lichaamssamenstelling Flashcards
Wat zijn de 5 levels van complexiteit?
50 atomen
moleculen
cellen
weefsels
mens
Welke 5 atomen dragen het meest bij aan het gewicht van een mens? (op volgorde van percentage)
zuurstof
koolstof
waterstof
stikstof
calcium
Welk percentage van het gewicht van een mens bestaat uit de 5 atomen die het meeste gewicht veroorzaken?
95%
Waar bestaat het gewicht van een vrouwen lichaam uit? (met percentages)
spier (36%)
bot (12%)
opslag vet (15%)
essentieel vet (12%)
overig (25%)
Waar bestaat het gewicht van een mannen lichaam uit? (met percentages)
spier (45%)
bot (15%)
opslag vet (12%)
essentieel vet (3%)
overig (25%)
Wat is het verschil tussen de lichaamssamenstelling van een man en een vrouw?
vrouwen hebben percentueel meer vet en minder bot en spierweefsel
voor hoeveel procent bestaat een mens uit water?
60%
Wat is ‘lean body mass’?
lichaamsgewicht-opslag vet
hoe heet het model waarbij je het lichaam opdeelt in vet en vrije vetmassa of leanbodymass?
2 compartimenten model
Waarvoor is teveel vet een risicofactor?
- Hart en vaat ziekten
- Hoge bloeddruk
- Type 2 diabetes
- Kanker
Waarvoor is te weinig vet een risico factor?
- Hart en vaat ziekten
- Voortplanting stoornissen
- Immuun aandoeningen
Op welke plekken in het lichaam is vet opgeslagen?
- Subcutaan
- Intermusculair
- intramusculair
- In buik en borst holte
Op welke plek in het lichaam is het grootste gedeelte van het vet opgeslagen?
subcutaan
op welke plek bevind zich bij de man het meeste vet?
buik
op welke plek bevind zich bij de vrouw het meeste vet?
heupen, billen, onderbuik, borsten, schouders en triceps
Wat is de functie van vet?
- Bescherming
- Isolatie
- Energie opslag
Wat is essentieel vet?
Essentieel vet is een specifiek type vet dat het lichaam nodig heeft om goed te kunnen functioneren
Hoeveel procent essentieel vet hebben vrouwen?
8-12%
Hoeveel procent essentieel vet hebben mannen?
3-5%
Wat is een normaal vetpercentage bij vrouwen?
20-30%
Wat is een normaal vetpercentage bij mannen?
10-20%
Wat gebeurt er met de lean body mass als je ouder wordt?
die neemt af
Wat gebeurd er met het lichaamsgewicht als je ouder wordt?
neemt toe (meer vet)
Met welk BMI heb je ondergewicht?
<18,5
Welk BMI is normaal?
18,5-25
Met welk BMI heb je overgewicht?
25-30
Met welk BMI heb je obesitas?
> 30
Wat is het nadeel van BMI?
Het zegt niks over de lichaamssamenstelling
Wat is er met het BMI van aziaten?
dat is lager bij hetzelfde vetpercentage
Waar gaat een huidplooimeting vanuit?
dat het vet gelijkmatig verdeeld is
Waar wordt een huidplooimeting gedaan?
biceps, triceps, buik en scapula
Wat zijn de nadelen van een huidplooimeting?
zegt niks over visceraal vet
afhankelijk van de persoon die het meet
Wat bereken je bij een omtrek meting?
taille/heup ratio
Wat is het voordeel van een omtrek meting?
het is de beste voorspeller van gezonheidsrisico’s
Wat is een normale taille/heup ratio bij mannen?
<0,95
Wat is een normale taille/heup ratio bij vrouwen?
<0,8
Waar is de taille/heup ratio mee gecorreleerd?
Insuline resistentie
Bloeddruk
HDL cholesterol spiegel in het bloed (lager bij hogere ratio)
Incidentie diabetes mellitus
Incidentie hart en vaat ziekten
mortaliteit
Wat is het verschil tussen viscerale vetcellen en andere vetcellen?
viscerale vetcellen zijn insuline resistent (ze geven dus meer vetzuren af richting de lever)
Wat is het nadeel van een omtrek meting?
het maakt geen onderscheid tussen subcutaan of visceraal vet
Welke methode om lichaamssamenstelling te meten is gebaseerd op elektrische geleiding?
Bioelectrical impendace analysis
Wat zijn nadelen van Dual emmission X-ray absorbtion?
het is duur
het maakt geen onderscheid tussen visceraal vet en subcutaan vet
wat zijn de nadelen van Bioelectrical impendace analysis?
het meet visceraal vet niet apart
afhankelijk van de waterbalans
(teveel water> verdunde electrolyten> slechtere geleiding)
Hoe werkt Bioelectrical impendace analysis?
