Leki - kolos 1 Flashcards
1
Q
milrynon, cilomilast
A
milrynon -inhibitor PDE3 w sercu (fosfodiesterazy),
cilomilast - inhibitor PDE4 w oskrzelach
przedłużają działanie cAMP
2
Q
dantrolen
A
leczenie hipertermii złosśliwej
blokuje kanały Ca mieśni poprzecznie prążkowanych bramkowane receptorami rianodynowymi (RyR)
3
Q
pirenzepina
A
selektywny antagonista rec M1
4
Q
acetylocholina
A
szybkie zwężenie źrenicy
5
Q
*karbachol
A
- podobnie działa jak Ach ale dłuzej
- wolno rozwalany przez AchE
- w pooperacyjnej atonii jelit i pęcherza
- obniża p śródgałkowe w jaskrze gdy nie można pilokarpiny
- ester choliny
6
Q
betanechol
A
- podobnie jak Ach
- w pooperacyjnej hipotonii pęcherza i przewodu pok
7
Q
metacholina
A
- diafnostyka astmy
- jak Ach
8
Q
muskaryna
A
farmakologia eksperymentalna
9
Q
pilokarpina
A
- alkaloid roślinny z potoślinu XD
- agonista muskarynowych
- jaskra z zamkniętym kątem
- w zatruciu atropiną
- do pobudzania gruczołów (Sjogren, próba potowa w mukowiscydozie, po radioterapii)
10
Q
*edrofonium
A
- inhibitor AchE
- diagnostyka miastenii
- krótkodziałający
11
Q
*fizostygmina
A
- inhibitor AchE
- przenika do OUN (neostygmina nie)
- leczenie zatruć lekami parasympatykolitycznymi
12
Q
*neostygmina
A
- inhibitor AchE
- nie przenika bariery krew-musk (fizostygmina tak)
- miastenia
- pooperacyjna atonia jelit i pęcherza
- zatrucie atropiną
- odwrócenie bloku niedepolaryzacyjnego po lekach zwiotczających (antagoniści Nm)
13
Q
*pirydostygmina
A
- inhibitor AchE
- lepiej się wchłania i działa dłużej od neostygminy
- miastenia
14
Q
ekotiopat
A
- inhibitor AchE
- długo działa
- jaskra z zamkniętym kątem
15
Q
dyflos
A
- inhibitor AchE
- długo działa
- jaskra z zamkniętym kątem
16
Q
donepezyl
A
- inhibitor AchE
- przenika do OUN (neostygmina nie)
- Alzheimer
17
Q
galantamina
A
- inhibitor AchE
- przenika do OUN (neostygmina nie)
- Alzheimer
18
Q
rywastygmina
A
- inhibitor AchE
- przenika do OUN (neostygmina nie)
- Alzheimer
19
Q
*pralidOKSYM, obidOKSYM
A
- reaktywatory AchE
- działają tylko we wczesnym okresie i na zw. fosfoorganiczne, nie na karbaminiany
20
Q
*atropina
A
- nieselektywny antagonista rec. muskarynowych
- pobudza OUN
- w premedykacji anestezjologicznej
- na zatrucie inhibitorami AchE
- w bradykardii
- w skurczach dróg moczowych zółciowych
- uwalnia histaminę z mastocytów (tubokuraryna i morfina też)
- spowalnia perystaltykę
21
Q
*hioscyna (skopolamina)
A
- antagonista rec. M
- podobnie jak atropina, ale hamuje OUN
- na chorobę lokomocyjną (obecnie rejczel nie)
22
Q
butylobromek hioscyny
A
- pochodna hioscyny
- nie przechodzi przez bariere krew-musk
- na kolki, przygotowanie do badań diagno
23
Q
tropikamid
A
- antagonista rec M
- rozszerzenie źrenicy, porażenie mm rzęskowych - okulistyka
- powoduje niemożność akomodacji (cykloplegia)
24
Q
cyklopentolat
A
- antagonista rec M
- rozszerzenie źrenicy, porażenie mm rzęskowych - okulistyka
- powoduje niemożność akomodacji (cykloplegia)
25
*ipratropium
- antagonista rec M
- 4-rzedowa pochodna aminowa (słabo łazi przez błony)
- inhalacje - rozszerza oskrzela
- na POChP i astmę
- mało swoisty, działa na M3, ale też na M2 -> bronchospazm
26
*tiotropium
- antagonista rec M
- 10x silniejszy od ipratropium
- wolno odłącza sie od M1 i M3, a szybko od M2
27
*pirenzepina
- selektywny antagonista rec M1
| - na wrzody
28
benzatropina
- antagonista rec M
| - na Parkinsona
29
nikotyna
- agnonista Nn
- prototyp substancji o działaniu zwojowym
- małe dawki - pobudza rec Nn w zwojach
- duże dawki - poraża Nn
30
trimatefan
- antagonista Nn
- obniża CTK
- działą bardzo silnie, robi hipotonię ortostatyczną
- hamuje układ parasymp: suchość w ustach, hamuje wydzielanie soku żoł., rozszerzenie źrenic
31
tubokuraryna
- antagonista Nm
- uwalnianie histaminy z mastocytów (jak atropina)
