Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Biologia > Lipidy, białka, kwasy nukleinowe, węglowodany > Flashcards

Lipidy, białka, kwasy nukleinowe, węglowodany Flashcards

1
Q

aldozy (jaka grupa?) (5)

A

grupa aldehydowa CHO

  • aldehyd glicerynowy
  • ryboza
  • deoksyryboza
  • glukoza
  • galaktoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

ketozy (jaka grupa?) (3)

A

gruoa ketonowa CO

  • dihydroksyaceton
  • rybuloza
  • fruktoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wlasciwosci monosacharydow (4)

A
  • chemicznie obojetne
  • slodki smak
  • rozpuszczalne w wodzie
  • wykazuja altywnosc osmotyczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

powstawanie oligosacharydow

A

[ta reakcja to kondensacja]
powstaja przez polaczenie od dwoch do pieciu czasteczek cukrów (monosacharydow) wiazaniem o-glikozydowym (podczas ktorego powstaje woda)
monoS+monoS—>oligoS (diS)+ H2O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

triozy

A
  • aldehyd glicerynowy

- dihydroksyaceton

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

pentozy

A
  • ryboza
  • 2-deoksyryboza (przy drugim atomie wegla jest o jeden tlen mniej niz w rybozie)
  • rybuloza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

heksozy

A
  • glukoza
  • fruktoza
  • galaktoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

odroznianie glukozy i fruktozy doswiadczeniem

A

glukoza w przeciwienstwie do fruktozy odbarwia wode bromowa w obecnosci Na2CO3 (nastepuje utlenienie grupy aldehydowej do grupy karboksylowej, w wyniku czego powstaje kwas glukonowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

rybulozo-1,5difosforan cecha

A

ester, laczy sie z CO2 w cyklu Calvina fotosyntezy roslin zielonych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

nazwa zwiazku ktory laczy sie z CO2 w cyklu Calvina fotosyntezy rosin zielonych

A

rybulozo-1,5difosforan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

grupy karbonylowe

A
  • aldehydowa CHO

- ketonowa CO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

co sie dzieje z laktoza?

A

laktoza jest rozkladana przez laktazę-enzym wytwarzany w komorkach jelita cienkiego. Tworzy sie on w ostatnim etapie rozwoju plodowego ssakow, a maksymalna aktywnosc uzyskuje w pierwszych miesiacach po narodzeniu. W czlowieka aktywnosc enzymu zmniejsza sie stopniowo od 6 miesiaca do okolo 3 roku zycia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

sacharoza
laktoza
maltoza??

A

sacharoza- gluk + fruk
laktoza- gluk + galakt
maltoza- gluk + gluk. *

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

maltoza i celobioza

A

oby dwie skladaja sie z 2 czasteczek glukozy, ale w maltozie wystepuje wiazanie alfa-glikozydowe, a w CELOBIOZIE wiazanie beta-glikozydowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

polisacharydy

A
  • celuloza (glukoza->celobioza->celuloza)
  • skrobia (glukoza->maltoza->skrobia) zbudowana z amylozy (10-30% budowa jak drabinka) i amylopektyny (70-90% budowa jak rozgaleziony lancuch)
  • glikogen (podobna budyna jak amylopektyna ale bardziej rozgaleziony)
  • chityna (monomerem jest glukozamina (rozni sie od glukozy tym ze przy drugim atomie wegla zamiast OH jest NH2
  • inulina (substancja zapasowa z bulwach dalii)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

aldehyd glicerynowy (wystepowanie i znaczenie)

A

w organizmach jest produktem posrednim waznych szlakow metabolicznych, m.in. w reakcjach oddychania komorkowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

ryboza (wystepowanie i znaczenie)

A

jest skladnikiem kwasu rybonukleinowego (RNA), niektorych witamin oraz zwiazkow bogatoenergetycznych, pelniacych funkcje chemicznych akumulatorow i nosnikow energii.
wymienic je

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wymieniec to na wczesniejszym te akumulatory itp plus dorobic fiszki o tym

A

xxx

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

deoksyryboza (wystepowanie i znaczenie)