Hoe groter de vetvrije massa hoe beter de geleiding
Hoe werkt Dual emmission X-ray absorbtion?
fotonen worden afhankelijk van de samenstelling wel of niet geabsorbeerd
Wanneer is obesitas een groter risico?
op hogere leeftijd
Waar bevind kalium zich vooral?
intracellulair
Wat gebeurt er met de vetcellen als een dik persoon afvalt?
het aantal vetcellen blijft gelijk maar het volume neemt af
hoeveel Kcal overschot is 1 kg?
7500 kcal
Hoeveel kcal leveren koolhydraten per gram?
4
Hoeveel kcal leveren eiwitten per gram?
4
Hoeveel kcal leveren vetten per gram?
9
Hoeveel kcal levert alcohol per gram?
7
Hoeveel kcal leveren vezels per gram?
1,5-2
Waar komt de brandstof uit vezels vandaan?
digestie door bacterien
uit hoeveel procent koolhydraten bestaat een gezond dieet?
40%
uit hoeveel procent koolhydraten moet een dieet bestaan om ketose te voorkomen?
20%
uit hoeveel procent vetten bestaat een gezond dieet?
40%
uit hoeveel procent eiwitten bestaat een gezond dieet?
10-25%
hoeveel gram vezels bevat een gezond dieet?
15/1000 kcal
Wat meet directe calorimetrie?
warmte productie
Wat meet indirecte calorimetrie?
ingeademde O2 (en CO2 in de uitademingslucht)
Hoeveel calorieën worden verbrand per liter zuurstof?
5
Wat is de formule voor verbrande calorieën met O2 en CO2?
3,9 O2 + 1,1 CO2
Waarom kan je met O2 de calorieën meten?
de hoeveelheid energie die vrijkomt per molecuul O2 verbruik is nagenoeg gelijk voor koolhydraat-, eiwit- en vetverbranding.
Hoe bereken je het respiratoir quotient?
CO2/O2
Wat is het respiratoir quotient bij koolhydraat verbranding?
1
Wat is het respiratoir quotient bij vet verbranding?
0,7
Wat is het respiratoir quotient bij eiwit verbranding?
0,8
Hoe werkt de dubbel gelabeld water methode?
Proefpersoon drinkt water met daarin gelabeld water 2H2 18O2
een aantal dagen daarna wordt in de urinede verhouding normaal:zwaar
isotoop gemeten. Door de koolzuuranhydrasereactie komt zwaar O ook in CO2 terecht dat wordt uitgeademd. Hierdoor daalt zwaar O in de urine sneller dan zwaar H.
Wat is sleeping metabolic rate?
een onderdeel van basaal metabolisme
welke onderdelen van het metabolisme zijn er? (meeste naar minste energie)
basal metabolic rate
sleeping metabolic rate
physical activity
adaptive thermogenesis
onder welk onderdeel van het metabolisme valt koorts?
basaal metabolisme
Wat veroorzaakt non-shivering thermogenese?
bruin vet en spierweefsel
Wat is non-shivering thermogenese?
Mitochondrien worden (deels) ontkoppeld, oxydatie vindt plaats zonder ATP synthese. Door ontremming neemt oxydatie sterk toe
waarbij alle energie in de verbruikte substraten vrijkomt als warmte.
Hoe werkt shivering?
- door spiercontracties neemt ATP verbruik toe zonder netto arbeid; de energie in het verbruikte ATP komt vrij als warmte.
- door spiercontracties meer atp verbruik > meer verbranding > meer warmte productie
Wanneer is het rust metabolisme?
12 uur na een maaltijd (in rust)
Wat doet het rustmetabolisme?
o hartfunctie, ademhaling bloedcirculatie
o voortgeleiding zenuwimpulsen, hersen functie
o reabsorbtieprocessen in de nier
o groei en weefsel generatie
o eiwit- en RNA synthese, ion transport en lichaamstemperatuur
Wanneer is het rustmetabolisme verhoogd?
o ziekte
o ondervoeding
o infectie
o schildklierafwijkingen
o koorts / hogere lichaamstemperatuur
o ernstige verwondingen
o stress
o verhoogde fysieke activiteit
Hoe bepaald de massa het basaal metabolisme?
het basaal metabolisme is lineair met de vetvrije massa (door spierweefsel)
Bij welke dingen komt thermogenese?
spijsvertering en koude
Hoeveel procent van de koolhydraat verbranding is de specifiek dynamische werking?
5-6 %
Hoeveel procent van de vet verbranding is de specifiek dynamische werking?
3-4%
Hoeveel procent van de eiwit verbranding is de specifiek dynamische werking?
20-30%
Hoe wordt gewichtsverlies gecompenseerd?
afname basal metabolic rate, lichamelijke activiteit, sympaticus en verhoging parasympatische activiteit en activiteit schildklier
Welk onderdeel van de lichaamsmassa neemt vooral toe als je aankomt?
vet
Wat is lipostat?
‘vet thermostaat’ van de hypothalamus
Wat gebeurdt er met de lipostat bij gewichtstoename?
setpoint gaat omhoog
Wat is bijzonder aan het energie verbruik van dikke mensen?
is hoog
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op mortaliteit?
20-25% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op bloeddruk?
10 mm hg verlaging
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op het diabetes risico?
> 50% risico reductie
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op cholestrol?
10% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op overlijden aan diabetes?
30-40% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op overlijden aan (obesitas gerelateerde) kanker?
40-50% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op glucose spiegels?
30-50% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op HbA1c?
15% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op LDL cholestrol?
15% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op triglyceriges?
30% vermindering
wat is de invloed van 10 kg afvallen bij obesitas op HDL cholestrol?
8% verhoging
Wanneer wordt een anti-obesitas therapie gezien als succesvol?
- gewichtstoename wordt voorkomen
- 5-10% gewichtsafname
- blijvend gewichtsverlies
Welke behandelingsopties worden overwogen bij een bmi 25-27?
dieet en beweging
Welke behandelingsopties worden overwogen bij een bmi 27-30?
dieet en beweging
medicatie bij comorbiditeit
Welke behandelingsopties worden overwogen bij een bmi 30-35?
dieet en beweging
medicatie
Welke behandelingsopties worden overwogen bij een bmi 35-40?
dieet en beweging
medicatie
operatie bij comorbiditeit
Welke behandelingsopties worden overwogen bij een bmi >40?
dieet en beweging
medicatie
operatie
Wat valt onder comorbiditeit bij obesitas?
Slaap apneu, type 2 diabetes en hart en vaat ziekten
Wat is het effect van een dieet op gewicht?
3-10 kg per jaar afvallen maar jojo
Wat is het effect van combinatie dieet en beweging op gewicht?
4 kg per jaar afvallen maar jojo
Wat is het effect van beweging op gewicht?
+- 3 kg afvallen
Wat doet orlistat?
bind lipase waardoor de pancreas minder vet kan opnemen
Noem een medicament voor obesitas
orlistat
Wat is het nadeel van orlistat?
jojo effect
Wat voor soort operaties zijn er voor obesitas?
restrictief (maagband) of malabsorbtief (bypass)
Wat is het effect van een maagband?
10-15 kg gewichtsverlies
Wat zijn nadelen van een maagband?
1/5 moet opnieuw worden geopereerd
de maagband rekt op
Wat is het effect van een gastric bypass?
30-40 kg gewichtsverlies
direct verlaagd bloedsuiker
Wat zijn de risicos van een gastric bypass?
Bloeding, gastritis, tekort aan vitaminen, galstenen, te lage bloedsuiker, osteoperose
Wat is het voordeel van operatie boven dieeten?
het lichaam probeert de gewichtsverlaging niet tegen te werken bij operatie
Welk orgaan heeft het meeste glucose nodig?
de hersenen
Welke organen kunnen geen vetzuren verbranden?
ery’s en hersenen
Wanneer wordt koolhydraat omgezet in vetzuren?
bij een overschot van meer dan 300 g
Wat kan worden omgezet in glucose?
glycogeen, eiwit en … vetzuren
Hoelang duurt het voordat de glycogeen voorraad op is?
12-24 uur
welk glycogeen wordt het eerst afgebroken?
spierglycogeen
hoe heet glucose productie uit glycogeen?
glucogenolyse
hoe heet glucose productie uit aminozuren?
gluconeogenesis
hoe heet ketonlichaam productie?
ketogenesis
Wat is de anabole fase?
Glucose opgeslagen als glycogeen in lever en spieren of in vet
Wat is de katabole fase?
gebruik van voorraden?
wat wordt gestimuleerd door insuline?
ion opname (vooral k+)
glycolyse
glucose opname door spier en vetweefsel
glycogeen synthese
eiwit synthese
wat wordt geremd door insuline?
gluconeogenese
glucogenolyse in de lever
lipolyse
ketogenese
proteolyse
Wat doet glucagon?
het omgekeerde van insuline
Welke katabole hormonen bestaan er naast glucagon?
(nor)adrenaline
cortisol
groeihormoon
schildklierhormoon
Wat is het effect van cortisol op het metabolisme?
mobilisering vrije vetzuren
stimuleert afbraak van vetten en lipiden
hoe heet het buitenste deel van de bijnier?
de cortex
welke hormonen worden gemaakt in de cortex?
o Mineraal corticosteroiden
o Glucocorticosteroiden
o Seks hormonen
noem een voorbeeld van een mineraal corticosteroid
aldosteron
noem een voorbeeld van een glucocorticosteroid
cortisol
noem een voorbeeld van een sekshormoon
testosteron
hoe heet het binneste deel van de bijnier?
medulla
welke hormonen worden in de medulla gemaakt?
catecholaminen
noem een voorbeeld van een catecholamine
(nor)adrenaline