- skurcz oskrzeli, spadek CTK (przez histamine)
- obecnie niestosowana
32
pankuronium
- antagonista Nm
- steroid
- szybko zaczyna działać, średnio-długi czas działania
33
wekuronium
- antagonista Nm
| - 3x krócej działa niż pankuronium
34
rokuronium
- antagonista Nm
| - 6x słabiej działa niż wekuronium
35
atrakurium
- antagonista Nm
| - spontaniczna nieenzymatyczna degradacja w osoczu
36
cisatrakurium
- antagonista Nm
- czysty izomer atrakurium
- 3x silniej niż atrakurium
- mniej histaminy robi
37
miwakurium
- antagonista Nm
- nowy, podobny do atrakurium
- szybko deaktywowany przez cholinoesteraze osoczową
38
sugammadeks
- łączy sie silnie z rokuronium i słabiej z wekuronium
| - odwraca niedepolaryzacyjny blok nerwowo-mieśniowy wywołany tymi lekami
39
suskametonium (sukcynylocholina)
- agonista Nm
- powoduje depolaryzacyjny blok płytki N-M
- ester kw. bursztynowego i 2 cz, choliny -> budowa podwojonej Ach
- jedyny stosowany środek depolaryzacyjny zwiotczajacy mm
- dział. niepożądane: bradykardia, wzrost K+, wzrost p śródgałkowego, przedłużone zwiotczenie przy genetycznej wadzie AchE, złośliwa hipertermia (dziedziczona AD)
40
karbidopa
- inhibitor dekarboksylazy DOPA (enzymu katalizującego reakcję DOPA -> dopamina)
41
fenylefryna
- selektywny agonista rec alfa1
- naczyniokurczący
- do utrzymywania CTK podczas znieczulenia
- środek wspomagający leczenie wstrząsu i niedociśnienia
- może wystapić odruchowa bradykardia
42
prazosyna
- selektywny antagonista rec α1
- leczenie nadciśnienia
- w chrobie Raynauda
- w zaburzeniach oddawania moczu przy przeroście prostaty
- nie powoduje tachykardii (bo nie działa na α2)
- uboczne: hipotonia ortostatyczna
43
terazosyna
- selektywny antagonista rec α1
- leczenie nadciśnienia
- w chrobie Raynauda
- w zaburzeniach oddawania moczu przy przeroście prostaty
- nie powoduje tachykardii (bo nie działa na α2)
- uboczne: hipotonia ortostatyczna
- działa dłużej niż prazosyna
44
doksazosyna
- selektywny antagonista rec α1
- leczenie nadciśnienia
- w chrobie Raynauda
- w zaburzeniach oddawania moczu przy przeroście prostaty
- nie powoduje tachykardii (bo nie działa na α2)
- uboczne: hipotonia ortostatyczna
- długodziałająca
- strukturalny analog prazosyny
45
klonidyna
- selektywny agonista rec α-2
- ↓ CTK
- hamuje uwalnianie NA
- po terapii zespół odstawienny: bóle głowy i brzucha, lęk, drżenie
46
johimbina
- selektywny antagonista rec alfa-2
47
deksmedetotymidyna
- selektywny agonista rec alfa-2A
| - uspokajający, w anestezji
48
miwazerol
- selektywny agonista rec alfa-2A
| - uspokajający, w anestezji
49
atipamezol
- selektywny antagonista rec alfa-2A
50
dobutamina
- selektywny agonista rec β-1
- leczenie wstrząsu kardiogennego, cieżkiej przewlekłej niewydolności serca z małą poj. minutową
- próba dobutaminowa - diagno kardiologicznej ch. niedokrwiennej serca
51
atenolol
- selektywny antagonista rec β-1
52
metoprolol
- selektywny antagonista rec β-1
53
acebutolol
- selektywny antagonista rec β-1
54
salbutamol
- selektywny agonista rec β-2
- hamowanie skurczów macicy (lek tokolityczny)
- krótkodziałający
55
salmeterol
- selektywny agonista rec β-2
- długodziałający, nowy
- przeciwzapalny
- działa po 10-20 minutach
56
nebiwolol
- beta-bloker 3 generacji
57
adrenalina
- działa i na rec alfa i na beta
| - w reanimacji
58
noradrenalina
- działa głównie na rec alfa
- w ostrerj niewydolności serca z hipotonią i w sepsie
- początkowo po podaniu dożylnym spada HR (wagatonia spowodowana nagłym wzrostem CTK, w odnerwionym sercu tego nie ma)
59
dopamina
- 0,5-5 ng/kg/min - rec dopaminergiczne w nerkach
- 5-10 ng/kg/min - rec β-1 w sercu
- >10 ng/kg/min - rec α-1 -> skurcz nacz krwionośnych
- leczenie ostrej niewydolności nerek, osterj niewydolności serca i wstrząsu septycznego
60
nafazolina
- agonista rec adrenergicznych
