Lesson 3 Flashcards
: Pagsasanay ng mga posisyon sa pamamahala-organisadong kontrol sa isang pamayanan o estado.
: Pagsasanay ng pagpapamahagi ng kapangyarihan (power) at kayamanan (resources) sa loob ng isang pamayanan o estado.
Politics
Ito ay isang pamayanang binubuo ng mga tao na may tiyak na populasyon na permanenting naninirahan sa isang itinakdang teritoryo. : Taglay nito ang isang sariling pamahalaan ang sinusunod ng nakararaming mamamayan ay may kalayaang hindi saklaw ng panlabas na kapangyarihan.
Estado
Ang mga taong bumubuo at naninirahan sa isang estado
Mamamayan
Ang sakop sa luba, tubigat hipapawid na nasasakupan ng estado
Teritoryo
Institusyong namamamahala at pag tutupad ng batas sa isang estado
Pamahalaan
Ang kapangyarihan ng estado na mag pa tupad sa sarili nitonh mga batas at mamahala nang hinde maapektohan ng ibang bansa
Soberanya ( sovereignty)
: Ito ay nag-ugat sa salitang Latin na “gubernare” na hango naman sa salitang Greek na “kubernaein” na nangangahulugang “to steer, to direct, or control.”
: Ito ay paggabay o pagkontrol sa grupo ng tao o estado para sa ikabubuti ng mga mamamayan o mga nasasakupan
Governance
Ito ay proseso kung saan tinitiyak ng mga pampublikong institusyon ang (1) maayos na pangangasiwa sa pag-aaring yaman ng publiko, (2) pangangalaga sa karapatang pantao, (3) pagiging malaya mula sa pang-aabuso at korapsiyon, (4) pagkilala sa rule of law, at (5) pangangalaga sa kapakanang pambubliko.
(OHCHR, 2014)
Good governance
Lahat ng mamamayan ay dpat may may karapatanat boses sa pagbuo ng desisyon
Participation
Ang mga legal na karapatan at batas ay dpat na natatamasa ng lahat
Rule of Law
Malaya at tapat na palitan ng impormasyon
Transparency
Pag susumikap ng mga institusyon at mga sektor na makapaglingkod sa mga mamamayan
responsiveness
Kinikilala, pinapakinggan at isinasaalang alang ang interest opinion at pananaw
Consensus orientation
Lahat ay binibigyan ng pagkakataon
Equity
Paggamit ng maayos sa maaring yaman upang matugunan ang mga pangangailangan
Effectiveness and efficiency
Pananagutan
Accountability
Ang partisipasyon ng nga mamamayan sa mga gawain ng pamahalaan
Politikal na pakikihalok
Boluntaryong organisasyong, panlipunan, kultural, pang relihiyon at pang ekonomiko
Civil Society
Nakikitaan ng partisipasyon ng mga mamamayan
Participatory governance