A

sklad kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

glukoza (wystepowanie i znaczenie)

A

w stanie wolnym wystepuje glownie w miodzie i sokach warzyw i owocow (stanowi 20% suchej masy winogron stad nazwa CUKIER GRONOWY). W przeciwienstwie do innych cukrow jest wykorzystywana bezposrednio przez organizm jako substrat w procesie oddychania komorkowego, latwo przenika przez blony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

fruktoza (wystepowanie i znaczenie)

A

skladnik miodu i sokow owocowych (stad nazwa CUKIER OWOCOWY), najsloddszy naturalnie wystepujacy cukier, latwo przeksztalcana w glukoze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

galaktoza (wystepowanie i znaczenie)

A

najczesciej wystepuje w laktozie, ale tez w niektorych polisacharydach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

sacharoza (wystepowanie i znaczenie)

A

glukoza i fruktoza
wystepuje w korzeniu buraka cukrowego i lodygach trzciny cukrowej, jest glowna forma transportowa cukrow u wszystkich roslin, a w niektorych pelni tez funkcje zapasowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

laktoza (wystepowanie i znaczenie)

A

glukoza i galaktoza

skladnik mleka ssakow, pelni funkcje odzywcza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
maltoza (wystepowanie i znaczenie)
glukoza i glukoza powstaje jako produkt trawienia skrobii oraz glikogenu, wystepuje w nektarze i pylu niektorych gatunkow roslin. Wabi zwierzeta zapylajace kwiaty, pelni funkcje odzywcza
26
skrobia (wystepowanie i znaczenie)
wystepuje m.in. w bulwach ziemniakow i nasionach zboz, jest glownym materialem zapasowym u zwierzat
27
glikogen (wystepowanie i znaczenie)
wystepuje w komorkach grzymow i bakterii, u zwierzat glownie w komorkach watroby i miesniach szkieletowych, material zapasowy u grzybow i zwierzat
28
celuloza (wystepowanie i znaczenie)
glowny sklad scian komorkowych roslin oraz wielu protistow grzybopodobnych, funkcja budulcowa
29
chityna (wystepowanie i znaczenie)
glowny skladnik scian komorkowych grzybow u oskorka stawonogow, funkcja budulcowa
30
podzial tluszczow
``` proste: -tluszcze wlasciwe (alkoholem jest glicerol) -woski (zamiast glicerolu jest alkohol o dlugim lancuchu) zlozone: -fosfolipidy -glikolipidy izoprenowe: -steroidy -keretenoidy *prostaglandyny ```
31
tluszcze wlasciwe charakterystyka
- estry glicerolu i kwasu tluszczowego najczesciej 16/18 atC - bogatoenergetyczny material zapasowy - gromadza sie w nasionach roslin i tkankach zwierzat - okrywaja narzody pelniac funkcje jednoczescie termoizolacyjna i ochronna mechanicznie
32
woski charakterystyka
estry alkoholu o dlugim lancuchu weglowym(16-36 atC) i kwasu tluszczowego, pokrywaja powierzchnie lisci i owocow chroniac je przed nadmierna utrata wody, wystepuja tez na siersci i piorach zwierzat tworzaf nieprzemakalna warstwe
33
fosfolipidy charakterystyka
glowny budulec blon, im krotszy lancuch tym plynniejsza blona komorkowa, ma dwa konce o roznej polarnosci
34
glikolipidy charakterystyka
tworza blony biologiczne, umieszczone sa po zewnetrznej stronie komorki przez co pelnia fukncje rozpoznawcza komorki, zbudowane sa z czesci hydrofilowej i hydrofobowej
35
steroidy charakterystyka
zwiazki o zlozonej budowie pierscieniowej, glownym przedstawicielem jest cholesterol