- miejscowo w nieżycie nosa
- w kroplach do oczu na ostre zapalenie spojówek
61
ksylometazolina
- agonista rec α
- miejscowo w nieżycie nosa
- w kroplach do oczu na ostre zapalenie spojówek
62
tetryzolina
- agonista rec α
- leczenie objawowe prostego zapalenia spojówek
- na niezyt nosa, zapalenie zatok
- uboczne: przekrwienie bł. śluz. nosa i nawrót, zespół suchego oka, niedokrwienie przedniego odc. oka
63
midodryna
- agonista rec α
- leczenie hipotonii ortostatycznej
- uboczne: wysokie CTK, świąd, parestezje, zaburzenia sikania, dreszcze
64
izoprenalina
- agonista rec β
| - kiedyś w zaburzeniach rytmu serca - blokach
65
orcyprenalina
- agonista rec β
| - przejściowe zaburzenia przewodnictwa w sercu
66
fenoterol
- selektywny agonista rec β-2
- hamowanie skurczów macicy (lek tokolityczny)
- krótkodziałający
67
terbutalina
- selektywny agonista rec β-2
- hamowanie skurczów macicy (lek tokolityczny)
- krótkodziałający
68
formoterol
- selektywny agonista rec β-2
- długodziałający, nowy
- przeciwzapalny
- działa po 1-3 minutach
69
fenoldopam
- agonista rec dopaminowych D1
- słaby antagonista α2
- szybkodziałający
- rozkurcza nacz. tętnicze
- ↓ CTK
- we wlewie dożylnym do lecznia ciężkiego nadciśnienia, w tym fazy złośliwej (nie dłużej niż 48h, tylko w szpitalu)
70
efedryna
- lek o pośr. działaniu sympatykomimetycznym
- zwęża nacz. krwionośne, pobudza OUN
- podawany gdy spadnie CTK podczas znieczulenia
71
pseudoefedryna
- lek o pośr. działaniu sympatykomimetycznym
- obwodowo działa jak adrenalina, ośrodkowo słabiej niż amfetamina
- do obkurczania naczyń w nieżycie nosa, zapaleniu zatok lub górnych dróg oddech.
72
amfetamina
- lek o pośr. działaniu sympatykomimetycznym
- ośrodkowo i obwodowo
- w Polsce raczej nie w aptekach
73
ergotamina
- alkaloid sporyszu (α-adrenolityczny)
- agonista 5-HT1B i 1D
- antagonista 5-HT2
- na migrenę
- w krwawieniach połogowych, po wydaleniu łożyska
74
dihydroergotamina
- alkaloid sporyszu (α-adrenolityczny)
- agonista 5-HT1B i 1D
- antagonista 5-HT2
- na migrenę i hipotonię ortostatyczną
75
dihydroergokryptyna
- alkaloid sporyszu (α-adrenolityczny)
| - profilaktyka migreny
76
dihydroergotoksyna
- mieszanka dihydroergokryptyny, dihydroergotaminy i dihydroergokrystyny
- stosowana w zaburzeniach sprawnosci mózgu u emerytów
77
fenoksybenzamina
- nieodwracalny antagonista rec α (alkiluje je)
- długo działa
- leczenie przełomów nadciśnieniowych (w guzie chromochłonnym)
- okołooperacyjna kontrola CTK przy leczeniu phaeochromocytoma
- na zaburzenia oddawania moczu
78
fentolamina
- nieselektywny antagonista rec α
- krótkodziałający
- lecznie phaeochromocytomy
79
bunazosyna
- selektywny antagonista rec α1
- leczenie nadciśnienia
- w chrobie Raynauda
- w zaburzeniach oddawania moczu przy przeroście prostaty
- nie powoduje tachykardii (bo nie działa na α2)
- uboczne: hipotonia ortostatyczna
- działa dłużej niż prazosyna
80
urapidyl
- selektywny antagonista rec α1
- pobudza rec 5-HT1A
- ↓ CTK
- w stanach nagłych z nadciśnieniem
81
tamsulozyna
- selektywny antagonista rec α1
| - w łagodnym przeroście prostaty
82
alfuzosyna
- selektywny antagonista rec α1
| - w łagodnym przeroście prostaty
83
guanetydyna
- blokuje uwalnianie NA z płytkich magazynów neuronalnych
- leczneie odruchowej dystrofii współczulnej
- bardzo rzadko w nadciśnienu
84
rezerpina
- wiąże sie z pechęrzykami, w których magazynowane są katecholaminy - blokuje magazynowanie NA i dopaminy, wypłukuje aminy katecholowe i serotonine
- wywołuje depresję
- efekt sympatykolityczny
- rzadko stosowany w nadcisnieniu
85
guanfacyna
- selektywny agonista rec α-2
- ↓ CTK
- leczenie nadciśnienia
86
metyldopa
- selektywny agonista rec α-2
- prolek przekształcany w α-metylonoradrenalinę
- leczenie nadciśnienia
- w ciąży - bezpieczny dla płodu!!!
