Llywodraeth Weimar

Question 1

Sefydlu’r llywodraeth Weimar - 1918

Answer 1

• Amlwg bod Almaen yn colli’i
  rhyfal
• Llywodraeth newydd yn cael ei
  greu o dan tywysog Max o
  Baden.
• Wilson yn gwrthod trafod
  heddwch efo Almaen tra oedd
  y Kaiser dal yn rheoli
• Diwadd Hydref mae llynges
  Almaen yn gwrthryfela, ac
  achosi ansefydlogrwydd
• Kaiser yn ymddiswyddo, o
  ganlyniad i bwysa mewnol ar y
  9fed o Dachwedd
• Gwerinniaeth newydd yn cael
  ei gyhoeddi
• Ebert, canghellor, yn derbyn y
  cadoediad ac yn gorffan WWl

Question 2

Sefydlu llywodraeth Weimar - 1919

Answer 2

• Etholiadau y cynulliad
  cyfansoddol, yn Ionawr 1919
• Cael ei symud i Weimar gan
  bod Berlin yn beryg
• Dim plaid yn derbyn mwyafrif,
  felly llywodraeth glymblaid yn
  cael ei sefydlu
  - syniada’n gwrthdarro
  - ansicrwydd gwleidyddol

Question 3

Cryfderau cyfansoddiad newydd

Answer 3

• Hawl i ddynion a merched dros
  20 blydleisio
• Rhaid i’r canghellor gael
  cefnogaeth mwyafrif y
  gwleidyddion
• Cynrychiolaeth cyfrannol yn
  ffordd ddemocrataidd ofnadwy

Question 4

Gwendidau cyfansoddiad newydd

Answer 4

• Erthygl 28 yn rhoi pwer i’r
  canghellor basio urhyw ddeddf

Question 5

Ebert yn cyrraedd bod yn arlywydd

Answer 5

• Datblygu perthynas efo undebau llafur, wedyn SPD
• Aelod o’r rheistag yn 1912
• Arwai y SPD yn 1913
• Teimladau gwleidyddol
  personol wedi cymhdroli
• Cefnogi ymdrech y rhyfal,ar
  Kaiser, achosi rhaniad i’r SPD
• Rhan wrth-ryfel yr SPD yn torri i
  ffwrdd i ffurfio Spartakusbund,
  yn 1915
• Ebert yn dod yn weinidog yn y
  lywodraeth glymblaid, tro cynta
  i’r SPD gael ei awyntio i gabinet
  genedlaethol
• Ebert yn dod yn arlywydd ar ol i
  Max von Baden ymddiswyddo.

Question 6

Ebert a Wilhem Groener

Answer 6

• Ebert yn cael cefnogaeth y
  fyddin, os oedd ddim yn
  ymyryd yn y fyddin
• Tachwedd 1918
• Pwysig, gan mai y fyddin
  wnaeth drechu gwrthryfe y
  Spartiaid