Les 1 Flashcards
Ontogenie
Ontwikkeling van bevruchte eicel tot dood
Embryologie
Ontwikkeling van bevruchte eicel tot compleet embryo
Phylogenie
Ontwikkeling van alle organismen gedurende een lange tijd > afstammelingsgeschiedenis
Benoem de calssificatietermen van klein naar groot
Individu > populatie > soort > geslacht > familie > orde > klasse > stam (phylum) > rijk (regnum)
Wat is de plaats van de chrodata in classificatietermen?
Regnum animalia > Subregnum metazoa > Phylum chordata (onderscheid zich van subregnum parazoa doordat metazoa een beter ontwikkeld spijsverteringskanaal hebben
Wat zijn de algemene kenmerken van een chrodata?
Bilaterale symmetrie Segmentatie Chorda Dorsaal gelegen CZS Buisvorming spijsverteringskanaal Voordarm Ventraal gelegen hart met bloedsomloop
Waarin kan men de chrodata indelen?
Acrania en de crania (vertebra)
Waarin kan men de crania/vertebra indelen?
Agnata (de kakeloze) en de gnathostomata (kaakdragers)
Waarin kan men de gnathostomata indelen?
Chrondichthyes (kraakbeenvissen) Osteichthyes (beenvissen) Amphibia Reptilia Aves Mammalia
Waaruit ontstaat de tetra podia?
Osteichthyes
Wat is binominale nomenclatuur?
Geslachtsnaam + soortnaam
Benoem de kenmerken van een acrania en benoem een voorbeeld
Geen schedel, kaken, wervels of gepaarde aanhangsels voorbeeld is het lancetvisje
Wat zijn de kenmerken van een Gnathostomata?
Kaken Wervels Schedel Gepaarde aanhangsels Kieuwen Hersenen Oog, reukorgaan Hart met ventrikel en atrium in serie Nieren Lever
Waarin zijn de Mammalia in te delen?
Prototheria
Metatheria
Eutheria
Waaruit bestaat Amphibia?
Anura > staartloze (kikker, pad)
Urodela > staartbezittende (salamander)
Wat zijn de kenmerken van prototheria, benoem ook voorbeelden
Cloaca, ovipaar, primitieve melkklieren zonder tepels,
voorbeeld > vogelbekdier
Wat zijn de kenmerken van theria en benoem ook voorbeelden van een metatheria en een eutheria
Gescheiden afvoergangen, vivipaar, hoger ontwikkelde melkklieren met tepels
Metatheria = buideldier, voorbeeld kangaroe
Eutheria bijvoorbeeld een rat
Wat zijn tetrapoda?
Amphibia, reptilia, aves en mammalia
Wat zijn amniota?
Reptilia, aves en mammalia
Wat zijn Anamniota?
Chondrichthyes, Osteichthyes en amphibia
Benoem de indeling van een muis/rat
Klasse > Mammalia Orde > Rodentia Familie > Muridae Geslacht > Mus > Mus musculus (huismuis) Geslacht > Rattus > Rattus Rattus (zwarte rat) Rattus norvegicus > noorse rat)
Wat is het sagitaal vlak?
Verticaal vlak, verdeling van links en rechts
Wat is het frontaal vlak?
Verticaal vlak, verdeling in dorsaal en ventraal
Wat is het transversaal vlak?
Horizontaal vlak, verdeling van bovenste en onderste deel, bij dieren dus verticaal
Wat is Superficiaal?
Oppervlakkig
Wat is profundus?
Diep
Wat zijn de verschillende lichaamsholtes?
Craniale holte Thoracale holte Abdominale holte Pelvic holte Vertebrale holte
Benoem de stappen van embryogenese en wat daarin gebeurd
Bevruchting (vorming zygote) Klievingsfase (ontstaan meercellig embryo) Gastrulatie (vorming 3 kiemlagen) Neurolatie (Vorming neurale buis) Organogenese (groepencellen > organen) Groei en histologische diffrentiatie
Beschrijf het proces van spermatogenese?
Spermagonien (2N) > Spermatocyt 1 (2N) > Spermatocyt 2 (1N) > spermaciden (1N) > Spermatozoon (zaadcel met acrosoom etc)
Wat is het verschil tussen spermatogenese en Spermiogenese?