87
β-blokery 1-szej generacji
propranolol, nadolol, sotalol, bupranolol, metypranolol, penbutolol, tymolol
88
β-blokery 2-giej generacji
acebutolol, atenolol, betaksolol, bisoprolol, talinolol, celiprolol, metoprolol, nebiwolol, esmolol
89
labetalol
- β-bloker 3 gen
| - blokuje rec α1
90
bucindolol
- β-bloker 3 gen
| - blokuje rec α1
91
karwedynol
- β-bloker 3 gen
- blokuje rec α1 -> zmniejsza obciążenie następcze
- spoko działa na niewydolność serca
92
celiprolol
- β-bloker 3 gen
| - silny agonista rec β2
93
nebiwolol
- β-bloker 3 gen
| - aktywuje śródbłonek do produkcji NO
94
β-blokery z wewnętrzną aktywnością sympatykomimetyczną (ISA - intrinsic sympathomimetic activity)
- acebutolol
- oksprenolol
- alprenolol
- pindolol
- celiprolol
- labetalol
95
sotalol
III gr leków antyarytmicznych, beta bloker
96
β-blokery podlegające efektowi pierwszego przejścia
- propanolol
- karwedylol
- metoprolol
- labetalol
- oksprenolol
- acetbutolol
- nebiwolol
97
uwalniacze histaminy
- środki kontrastujące z jodem
- atropina
- tubokuraryna
- morfina
98
histamina
- próba kontrolna w testach alergicznych
99
betahistyna
- blokuje rec H3
- pobudza powstawanie histaminy
- agonista postsynaptycznych rec cholinergicznych
- na chorobę Meniere'a -> zwiększa krążenie w błedniku
100
ketotyfen
- bloker rec H
- stabilizuje błonę mastocytów
- zapobieganie napadom astmy
- na alergiczny niezyt nosa i spojówek
101
azelastyna
- bloker rec H
- stabilizuje błonę mastocytów
- zapobieganie napadom astmy
- na alergiczny niezyt nosa i spojówek
102
kromoglikan sodu
- stabilizuje błonę mastocytów
| - z grupy kromonów
103
nedokromil
- stabilizuje błonę mastocytów
| - z grupy kromonów
104
dimenhydrynat
- antagonista H1 - 1 generacji
| - hamuje wymioty
105
hydroksyzyna
- antagonista H1 - 1 generacji
- działa uspokajająco i nasennie
- na świąd
- przeciwwymiotnie
- na migrenę
106
antagoniści H1 I-szej gen
- antazolina
- difenhydramina
- dimenhydrynat
- hydroksyzyna
- klemastyna
- ketotyfen
- prometazyna
107
antagoniści H1 2-giej gen
- astemizol
- azelastyna
- cetyryzyna
- ebastyna
- feksofenadyna
- lewocetyryzyna
- lewokabastyna
- loratydyna
- mizolastyna
108
difenhydramina
- antagonista H1 I-szej gen
| - uspokajający i nasenny
109
prometazyna
- antagonista H1 I-szej gen
- uspokajający i nasenny
- przeciwwymiotnie
110
buspiron
- agonista 5-HT 1A
| - przeciwlękowy
111
tryptany:
- sumatryptan
- eletryptan
- ryzatryptan
- itd.
```
agoniści 5-HT 1B i 1D
- leczenie migreny - przerwanie ataku
- zwężają nacz. krwionośne głowy
- hamują zapalenie neurogenne
uboczne:
-zimno, mrowienie, ucisk w klp, uderzenia gorąca, mroczki, senność, zaburzenia widzenia, omdlenia,, krótkie skoki ciśnienia, skurcz naczyn wieńcowych
```
112
pizotyfen
- antagonista 5-HT2
| - leczenie migreny
113
cyproheptadyna
- antagonista 5-HT2
| - leczenie migreny
114
metysergid
- antagonista 5-HT2
| - leczenie migreny
115
setrony:
- ondansetron
- tropisetron
- granisetron
- itd.
antagoniści 5-HT3 - silne leki przeciwwymiotne
116
metoklopramid
- antagonista 5-HT3
- antagonista D2
- wzmaga motorykę przewodu pokarmowego
- przeciwwymiotny
- na migrene
117
cyzapryd
- agonista rec 5-HT4
| - wzmaga motoryk przewodu pokar.
