonome zenuwstelsel
- via hormonen die via de hypofyse in de bloedbaan komen
Wat is de Charisma opticus
De kruising van de oogzenuwen
Door wat wordt de hersenstam gevormd?
Mesencephalon
Wat is de pons
Deel van de hersenstam die voor de verbinding tussen de cortex en het cerebellum zorgt.
Wat is de Medulla Oblongata
Deel onder de hersenstam waar kruising plaats vindt.
Pedunculi cerebri
Een belangrijke afdalende vezelbaan met axonen die van de cortex naar de hersenstam en het ruggenmerg lopen
Hoe loopt de Pedunculi cerebri
Loopt door naar de pons via de pyramide baan
Colliculi inferior
Vormen een schakelstation voor de verwerking van geluidsinformatie.
Colliculi superior
Zijn betrokken bij het verwerken van visuele informatie en spelen een rol bij de aansturing oogbewegingen.
Wat zijn craniale zenuwen?
Zenuwen die het brein direct verlaten en niet door de wervelkolom lopen
Welke hersenzenuwen zijn deels motorisch?
n.III, n.IV, n.VI, n.XI, en n.XII
Welke hersenzenuwen zijn gemengd sensorisch en motorisch?
n.V, n.VII, n.IX, n.X
Welke hersenzenuwen hebben ook een parasymphatische output?
n.III, n.VII, n.X
Functie n. Trigeminus (n. V)
Die bestaat naast de motorische component naar kauwspieren, vooral bestaat uit somato-sensibele zenuwen (tastzin, pijn, temperatuur, proprioceptie) uit het aangezicht en mond- en neusholte.
Wat is de grootse functie van de n. Vagus (n. X)?
Vooral parasympatische axonen die zorgen voor de aansturing van borst en buikorganen?
Functie: vierde ventrikel
Afvoeren hersenvocht
Latijn: Wervelkolom
Canalis vertebralis
Wat zijn Foramina intervertebralis?
Hierin liggen de spinale ganglia (foramen, dus gat)
Welke soort zenuwcellen in de ventrale hoorn?
Motorische neuronen
Welke soort zenuwcellen in de dorsale hoorn?
Sensorische neuronen
Wat vormen de afdalende lumbale en sarcale zenuwen?
De paardenstaart / Cauda equina
Wat is Lumbale en cervicale intumescenties?
De segmenten die bij dikke spinale zenuwen voor armen (C5-T1) en benen (L3-S1) behoren, hebben grotere diameters, en bevatten een grotere hoeveelheid motorische neuronen
Uit welke segmenten bestaat het ruggenmerg?
- 8 Cervicale Spinale neuronen (maar 7 wervels door oriëntatie somieten)
- 12 Thoracale Spinale neuronen / wervels
- 5 Lumbale Spinale neuronen / wervels
- 5 Sarcale Spinale neuronen / ‘wervels’
Er zijn twee belangrijke opstijgende systemen voor aanvoer van somato-sensibele informatie naar de hersenschors, welke?
- Het dorsale kolom systeem
- Anterolaterale systeem
Wat is het systeem voor gnostische sensibiliteit?
Dit is voor tast en proprioceptieve informatie.
Wat is het anterolaterale systeem?
Systeem voor vitale sensibiliteit, gevoel voor pijn en temperatuur.
Wat is het verschil in myelinisering tussen het anterolaterale en dorsale systeem
- Het dorsale kolom systeem: Veel gemyeliniseerd
- Anterolaterale systeem: Weinig gemyeliniseerd
Wat is de pyramidebaan?
Hierin lopen de afdalende axonen van neuronen in de motorische cortex naar het ruggenmerg. Deze axonen projecteren in het ruggenmerg zowel direct op de motorische neuronen als op interneuronen
Verschil in kruisen: Pyramidebaan, gnostisch en vitaal systeem
Pyramidebaan & Gnostisch: kruisen in het verlengde merg (medulla oblongata),
Waar wordt hersenvocht gemaakt?
Plexus choriodeus
Liquor stroomt via het vierde ventrikel naar ….
De subacrachnoidale ruimte
Benoem de hersenvliezen van buiten naar binnen
- De dura mater (hard hersenvlies)
- De arachnoïdea (spinnenwebvlies)
- De pia mater (zacht hersenvlies)
Welke twee tussenschotten zijn er in de hersenen
- Falx cerebri
- Tentorium cerebelli
Uit welke twee delen bestaat het Tentorium cerebelli?
Infratentorieel & Supratentorieel deel
Functie: Sinus sagittalis superior
Het hersenvocht komt uiteindelijk boven in de schedel terecht, in de sinus sagittalis superior, waar het door cellen wordt opgenomen