Bij spermatogenese gaat het tot de spermatiden (dus in dit stadium gaat het nog om ronde cellen) en bij Spermiogenese worden de bekende zaadcellen gevormd met een flagel en acrosoom
Beschrijf het proces van Oogenese
Oogonien (2N) > oocyt 1 (2N) > oocyt 2 met 1e poollichaampje (1N) hierna is de bevruchting en dan ontstaat er een 2e poollichaampje aan animale pool
Waaruit bestaat een spermatozo?
Staart, middenstuk met mitochondria, een hoofd met daarin de nucleus en het acrosoom
Wat is het doel van het acrosoom?
Het heeft hydrolytische enzymen en kan zo door het membraan van de eicel
Omschrijf de animale pool en de vegatatieve pool
Animale pool is dooier arm en pigment rijk
vegetative poool is dooier rijk en pigment arm
Wat zijn de verschillende onderverdelingen in eieren?
Microlecithaal dooierarm (bv amphioxus en zoogdier) Macrolecitaal dooerrijk (bv vogels) Mesolecitaal middelmatig dooierrijk (bv amfibien) Plasmolecitaal dooier in suspensie Telolecitaal dooier in plaatjes
Wat is elongatie?
Het proces waarvan een ronde spermatide naar een uitgestrekte spermatozo gaat
Hoe heeft de aanpassing plaatsgevonden van ei op land?
Macrolecitaal ei heeft extra embryonale vliezen en ruimten in een waterige omgeving. Hebben Amnion, chorion, dooierzak en een allantois
Beschrijf het proces van bevruchting van een zeeegel
- contact, zaadcel maakt contact en laat acrosome los
- acrosomal reaction > acrosomen reageren met jelly coat
- contact en fusion sperma en eimembraan
- entry van sperm nucleus
- corticale reactie > loslaten van corticale granule membraan
slow block > corticale reactie
fast block > verwijderen van receptoren op de fertilization envolop > zoogdieren hebben alleen slow block
Beschrijf het proces van bevruchting van een zoogdier
- zaadcel gaat door laag follikelcellen en gaat een binding aan met receptoren van de zona pellucida
- er komen hydrolytische enzymen vrij in de zona pellucida
- zaadcel maakt contact met plasma membraan en er ontstaat fusie (er is geen slow block)
- de nucleus van de zaadcel gaat in de eicel
- er vindt fusie van de corticale granula plaats met het plasmamebraan van de eicel
Benoem de eicelmembranen van een zoogdier
Primaire eicelmembraan > zona pellucida
Secundaire eicelmembraan > laag follikelcellen
Beschrijf ontwikkeling van embryo van een amphioxus
Microlecithaal met een holoblastische klieving
- blastula
- invagination blastula ( archenteron, notochord)> vouwing van buitenste celblad naar binnen
- early gastrula
- later gastrula
- somiet formation
- neurolation
Beschrijf ontwikkeling van embryo van een Amfibie
Mesolecitaal met een holoblastische klieving
involution, bij animale kant groeit het embryo en bij het vegitale gedeelte zit het dooier,
Gastrulatie begint tussen de grijze maan en de vagitale kant > dit is tegenover de plek waar de spermacel de eicel is binnengekomen. cellen rollen van buiten naar binnen tot er alleen ectoferm aan de buiten kant overblijft > einde gastrula
Beschrijf ontwikkeling van embryo van een Vogel/reptiel/zoogdier
Macrolecithaal met meroblastische klieving bij vogel en reptiel
bij zoogdier microlecithaal
Blastodisc drijft op dooier, lijkt een beetje op blastula alleen wat gerekt, er vindt ingression plaats in de primitieve streep met bovenop de epiblast (embryo) en daaronder de hypoblast (extra embryonale vliezen)
Beschrijf een holoblastische klieving
Een klieving door heel het ei bij mesolecitaal krijgen ze verschillende groottes
Beschrijf een meroblastische klieving
Het dooierarme gedeelte gaat klieven en daardoor ontstaat er een kiemlaag
Wat is het verschil tussen klieving en deling?
Klieving is een celdeling zonder groei, de G fasen worden overgeslagen vanwegen de snelheid, alleen de S en M fasen worden doorlopen hierdoor ontstaan veel meer en kleinere cellen dan tijdens een normale celdeling
Beschrijf het proces van neurolatie
Neurolatie > vorming neurale buis en de neurale plaat
Chroda is mesoderm weefsel, ligt net onder het ectoderm.
chorda geeft signalen aan ectoderm weefsel zodat ze zich gaan omrollen tot buis > neuronale buis
Neuronale lijst cellen raken los van buis en rest van ectoderm > dit wordt de ganglia en de cellen van Schwann
Wat is een amnion en waaruit bestaat het?