118
NLPZ na migrene
- kw acetylosal
- dikofenak
- ibuprofen
- ketoprofen
- naproksen
- paracetamol (tyle że to nie NLPZ :O)
119
diazepam
- uspokajający
| - na migrenę
120
iprazochrom
- antagonista 5-HT2
| - leczenie migreny
121
propranolol
metoprolol
atenolol
nadolol
- beta-blokery bez wewn. aktywności sympatykomimetycznej
| - leczenie migreny
122
kwas walproinowy
| karbamazepina
- przeciwpadaczkowe
| - leczenie migreny
123
werapamil
| flunaryzyna
- blokery kanałów Ca
| - leczenie migreny - zapobieganie kurczeniu naczyń
124
apratonina
- inhibitor proteaz serynowych
- unieczynnia plazminę, blokuje kalikreinę
- kiedyś lek zapobiegający krwawieniom po operacjach
125
ekalantyd
- inhibitor kalikreiny
| - leczenie ostrych napadów dziedzicznego obrzęku Quinckego
126
ikatybant
- selektywny antagonista rec B2
| - leczenie ostrych napadów dziedzicznego obrzęku Quinckego
127
aliskiren
- bezpośredni inhibitor reniny
| - leczenie nadciśnienia
128
nezerytyd
- rekombinowany BNP
129
kandoksapryl
- hamuje NEP
- zwiększa st. ANP
- zmniejsza st AT-(1-7)
130
omaprylat
- inhibitor wazopeptydowy
| - hamuje NEP i ACE
131
kaptopryl
alacepryl
moweltypryl
- inhibitory ACE
| - bezpośrednio działajace
132
```
benazepryl
chinapryl
cyklazapryl
fozynopryl
peryndopryl
ramipryl
trandolapryl
```
- prekursory inhibitorów ACE
| - obecnie częściej stosowane
133
kaptopryl
enalapryl
cylazapryl
benazepryl
- osoczowe inhibitory ACE
- hamują krążącą frakcję ACE
- nadciśnienie, niewydolnośc serca
134
```
chinapryl
fozynopryl
peryndopryl
ramipryl
trandolapryl
```
- taknkowe inhibitory ACE
- lipofilne
- ch. niedokrwienna serca, zapobieganie powikłaniom cukrzycy, powikłąniom zakrzepowo-zatorowym, niedokrwiennym udarom mózgu
135
sartany
- losartan
- walsartan
- itd.
- blokery rec AT1
- stosowanie tak samo jak inhibitory ACE
- leczenie zesp. metabolicznego
- hamowanie dylatacji aorty w Marfanie
- zwiększenie insulinowrażliwości
- prewencja udarów mózgu
136
bozentan
sytaksentan
ambryzentan
- antagoniści rec endotelinowych
| - leczenie nadciśnienia płucnego
137
adenozyna
- lek antyarytmiczny
138
aminofilina
- metyloksantyna
- rozkurcz mięśniówki gładkiej
- blok rec A1 -> wzrost cAMP
- inhibitor fosfodiesterazy, która rozkłada cAMP
139
dipirydamol
- blokuje transporter adenozyny
- zwiększa stężenie adenozyny
- inhibitor fosfodiesterazy -> wzrost cAMP
- na choroby krążenia mózgowego
140
tienopirydyny:
tiklopidyna
klopidogrel
- hamują agregację płytek
- działają późno i długo
- nieodwracalnie łączą się z P2Y12
- upośledza aktywacje kompleksu: glikoproteina IIb/IIIa, który jest receptorem dla fibrynogenu
- tiklopidyna - po 3-5 dniach działa, robi neutropenię, a nawet zakrzepową plamicę małopłytkową - (zesp Moschcowitza TTP)
- klopidogrel po kilku godz.
141
prasugrel
- tienopirydyna 3 generacji (blokuje rec P2Y12 w płytkach)
| - lepsza farmakokinetyka od klopidogrelu
142
elinogrel
- tienopirydyna 3 generacji (blokuje rec P2Y12 w płytkach)
- podobny do klopidogrelu
- dozylnie lub doustnie
143
kangrelor
- krótkodziałający analog ATP (rec P2Y)
- dożylnie
- nie jest tienopirydyną
144
tylagrelor
- działa na P2Y12 - odwracalny antagonista
- nie jest tienopirydyną
- lepszy od klopidogrelu
145
molsydomina
- bezpośreni donor NO
| - zapobueganie bólom wieńcowym w przerwie w podawaniu aztoanów
146
nitroprustydek sodu
- bezpośreni donor NO
- szybkie obniżenie CTK w przełomie
- uboczne: nudności, kurcze mięśni, zatrucie cyjankami
147
syldenafil
- selektywny inhibitor fosfodiesterazy (PDE 5)
- rośnie cGMP -> rośnie NO
- viagra
148
tadalafil
- selektywny inhibitor fosfodiesterazy (PDE 5)
| - rośnie cGMP -> rośnie NO
149
wardenafil
- selektywny inhibitor fosfodiesterazy (PDE 5)
| - rośnie cGMP -> rośnie NO
150
NO
- wziewnie w terapii nadcisnienia płucnego i ARDS
151
arginina
- substrat NO
| - leczenie chromania przestankowego, rzucawki
152
apafant
bepafant
leksypafant
-PAFANT
- antagoniści rec dla PAF
| - potencjalne przeciwastamtyczne, leksypafant testowany na OZT