36
cholesterol charakterystyka
-usztywnia blony komorkowe *jest substancja wyjsciowa do syntezy wielu waznych zwiazkow: ~kwasow zolciowych (skladnikow zolci wydzielanej przez watrobe do dwunastnicy, ulatwiajacych trawienie tluszczow) ~hormonow steroidowych wytwarzanych przez kore nadnerczy (reguluja gospodarke mineralna) oraz wyspecjalizowane komorki jader i jajnikow (produkujacych hormony plciowe) ~witaminy D wplywajacej na wchlanianie wapnia z krwi do kosci, co powala na utrzymanie ich prawidlowej struktury
37
karetenoidy charakterystyka
- zolte, pomaranczowe i czerwone barwniki wystepujace w komorkach roslin - nadaja barwe wielu kwiatom i owocom - podobnie jak chlorofile uczestnicza w fotosyntezie - beta-karoten (pomaranczowy barwnik) nadaje zabarwienie korzeniom marchwi oraz owocom pomaranczy i papryki (w organizmach przeksztalcany jest w witamine A) - naturalne antyoksydanty (opozniaja utlenianie sie substancji
38
białka podzial ze wzgledu na ilosc aminokwasow
oligopeptydy (2-10) -wazopresyna -oksytocyna (hormony wytwarzane w tylnym placie przysadki mozgowej) polipeptydy (11-100) -insulina (hormon wytwarzany przez trzustke, wplywajacy na utrzymanie prawidloweto stezenia glukozy we krwi) makropeptydy (wiecej niz 100) -albumina (bialko osocza krwi uczestniczace w regulacji cisnienia osmotycznego krwi)
39
``` jakie wiazanie w: tluszczach cukrach bialkach i co jest charakterystyczne? ```
tluszcze-estrowe cukry-glikozydowe bialka-peptydowe podczas tworzenia kazdego wiazania produktem ubocznym jest woda, wiec w celu zniszczenia tego wiazania niezbedna jest woda
40
bialka proste podzial
* *globularne [rozpuszczalne w h2o, kulisty ksztalt] - histony (bialka zasadowe) upakowuja dna w jadrze - albuminy (transport hormonow, kwasow tluszczowych, regulacja cisnienia osmotycznego) - globuliny (odpornosc organizmy i transport hormonow sterydowych) - gluteliny (bialka zawarte z ziarnach zboz) * *fibrylarne [nierozpuszczalne, wlokniste] - keratyny (budulec skory, wlosow, paznokci, pior i rogow) - kolagen (sciany naczyn krwionosnych, chrzastki, sciegna)
41
bialka zlozone podzial
``` -metaloproteiny •ferrytyna (magazynujaca zelazo w watrobie) •cytochromy (transportuja elektrony) -fosfoproteiny •kazeina (zawarta w mleku)(majaca zdolnosc wiazania jonow wapnia) •ogolnie w blonach komorkowych -glikoproteiny •tak samo ogolnie w blonach komorkowych -hemoproteiny •mioglobina (magazyn tlenu) •hemoglobina (transport tlenu) -nukleoproteiny [maja kwas nukleinowy] •bialka rybosomow uczestniczace w syntezie bialek -lipoproteiny •ogolny transport cholesterolu we krwi ```
42
funkcje bialek | 8
- utrzymywanie ksztaltu komorki - przyspieszaja reakcje chemiczne (enzymatycznie) - przekazywanie informacji - magazynujace substancje - transport substancji w obrebie organizmu - transport substancji do wewnatrz/zewnatrz komorki - odpornosciowe - zapasowe
43
struktury i wiazania w nich wystepujace
``` pierwszorzedowa [kolejnosc aminokwasow w lancuchu] -peptydowe drugorzedowa [alfa-helisa/beta-harmonijka] -peptydowe -wodorowe trzeciorzedowa -peptydowe -mostki dwisiarczkowe -wodorowe -oddzialywania elektrostatyczne czwartorzedowa [kilka bialek] ```
44
jakie aminokwasy wystepuja w bialkach ludzi?
L-aminokwasy
45
``` aminokwasy kwasowe (sa polarne) (2) ```