Zorgt voor een nabootsing van een waterig milieu het voorkomt uitdroging het het absorbeert schokken
het bestaat uit ectoderm met mesoderm (somatisch)
Wat is een chorion en waaruit bestaat het?
Een chorion zorgt voor o2 en c02 uitwisseling, eiwit, resoptie en opname van ca en zouten
het bestaat uit ectoderm en mesoderm (somatisch)
Wat is een allontois en waaruit bestaat het?
Het is een afvalzak voor metabolieten en het bestaat uit endoderm en mesoderm (splanchisch)
Wat is een dooierzakwand en waaruit bestaat het?
Het is een voedingsrijke plek en het bestaat uit endoderm en mesoderm (splanchis)
Hoe onstaan bloedvaten?
6 somieten
anterior zijde structuren hoofd
posterior zijde primitieve streep
lichte zone om embryo > area pellucida met daaromheen de zona opaca.
De zona opaca vormt de area vasculosa (bloedvaten)
en de sinus terminalis omringt het geheel
de area vitallina zorgt voor uitwisseling met de allantois
13 somieten
> ontwikkeling hersenblaasjes
> primitief streep is vrijwel verdwenen
> onder de hersenblaasjes ontstaat het hart
vitalline venen zijn in contact gekomen met de bloedvaten van de area vasculosa
25 somieten
> zintuigen/hart/hersenen ontwikkeld
> vitelline arterie heeft een verbinding met de dorsale aorta
Hoe is de ontwikkeling van een humaan embryo?
zygote > 4 cell stage (2dagen) > Morula (3dagen) > early blastocyt (4dagen) > implanting blastocyt (6dagen)
wat is een trophoblast?
vergelijkbaar met het chorion, het is het foetale deel van de placenta
Wat ontstaat er uit de epiblast en wat uit de hypoblast?
Epiblast > 3 kiemlagen
hypoblast > dooierzakwand
Vanaf wanneer wordt een embryo een foetus genoemd en waarom?
vanaf 8 weken omdat alle structuren rudimentair aanwezig zijn
Wat zijn de overeenkomsten tussen de ontwikkeling van een zoogdier en een vogel?
Primitief streep
inrollen van cellen (ingression)
epiblast en hypoblast
4 extra embryonale membranen
Wat zijn de verschillen tussen de ontwikkeling van een zoogdier en een vogel?
Zoogdier heeft holoblastische klieving een vogel meroblastisch
een zoogdier heeft geen dooier in dooierzak een vogel wel
allantois bij een zoogdier bevordert de groei en bij een vogel is het een afvalzak
bij een zoogdier is er een navelstreng, dit is de allantois en dooierzak
Wat zijn homeotic genes?
Structurele genen, bepalen welke ontwikkeling een segment doormaakt, vormen van poten bv
Wat is de functie van de huid?
Temperatuur regulatie Steun en bescherming Ademhaling difussie van gassen Voortbeweging Ondersteuning gedragspatronen Opvang en geleiding van externe prikkels
Beschrijf de structuur van de huid van de verschillende diergroepen
Kraakbeenvis: ruw door dentineschubben
Beenvis: glad en slijmig met beenschubben
Amfibie: naakt en slijmig
Reptiel: hoornschubben
Vogel: veren
Zoogdier: haren (dek-/wolhaar), zweet/talgklier, borstklier
Benoem de melkklieren bij muis rat cavia en konijn
Muis en rat > tepels bij alleen vrouwtjes
cavia > 1 paar tepels in liesstreek bij M/V
konijn > vier paar tepels bij M/V
Wat doet de klier van harder?
Ligt binnen de oogkas bij een rat en is een traanklier die een bruinrood secreet afscheidt wat verwijderd wordt bij poetsen > als dier niet genoeg poetst dan is het dier waarschijnlijk ongelukkig
Beschrijf de lichaamsholte van een haai
Pleuroperitoneale holte en een pericardiale holte gescheiden door een septum transversum
Beschrijf de lichaamsholte van een reptiel
Pleuroperitioneale holte (met longen apart omgeven) en pericardiale holte gescheiden door een septum transversum
Beschrijf de lichaamsholte van een zoogdier
Pleurale holte, pericardiale holte en een peritoneale holte gescheiden door het diafragma
Waar groeit het mesenterium tot uit?
Dorsale mesenterium > omentum maius met daarin pancreas milt grote bocht maag
ventrale mesenterium > omentum minus > tussen maag/darm en lever en ligamentum falicforme
Wat is intra en retroperitoneale ligging
intra > volledig omgeven door visceraal peritoneum bv lever
retro > alleen aan de ventrale kant bekleed met peritoneum bv nier en bijnier
Hoe gaat de waterstroom bij de vis
mond > pharynx > kieuwspleten > langs kieuwplaatjes > botst tegen kieuwseptum (bij kraakbeen vis) verlaat het lichaam
Wat is het aanvoerende bloedvat naar de kieuwen
arteria branchialis (O2 arm)
Wat is het efferente bloedvat vanaf de kieuwen?
Arteria epibranchialis (O2 rijk)
Wat zijn de 4 processen van respiratie?
- ventilatie
- externe respiratie
- transport van gassen
- interne respiratie (in mitochondrien)
Waarom is het ademen in water moeilijker dan het ademen in lucht?
- water heeft een hogere viscociteit (dit kost meer energie)
- O2 concentratie is veel lager
- Diffusie van 02 in water gaat langszamer
- oplosbaarheid O2 is minder
Beschrijf de ontwikkeling van een kieuw
- viscerale zakken
- viscerale spleten
- kolom mesoderm
6 kieuwbogen > 1e kieuwboog wordt kaaklijn
2e kieuwbeen tongbeen boog
3 t/m 6 > kieuwspleten
Hoeveel bloedvaten bij de kieuw hebben beenvissen en hoeveel kraakbeenvissen
beenvissen> 1 brancialis en 1 epibrancialis
kraakbeenvissen > 1 branchialis en 2 epibranchialis
Hoe werkt de ventilatie bij een vis?
Er zijn 2 compartimenten > mondholte en kieuwholte > expiratie > mondholte en kiewholte worden kleiner > wanneer bek dicht wordt gehouden kan het water maar 1 kant op > water wordt bij een beenvis via het operculum geleid > overdruk in de mondholte en een 0 druk in de kieuwholte
inspiratie > ruimtes worden groter gemaakt en het operculum is bij beenvissen dicht, hierdoor is er een onderdruk in de kieuwen en een 0 druk in de mondholte
overgangsfase > water stroomt langs kieuwgordijn water, dit kost minder energie
Parallelstroom vs tegenstroom
water heeft weinig O2 dus je wilt zoveel mogelijk O2 uit water halen > bij parallelstroom is uiteindelijk de delta P 0 waardoor bloed al snel geen zuurstof meer kan ontrekken terwijl dat bij tegenstroom de delta P geen 0 wordt dus kan het bloed meer verzadigd raken
Waarvoor dient een gasblaas bij vissen?
Bij beenvissen om te drijven
Hoe wordt het inklappen en uitdrogen van longblaasjes voorkomen?
Door het leven in een vochtige omgeving (amfibie)
Door interne lucht te bevochtingen en surfactant te gebruiken
Hoe werkt de ademhaling van een kikker?
Verlaagd mondbodem > zuigt verse lucht naar binnen > ademt dan de lucht uit zijn longen (zuurstofarm) via zijn neusgat naar buiten > dan duwt hij met zijn mondbodem de lucht in zijn longen
CO2 uitwisseling kan via de huid
Bij een lagere Temp. gaat de uitwisseling geheel via de huid
Hoe werkt de ademhaling bij een krokodil?
inspiratie > spier vanaf lever naar bekken wordt naar beneden getrokken waardoor de pleurale holte groter wordt > onderdruk in de pleurale holte, lucht stroomt de longen in
expiratie > pleurale holte wordt kleiner, abdominale spieren spannen aan > lucht gaat weg door een overdruk
Hoe werkt de ademhaling van een vogel?
Doorzichtige luchtzakken om long continu van zuurstof te voorzien, geen alveolis maar antrums (kamers) met luchtcapillairen
lucht gaat van de Trachea > mesobronchus > parabronci > antrum
er zijn voorste en achterste luchtzakken
een versmalling van de accelarating segment zorgt dat de lucht de juiste kant op gaat > het versnelt de lucht waardoor het naar achter kan
Omschrijf Cross current mechanisme
O2 spanning in elk volgens luchtcapillair is lager dan de vorige maar bloed is volledig O2 aem > capillaire netwerkjes verenigen zich in afvoerend blad
door continue verversing en een groot oppervalk en de liucht stroomt 1 kan top
Welke dieren kunnen in anpea
longvissen
amfibien
reptielen