153
ginkolidy
- antagoniści rec dla PAF
154
darapladib
- inhibitor PLA2
- stabilizuje blaszkę miażdzycową
- działanie przeciwmiażdżycowe
155
monoalid
- inhibitor PLA2
| - próby leczenia łuszczycy
156
dinoproston
- analog PGE2
- doszyjkowo do opróżniania macicy
- ograniczenie krwawienia po porodzie
157
dinoprost
- analog PGF2
- doowodniowo
- w razie obumarcia płodu albo w 2 trymestrze do zakończenia ciąży
- ograniczenie krwawienia po porodzie
158
mizoprostol
- analog PGE1
- stosowany z mifeprystonem
- doustnie
- ograniczenie krwawienia po porodzie
- zapobieganie wrzodom p;odczas terapii NLPZ
159
karboprost
- analog PGF2alfa
- domieśniowo
- indukcja aborcji do 20 tyg ciaży
- ograniczenie krwawienia po porodzie
160
alprostadyl
- utrzymywanie drożności przewodu Botalla
| - terapia dysfunkcji erekcji (kiedyś)
161
epoprostenol
treprostynil
beraprost
- leczenie nadciśnienia płucnegp
| - analog prostacykliny
162
latanoprost
bimatoprost
trawoprost
unoproston
- analogi PGF2alfa
| - miejscowo do leczenia jaskry
163
zyleuton
| genleuton
- inhibitory 5-LOX
| - blokują syntezę leukotrienów
164
mesalazyna
- inhibitor 5-LOX- inaczej kwas 5-aminosalicylowy
| - terapia ch zapalnych jelita grubego
165
```
LUKASTY:
zafirlukast
montelukast
cynalukast
pranlukast
```
- antagoniści receptorów dla leukotrienów cysteinylowych (LTC, LTD, LTE)
- leczenie astmy i alergicznego nieżytu nosa
166
ozagrel
primagrel
furegrelat
- hamuja syntazę TXA2
167
domitroban
ramatroban
seratrodast
- blokują rec TP
168
rydogrel
- hamuje syntazę TXA2
| - blokuje rec TP
169
likofelon
- blokuje syntezę PGE2
| - hamuje jednocześnie COX i 5-LOX
170
indometacyna
ketoprofen
diklofenak
- NLPZ
| - hamują powstawanie leukotrienów
171
kw acetylosalicylowy
salicylan sodu
sulindak
flurbirofen
- hamują aktywację czynnika transkrypcyjnego NF kB w kom zapalnych
172
indometacyna
ibuprofen
fenoprofen
kwas flufenamowy
- NLPZ
| - w większych dawkach pobudzają rec PPARgamma i PPARalfa -> działanie przeciwzapalne
173
```
kw acetylosalicylowy
indometacyna
acemetacyna
ketoprofen
kw tiaprofenowy
ketoprolak
flurbiprofen
suprofen
```
preferencyjne inhibitory COX-1
174
```
ibuprofen
naproksen
tolmetyna
fenoprofen
kw nifluminowy
kw mefenamowy
kw tolfenamowy
salicylan sodu
diflunisal
piroksykam
meklofenamat
etofenamat
sulindak
diklofenak
nabumeton
```
podobnie działają na COX-1 i COX-2
175
nimezulid
meloksykam
etodolak
celekoksyb
preferencyjne inhibitory COX-2
176
```
rofekoksyb
waldekoksyb
parekoksyb
etorykoksyb
lumirakoksyb
```
wybiórcze inhibitory COX-2
177
metamizol
- NLPZ
| - lekkie działanbie rozkurczowe -> skuteczny na bóle kolkowe
178
kodeina
wzmacnia działanie p/bólowe NLPZ
179
tenidap
| aceklofenak
- NLPZ
| - stymulują tworzenie się macierzy chrząstki
180
indometacyna
ibuprofen
naproksem
- NLPZ
| - hamują tworzenie się macierzy chrząstki
181
tolmetyna
- NLPZ
| - nieskuteczna w leczeniu dny moczanowej
182
ibuprofen
- na zapalenie ucha środkowego
183
rodekoksyb
- NLPZ
| - nieporządane: zakrzepica
184
celekoksyb
- NLPZ
| - może wywołąć reakcje skórne (zesp Stevensa-Johnsona, toksyczną nekroliże naskórka)
185
lumirakoksyb
- NLPZ
| - moze doprowadzić do ciężkiej niewydolności wątroby
186
indometacyna
- NLPZ, preferencyjni inhi COX-1
- obj niepożądane: splątanie, depresja, objawy psychotyczne, omamy, małopłytkowość, niedokrwistość aplastyczna
- przypomina strukturą serotoninę
- w leczeniu RZS
- hamuje powstawanie chrząstki
187
ibuprofen
ketoprofen
flurbiprofen
fenoprofen
- NLPZ
- obj niepożadane: szum w uszach, zawroty głowy, jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (szczególnie u tych z toczniem), śródmiąższowe zap nerek, zesp nerczycowy, wysypki
188
sulindak
- NLPZ
| - objawy niepożądane: zesp Stevensa-Johnsona, agranuloza, małopłytkowość, cholestaza
189
metamizol
| propyfenazon
- NLPZ
| - objawy niepożądane: mielosupresja z agranulocytozą, uszkodzenie wątroby, reakcje uczuleniowe
190
```
bimatoprost