kwas asparaginowy | kwas glutaminowy
46
aminokwasy zasadowe (sa polarne) (3)
lizyna arginina histydyna
47
aminokwasy polarne (5) (obojetne)
``` asparagina glutamina seryna treonina tyrozyna ```
48
aminokwasy niepolarne (obojetne) (10)
``` alanina glicyna walina leucyna izoleucyna cysteina prolina fenyloalanina metionina tryptofan ```
49
z czego sklada sie nukleotyd (monomer kwasu nukleinowego)
- organiczna zasada azotowa - reszta kwasu fosforowego V - cukier piecio-weglowy
50
jakie sa deoksyrybozy na przeciwnych niciach w DNA wzgledem siebie?
przeciwbierzne
51
wiazania w nukleotydzie
N-glikozydowe (azot w zasadzie azotowej i cukier 5C) | estrowe/fosfodiestrowe (reszta PO4-3 i cukier 5C)
52
co oznacza "orientacja od 5' do 3'"?
5 atom w deoksyrybozie u gory jest wolny i 3 atom na dole jest wolny
53
zasady azotowe | podzial na purynowe (dwa pierscienie) i pirynidowe (jeden pierscien)
purynowe: adenina guanina pirynidynowe: tymina (uracyl) cytozyna
54
wiazania miedzy zasadami azotowymi | te wiazania sa wodorowe jakby co
A=T | G=_C
55
gdzie znajdziemy DNA? (4)
jadro komorkowe mitochondria chloroplasty cytozol (jesli nie posiada jadra)
56
komorki prokariotyczne
nigdy nie posiadaly jadra (dna w formie kolistej (brak poczatku i konca))
57
komorki eukariotyczne
posiadaja lub wywodza sie od komorek ktore posiadaja jadro (dna w formie odcinkow)
58
w jakiej formie jest DNA w mitochondrium i chloroplastach?
kolistej
59
rodzaje RNA
rRNA rna rybosomowe tworzy rybosomy (najwiecej) tRNA rna transportujace aminokwasy mRNA rna informujace o budowie bialek
60
aminokwasy endogenne
organizm moze je wyprodukowac
61
aminokwasy egzogenne
organizm musi je pobrac
62
jak nazywa sie aminokwas ktory na miejscu podstawnika ma H
glicyna
63
jakie wiazania sa w strukturze pierwszorzedowej białek?
``` wiazania peptydowe (wyznaczana jest przez kolejnosc aminokwasow w lancuchu) ```
64
jakie wiazania sa w strukturze drugorzedowej białek?
wiazania peptydowe, wodorowe (alfa-helisa beta-harmonijka)
65
jakie wiazania sa w strukturze trzeciorzedowej bialek?
wiazania peptydowe, wodorowe, hydrofobowe, MOSTKI DISIARCZKOWE, van der waalsa, oddzialywania elektrostatyczne
66
jakie wiazania sa w strukturze czwartorzedowej białek?
wiazania peptydowe, wodorowe, hydrofobowe, MOSTKI DISIARCZKOWE, van der waalsa, oddzialywania elektrostatyczne (stworzona jest przez kilka bialek trzeciorzedowych)
67
rozwin ATP, czym on jest i jaki jest jego czas polowicznego rozpadu?
atp- adenozynotrifosforan jest nosnikiem energii 0.5 sec
68
czym jest nukelozyd?
nukleozyd to zasada azotowa i cukier
69
jak nazywa sie reakcja ADP+Pi+energia---> ATP oraz reakcja jej odwrotna?
fosforylacja a odwrotna to defosforylacja
70
jak sie rozpadaja atp, adp i amp?
atp moze rozpasc sie do adp i amp, ale adp nie moze rozpasc sie do amp
71
rozwin NAD+ i NADP+ i czym one sa?
NAD+-dwunukleotyd nikotynoamidoadeninowy NADP+-fosforan dwunukleotydu nikotynoamidoadeninowego sa nosnikami wodoru
72
rozwin FAD i czym on jest? wymien czesci z jakich sie sklada jedna reakcja
``` FAD- dwunukleotyd flawinoadeninowy jest on nosnikiem wodoru sklada sie z : AMP FMN (Ryboflawina(Rybitol i Izoalloksazyna) i P) FAD+2H <=> FADH2 ```

Biologia (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions