leven Flashcards
Wat zijn celorganellen?
definintie + functie + soorten
- kleine organen in cytoplasma
- elk een andere functie in de cel
- 2 soorten:
- met membraanstructuur (kern, vacuole, mitochondrion) (eventueel ook dubbel
membraan) - zonder membraanstructuur (centriolen, microtubuli, ribosomen)
Wat is cytoplasma?
waterachtige vloeistof met daarin alle celorganellen
Wat is een cytoskelet?
netwerk van alle eiwitdraden
Uit wat bestaat een celwand?
planten, zwammen, bacteriën
… van planten bestaan uit cellulose
… van zwammen bestaan uit chitine
… van bacteriën ten bestaan uit microproteïnen
Hoe en waar komt de celwand voor?
- Enkel bij plantaardige cellen en bacteriën
- Variabele dikte
Wat zijn de eigenschappen van een celmembraan?
- Flexibel door aanwezigheid cholesterol
- Zelfsluitend
- Selectief doorlaatbaar: 02, N2, CO2, gas en water
Wat zijn de functies van een celwand?
- Extra stevigheid
- Vorm behouden
- Bescherming tegen uitdrogen, indringers en extreme milieuomstandigheden
Wat zijn de functies van een celmembraan?
- Cel herkenbaar maken
- Communicatie andere cellen
Wat houd een celmembraan in?
- +- 7/8nanometer dik
- Vormt grens tussen omgeving en celinhoud
- Bestaat uit dubbele fosfolipidenlaag
- Bevat cholesterol → soepelheid
Wat zijn de 2 soorten eiwitten?
- transporterende eiwitten
- contact eiwitten
Wat is een celkern of nucleus?
- Dubbel membraan: kleine poriën → = kernmembraan
- uitwisseling van stoffen met cytoplasma
- bevat erfelijke kenmerken (genetisch materiaal)
Wat is het donker gedeelte in de celkern?
nucleolus of kernlichaampje
Wat zijn ribosomen?
- kleine partikels: 2 delen nl. subeenheden (grote en kleine)
- Kunnen los in cytoplasma voorkomen of vastzitten op ER
Wat is de functie van ribosomen?
lezen van code in celkern + vertalen naar eiwit
Wat is een endoplasmatisch reticulum? (ER)
= aansluitend op het kernmembraan.
= een netwerk van afgeplakte membraanzakjes of cisteren
Wat zijn de verschillende ER soorten?
- RER= ruw endoplasmatisch reticulum: bezet met ribosomen
- SER= glad endoplasmatisch reticulum: niet bezet met ribosomen
Wat zijn de functies van ER?
RER + SER
- RER: synthese van eiwitten door ribosomen. Binnen membraan van RER kunnen niet afgewerkte eiwitten verpakt worden in blaasjes en zo vervoerd worden naar celorganellen.
- SER: betrokken bij synthese van vetten + ontgiften van alcohol, medicatie en drugs.
Wat is een golgi-apparaat?
= bestaat uit cisternen die als stapeltjes op elkaar liggen
* Blaasjes van ER kunnen versmelten met Golgi-App.
Hoe werkt de exocytose?
(transport van binnen naar buiten)
Afgewerkte stof wordt verpakt in blaasje (=golgiblaasje)
↓
Vervoerd naar celmembraan
↓
Versmelt met celmembraan
↓
Inhoud afgeven aan buitenwereld
Wat is een lysosoom?
- golgiblaasje
- enkel voor dierlijke cellen
- Bevatten afbrekende enzymen
➔ Breken celeigenmateriaal af (=autofagie)
➔ Breken celeigen bacteriën af (=heterofagie)
Wat is een mitochondrion?
= blaasje omgeven door dubbel celmembraan
Wat zijn de functies van een mitochondrion?
- Energiecentrale
- Celademhaling
Wat is een plastide?
- dubbelcelmembraan
- enkel bij plantaardige cellen
wat zijn de verzamelnamen van plastiden?
obv kleur
- Leukoplasten = kleurloos/wit
- Chloroplasten = groen (=bladgroenkorrels)
- Chromoplasten = geel, rood
Wat is de vloeistof in chloroplast?
grondplasma
= waterige oplossing met weinig DNA en ribosomen maar wel met vetdruppels
en zetmeelkorrels
Wat is een cloroplast?
= bladgroenkorrels
= dubbelcelmembraan
Hoe ziet een chloroplast er uit?
- Buitenste glad
- Binnenste geplooid naar binnen toe Gestapelde membraanzakjes (grana)
Wat is de functie van een chloroplast?
fotosynthese
Wat is een vacuole?
- Zak met water omgeven door celmembraan = tonoplast
- 1 grote of verschillende kleine vacuoles
- enkel bij plantencel
Wat zijn de functies van een vacuole?
- Reservestoffen opslaan
- Extra stevigheid wanneer vacuole goed gevuld is
Wat is een cytoskelet?
complex netwerk van eiwitvezels
Wat zijn microtubuli?
- holle buisjes opgebouwd uit tubuline waarvan lengte varieert
- maken deel uit van het cytoskelet
Wat is een centriool?
opgebouwd uit 2 staven die elk opgebouwd zijn uit 9microtubuli die in een O liggen
Wat is de functie van een centriool?
belangrijke rol bij celdeling