trawoprost
fluprostrenol
latanoprost
kloprostenol
karboprost
dinoprost
```
- analogi PGF 2alfa
"gosc o imieniu BIMATO najadl sie TRAWY i dostal grypy (FLU), wiec LATA do KLOPA i musi wziac KARBO (wegiel)"
~`KZ
191
ketoprofen
fenylbutazon
salicylan metylu
- NLPZ
| - miejscowo w leczeniu zmian pourazowych, zmian zapalnych
192
ibuprofen
salsalat
diflunisal
klasyczne NLPZ mało "gastrotoksyczne"
193
diklofenal
| sulindak
NLPZ, unikać u pacjentów z niewydolnością wątroby
194
fenoprofen
NLPZ, unikać u pacjentów z niewydolnością nerek (u nich najlepiej salicylany)
195
parekoksyb
jedyny wybiórczy inhibitor COX-2, który można podawać dożylnie
196
etorykoksyb
| celekoksyb
wybiórcze inhibitory COX-2 dostepne w Polsce
197
paracetamol
- inaczej acetaminofen
| - p/bólowy i p/gorączkowy
198
acetylocysteina
- odtrutka na zatrucie paracetamolem
199
flupirtyna
- p/bólowy i zwiotczający mm szkieletowe
- leczenie bólu zwiazanego z ukl ruchu
- niepożądane: zaburzenia OUN, trawienne, rzadko uszk wątroby
200
nefopam
- p/bólowy
- ubiczne: z OUN, nasla transmisję noradrenergiczną, z ukl krążenia, potliwość
- wchodzi w reakcje z inhibitorami MAO
201
fenspiryd
- p/zapalny
- na stany zapalne dród oddechowych, zap ucha środkowego, stany spastyczne oskrzeli
- niepożądane: rzadko
202
prednizon
| metyloprednizolon
- sterydy
| - terapia pomostowa - doraźnie w RZS
203
metotreksat
- antymetabolit kw foliowego
- hamuje monocyty i limfocyty, upośledza chemotaksje neutrofili
- hamuje syntezę nukleotydów purynowych
- 1szy rzut w RZS i innych kolagenoz, przeciwnowotworowo
- niepożądane: nudności, wymioty, wrzody, uzależnienie, uszk wątroby, spadek odporności, teratogenność
204
leflunomid
- prolek, konwersja do teriflunomidu
- hamuje dehydrogenaze kw dihydroorotowego -> spada synteza zasad pirymidynowych
- hamuje proliferacje lim T i B i syntezę Ig, blokuje działanie TNF-alfa
- nasila synteze IL-10 (p/zapalna)
- niepożądane: biegunka, łysienie, tycie, uszk. wątroby, nadciśnienie
205
cholestyramina
ogranicza wchłanianie leflunomidu
206
azatiopryna
antymetabolit puryn
- pozwala obnizyc dawke sterydow
- leczenie rzs, łuszczycy stawowej, ch Bechceta, zap wielomiesniowego, tocznia
- niepozadane: mielosupresja, zaburz trawienne
- przy stosowaniu inhibitorów oksydazy ksantynowej (allopurynol, febuksostat) trzeba zmniejszyć jej dawkę
- 9% populacji wolno ją metabolizuje i jest bardziej narażone na uszkodzenie szpiku
207
mykofenolan mofetylu
- hamuje syntezę puryn
- hamuje proliferacje lim B i T
- zapobiega odrzucaniu przeszczepu
- leczenie toczniowych zmian w nerkach
- uboczne: zaburzenia trawienia, mielosupresja, hepatotoksyczność
208
cyklofosfamid
- alkiluje DNA
- leczenie RZS, kolagenoz, p/nowotworowy
- hamuje proliferacje lim T i B
- uboczne: mielosupresja, łysienie, krwotoczne zap pęcherza, radko rak pęcherza
209
```
cyklosporyna
takrolimus
syrolimus
ewerolimus
daklizumab
bazyliksymab
```
leki wiązące immunofilinę i Ig przeciwko rec dla IL-2
- leczenie RZS
- nefrotoksyczne
210
aurotiojabłczan sodu
aurotioglukoza
auranofina
sole złota
- obecne słabo popularne
- leczenie RZS
- gromadza sie w monocytach i makrofagach i je psują
- kumulują się w błonie maziowej, wątrobie, nerkach, szpiku, śledzionie, w. chłonnych
uboczne: wysypki z eozynofilią, metaliczny posmak, zap śluzówki jamy ustnej, leukopenia, pancytopenia, małopłytkowość, niedkorwistość aplastyczna, uszk nerek
211
penicylamina
pochodna penicyliny, chelator miedzi, zmniejsza IL-1, hamuje lim T
- lecznie RZS - 3 rzut, ch Wilsona, zatruć miedzią
- u 30% pacjentow wywołuje reakcje nadwrazliwosci, gorączki
- ubozne: zesp toczniopodobny
212
sulfasalazyna
- na poczatkowa faze RZS
- hamuje lim T i B
- dział. antyoksydacyjne, hamuje synteze eikozanoidow
- uboczne: zaburz trawienne, alergie, , gorączka, ból głowy, niedokrwistości, granulocytopenia
213
chlorochina
| hydroksychlorochina
- hamuje lim T, prezentację Ag, chemotaksje neutrofili i monocytów
- stabilizuję błone leukocytów, działa antyoksydacyjnie, hamuje syntezę DNA i RNA w kom zapalnych
- na RZS - zmniejsza objawy zapalenia, malarię
- na objawy skórne tocznia, zesp Sjogrena
- uboczne: odwracalne uszkodzenie plamki, osutka , probelmy trawienne, miopatia, neuropatia
214
infliksymab
mysio-ludzkie IgG p/TNFalfa
215
adalimumab
ludzkie IgG p/TNFalfa
216
etanercept
| golimumab
leki hamujące TNFalfa
| - uboczne: osłabienie odporności - na gruźlice, wywołać reakcje autoimmunologiczne, zapalenie nacyzn, leukopenia
217
anakinra
| rylonacept
hamują prozapalne działanie IL-1beta
- na RZS oporne na leczenie
uboczne: uczulenie, neutropenia
218
tocylizumab
humanizowane Ig przeciwko rec dla IL-6
- na RZS
- uboczne: wzrost ryzyka zakażenia, uszk wątroby, neutropenia, zaburzenia lipidogramu
219
abatacept
- inhibitor sygnału kostymulacji lim T
- ludzkie białko CTLA-4 + fragm Fc ludzkiego Ig
- belatacept różni sie od niego 2 aminokwasami
- leczenie RZS opornego na leczenie
- uboczne: infekcje, chłoniak
- przeciwwskazania: gruźlica, ciąża, WZW
220
rytuksymab
- mysio-ludzkie IgG przeciwko CD20 (na lim B)
- leczenie nowotworów, z metotreksatem do leczenia RZS
- uboczne: zesp uwalniania cytokin
221
kanakinumab
- Ig przeciwko IL-1beta
| - na RZS
222
pralnakasan
- hamuje enzym uwalniający IL-1 i IL-18
| - na RZS
223
aprastat
- hamuje proteaze uwalniającą TNFalfa
| - na RZS
224
belimumab
- ludzkie Ig przeciwko czynnikowi aktywującemu kom B
| - na RZS
225
atorwastatyna
| symwastatyna
- statyny na RZS
226
ekulizumab
- inhibitor aktywacji dopełniacza
| - Ig monoklonalne na C5
227
denozumab
- monoklonalne Ig przeciwko RANKL (białko od którego zależne jest dojrzewanie osteoklasów)
228
kolchicyna
- alkaloid
- hamuje polimeryzacje tubuliny -> nie ma mikrotubul -> leukocyty nie mogą sie przemieszczać i fagocytować
- niewielki efekt hamujący LTB4
- leczenie ostrego napadu dny, profilaktyka napadów dny, zapobieganie napadom gorączki śródziemnomorskiej
- doustnie, iniekcje jedynie w szpitalu - dożylnie psuje szpik
- uboczne: u 50% pacjentow, biegunka i ból brzucha, uszkodzenie szpiku, łysienie, neuropatia obwodowa, miopatia (zwłąszcza z cyklosporyną)
- zatrucie: ból gardła, biegunka, krwio- i skąpomocz, wstrząs, depresja OUN
229
metyloprednizolon
| prednizolon
- sterydy w leczeniu dny
230
allopurynol
- inhibitor dehydrogenazy (oksydazy) ksantynowej (hipoksantyna->ksantyna->kw.moczowy)
- przekształcany przez oksydaze ksantynową do alloksantyny, która hamuje enzym
- zmniejsza steż. kwasu moczowego we krwi
- zwieksza stęż. łatwiej rozpiuszczalnej ksantyny i hipoksantyny
- słabo hamuje synteze puryn
- przewlekle w okresie międzynapadowym dny
- początkowo może pogorszyć objawy (stosować ostrożnie gdy st. kw. moczowego > 6mg/dl)
- uboczne: trawienne, neuropatia obwodowa, zesp nadwrazliwości, rzadko ciężkie powikłania dermatologiczne
- nasila działanie doustnych koagulantów
231
febuksostat
- inhibitor dehydrogenazy ksantynowej
- inna niż puryny struktura cząsteczki
- lepszy i bezpeiczniejszy od allopurynolu
232
azatiopryna
| merkaptopuryna
nie stosować z inhibitorami dehydrogenazy ksantynowej, bo sa przez nią metabolizowane
233
benzobromaron
probenecyd
sulfinpyrazon
- zwiekszają wydalanie moczanów - leczenie dny
- blokują zwrotne wchłanianie moczanów w kanaliku proksymalnym
- przy uzyciu trzeba pić wiecej płynów i alkalizować mocz (NaOH, cytrynian potasu), żeb y kryształy się nei wytrącały
- uboczne: zaburz. trawienne, probenecyd - zesp nerczycowy, probenecyd, sulfinpyrazon - niedokrwistosć, probenecyd zwiększa st penicylin i ampicyliny, zwieksza wydalanie Ca
234
rasburykaza
- nasila rozkład kwasu moczowego
- rekombinowana oksydaza moczanowa, rozkłada kw moczowy do alantoinu
- dożylnie w hiperurykemii - zesp lizy guza w leczeniu p/nowotworowym
- uboczne: uczulenia, rzadziej hematologiczne
235
peglotikaza
- nasila rozkład kw moczowego
- rekombinowana oksydaza moczanowa - spegylowana
- bezpieczniejsza od rasburykazy
